Trước hết, em xin cảm ơn bác
BMW 6688 đã động viên, hỗ trợ em trong quá trình sửa chữa chiếc máy Gaggia Baby Twin (GBT) bị lỗi. Với mục đích chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm trong việc sửa chữa máy GBT, em xin chia sẻ một số giải pháp để khắc phục tình trạng máy GBT bị tắc.
Em là một người hâm mộ máy GBT, em hiện đang sở hữu tới 3 chiếc GBT và rất hài lòng. Với tầm giá 300$ (tiền máy + tiền ship), GBT vẫn là chiếc máy bình dân, hiệu quả và đẹp mắt. Chính vì lý do đó, em thỉnh thoảng vẫn lên ebay ngó nghiêng xem có chiếc máy GBT, phần để kiếm máy hộ bạn bè, phần để kiếm linh - phụ kiện sửa chữa máy. Do em là dân kỹ thuật nên em cũng thích mày mò máy móc mỗi khi rảnh rỗi. Nhờ phận đẹp duyên may, em cũng tậu được một chiếc GBT lỗi. Sở dĩ em mua GBT lỗi vì máy GBT hiện tại khá hiếm và mức giá của nó không cao (<150$). Mức giá trung bình của GBT trên ebay hiện tại là khoảng 250$ - 300$, tăng rất nhiều so với thời em mua chiếc máy đầu tiên. Bên cạnh đó, việc mua máy của em là nhằm mục đích tìm hiểu về chiếc máy nhiều hơn là mục đích pha cafe. Nói cách khác là em mua về để “mò máy" chứ không phải “chơi máy" như các bác trên diễn đàn, đơn giản vì em không có điều kiện.
Chiếc GBT này bị lỗi và có hiện tượng không ra nước ở cả họng pha lẫn vòi đánh sữa (cả chế độ nước và hơi). Người bán trên ebay đã đăng đẩy đủ thông tin về việc này. Với kinh nghiệm sở hữu máy GBT cũ, em thấy nhiều trường hợp máy GBT bị lỗi đơn giản là do lỗi người dùng. Nhiều trường hợp là do sử dụng không đúng cách khiến máy bị lỗi hỏng phần điện tử hoặc vật lý. Đôi khi cũng có thể do người dùng không thực hiện bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên gây tắc các đường ốc khiến máy không hoạt động. Em đánh giá chiếc GBT lỗi của em có thể gặp nguyên nhân lỗi không bảo dưỡng định kì. Thông thường, các máy pha cà phê phải thực hiện bảo dưỡng định kì, nói đúng hơn là cần vệ sinh định kì để tránh: (i) tắc bột cafe trong họng pha bằng back flusing hoặc (ii) tắc đường ống do hiện tượng vôi hoá trong bộ phận đun nước nóng. Cả hai hiện tượng này đều dẫn đến việc máy bị tắc, không ra nước ở họng pha. Với nhận định như vậy, em đánh giá chiếc GBT lỗi có thể sửa chữa được và quyết định liều mua về sửa. Nếu may mắn, em sửa được thì sẽ có thêm chiếc máy để sử dụng. Nếu không may mắn, không sửa được, em có thể lấy linh kiện dự phòng cho các máy hiện có. Em quyết định mua và đã nhận được máy.
Máy được sản xuất tại Ý, đời 2008 và khá mới. Đây là điểm khiến em khá hài lòng vì nếu bác nào từng sở hữu nhiều máy GBT thì sẽ biết hàng của Ý thường có chất lượng nhỉnh hơn hàng sản xuất tại các nước khác một chút. Quê hương của GBT thì chất lượng “nội địa" nó cũng hơn, đặc biệt là các đời máy 2010 trở về trước. Giờ thì phải giải quyết vấn đề tắc, không ra nước của máy. Khi bật máy lên, ấn nút xả nước (M), máy kêu to và gằn, thể hiện rõ là đang bị tắc. Chi tiết như clip 1. Hơi nước bốc ra có mùi hoá chất, khá giống mùi máy GBT sau khi dùng cafiza để vệ sinh, kèm thêm mùi hôi kiểu máy lâu không dùng. Em tiến hành vệ sinh lại máy bằng cafiza theo phương thức Back flushing. Máy vẫn không ra nước! Tất nhiên rồi, nếu dễ thế thì người bán chẳng gọi là máy lỗi. Em đoán rằng, máy bị vôi hoá, đóng cặn tại các đường ống nên quyết định dùng dấm loãng để làm tan các cặn vôi đó. Em đổ dấm loãng vào két nước, bật máy, xả một chút (cố đưa dấm loãng vào bình đun - boiler) rồi ngâm qua đêm. Hôm sau, máy có rỉ nước ra một vài giọt nhưng vẫn tắc và kêu to như cũ. Như vậy là máy bị tắc rất nặng. Phương án là phải tháo máy, rà các vị trí xem có tắc không. Đây là công việc đòi hỏi nhiều thời gian. Với cái độ mất thời gian như vậy, các bác Tây chọn giải pháp bán máy là hợp lý, vừa tiết kiệm công sức, thời gian, lại có cơ hội mua máy mới để trải nghiệm. Thôi thì nước mình còn nghèo, chúng ta cố gắng vậy! Giống như các lần trước, em tiến hành tháo máy, vặn từng con vít và đánh số, dán lên từng vị trí vừa tháo để đảm bảo khi lắp lại không bị sai. Việc đánh số, dán lên từng vị trí rất mất thời gian nhưng em khuyên các bác nên chịu khó làm, đặc biệt là các bác có ít kinh nghiệm sửa máy. Lý do là các bác không thể hoàn thành việc sửa chữa trong khoảng 1-2 tiếng và thường luôn có công việc chen ngang. Nếu không đánh dấu, các bác sẽ quên mất mình đang làm tới đâu, dẫn tới nhầm lẫn, thậm chí là làm phát sinh vấn đề mới. Chậm mà chắc các bác ạ! Sau khi tháo máy, rà các đường ống thấy không có vấn đề gì em tiếp tục mở bình đun để kiểm tra. Khi mở ra, bình đun bị vôi hoá nặng, các đường ống dẫn ra đều có dấu hiệu của cặn vôi. Các bác có thể xem tại clip 2. Em tiến hành vệ sinh, loại bỏ cặn vôi rồi lắp lại máy. Do đã đánh dấu máy nên việc lắp máy lại khá nhanh. Sau khi, lắp xong, em tiến hành chaỵ máy và vui mừng khi thấy nước bắt đầu chảy ra. Máy vẫn kêu to nhưng có ra nước. Niềm vui chưa kéo dài được lâu thì máy lại dừng không ra nước. Lần này, hiện tượng hơi khác một chút so với ban đầu. Vòi đánh sữa vẫn ra nước khi ở chế độ nước nhưng họng pha cafe thì không. Với kinh nghiệm sửa máy. Em biết vấn đề đang nằm ở van khoá nước điện từ (solenoid valve). Cái van này rất nhạy cảm với cặn vôi, chỉ cần một hạt cặn vôi nhỏ như hạt bụi cũng có thể khiến cái van này hoạt động không ổn định. Các tiếng máy kêu to, gằn, nếu nguyên nhân không phải do máy bơm thì khả năng cao là do cái van này. Em lại phải mở máy ra lần nưã, để tháo cái solenoid valve đi vệ sinh. Sau khi tách được van ra khỏi máy, em tiếp tục tháo từng con ốc, tách từng bộ phân của van ra để vệ sinh. Chi tiết như clip 3. Các bác lưu ý nhẹ tay khi tháo và để ý vị trí lắp để khỏi nhầm. Sau đó, Em tiến hành ngâm van với baking soda + dấm ăn + nước loãng, để qua đêm. Tiếp theo, em dùng tăm bông để lau thật sạch các vị trí, rửa lại bằng nước sạch. Khi đã vệ sinh xong xuôi, em tiến hành lắp lại máy. Huray! Nước đã ra đều và máy chạy êm. Ngỡ tưởng mọi chuyện đã ổn, sau vài lần chạy máy (không pha cafe) máy lại tiếp tục bị tắc và kêu như cũ. Đến chỗ này là em cũng hơi nản vì đã tháo máy ra, xử lý các nguyên nhân rồi mà vẫn bị. Em tạm nghỉ, ngồi ngẫm lại, vẫn nhận định rằng nguyên nhân do van solenoid mà ra vì hiện tượng vẫn vậy. Em cũng đã nói ở trên là cái van này rất nhạy cảm, rất có thể vệ sinh boiler chưa được kĩ, vẫn còn 1 số hạt bụi vôi gây tắc van. Thế là em lại mở máy ra lần nữa để vệ sinh lại cái van solenoid. Quả thật là có 1 bụi vôi rất rất nhỏ bị mắc trong một cái lỗ nhỏ. Em lắp lại và máy lại ra nước bình thường. Em cũng nhận thấy là máy chạy bình thường như vậy vẫn có thể sẽ lại bị bụi cặn làm tắc. Nếu không xử lý triệt để thì cứ phải mở cái van ra vệ sinh thường xuyên thế này thì chết! Sau một hồi nghiên cứu về cách bảo trì máy pha cafe, các hãng bán máy thường có cái bột tẩy vôi hoá (decalcifier). Loại bột tẩy cặn này hoàn toàn khác với bột tẩy vệ sinh cafe Cafiza. Chúng ta cần dùng cả hai loại để thực hiện bảo dưỡng. Cách tẩy cặn và một số thông tin về chất tẩy cặn em trình bày bên dưới để các bác tham khảo. Em may mắn có 1 chai Gaggia Decalcifier chuyên dùng có từ thời mua máy đầu tiên (cách đây 3 năm). Sau bao lâu lưu trữ, giờ đã có dịp sử dụng. Em lấy ra cho vào két nước và tiến hành ngâm 30 phút trong boiler. Em tiếp tục lặp lại quy trình vài lần cho đến khi hết 150ml dung dịch đó. Và đúng là chất tẩy cặn chuyên dụng có khác biệt, máy vận hành êm hơn và nước chảy tốt hơn. Từ đó đến nay, máy đã hoạt động lại bình thường. Như trao đổi với một số người bạn, em thấy hầu hết không tẩy cặn vôi cho máy, phần vì không biết nước ở khu vực của mình có phải nước cứng hay không, phần vì không biết tại sao phải tẩy cặn cũng như tẩy cặn như thế nào. Để biết nước có cứng hay không, các bác cứ nhìn vào bình đun siêu tốc của nhà mình nếu có vẩn cặn trắng nhiều thì các bác xem xét tẩy cặn với tần suất tương ứng. Còn không biết tại sao phải tẩy cặn thì đọc đến đây chắc các bác đã hiểu. Cách tẩy cặn thì ở bên dưới. Em cũng thực hiện tẩy cặn đối với hai chiếc máy của em. Em nhận thấy sự khác biệt, tiếng máy tròn hơn, êm hơn. Nếu có thời gian, các bác cũng nên tháo solenoid valve ra để vệ sinh, như vậy sẽ còn hiệu quả hơn. Em hy vọng các thông tin chia sẻ ở đây giúp ích được cho các bác!
- Cách tẩy cặn trong boiler:cho các chất tẩy cặn vào water tank rồi bật máy để nước chảy vào boiler. Ngâm dung dịch tẩy cặn trong boilder trong 20 - 30 phút, càng lâu thì hiệu quả càng cao. Một số chất tẩy cặn khuyên dùng như sau:
- Chất tẩy chuyên dụng:
- Gaggia decalcifier Descaler Solution: 27$ cho 3 chai x 250ml. Phù hợp cho boiler bằng nhôm.
- Durgol Swiss Espresso Descaler: 14$ cho 2 chai x 125ml. Phù hợp cho mọi loại boiler.
- Urnex Dezcal - 4 gói x 28gram = 118.800 VNĐ (bán trên Tiki, Lazada)
- Dùng dấm công nghiệp: pha theo hướng dẫn của Wholelattelove. 2 tablespoons (28,3 grams) acid citric powder + 1L water = natural descaler. Lưu ý: nhà sản xuất có thể từ chối bảo hành nếu sử dụng dung dịch tự chế này.
- Dùng dấm ăn: mua tại bất kì siêu thị nào. Nhược điểm: Mùi dấm tồn lâu, dễ gây ăn mòn các zon cao su tại các mối nối ống dẫn.
Clip 1: Máy GBT trước khi sửa
Clip 2: Boiler bị vôi hoá
https://youtube.com/shorts/J-RyOuSfWVg?feature=share
Clip 3: Tháo Solenoid valve
youtube.com
Clip 4: GBT sau khi sửa
, ...em lại nhờ thợ quen chế cái nắp máy xay dành cho Mazzer Mini của em khi xay single shot, version 2
...Chỉ là làm theo mẫu mà DW đã làm nhưng ...giá thành made in VietNam
, úp lên khoe với cả nhà và cụ nào muốn thì có thể làm theo
...Chỉ hơi tiếc là mua nhôm thường nên độ bóng hoàn thiện không cao và có vết rỗ trên thân (thi thoảng). Nếu các cụ làm nên mua nhôm loại tốt để sản phẩm làm ra sẽ đẹp hơn ạ...
. Nếu thích thì cứ đi và trải nghiệm cụ ạ, còn không vui với thú vui hiện có của mình
...Tuy nhiên chia sẻ xíu với cụ. Để tách cà thơm ngon và giữ đầy đủ hương vị, cụ nên nhờ rang từng ít một, sau đó xay thô xíu (pha phin khác pha máy). Theo thông tin em biết, cà "tươi" là khi pha không quá 2 tháng sau rang và không quá 2 tuần sau xay...Tất nhiên, do điều kiện thì cụ rang xong cất kỹ vô lọ thủy tinh và dùng dần nhưng đừng quá lâu...
