[Funland] Ảnh phục chế màu về Việt Nam.

[doctor76]

Mộ cụ Võ Tánh ở thành Đồ Bàn, hay còn gọi là thành Chà Bàn, Vijaya, thành Hoàng Đế...
Võ Tánh (danh tướng theo phò Nguyễn Ánh) có đến 3 ngôi mộ, trong đó một cái nằm ở Bình Định và hai cái ở Sài Gòn .
Theo tục lệ dân gian, khi một người chết mất xác hoặc vì lý do nào đó mà người ta phải tạo mộ giả (mộ gió) để hương khói, thờ cúng là chuyện bình thường. Nhưng một vị tướng mà có đến 3 ngôi mộ thì quả là chuyện hiếm.
Sau khi tự sát vào năm 1801, Võ Tánh được chôn cất trong nội cung thành Hoàng Đế, ngày nay thuộc xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, Bình Định.
Ngôi mộ hình tròn trên có đắp biểu tượng một con dơi, không có bình phong tiền nhưng có bình phong hậu, bên mộ có 2 con nghê đá ngồi chầu.
Thành này chính là thành Đồ Bàn lừng lẫy của vương quốc Chăm Pa xưa kia thời Chế Bồng Nga.

 

[doctor76]

Mộ cụ Võ Tánh tại thành Đồ Bàn, 1890s.
Cũng không khác bây giờ là mấy.
Võ Tánh, Nguyễn Huỳnh Đức, Lê Văn Duyệt, Đỗ Thanh Nhơn...là những viên tướng tài năng và cực kỳ trung thành với Nguyễn Ánh.

 

[Xe nội lước]

Có chút hiểu lầm thôi cụ, bác ấy hơn cả tuổi bố em, nên em rất tôn trọng và quý mến, bác ấy cũng đóng góp nhiều cho OF, tuổi già nên cũng có lúc quên, ..
Chính em cũng mong được về già mà minh mẫn, chứ già mà nhớ nhớ quên quên là nguy lắm.

Ăn rồi bảo chưa ăn thì đc. Chưa ăn bảo ăn rồi là thiệt với các cháu đấy cụ ạ

 

[doctor76]

Voi đá ở thành Đồ Bàn, một bức tượng hiếm hoi còn sót lại của kinh thành Đồ Bàn cực kỳ hoành tráng vương quốc Chăm Pa xưa kia.

 

[doctor76]

Ăn rồi bảo chưa ăn thì đc. Chưa ăn bảo ăn rồi là thiệt với các cháu đấy cụ ạ

Em sợ nhất lú lẫn, thật đấy, xem mấy clip các cụ già bị con cháu troll mà hãi, rồi cụ thì tự nói trước gương...
Nên cũng cố gắng rèn trí nhớ cụ ạ, em đang dịch dở một cuốn hồi ký của một nho sinh Đài Loan bị bão dạt vào Quảng Ngãi năm 1835, sau đó được triều đình Huế cấp tiền cho về nước bằng đường bộ từ Quảng Ngãi về tận Lạng Sơn, đi đâu ông ta cũng có ghi chép...

 

[doctor76]

Tượng Gajasimha có chất liệu sa thạch, cao 215cm, dài 100cm, rộng 84cm. Bảo vật này được tìm thấy trong cuộc khai quật tại Tháp Mẫm (Bình Định) năm 1933-1934 do EFEO [ viện Viễn Đông Bác Cổ] thực hiện. Sau đó, tượng được đưa về bảo tàng từ năm 1935.
Gajasimha là một hình tượng linh thú trong thần thoại Ấn Độ với đầu voi và thân sư tử. Tại các đền - tháp, tượng Gajasimha sẽ được đặt trước cửa với vai trò bảo vệ sự tôn nghiêm cho công trình.
So sánh với các nhóm tượng cùng chủ đề đã được phát hiện, tác phẩm hiện đang lưu giữ tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm là hiện vật có kích thước lớn nhất và còn nguyên vẹn, thể hiện hầu như đầy đủ các đặc điểm tiếu tượng của linh thú Gajasimha.
Tượng mang những nét đặc trưng về phong cách nghệ thuật của một trong những giai đoạn muộn nhất - đã được các nhà nghiên cứu lịch sử nghệ thuật có uy tín xếp vào một phong cách riêng là phong cách Tháp Mẫm, khoảng thế kỷ XII - XIII, trong tiến trình phát triển của nền nghệ thuật điêu khắc Champa
Các nhà khảo cổ học Pháp rất ngạc nhiên, khi những người Chăm hiện tại không hề biết một tí gì về nghệ thuật Điêu khắc Chăm, về lịch sử tượng ...

 

[HTlangtu]

Khu Văn Miếu thời 8x cứ cuối hè là có tổ chức hoạt động cắm trại tổng kết hè thanh thiếu niên các khu Ba Đình. Cái hồ bên trong Văn Miếu đúng là có truyền miệng nào là ma nữ lội nước, rồi là nữ sinh áo trắng tự tử, nào là có người treo cổ trên gác... Trẻ con bọn em buổi đêm cắm trại hay có trò tắt đèn kể chuyện ma, kết quả khối đứa con gái sợ không dám ra ngoài đi lái nữa.

À, đúng đúng, bọn e cũng nghe thế
Ma nữ tóc dài không thấy mặt, đi từ dưới nước lên
Haiza
Cụ phố nào đấy ah?
Xưa có chiến ống phốc, qủa cơm nguội ở Văn Miếu k ạ?

 

[doctor76]

Những tác phẩm điêu khắc (mảnh vỡ) bao gồm Makara, đầu nhân vật, Nandin, linga, đỉnh cao nghệ thuật Chăm Pa bằng đá sa thạch nằm rải rác trong phế tích thành Đồ Bàn, 1935...
Thành Đồ Bàn đã bị gần như xóa sổ sau khi vua Lê Thánh Tông thân chinh Chăm Pa.
Khi Viễn Đông Bác Cổ khai quật di tích, đầu tiên họ rất mừng khi còn nhiều người Chăm còn sót lại, họ mời người Chăm đến đọc bia ký và hỏi về Lịch sử thành Đồ Bàn, nhưng đáng tiếc là tất cả người Chăm đều không đọc nổi chữ Chăm, không có bất cứ hiểu biết gì về di tích.
Các nhà khảo cổ học Pháp và Việt phải tự học tiếng Chăm Pa cổ và tự nghiên cứu vậy.

 

[timeout]

À, đúng đúng, bọn e cũng nghe thế
Ma nữ tóc dài không thấy mặt, đi từ dưới nước lên
Haiza
Cụ phố nào đấy ah?
Xưa có chiến ống phốc, qủa cơm nguội ở Văn Miếu k ạ?

Em xưa học Cát Linh, nhưng nhà tận dưới khu lắp ghép Giảng Võ cơ. Kỷ niệm đầu đời của em ở Văn Miếu là năm 5 tuổi khi đi lạc từ nhà lên tận trên đó. May sao có người quen đi chợ Phan Phù Tiên nhìn thấy lơ vơ láo váo nên mới đèo về. Thời trang chuẩn thời đó vẫn quần đùi, áo may ô, đầu đội mũi nan, cổ đeo chìa khoá tòng teng. Thời em chỉ mấy đứa nhà An Trạch với khu bãi Cát Linh là có phốc cơm nguội, dưới khu em toàn đạn giấy nhá.

 

[BinhWalker]

Mộ cụ Võ Tánh ở thành Đồ Bàn, hay còn gọi là thành Chà Bàn, Vijaya, thành Hoàng Đế...
Võ Tánh (danh tướng theo phò Nguyễn Ánh) có đến 3 ngôi mộ, trong đó một cái nằm ở Bình Định và hai cái ở Sài Gòn .
Theo tục lệ dân gian, khi một người chết mất xác hoặc vì lý do nào đó mà người ta phải tạo mộ giả (mộ gió) để hương khói, thờ cúng là chuyện bình thường. Nhưng một vị tướng mà có đến 3 ngôi mộ thì quả là chuyện hiếm.
Sau khi tự sát vào năm 1801, Võ Tánh được chôn cất trong nội cung thành Hoàng Đế, ngày nay thuộc xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, Bình Định.
Ngôi mộ hình tròn trên có đắp biểu tượng một con dơi, không có bình phong tiền nhưng có bình phong hậu, bên mộ có 2 con nghê đá ngồi chầu.
Thành này chính là thành Đồ Bàn lừng lẫy của vương quốc Chăm Pa xưa kia thời Chế Bồng Nga.

Sau này xây cả am thờ bát giác chu đáo hơn bây giờ vẫn còn nguyên.

Đây là cách nhà Nguyễn trấn yểm không cho Champa và Tây Sơn phục dựng vì đây chính là nội cung của cả Champa và Nguyễn Nhạc.

 

[doctor76]

Hà Tĩnh, thập niên 1920s.
La Porte d'Annam nghĩa là :Cổng An Nam. Tên người Pháp gọi địa danh Hoành Sơn Quan, do vua Minh Mạng cho xây năm 1833 trên đèo Ngang.
Tại địa điểm này, Bà Huyện Thanh Quan đã có bài thơ nổi tiếng: Qua Đèo Ngang.
Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
Lom khom dưới núi, tiều vài chú
Lác đác bên sông, rợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
[ rợ mấy nhà chứ không phải chợ mấy nhà, vì Đèo Ngang làm gì có chợ, Rợ ở đây là nhà của mấy người tiều phu hay dân tộc ít người vậy]

 

[HTlangtu]

Một cụ đang đứng trên lưng rùa tại Văn Miếu Quốc Tử Giám, cụ đang đọc văn bia, ảnh được phục chế nên em có thể đọc tốt các chữ Hán ghi tên các cụ đỗ khóa này.
Đây là Văn Bia dựng ngày đầu tháng tiết trọng đông [tháng 11] niên hiệu Cảnh Hưng thứ 37 [1776]

Đệ tam giáp đồng Tiến sĩ xuất thân, 18 người:

NGÔ THẾ TRỊ 吳世治 , người xã Hội Phụ huyện Đông Ngàn, Tri huyện, Ứng chế hợp cách.

LÊ HỮU DUNG 黎有容, người xã Liêu Xá huyện Đường Hào, Tự thừa.

NGUYỄN HUY VƯỢNG 阮輝旺, người xã Minh Cảo huyện Từ Liêm, Nho sinh trúng thức.

ĐỖ HUY CƯ 杜輝琚, người xã Đồng Hương huyện Đông Sơn, Huấn đạo.

NGÔ THÌ NHẬM 吳時任, người xã Tả Thanh Oai huyện Thanh Oai, Thiêm tri, Hiến phó.

LƯU ĐỊNH 劉定, người xã Nguyệt Áng huyện Thanh Trì, Sinh đồ.

PHAN HUY ÍCH 潘輝益, người xã Thu Hoạch huyện Thiên Lộc, Tả mạc, Ứng chế hợp cách.

NGUYỄN THẾ LỊCH 阮世歷, người xã Yên Lũng huyện Từ Liêm, Nho sinh trúng thức.

PHẠM ĐÌNH DƯ 范廷璵, người xã Kim Đôi huyện Vũ Giàng, Nho sinh trúng thức.

NGUYỄN QUỐC NGẠN 阮國彥, người phường Bái Ân huyện Quảng Đức, Sinh đồ.

NGUYỄN NHA 阮衙, người xã Tả Thanh Oai huyện Thanh Oai, Nho sinh.

LÊ DUY ĐẢN 黎惟亶,người xã Hương La huyện Yên Phong, Giám sinh, Ứng chế hợp cách.

NGÔ DUY TRỪNG 吳惟澂,người xã La Khê huyện Từ Liêm, Giám sinh.

TRẦN THIỀU SƯỞNG 陳韶昶,người xã Khoái Lạc huyện Yên Định, Tri huyện.

LÊ TRỌNG ĐIỂN 黎仲琠,người xã Nhân Mục Môn huyện Thanh Trì, Tri huyện.

HOÀNG BÌNH CHÍNH 黃平政, người xã Thổ Hoàng huyện Thiên Thi, Tri huyện.

NGUYỄN THẾ BÌNH 阮世玶, người xã Cát Ngạn huyện Thanh Chương, thi đỗ năm 18 tuổi.

NGUYỄN QUÝ HIỂN 阮貴顯, người xã Thạch Thán huyện Yên Sơn, Giáo thụ.
Khoa này không có cụ nào đỗ Trạng nguyên, Bảng nhãn hay Thám hoa.

Đúng chuyên gia, dịch tốt quá

E ngu dốt đọc được nhõn chữ Nguyên với bộ lẽo là Nguyễn, và chữ Thế, còn lại nhìn mãi chả ra gì
Chữ Hoàng còn tưởng nhầm là chữ Hưng
Hỏi khí không phải, chứ theo cụ mấy cụ rách rưới kia liệu có biết chữ không cụ nhỉ? hay chỉ ngắm bia

 

[doctor76]

Không ảnh Hải Phòng, thập niên 1920s.

 

[doctor76]

Đúng chuyên gia, dịch tốt quá

E ngu dốt đọc được nhõn chữ Nguyên với bộ lẽo là Nguyễn, và chữ Thế, còn lại nhìn mãi chả ra gì
Chữ Hoàng còn tưởng nhầm là chữ Hưng
Hỏi khí không phải, chứ theo cụ mấy cụ rách rưới kia liệu có biết chữ không cụ nhỉ? hay chỉ ngắm bia

Cụ ấy là người chắc chắn biết chữ, có điều hình như không nhiều, ai giỏi chữ Hán thường đứng xa hơn chút vẫn đọc được, nhưng như em vốn cực kỳ dốt nát chữ Hán, cứ phải nhìn sát mặt chữ vì còn sợ nhầm nét...

 

[doctor76]

Kon Tum, một khu nhà mồ của người Ba Na, 1934.
Ảnh của Rémi Nicolle, người phụ nữ áo trắng là bà Công Tằng Tôn Nữ Thị Lịch, vợ ông Võ Chuẩn Quản đạo Kontum và là mẹ của nữ sĩ Minh Đức Hoài Trinh.

 

[doctor76]

Kontum ,1934, lúc này chưa có cầu nên lúc này phải qua bằng phà, thuyền để qua sông Bla (Dak Bla), bên kia sông là thị tứ Kontum.

 

[doctor76]

Bến phà Kon Tum, 1934.

 

[doctor76]

Vua.Bảo Đại viếng thăm Kon Tum, chưa rõ năm chụp.
Lúc này, các khu vực dân tộc vùng Tây Nguyên, Tây Bắc, Đông Bắc vẫn còn tương đối độc lập với triều đình, thậm chí với chính quyền Pháp. Tuy trên danh nghĩa, vẫn là đất của triều đình, triều đình cử một viên quan gọi là Khâm Mạng đến cai quản.
Về sau, triều đình Huế sau năm 1949, khi Pháp trên danh nghĩa đã trao trả độc lập cho Việt Nam, triều đình thành lập Hoàng triều Cương thổ 皇朝疆土, tiếng Pháp: Domaine de la Couronne, là khái niệm địa lý chính trị của Nhà Nguyễn để ấn định những khu vực cai trị mà người Việt không chiếm đa số, sau trở thành đơn vị hành chính của Quốc gia Việt Nam. Hoàng triều cương thổ bao gồm vùng đất Đêga Tây Nguyên Việt Nam hiện nay và các Khu Tự trị dân tộc thiểu số ở miền Bắc.
Hoàng triều Cương thổ chính thức thành lập ngày 15 tháng 4 năm 1950 rồi giải thể ngày 11 tháng 3 năm 1955.

 

[doctor76]

Một cây cầu có mái che ở Bắc Ninh, thập niên 1920s.

 

[doctor76]

Sài Gòn, đường Catinat, 1920s.
Đường Catinat là con đường rất nổi tiếng ở Sài Gòn, nay là đường Tự Do.