Có mấy bản báo cáo của Pháp, hiện lưu tại thư viện Bộ Quốc phòng Pháp, trung tâm lưu trữ Hải ngoại.
Một trong những nhân vật có liên quan đến quân Cờ Đen là Lương Tam Kỳ, ông này là tướng của Lưu Vĩnh Phúc, ko chịu về TQ sau chiến tranh Pháp - Thanh. Em khá quan tâm đến nhân vật này vì ông này chiếm cứ ở vùng Chợ Chu (Định Hoá, Thái Nguyên) và Tam Đảo (Vĩnh Phúc) và được coi là cộng tác với Pháp giết hại Hoàng Hoa Thám. Hiện nay con cháu của ông Lương Tam Kỳ vẫn đang sống ở Thái Nguyên và cho rằng việc này là chưa chính xác (https://vi.wikipedia.org/wiki/Thảo_luận:Lương_Tam_Kỳ).
Cụ doctor76 có thêm thông tin đáng tin gì về nhân vật này không?
1. Báo cáo của Richy, Đồn trưởng đồn Chợ Gồ gửi cho sĩ quan chỉ huy quân Pháp ở Phủ Lạng Thương, đề ngày 10/02/1913 về việc Đề Thám bị giết, cho biết:
“Vào sáng ngày 10 tháng 2 năm 1913, ba tên thủ hạ người Hoa [bọn này trước đã ra đầu hàng] trong đó có Lý Bắc trước đây là tá điền của Đề Thám đã giúp sức đắc lực trong việc giết Đề Thám trong lúc ông đang ngủ vào khoảng 5h sáng”. [Hồ sơ số 36.211, phông Phủ Thống sứ Bắc Kỳ, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia Hải ngoại Pháp]
2.Báo cáo số 67 đề ngày 10/2/1913 của viên Phụ trách Khu Đại lý hành chính [Délégué de la Délégation administrative] Pháp ở Nhã Nam gửi cho viên Công sứ Pháp ở Bắc Giang cũng nói rằng vào lúc 5h sáng ngày 10 tháng 02 năm 1913, những tên người Hoa ra đầu thú quân Pháp đã mang đầu của Đề Thám đến trình báo cho Richy.
3. Báo cáo của viên đội người Pháp là Demariaux cho biết mình đã đến tận nơi ẩn náu của Đề Thám khi ông mới bị giết theo sự dẫn đường của Lý Bắc để xác minh sự việc. Demariaux đã mô tả chi tiết như sau:
“Đề Thám ở trong một cái hang khoảng trên 10 m2, đào sâu xuống đất thành một cái hầm khoảng 2 m2 để làm chỗ ngủ. Đề Thám mặc bộ quần áo màu chàm giống như trang phục của người Thổ, thân thể ông không thể hiện những nét như của một người trên 50 tuổi mà còn rất săn chắc, không có nhiều nốt ruồi như những người Thổ khác, chỉ có một vài vết mờ trên thân thể, cằm phải có một cái sẹo…”.