Theo em biết thì:
1. Sữa mẹ tất nhiên là tốt nhất rồi. Nhưng sau 6 tháng tuổi thì sữa mẹ không đủ nên cần ăn thêm thức ăn và một trong đó là sữa (bò, dê...).
2. Một phần dân châu Á không có men tiêu hóa lactose (có nhiều trong sữa) và càng nhiều tuổi thì tỷ lệ này càng cao. Khi đó, uống sữa sẽ bị tiêu chảy, đầy bụng...Nghiên cứu (bài trên BBC em đọc lâu rồi) thì nguyên nhân là do lịch sử dân châu Á ít uống sữa nên tỷ lệ không dung nạp Lactose cao hơn dân châu Âu (cũng có tỷ lệ nhất định bị hiện tượng này). Nghiên cứu cũng chỉ ra là loài người mới chỉ bắt đầu uống sữa trong 10.000 năm trở lại đây. Trước đấy, con người chưa uống sữa.
3. Để hạn chế ảnh hưởng của lactose, những người bị hiện tượng này có thể ăn sữa chua, phomai, bơ... vì chứa ít lactose hơn (trên cùng một đơn vị sữa).
4. Sữa có nhất thiết không? Câu trả lời là không. Tuy nhiên, sữa là nguồn thực phẩm khá phổ dụng, dễ bổ sung vì gần như không phải chế biến nhiều nên được ưu tiên. Ví dụ, 9h tối mà cần bổ sung thì uống sữa nhanh hơn nhiều so với chế biến món ăn. Còn nếu đã thấy thực phẩm cho con ăn đủ rồi thì không nhất thiết bổ sung sữa.
5. Sữa thanh trùng khác sữa tiệt trùng. Thanh trùng là phương pháp được Pasteur sáng chế để đảm bảo diệt khuẩn nhưng vẫn giữ được chất dinh dưỡng cho sữa. Trước đó, người ta đun sữa như mình đun nhưng nó không tối ưu được dinh dưỡng. Sữa thanh trùng sau đó vẫn phải bảo quản lạnh liên tục và hạn dùng khá ngắn nên đắt. Sữa tiệt trùng thì xuất hiện sau này và sau khi tiệt trùng thì không nhất thiết bảo quản lạnh và hạn dùng dài hơn nên thường rẻ hơn. Sữa thanh trùng uống có vị "sữa" nguyên bản hơn và theo em và các cháu nhà em là ngon hơn, đậm vị hơn.
6. Sữa tươi khác sữa hoàn nguyên. Sữa tươi là sữa vắt từ động vật rồi có thể thanh trùng hay tiệt trùng rồi sử dụng. Sữa tươi hoàn nguyên là sữa tươi được làm thành sữa bột, vận chuyển rồi sau đó lại được pha lại thành sữa nước. Khác biệt hai loại thì em thấy có một ví dụ khá đúng là như ăn quả vải tươi/sữa tươi với quả vải sấy/sữa hoàn nguyên. Các nước phát triển quy định khá ngặt nghèo về nhãn mác sữa tươi hay sữa hoàn nguyên nhưng VN mình chưa quy định rõ nên các doanh nghiệp đang nhập nhằng. Lý do chưa quy định thì không rõ và có nhiều thuyết âm mưu đằng sau.
7. Sữa organic, không hoocmon... là các biến thể sau này khi người dùng lo ngại các vấn đề về thực phẩm biến đổi gen, bò bị tiêm hooc mon...
Về sữa học đường thì đúng ra cứ sữa tươi thanh trùng/tiệt trùng là tốt nhất. Việc mua sữa có bổ sung vi chất chỉ thực sự hợp lý nếu có căn cứ khoa học đầy đủ và có đủ cạnh tranh trên thị trường. Nếu không, dễ dẫn đến thêm điều kiện vào chỉ để đấu thầu cho quân mình. Ý tưởng sữa học đường là tốt vì rất nhiều vùng của mình còn nghèo, trẻ em suy dinh dưỡng nhiều. Với lại, ý tưởng với chủ trương bao giờ cũng đúng. Tuy nhiên, khi triển khai có vẻ có nhiều vấn đề phát sinh (chuyện muôn thuở ở VN). Đằng sau đó, theo đánh giá của em là do mấy nguyên nhân chính: quyền lợi của các hãng sữa, sự thiếu minh bạch, quan liêu và áp đặt của một bộ phận chính quyền, nhà trường, thầy cô; sự thiếu niềm tin của nhân dân vào các hoạt động của chính quyền.
Kết luận: con các cụ nếu bị không dung nạp lactose thì không nên uống sữa học đường. Các trường họp khác thì tùy. Nếu nhà có điều kiện đầy đủ dinh dưỡng rồi hoặc có nhu cầu sữa đặc biệt như sữa ít béo... và thấy không an tâm thì đăng ký không uống sữa học đường.