Số phận nhóm cướp trực thăng UH-1
Ông Dương Văn Lợi – chính là người tổ chức chuyến chạy trốn bằng trực thăng UH-1H kể rằng:
“…Mọi người dự tính chạy trốn sang Hồng Kông, nhưng run rủi thế nào, lại lạc sang đất Trung Quốc, chứ mọi người không hề có ý định đầu quân cho Tầu…”
Tuy lạc lối sang Tầu, nhưng sau đó, phần lớn mọi người đều tiếp tục chạy trốn sang các nước G7 khác. Và từ khi biết ý định của tốp người trên chiếc UH – 1H là không có ý định ở lại Trung Quốc, chính quyền Trung Quốc đã lập tức trở mặt.
Run rủi thế nào chiếc UH 1 lại đáp xuống một nơi ở Quảng Tây của Trung Quốc thay vì Hồng Kông. Thời gian đó, điểm trùng hợp là nhóm của ông Dương Văn Lợi và chiếc UH 1 đến Trung Quốc chỉ sau vụ ông Hoàng Văn Hoan, một đảng viên CS cao cấp Việt Nam, bỏ trốn qua Trung Quốc không lâu. Đây cũng là thời kỳ mà mối quan hệ Việt Trung không còn mặn nồng, vì thế Bắc Kinh muốn lợi dụng sự kiện chiếc UH 1 và 10 người trốn từ Việt Nam sang để tuyên truyền chống Hà Nội. Đó cũng là lý do những người mới đến được đưa về Bắc Kinh và được tiếp đãi trọng thể như khách quí.
“…Họ cho một đại đội gác cái máy bay, đưa tụi này về tỉnh, nói là tụi này chống tập đoàn Lê Duẩn. Một tuần lễ sau Bắc Kinh cho một chiếc máy bay đặc biệt rước tụi tôi về Bắc Kinh luôn. Họ tưởng tụi tôi đi như vậy thì sẽ tị nạn tại Bắc Kinh. Tôi còn nhớ họ cho ông thứ trưởng Ngoại Vụ và thứ trưởng Bộ Công An lên chấp nhận cho tụi tôi đến Trung Quốc….”
Sau một thời gian, khi nghe những người trong nhóm trình bày ý muốn gặp đại diện của Liên Hiệp Quốc ở Bắc Kinh để xin đi tị nạn tại một quốc gia khác, sự tiếp đón nồng hậu của Trung Quốc giảm hẳn.
“…Nghĩa là đổi 180 độ, hận thù. Tôi ở Bắc Kinh trên 6 tháng, lúc Liên Hiệp Quốc liên lạc với bên Mỹ thì bên Mỹ viết cho tôi thơ trả lời. Tôi gởi một đơn nữa thì bên đó cho người qua, nói với tụi tôi là 10 người các anh đến Mỹ thì không sao hết nhưng chúng nó có cho các anh đi đâu. Chúng nó là Tàu đó. Không ngờ là Mỹ cho đi mà Trung Quốc không cho…..”
Cuối cùng Hoa Kỳ nhận cho gia đình ông Dương Văn Lợi đi, nói rõ không vì lý do chính trị mà vì ông từng làm việc cho Mỹ ở Sài Gòn trước kia:
“…nhưng cũng không ngờ là mấy anh em phi công không chịu, nói cho đi thì cho đi hết còn không cho đi thì không cho đi hết. Cho nên Mỹ từ chối khi đang làm giấy tờ cho tôi đi….”
Hai năm rưỡi sau, từ Bắc Kinh gia đình ông Dương Văn Lợi được đưa về Liễu Châu với khuyến cáo nếu không muốn ở lại Trung Quốc thì phải vào sống trong trại tị nạn.
“…Mà trại tị nạn ở bên Tàu trời ơi, nói không nỗi. Bắt đầu mấy anh phi công cũng nản rồi, biết là đi không được rồi...”
Năm 1983, Dương Văn Lợi mua mua lại chiếc tàu trốn khỏi khỏi Trung Quốc. Được tàu Liên Xô vớt lên và giúp đỡ đi tiếp tới Philippines và sang Pháp định cư
Còn hai vợ chồng Lục là phi công chính thì ở lại Bắc Kinh và bây giờ làm ăn giàu có lắm. Anh phi công phụ tên Sơn cũng ở tại Bắc Kinh.
Còn một anh cơ phó cũng trốn từ Bắc Kinh qua tị nạn ở Canada, anh Đoàn, là người Thượng mà vô dân Canada rồi. Cách đây 5 năm tôi được tin là anh về thăm gia đình, vừa xuống máy bay thì bị bắt giam tại Hà Nội, từ án tử hình xuống còn án chung thân khổ sai...”
P/S năm 2000, lúc ở Moscow, tôi chơi thân với Thành, một người Việt Nam chuyên buôn đồng hồ tàu về bán, Thành kể cho tôi rằng, phi công trực thăng Kiều Thanh Lục đã đổi tên thành Thắng, là người cung cấp đồng hồ cho Thành. Thắng là người rất giàu.