TÌNH NHƯ SƯƠNG KHÓI.
Phần 7 & 8
7
Chưa đến 10 giờ sáng, lão Hoán đã ngồi lù lù như ông La Hán trên chiếc sập gụ kê giữa nhà, tiếng nhạc vàng phát ra từ chiếc đầu Akai 79 nghe não nề. Trước mặt lão là một mâm đồ nhậu gồm tiết canh,lòng lợn, nem chua và bình rượu thuốc. Vừa nhâm nhi chén rượu thuốc, lão Hoán vừa quát vợ mắng con; sao đem thiếu quả ớt, sao mắm tôm chưa vắt chanh và đánh cho sủi bọt. Ở nhà này lão tự cho mình là lãnh chúa, mụ vợ già và ba con vịt giời, theo như lời lão hay nói vậy chỉ biết cắm mặt mà nghe lão sai bảo. Nếu có bất kì sự lời phản kháng nào, cả mâm cơm sẽ bay vèo ra giữa sân ngay lập tức. Biết tính lão Hoán nên mấy mẹ con chỉ biết âm thầm nhẫn nhục. Vợ lão từng là một cô gái đẹp nức tiếng một thời trên vùng Bắc Kạn, trong một lần mò lên đó mua trâu của đồng bào dân tộc, lão Hoán đã phải lòng cô sơn nữ và họ nên duyên vợ chồng. Khi lấy vợ, lão nhận được hai con trâu và mấy cây vàng là của hồi môn do nhà vợ trao tặng. Hai vợ chồng lão đã mua căn nhà ngay làng Khương Thượng. Tình yêu kết trái đơm hoa nên chỉ chưa đầy 10 năm, họ đã có với nhau ba mặt con gái. Là một kẻ gia trưởng, lão Hoán chỉ mong có mụn con trai để nối dõi tông đường, vợ lão sinh nở nhiều nên nhan sắc cũng tàn phai theo năm tháng. Việc lão quan hệ hoang đàng ở bên ngoài nhằm kiếm cho được một thằng cu, mấy mẹ con đều biết nhưng đành cam chịu.
Từ ngày chính phủ nghiêm cấm giết mổ trâu bò nhằm đảm bảo sức kéo cho nông nghiệp, lão Hoán chuyển sang buôn bán các mặt hàng khan hiếm. Chính nhờ phất lên từ các chuyến phe hàng trót lọt, lão đã chạy chọt và xin thành lập HTX mua bán, thực chất cũng chỉ là bình phong cho các chuyến hàng lậu của lão.Kể từ ngày Thu đẻ cho lão được thằng cu nối dõi, lão thấy số mình đúng như lão thầy bói đã phán; về già sẽ có lộc, đúng là con người ăn nhau về hậu vận. Đang ăn uống ngập miệng, lão Hoán thấy đứa cháu họ hớt hải đạp xe đến báo tin; Công an và phòng thuế đang kiểm kê và niêm phong hàng hóa tại cửa hàng rồi cậu. Nghe đứa cháu nói vậy, lão Hoán giật mình như choàng tỉnh. Lão chạy vội ngay vào gian bên trong, chui vào gầm giường lôi ra một thùng đựng lương khô cũ đã gỉ. Mở nắp thùng lương khô, lão Hoán trút toàn bộ số tiền vàng vào ba lô rồi nhét mấy bộ quần áo xếp đè lên trên. Lão Hoán lao xuống bếp dặn vợ con; Nếu công an hay phòng thuế đến tìm, nhớ phải nói là tao về quê chữa bệnh nghe chưa. Mặc cho mấy mẹ con ngơ ngác không hiểu chuyện gì, lão Hoán nhờ đứa cháu đèo mình ra bến xe Kim Liên.
----------------
Tiếng mở khóa vang lên, người quản giáo đứng ngay phía ngoài gọi tên; Đỗ Bích Thu ra cửa, nghe thấy gọi tên mình Thu vội đứng lên bước ra phía ngoài, mấy nữ phạm nhân khác khẽ nói với nhau; Hôm nay đi cung sớm quá nhỉ.
Đi dọc dãy hành lang của Hỏa Lò, qua một khoảng sân đày nắng Thu được dẫn vào một căn phòng nhỏ. Vừa bước vào phòng, Thu sửng sốt khi nhìn thấy người công an ngồi sau bàn làm việc, cô reo lên:
-Chị Ngần phải không?... em Thu đây.
Tiếng người công an dẫn giải vang lên:
-Đề nghị đương sự trật tự ngồi xuống ghế, chỉ trả lời khi được hỏi, rõ chưa?
Thu vội gật đầu và im lặng ngồi xuống ghế đối diện với thiếu úy công an mà Thu gọi tên là Ngần.
Sau phần hỏi họ tên, địa chỉ, người công an bỗng hỏi; Thế đêm qua em có ngủ được không, có nhớ con không. Nghe nhắc đến con, Thu òa khóc. Người nữ công an nói, em cứ bình tình khai hết mọi hoạt động mua bán của lão Hoán, thời gian và địa điểm ở đâu chỉ có thành khẩn mới sớm được trở về với con mình. Nói xong vị cán bộ hỏi cung đưa tờ giấy và chiếc bút Hồng Hà cho Thu viết. Trong suốt hai tiếng sau đó, Thu đã viết gần kín 8 trang giấy với nhiều chi tiết cụ thể, đón nhận bản tự khai trên tay Thu, người cán bộ công an mới ôn tồn nói; mọi thông tin sẽ được cấp trên đánh giá và thẩm tra lại, chị sẽ lưu tâm đến việc em đang nuôi con nhỏ. Thu vâng dạ rồi theo chân người quản giáo về lại phòng tạm giam.
Người nữ cán bộ hỏi cung đó không phải xa lạ với Thu, mấy tháng trước, chị hay quẩy đôi quang gánh đi thu mua lông gà lông vịt quanh khu Kim Liên và Trung Tự, cứ tầm gần trưa chị Ngần tên người phụ nữ đó lại ra cửa hàng của HTX mua bán để mua cốc nước chanh có ga. Mua nhiều nên thành khách quen, những lúc rảnh rỗi Thu và chị Ngần cũng hay tâm sự về cuộc sống, về mọi thứ. Chính cô không ngờ chị Ngần đồng nát là một chiến sĩ công an hóa trang nhằm theo dõi hành vi buôn lậu của lão Hoán, mọi câu chuyện với Thu cũng như các hoạt động giao dịch đều nằm trong tầm ngắm của công an từ khá lâu rồi. Mọi việc có lẽ bắt nguồn từ việc công an bắt được lô hàng nhập lậu cực lớn của đám thủy thủ tàu viễn dương Vosco.Từ đó chuyên án mở rộng về các tỉnh thành, mà lão Hoán là một mắc xích trong đường dây đó.
----------
Sáng hôm đó, khi thấy lực lượng công an và phòng thuế đang kiểm tra hàng hóa trong cửa hàng, Thu định quay xe bỏ đi, bỗng nhiên anh Thành công an khu vực đã đặt tên lên vai cô và nói:
-Đã đến nơi thì vào trong thôi Thu nhỉ.
Biết là không còn đường lùi, Thu đành lẫm lũi dắt xe bước theo sau anh công an khu vực đi vào bên trong cửa hàng. Cuộc kiểm tra và kiếm kê mất đúng một buổi sang, đoàn kiểm tra thống kê được HTX mua bán đã đầu cơ tích trữ 250 quạt con cóc, 815 bánh xà phòng 72%, 1500 mét vải phin nõn cùng hàng trăm xô nhựa, chậu nhựa. Đặc biệt trên gác xép, đoàn kiểm tra phát hiện sáu thùng xích líp và 300 đôi lốp xe đạp, tất cả đều có xuất xứ từ nước ngoài, đây là lô hàng mà Thu và lão Hoán phải xuống tận Hải Phòng mua của các thủy thủ tàu viễn dương. Với số lượng hàng khá nhiều và giá trị kinh tế rất lớn, Thu bị công an đọc lệnh bắt khẩn cấp vì tội buôn lậu và đầu cơ tích trữ. Cô bị xích tay đưa lên xe xít đờ ca của công an chạy thẳng về tạm giam ở Hỏa Lò. Chủ mưa của các phi vụ đầu cơ và buôn lậu là lão Hoán đã kịp cao chạy xa bay, giờ đây một lần nữa Thu lại phải đối mặt với khó khăn của đời mình.
Bước vào phòng tạm giam, dù đang buổi trưa nhưng phòng hơi tối, đang chưa biết ngồi đâu vì trong phòng có hơn hai mươi can phạm nhìn mình chăm chú, Thu bỗng nghe thấy một giọng nói vang lên;
Con kia tội gì mà vào đây, đã được học luật chưa mà đứng trơ ra đó?
Lúc này Thu mới nhìn rõ, phía gần cửa sổ có một mẹ chắc là trùm ở đây đang ngồi chễm chệ, vây quanh mụ này là mấy tay chân thân tín. Thu mạnh dạn bước tới chào, khi bốn mắt nhìn nhau thì cả hai đều kinh ngạc. Người ta nói “oan gia ngõ hẹp” quả không sai, con mẹ đầu gấu đang làm đàn chị của phòng tạm giam này, không ai khác chính là Minh sư tử, trùm phe chợ Cửa Nam năm nào. Biết mình rơi vào chuồng Hổ còn nguy hiểm hơn vụ đánh lộn năm xưa, Thu chủ động tháo luôn chiếc nhẫn có trọng lượng hai đồng cân vàng đang đeo trên tay và đôi hoa tai đưa cho Minh sư tử và nói:
-Chuyện năm xưa chỉ là sự hiểu lầm, hôm nay em mới vào chưa thuộc luật, có gì em mong chị lượng thứ.
Cầm chiếc nhẫn và đôi hoa tai trên tay, khuôn mặt Minh sư tử bắt đầu giãn ra. Sau khi nghe Thu kể hết mọi việc, Minh sư tử nói ngay; Mày đúng là con có bản lĩnh, năm xưa tao chỉ nghĩ mày làm phò mà không làm phe được. Ai ngờ mày không làm phe mà là trùm buôn lậu, hơn bọn phe như tao một bậc rồi. Cất số nữ trang đi, Minh sư tử mới bày cách cho Thu phải trả lời như thế nào khi đi cung. Nhờ có Minh sư tử bảo lãnh nên Thu không bị lũ buôn lậu, đánh ghen, móc túi đang bị giam cùng phòng gây khó dễ.
Cả đêm hôm đó Thu không làm sao ngủ được, trong lòng cô chỉ thương hai đứa trẻ ở nhà không biết đã được ăn uống và chăm sóc như thế nào. Như hiểu được nỗi lòng của Thu, chính người cán bộ công an đã hóa thân vào vai người đồng nát hứa sẽ kiểm tra việc chăm sóc hai đứa trẻ và thu xếp cho Thu được tại ngoại sớm, với điều kiện cô phải thành thật khai báo giúp cơ quan công an sớm tóm được kẻ chủ mưu là lão Hoán.
-----------
Đang họp giao ban với các chuyên gia Liên Xô ở Vũng Tàu, Thịnh nhận được tin sét đánh. ông giáo Thanh sau một trận nhậu giao lưu với mấy tay cán bộ của Sở giáo dục Thành phố, trên đường về chắc do rượu đã ngấm lên ông bị lạc tay lái và đâm vào cột điện ngay cách nhà có 200 mét. Dù được đưa ngay vào bệnh viện nhưng vẫn không qua khỏi. Đám tang của ông giáo Thanh được tổ chức khá trọng thể, chỉ có một điều khiến Thịnh băn khoăn, lúc còn sống, bố anh luôn mong ước sau này nếu trăm tuổi sẽ được về nằm trên cánh đồng quê hương bên cạnh tổ tiên. Quê nội và quê ngoại của Thịnh đều ở Văn Giang, Hưng Yên và cách Hà Nội không quá xa. Vì điều kiện đi lại còn khó khăn lại bận công việc, cuối cùng nghĩa trang Bình Hưng Hòa là lựa chọn khả dĩ nhất.
Từ ngày chồng ra đi đột ngột, bà giáo Thanh già hẳn đi, sống một mình lủi thủi trong căn nhà rộng lớn, hơn ai hết bà được nếm trải sự cô đơn. Nhiều lúc bà tự hỏi, có phải do ngày đó ông bà đã không dám nhận thằng Liên Xô là cháu nên bây giờ mới bị quả báo. Bà có hai đứa cháu mà như không, con bé Bạch Dương mỗi tháng cũng chỉ được bố mẹ cho ghé qua thăm bà nội một đến hai lần. Hễ có chút thời gian rảnh, vợ Thịnh lại đưa con sang nhà bố mẹ đẻ chơi. Chính vì vậy mà đứa trẻ quấn quít ông bà ngoại hơn so với bà nội. Lúc còn sống, bà và ông giáo Thanh đều có ước muốn sau này được trở về mảnh đất chôn nhau cắt rốn. Nhưng khi thấy Thịnh không thực hiện di nguyện của cha mình, bà giáo Thanh biết rằng ngày trở ra Bắc còn xa mịt mù.
8
Giữa trưa nắng chang chang, thằng Liên xô gánh hai thùng nước đầy về nhà đổ vào thùng phuy chứa nước trong bếp.
Nó hồ hởi nói với mẹ:
-Con vừa lấy nước xong thì máy tắc, bây giờ mọi người vẫn xếp thùng thành hàng dài ở ngoài đó.
Thu nói với con trai:
-Thôi ngồi nghỉ cho mát đi con, làm suốt sang rồi.
Ngồi trước quạt được 15 phút, thằng Liên Xô lại xách chiếc rổ sồng đi xúc cua cá ngoài hồ. Thu nhắc con trai ở nhà cho đỡ nắng, nó bèn nói; mẹ không biết, giữa trưa nắng nóng, cua cá mới ngoi lên mặt nước nhiều, con tranh thủ một chút rồi về.
Biết tính con nên Thu đành kệ cho nó được làm theo sở thích, quả thật mỗi lần thằng Liên Xô đi xúc cua cá về, hôm đó cả nhà lại được bát canh cua nấu rau đay và đĩa tép rang với khế. Có hôm nó còn câu được đầy một chậu nhựa cá săn sắt, loại cá này vừa bé lại tanh, nhưng Thu chịu khó moi ruột, rửa sạch và rán giòn cho thêm chút ớt bột vào, hai mẹ con cũng đỡ tiền mua thức ăn vài ngày. Thằng Hải Kim còn bé nên chỉ ăn cơm canh và quả trứng rán cũng xong bữa. Thằng Liên Xô giờ đây đã thành thiếu niên cao lớn, nó đỡ đần việc nhà rất nhiều cho Thu. Dù động viên con chịu khó học hành, nhưng sau hai lần đúp nên mới học đến lớp 4, cu cậu đã ở nhà phụ mẹ bán hàng nhất quyết không đi học nữa do xấu hổ với bạn bè.
Nghỉ trưa một chút cho đỡ mệt, Thu cũng bắt đầu dọn hàng ra bán buổi chiều. Buổi sáng cô bán bún ốc nên phải dậy từ 5 giờ sáng để chuẩn bị, bán hết hàng cũng tầm trưa, đến 15 giờ Thu lại quay ra bán nước ngay cửa nhà, ngoài thuốc lá, trà chén, cô bán kèm thêm chút lạc luộc và rượu gạo. Cuộc sống tuy vất vả, nhưng ba mẹ con vẫn nương tựa vào nhau mà sống. Ngày trước, nhờ đang nuôi hai con nhỏ nên Thu được tòa án tuyên phạt 30 tháng tù và cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 2 năm. Trở về nhà sau thời gian tạm giam, Thu bắt đầu làm lại với hai bàn tay trắng, mọi hàng hóa phi pháp cũng như tiền bạc đều bị tịch thu sung công quỹ. Cứ ba tháng một lần, Thu phải viết báo cáo và tới cơ quan công an trình diện, thấm thoắt thời gian thi hành án cũng đã xong.
Vừa dọn hàng xong, mấy bác xích lô, sửa xe đạp đã ghé vào quán, sau khi gọi chén nước trà nóng, họ vừa hút thuốc lào sòng sọc vừa bàn chuyện thời sự. Thu nhận thấy, điểm chung nhất của các vị khách hàng là màu áo lính đã bạc màu và sờn rách. Chính ông Hải, vốn là một người lính trở về từ chiến trường miền Nam, hiện làm nghề sửa xe ngay gần chỗ Thu bán hàng hay ngâm nga câu thơ tếu:
“Đầu đường đại tá bơm xe
Cuối đường trung tá bán chè đỗ đen
Ngoài đường thiếu tá ê kem
Trong làng đại úy thổi kèn đám ma
Thượng úy thì đi buôn gà
Trung úy về nhà theo đít con trâu
Hỏi chàng thiếu úy đi đâu
Ba lô lộn ngược nhẩy tầu Bắc Nam".
Do bù đầu với công việc và chăm con nên Thu không có thời gian nghe đài đọc báo, chính quán nước buổi chiều đã đem lại cho cô nhiều thông tin quan trọng, từ chuyện Trung Quốc đánh chiếm đảo Gạc Ma của Việt Nam hồi đầu năm, đến chuyện biểu tình ở các nước XHCN. Không hiểu sao ngày đó các thông tấn xã vỉa hè lại phát triển rất mạnh, nguồn tin tức thì đủ các thể loại thượng vàng hạ cám. Thu bán hàng đến tận tối mịt thì nghỉ, ăn tối xong nhiều hôm thằng Liên Xô lại xin phép mẹ chạy sang nhà hàng xóm xem nhờ ti vi. Dù không nói ra, nhưng Thu cũng đang cố dành dụm tiền, cô hy vọng cuối năm sẽ mua một chiếc ti vi Neptune để buổi tối hai đứa con không phải đi xem nhờ. Dự định là vậy, tuy nhiên phải đợi hai con lợn xuất chuồng, lúc đó Thu mới thu xếp được món tiền để mua ti vi. Hàng ngày việc lấy bèo, nấu cám cho lợn ăn, hay dọn dẹp tắm rửa cho hai con lợn đều một tay thằng Liên Xô đảm nhận. Nhiều lúc nhìn con, Thu không khỏi xót xa, từ một thằng bé trắng trẻo bụ bẫm ngày nào, giờ đây nó cao lêu đêu và đen nhẻm, người thì gầy đét. Có chăng chỉ còn chiếc kính cận nó đeo trên mắt là có hơi hướng gợi nhớ đến người xưa. Nhưng mối tình xưa cũ đó cũng như sương khói mờ nhân ảnh rồi.
------------
Đầu giờ chiều Thu dặn thằng Liên Xô; Con nhớ trông hàng cẩn thận và không được bán chịu nhé, thằng Liên Xô gật đầu và dọn hàng cho mẹ. Thu dắt thằng cu bé ra trạm xá để tiêm chủng theo lịch, hai mẹ con ra đến đầu ngõ thì có hai chiếc xích lô đi vào, Thu vội bế con đứng nép bên cạnh cho xích lô đi qua, trời nóng nhưng cả hai chiếc đều che mui và bịt kín phía trước bằng tấm nylon. Trên đường từ trạm xá về, Thu mua cho con trai que kem mút để dỗ cu cậu nín sau vụ tiêm ở tay.Hai mẹ con về đến nhà, Thu thấy trong nhà lố nhố người đứng kẻ ngồi còn thằng Liên Xô thì đang dựa lưng vào tường mím chặt môi.
Thu bước vào nhà chưa kịp hiểu chuyện gì, bỗng tiếng người phụ nữ đang ngồi ở mép giường vang lên; May quá hai mẹ con đã về rồi, tiện đây chị có chuyện muốn trao đổi cùng em, nói xong người phụ nữ đứng lên cầm tay Thu cùng ngồi xuống với mình. Khi cả hai ngồi xuống, người phụ nữ nói; các con đã chào cô Thu chưa, tiếng mấy cô con gái chào lí nhí.
Thu ngồi xuống mà hoang mang không thốt lên lời, người phụ nữ đến chơi không báo trước vốn chẳng xa lạ gì với cô, bà ta chính là vợ của lão Hoán, không hiểu sao hôm nay bà ta và cả ba cô con gái kéo đến nhà Thu làm gì? Đã ba năm kể từ ngày lão Hoán ôm tiền vàng bỏ trốn, Thu cũng bặt tin lão từ đó. Như đoán được suy nghĩ của Thu, người phụ nữ ngọt nhạt nói; thật ra chị và anh Hoán bén duyên vợ chồng và có với nhau ba mặt con rồi, nhưng anh Hoán nhà chị luôn khát khao muốn có mụn con trai để sau này còn có đứa chống gậy và nối dõi tông đường, việc em sinh được một đứa con trai cho chồng chị đúng là một tin vui. Nói đến đây, vợ lão Hoán lôi trong chiếc túi nhỏ ra gói kẹo xanh đỏ đưa cho thằng cu bé, nhìn thấy kẹo là cu cậu cười tít mắt, chạy ra lễ phép khoanh tay xin và cầm ngay lập tức.
Người phụ nữ vẫn khẽ khàng nói tiếp; Mấy tháng trước anh Hoán đã trở về rồi, nhưng vì anh nhà chị vấn vương đến thằng cu con nên mấy mẹ con chị quyết định đưa anh sang đây để gần gũi với con trai của mình. Trước sự kinh ngạc của Thu, đứa con gái lớn của lão Hoán mới đẩy chiếc xe lăn từ dưới bếp đi lên. Do lúc mới bước vào nhà, Thu bị bất ngờ và cuốn theo câu chuyện nên cô không kip nhận ra sự có mặt của lão Hoán. Mới có ba năm nhìn lão Hoán già và ốm yếu đến mức Thu không nhận ra, lão bị liệt một bên người, rớt dãi chảy lòng thòng nhìn phát tởm. Miệng lão ú ớ muốn nói mà không thành lời, mụ vợ lão bèn đẩy xe lăn của lão ra gần chỗ Thu và thằng cu con.
Mụ vợ ghé xuống sát tai chồng và nói như quát:
-Thế là ông toại nguyện rồi nhé, từ nay ông được sống cùng với thằng con trai của ông, mấy mẹ con tôi sẽ tự rau cháo nuôi nhau.
Trước khi đi, mụ vợ lão Hoán đưa Thu một xấp tiền được bọc trong chiếc khăn mùi xoa cũ rồi nói; Mấy mẹ con chị đã quyết định bán nhà rồi vào Nam sinh sống, đây là phần mà ông chồng chị được hưởng, em cầm lấy mà lo thuốc men và chăm sóc cho lão nhé.
Thấy vợ và mấy con vịt giời theo cách gọi của lão khi xưa chào mình và bỏ đi, lão Hoán chỉ ú ớ không thành tiếng trong miệng. Nước mắt lão chảy dài xuống khuôn mặt nhăn nheo. Thằng cu con chạy lại ngó nhìn mặt lão và chạy ra nói với Thu; Mẹ ơi kinh quá.
----------
Từ ngày có lão Hoán về chung sống, Thu lại vất vả hơn trước. Mọi việc vệ sinh cá nhân hay tắm rửa cho lão, đều mình tay Thu đảm nhận. Dù rất ghét lão Hoán, khi xưa hay bắt mình ra cửa ngồi trông xe máy, nhưng thằng cu Liên Xô cũng xúm vào khiêng lão Hoán từ xe lăn sang chậu nước giúp mẹ minh. Lão Hoán tuy ốm đau nhưng lại hay nổi máu ghen, ngồi trong nhà mà nghe thấy Thu cười nói với đàn ông, lão sẽ với tay lấy ấm chén hoặc chiếc cặp lồng ném ra cửa.
Những lúc như vậy, Thu liền quay vào trong nhà quát to:
-Thế ông có muốn tôi chở về trả cho vợ con ông không?
Nghe thấy thế, lão Hoán lại trào nước mắt và ú ớ trong miệng.
Tuy ốm đau bệnh hoạn nhưng lão còn thêm phần tai quái, dù không còn đủ sức mà quan hệ vợ chồng, nhưng cứ đến nửa đêm, lão lại thò cánh tay không bị liệt vào người Thu mà cấu véo khắp và bóp. Bực mình vì không được ngủ yên, Thu trải chiếu nằm ngay dưới nền nhà, còn hai đứa nhỏ nằm trên gác xép. Nhiều hôm đang ngủ, bỗng thấy người mình ướt sũng, giật mình tỉnh giấc, cô thấy mùi khai nồng nặc bốc lên. Hóa ra lão Hoán nửa đêm buồn đi tiểu, dù có thể lấy cái bô để ngay đầu giường, nhưng lão ngồi trên giường và đái xuống chỗ Thu đang nằm. Vừa dọn sạch vũng nước đái của lão Hoán Thu vừa nghĩ; đúng là nghiệp chướng. Hầu hạ lão Hoán được gần một năm, lão lại lên cơn co giật, lần này lão liệt giường liệt chiếu và nằm thoi thóp mà không cử động được, do nằm nhiều hầu như toàn bộ phần lưng và mông của lão bắt đầu lở loét. Sau nhiều tuần nằm bất động, lão Hoán bắt đầu mở mắt ra nhìn xung quanh. Không biết đầu óc lão đang nghĩ gì khi hoàng hôn cuộc đời đã dần buông.
Kể từ hôm xách ba lô tiền vàng bỏ trốn, lão vào tận Con Cuông, một huyện miền núi heo hút của tỉnh Nghệ Tĩnh. Chính trong những lần đi buôn trâu, lão đã dan díu với một người phụ nữ dân tộc Thái ở đây, họ có với nhau một người con gái, chui rúc ở nơi hẻo lánh này, lão Hoán tin chắc công an không thể tìm ra được mình. Sống tại nhà người vợ hờ được hơn hai năm thì lão bị tai biến, vợ hờ của lão cũng đã mua gà, mua dê và mời thầy mo về cúng thần linh nhưng không ăn thua.
Nhận thấy bệnh tình của lão ngày càng xấu đi, người vợ dân tộc này đã nhờ người khiêng võng đưa lão ra đường tỉnh lộ, hai mẹ con người phụ nữ dân tộc đã vẫy được xe tải quá cảnh từ Lào về Việt Nam. Họ khiêng lão lên thùng xe và chở về Hà Nội theo địa chỉ ghi ở chứng minh thư, lúc tìm được đúng đến nhà lão ở làng Khương Thượng. Người vợ hờ đã nói với vợ con lão; mình đã cưu mang cho lão gần ba năm rồi, bây giờ là lúc lão cần trở về với gia đình. Mặc cho vợ con lão Hoán tròn mắt vì kinh ngạc, người phụ nữ dân tộc Thái cùng con gái mình vẫy xích lô ra bến Kim Liên cho kịp bắt xe về quê. Lão Hoán được vợ con chăm sóc trong vài tháng, họ cũng gọi cả bác sĩ đến nhà châm cứu bấm huyệt, tuy nhiên vị bác sĩ cũng nói; bệnh tình của lão chỉ có thể duy trì tình trạng như vậy thôi. Sau khi bàn bạc cùng nhau, vợ con lão Hoán đã thuê xích lô chuyển lão đến nhà Thu, chiêu này họ học theo cách của cô vợ hờ người dân tộc Thái của lão Hoán.
---------
Thấy lão Hoán nằm thoi thóp mà chưa chết được, mọi người khuyên Thu mời sư thầy về tụng kinh niệm Phật để lão ra đi cho mát mẻ. Hôm sư thầy đến tụng kinh cùng các bà vãi, đang nằm im lìm bỗng lão mở mắt ra rồi ứa lệ khi nghe thấy tiếng kinh sám hối. Sau ba ngày tụng niệm, lão Hoán không ăn, không uống mà vẫn chưa chết. Theo lời mấy bà vãi, do lão nghiệp chướng quá nặng nên mới vậy. Có người khuyên Thu trèo lên mái nhà dỡ ba viên ngói ra, để ánh mặt trời rọi xuống mặt lão Hoán, có vậy lão mới rũ bỏ được bụi trần. Nghe mọi người mách vậy, thằng Liên Xô vội chạy sang nhà hàng xóm mượn thang, nó nhanh nhẹn trèo lên dỡ mấy viên ngói đúng vị trí mặt ngay lão Hoán, có lẽ thấu hiểu nỗi khổ của mẹ mình nên nó muốn lão nhanh chết cho mọi người đỡ khổ. Không biết do các buổi cầu kinh tụng niệm, hay việc dỡ mấy viên ngói mà sau đó vài ngày, lão Hoán đã về với ông bà tổ tiên của lão.
Đám tang của lão Hoán thiếu vắng bà vợ và mấy con vịt giời, theo cách gọi của lão khi còn sống, dù đã nhờ người hỏi han nhưng Thu không thể liên lạc được họ. Ít ra lão Hoán cũng được ngậm cười nơi chín suối, khi đưa lão xuống nghĩa trang Văn Điển, thằng cu Hải Kim chít khăn tang và chống gậy theo sau quan tài, đúng như tâm nguyện muốn có thằng cu chống gậy và nối dõi tông đường.
Hôm làm cơm cúng 100 ngày cho lão Hoán, trong lúc Thu đang lúi húi trong bếp, bỗng có tiếng gọi to ngoài cửa:
-Cô Thu ra nhận thư nhé.
Thu rút phích bếp điện rồi chạy lên nhà nhận thư, thoáng nhìn bức thư, cô giật mình thảng thốt.
Còn nữa
-------------------------
Hà Nội ngày 15/05/2019
Bùi Ngọc Phúc.