Sau chuỗi 3 bài thì Báo Giao Thông đã save the best for last rồi, gợi mở ở bài cuối cùng đây. Vậy có thể là chiêu lườm rau gắp thịt rồi. Đề xuất cho Tp HCM nghiên cứu và HN áp dụng cái PDP trước cho tuyến Văn Cao Láng Hòa Lạc.
1 là: Không dùng vốn ODA làm cơ sở để phát triển hạ tầng đường sắt.
2 là: Vốn nội là chìa khóa và nhà thầu trong nước phải là Tổng thầu.
Vốn nội bằng cách nào:
- TOD và đấu giá từ đất từ mô hình này
- Phát hành trái phiếu công trình
- các nguồn khác: trái phiếu, cổ phần, công trái.... và cuối cùng là vay nước ngoài
Từng bước nội địa hoá
Từ bài học của metro số 1, GS.TS Hà Ngọc Trường cho rằng cần rút kinh nghiệm ngay từ tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương.
Thành phố cần sử dụng nội lực trong nước để làm dự án, tránh phụ thuộc nước ngoài. Nguồn vốn có thể huy động nhà đầu tư trong nước bằng mô hình TOD, hoặc nếu có vay vốn nước ngoài cần xem kỹ các điều khoản, tránh phụ thuộc công nghệ.
“Các nhà thầu trong nước phải là tổng thầu, những thiết bị như đường ray, tàu… có thể nhập từ nước ngoài. Nhân lực có thể tự đào tạo trong nước từ kinh nghiệm của các tuyến trước”, ông Trường nói.
Theo PGS.TS Vũ Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và phát triển GTVT Việt Đức, tất cả đô thị có đường sắt phát triển trên thế giới đều không dựa vào ODA. Thay vào đó, chính quyền các nước dựa trên nguyên tắc “lấy đô thị nuôi đô thị”, tạo ra giá trị thặng dư.
Nguồn vốn ngân sách hạn hẹp, nhưng vay vốn ODA để làm metro không còn là cách làm “khôn ngoan”.
Thay vào đó, mô hình TOD được xem là cách làm mới mới mang tính chiến lược để huy động nguồn lực xã hội. TOD (Transit Oriented Development) được hiểu là lấy định hướng phát triển hệ thống giao thông công cộng làm cơ sở quy hoạch phát triển đô thị, lấy đầu mối giao thông làm điểm tập trung dân cư.
Những cách làm, phương án mang tính đột phá được đề xuất để sớm hoàn chỉnh mạng lưới metro tại TP.HCM, không chỉ là câu chuyện vốn, mặt bằng.
www.baogiaothong.vn
Ngoài câu chuyện liên quan đến vốn ODA, mặt bằng cũng là vấn đề nan giải, góp phần làm chậm tiến độ các dự án metro.
www.baogiaothong.vn
9 năm chỉ để chuẩn bị thủ tục đầu tư một tuyến metro là quá dài. Mạng lưới metro cần cách làm mới để rút ngắn thủ tục, hoàn thành 7 tuyến, tương đương 200km còn lại trong 12 năm tới.
www.baogiaothong.vn