Rồi, ăn bún bò xong , em rảnh - Viết linh tinh vài dòng về nhận định của em " nước Mỹ đang đi đúng hướng và sẽ kiểm soát được dịch trong mùa hè nầy "
Xin nhắc lại kiểm soát ở đây là theo kiểu Mỹ ( hay châu âu ) đó là : flat the curve thành công để không quá tải hệ thống y tế - câu giờ để tìm phác đồ thích họp -control được số ca nhiễm mới và từng bước tiến tới nhiễm dịch cộng đồng trong khi chờ vaccine .
Và theo quan điểm cá nhân của em , đó là phương án " duy nhất " em xin nhấn mạnh " no option " trong tình hình dịch bệnh hiện nay .
Vì sao ? :
- Vì tình trạng dịch bệnh đã trong tình trạng lây nhiễm cộng đồng trên phạm vi toàn cầu - nên khoanh vùng, đuổi bắt, cách ly, chữa trị là một cuộc marathon vô nghĩa - impossible - nó chỉ dẫn đến kiệt quệ nguồn lực dẫn đến rất nhiều hệ lụy về kinh tế, xã hội thảm khốc mà để khắc phục hậu quả thì thời gian sẽ tính bằng thập kỷ và con virus cũng sẽ chạy lăng quăng lây nhiễm tứ tung . ngoại trừ con corona vũ hán nầy tự biến mất ..và đáng buồn cho đến thời điểm nầy những có những chứng cứ ngày càng nhiều là nó có thể tái lây nhiễm và " cộng sinh " với con người như " cúm mùa "
- Chờ đến khi có vaccine thì tầm 12-18 tháng và chưa chắc sẽ có kết quả mỹ mãn vì chưa ai biết kết quả sẽ ra sao và có dấu hiệu con virus nầy có thể " " biến dị " nên đường đến đích cho một loại vaccine hoàn hảo có thể tiêu diệt bệnh dịch còn rất mơ hồ và xa vời .
- Phong tỏa tuyệt đối có thể dập dịch ( hy vọng thế ) nhưng chỉ phù họp cho một vùng nhỏ hay tầm một vùng địa lý của một quốc gia là tối đa - Phạm vi toàn cầu thì hoàn toàn không thể vì đơn giản nếu tất cả " phong thành " thì nhìn nhau trợn mắt mà ...chết đói trước khi chết vì bệnh vì thời gian có thể kéo dài đến hàng năm để chờ vaccine và again , chưa ai biết là bao giờ và chắc gì phong thành tuyệt đối sẽ giết chết được con virus .
- Phạm vi một quốc gia , dù không có dịch, hay dập được dịch cũng phải " đóng cửa , cấm biên " vì hễ hé cửa ra là con virus từ nước khác sẽ chui ngay vào ? thế thì làm sao ? Không lẽ anh đóng cửa chơi một mình cho đến khi thế giới hết dịch ? có lẽ là không tưởng .
Quay lại tình trạng nước Mỹ : họ đang nhận ra - tiêu diệt con virus nầy là điều không tưởng trong tình trạng hiện nay - nên biện pháp tốt nhất là " sống chung với lũ " bằng biện pháp " shelter in place " " social distancing " đễ kéo dãn sự lây lan mà hay gọi là flat the curve để tránh quá tải hệ thống y tế , kiểm soát được sự lây lan và tìm phác đồ thích họp đễ giảm tối đa số người thiệt mạng và chờ vaccine ... Khi đã " định hình được " tất cả các vấn đề trên thì dựa vào đó đễ chia ra cấp độ , phân vùng theo level rồi tiến tới từng phần mở cửa nền sản xuất, xã hội để vực dậy từng bước nền kinh tế .
Và theo như lời ông Trump " đã thấy ánh sáng cuối đường hầm " he he ... đây là sự thật chứ không phải ông ta phét lấy tiếng nhé nếu ta nhìn vào tình trạng hai bờ đông tây nước Mỹ , đặc biệt là trường họp California và Washington state ( hai trong ba tiểu bang có dịch bệnh lớn nhất nước Mỹ trong những ngày đầu tiên - cái còn lại là Newyork )
- Washington sate ( vùng bùng dich đầu tiên ) đã thành công " flat the curve " số ca bệnh đã nằm ở tầm 8000 và số tăng mỗi ngày dưới 500 ca - và hoàn toàn ổn về chăm sóc y tế - Hiện nay tiểu bang nầy đã tuột xuống nằm hàng thứ 10 trong bảng thống kê ca nhiễm của Hoa kỳ .
- California ( vùng dịch có dân số lớn nhất Hoa Kỳ ) cũng đang có dấu hiệu " flat the curve " Số ca nhiễm ở khoảng 15 ngàn người và số ca nhiễm mỗi ngày trong khoảng 1000-1500 người và có tỷ lệ số ca bệnh / số dân và tỷ lệ chết/ số dân thấp nhất ở top 10 - tính tổng số ca nhiễm Cali đã tuột xuống hàng thứ 4 trong top 10 và sẽ còn tuột hạng tiếp vì sự soán ngôi của các tiểu bang miền đông nước Mỹ .
- Và sự " thành công" của Cali và Washington state đã được chứng minh bằng tin tốt lành từ team cũa Mike Pence " Cali và Washington đã liên lạc thông báo họ không cần thêm máy thở chi viện từ Federal vì hệ thống y tế đã ổn và trong vài ngày tới họ có thể chuyển một số " máy thở dư " cho Federal để chuyển cho các vùng dịch khác đang cần
Điều nầy rất quan trọng vì vùng tam giác " California - Washington state - Nevada " có tổng GDP xấp xỉ 4000 tỷ với hàng loạt ngành nghề từ kỹ nghệ, thông tin, công nghiệp, nông nghiệp cho đến dich vụ, thuơng mại , du lịch .... nên Tam giác nầy có thể là nơi đầu tiên sẽ được nới lõng " vòng kim cô " để gồng gánh cho toàn nước Mỹ chống dịch mà không bị kiệt quê, đình đốn . Một nhân tố quan trọng nữa là Texas nằm trong nội địa nước Mỹ là tiểu bang lớn nhất nước mỹ với thế mạnh là công nghiệp nặng và dầu hỏa sẽ kết họp với tam giác miền tây ở trên để từng bước đưa nền kinh tế Hoa kỳ đi vào quỹ đạo vốn có ( Texas có tình hình dịch hiện tại tuơng đương với Washington state ) .
Tin vui từ Newyork - Số ca tử vong đẵ giảm - một dấu hiệu tốt lành -giống như trường họp của Ý , dịch đã có dấu hiệu lên đỉnh - Newyork chỉ cần ráng gồng đừng tan hoang thì mấy anh chàng viễn tây- cao bồi sẽ gánh team tốt .
Và nếu đúng như kịch bản trên - Mỹ sẽ dốc sức toàn lực đẩy mạnh xét nghiệm - nhẹ, tự cách ly chữa tại nhà - nặng cho vô viện với cơ sở y tế đủ lực chịu tải và pháp đồ hợp lý để giảm thiểu tối đa thuơng vong ..và miễn dịch cộng đồng sẽ tự lan tỏa khi số ca nhiễm đạt cơ số đủ lớn và lúc đó mọi chuyện sẽ nhẹ nhàng hơn , xã hội kinh tế vận hành bình thường ...đễ vaccine khi có , sẽ làm nốt công việc còn lại .