Giữa đàng phiếm luận:
Nhân chuyện hôm trước, có mấy ông vào xơi trà đá ở gốc cây nhà em, có bàn với nhau rằng cái học thuật cổ xưa mà cho đến giờ cứ áp dụng cứng nhắc trong khi thời thế đại nhảy vọt xa rồi...
Ông thì bảo nhẽ thế lạc hậu...
Ông thì bảo giời đất vẫn thế, cơ bản vẫn thế, thì kiến thức không lạc hậu. Mà con người có biết áp dụng cái tiên tiến ngày nay vào để thực hành kiến thức xưa không thôi? (cái này mợ Mẫu Đơn có nhắc tới ở còm nào đó rồi).
Vân vân...
Ngồi vừa phục vụ các ông ấy, vừa hóng. Em mí thấy rằng có chỗ thánh nhân cũng lạc hậu thật, nhưng là lạc hậu về phương pháp, chứ không phải là lạc hậu về kiến thức.
Như trong Dã Đàm của cụ Tả, ở phần Long nhập thủ, có câu:
" Đáo đầu nhất tiết hạ châm
Thấu long cho biết lai lâm chữ gì?"
thì "đáo đầu" (có bản dịch là "đảo đầu", có bản dịch là "xoay đầu", nghĩa đều như nhau cả), câu này được cụ Cao Trung - một người tài thế hệ trước 1975, đâu như đốc tờ Tây học từ trước giải phóng, khoái mấy món này mà sau khi về Việt Nam ông đã tập trung nghiên cứu và soạn dịch- diễn như sau:
"Sau khi phỏng đoán chỗ nào là huyệt kết, ta ra ngồi đúng chỗ đó rồi đặt địa bàn lên trung tâm, rồi quay đầu lại đằng sau, nhìn xem đốt long nào gần nhất, đoán là khí mạch ở đó rót vào huyệt, nó chính là long nhập thủ".
Em không bàn các chi tiết ẩn chứa sự phức tạp của học thuật, mà nói về cái chi tiết kỹ thuật của phương pháp, là "đáo đầu"- quay đầu nhìn lại đằng sau:
Thực tế, la bàn phong thuỷ đặt hướng Bắc ở dưới, hướng Nam ở trên. Cũng như Hà đồ Lạc thư, vậy là ngược với thực tế. Như ta biết, khi nhìn bản đồ thì Bắc ở trên và Nam ở dưới phỏng ạ?
Các thầy xưa một mực theo ý của Thánh nhân, nên cứ nhất định cầm cái la bàn có hướng Nam ở trên mà quay về hướng Bắc của địa cầu, thế rồi mới quay người, xoay cả người ngược lại 180 độ để mà thấu long.
Chứ giờ ta đặt Nam là Nam, Bắc là Bắc, nhìn trực tiếp luôn, vẫn ra đúng độ số như là phương pháp cố hữu xưa đo ngược rồi lại xoay lại.
Rườm rà gớm.
Đấy, bản chất vẫn vậy thôi. Làm theo cách xưa thì câu thơ "Đáo đầu" kia là chuẩn, nhưng theo cách nay cải tiến đi thì nhẽ tránh được chân xoắn quẩy mà giãn liên sườn phỏng ạ?
Nên mới nói là nắm cái ý, chứ đừng nệ vào chữ. Mặc dù mỗi chữ của cụ Tả để lại đều quý như vàng cả.
Mặt biển tối thui rồi, mát quá đi...
