[Funland] Tin tức kỹ thuật quân sự quốc tế

[bacnam88]

Mổ xẻ nguyên nhân khiến Ukraine mất thêm tiêm kích F-16
Thứ Tư, 06:03, 16/04/2025


VOV.VN - Ukraine xác nhận mất thêm một tiêm kích F-16 gần như ngay sau khi thông tin ban đầu lan truyền trên mạng xã hội. Động thái này khác hoàn toàn so với khi Kiev mất chiếc F-16 đầu tiên vào tháng 8/2024.

Ngày 12/4, Không quân Ukraine xác nhận một tiêm kích F-16 đã bị rơi trong khi thực hiện nhiệm vụ chiến đấu tại miền Đông Ukraine. Đây là lần thứ 2 Ukraine mất tiêm kích phương Tây kể từ khi chính thức đưa vào tham chiến hồi tháng 8/2024.
Điều đáng chú ý là vụ việc được xác nhận không lâu sau khi các thông tin ban đầu lan truyền trên mạng xã hội vào khoảng 13h (ngày 12/4 theo giờ Kiev).
Đến 14h42, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã đăng trên mạng xã hội X, xác nhận rằng phi công Pavlo Ivanov đã thiệt mạng “trong một nhiệm vụ chiến đấu bằng F-16”. Phải đến 21h23 cùng ngày, Không quân Ukraine mới ra thông cáo chính thức về vụ việc trên.

Tiêm kích F-16. Ảnh: DFU
Sự xác nhận nhanh chóng của ông Zelensky cho thấy đây có thể không đơn thuần là một tuyên bố sự thật, mà còn mang hàm ý chính trị. Khi Ukraine mất chiếc F-16 đầu tiên vào ngày 26/8/2024, phải 3 ngày sau Kiev mới chính thức xác nhận thông tin.
Điều gì thực sự đã xảy ra?
Giới chức Ukraine không công bố vị trí cụ thể hay nguyên nhân dẫn đến cái chết của đại úy Pavlo Ivanov – người từng là phi công Su-25 và mới chuyển sang lái F-16.
Sau khi vụ việc xảy ra, có nhiều đồn đoán về nguyên nhân khiến Ukraine mất thêm một tiêm kích do phương Tây cung cấp. Một kênh Telegram nổi tiếng với các tin tức đáng tin cậy dẫn lời nhân chứng nói rằng: “Có một tên lửa Nga đã bay rất gần một chiếc F-16 trên bầu trời Sumy”.
Thông tin này làm dấy lên nghi vấn chiếc máy bay có thể đã bị bắn hạ bằng tên lửa không đối không tầm xa R-37 (RVV-BD) phóng từ Su-35, Su-57 hoặc MiG-31BM của Nga. Tên lửa này có tầm bắn lên tới 300 km nếu được phóng từ độ cao lớn.
Khả năng hệ thống phòng không S-400 liên quan đến vụ việc được cho là thấp, do vị trí và hoạt động của hệ thống này luôn bị tình báo phương Tây giám sát chặt chẽ.
Tuy nhiên, độ tin cậy của thông tin mà nhân chứng đưa ra cũng bị đặt dấu hỏi. Theo lời nhân chứng, chiếc F-16 bị “tên lửa rượt đuổi” khi đang bay về phía biên giới Nga. Một tình huống như vậy rất khó xảy ra, vì tên lửa từ lãnh thổ Nga thường tấn công từ phía trước chứ không phải từ phía sau. Cách giải thích này cũng khiến người ta cho rằng chiếc F-16 có thể đã bị phòng không Ukraine vô tình bắn hạ.
Mọi đồn đoán chấm dứt khi Bộ Quốc phòng Nga ngày 13/4 ra tuyên bố cho biết lực lượng phòng không nước này “đã bắn hạ một máy bay F-16 của Ukraine, đánh chặn 8 quả bom dẫn đường JDAM, 7 tên lửa HIMARS và 207 UAV”.
Dù xác nhận đã bắn rơi chiếc F-16, tuyên bố của Nga không nêu rõ hệ thống vũ khí nào được sử dụng hoặc vị trí chính xác của vụ việc.
Kịch bản khả dĩ nhất
Hiện Ukraine chỉ sở hữu số lượng F-16 rất hạn chế, với nhiều nguồn tin cho rằng phi đội của Kiev không vượt quá 16 chiếc. Trong số đó, chỉ khoảng 6 - 8 máy bay sẵn sàng chiến đấu tại bất kỳ thời điểm nào. Chúng được phân bổ tại nhiều căn cứ không quân và chủ yếu làm nhiệm vụ phòng không, đánh chặn tên lửa hành trình Nga như Kh-101 và Kalibr.
Đối với các nhiệm vụ tấn công mục tiêu mặt đất trên lãnh thổ Nga, F-16 sử dụng bom dẫn đường tầm xa như SDB và JDAM-ER, có tầm bắn tùy thuộc vào độ cao thả bom (thường từ 3.000-12.000 mét).
Trong các đợt tấn công hệ thống radar và phòng không đối phương, F-16 triển khai tên lửa AGM-88 HARM – loại vũ khí có động cơ, tốc độ vượt Mach 2 ngay sau khi phóng. Khi rời bệ phóng, HARM tăng tốc cực nhanh, thường bay vượt lên phía trước máy bay – điều có thể khiến người không am hiểu về quân sự nhầm tưởng đây là một tên lửa đang tấn công F-16.
Để tấn công hiệu quả, F-16 phải bay thấp khi tiếp cận biên giới để tránh bị radar phát hiện. Tại điểm thả bom hoặc phóng tên lửa, phi công sẽ tăng độ cao để đạt đủ điều kiện về độ cao và tốc độ, nhưng cũng vì vậy máy bay dễ đi vào vùng quan sát của radar đối phương.
Các vị trí phóng thường được tính toán kỹ lưỡng để máy bay tránh đi vào tầm bắn của các hệ thống phòng không tầm xa như S-400. Tuy nhiên, vào ngày 12/4, chiếc F-16 do đại úy Ivanov điều khiển dường như đã vô tình lọt vào một trong những vùng nguy hiểm này.
Lúc này có 2 khả năng: Nếu là lỗi phi công, Ivanov đã sai sót trong tính toán hoặc thực hiện đường bay; Nếu là lỗi tình báo, lực lượng Ukraine đã không nắm được vị trí chính xác của hệ thống phòng không Nga tại khu vực đó.
Đằng sau lời xác nhận nhanh chóng của ông Zelensky
Trong nhiều tháng qua, Ukraine liên tục sử dụng MiG-29, Su-27 và cả là F-16 để tấn công bằng bom dẫn đường và tên lửa HARM. Câu hỏi đặt ra là: chuyện gì đã thực sự xảy ra vào ngày 12/4?
Nếu nguyên nhân là do lỗi của phi công trong lúc thực hiện nhiệm vụ, đây không phải là điều bất ngờ. Các phi công Ukraine vốn quen với các máy bay chiến đầu từ thời Liên Xô, việc chuyển sang loại máy bay hoàn toàn khác của phương Tây sẽ mất một khoảng thời gian đáng kể, ngay cả với các phi công dày dặn kinh nghiệm.
Thời gian huấn luyện phi công Ukraine lái F-16 thậm chí còn bị rút ngắn còn chưa đến 1 năm do nhu cầu cấp thiết của cuộc xung đột đang diễn ra. Điều này làm dấy lên câu hỏi về mức độ thực sự sẵn sàng của phi công. Lái một máy bay tiên tiến của phương Tây, vốn không phải là một nền tảng quen thuộc, trong một môi trường dày đặc các hệ thống phòng không của Nga là một thách thức cực lớn, đòi hỏi phi công phải cực kỳ nhạy bén và có khả năng ra quyết định chớp nhoáng trong tích tắc. Sai sót là hoàn toàn có thể xảy ra, nhất là khi các phi công Ukraine phải thực hiện công việc nặng nề với các cuộc xuất kích không ngừng nghỉ trên chiến trường.
Mặt khác nếu phi công Ukraine không hề hay biết mình đã đi vào tầm ngắm của hệ thống S-400, điều này có thể cho thấy Mỹ/NATO, có thể đã không cung cấp kịp thời dữ liệu ISR (tình báo, giám sát và trinh sát) cho Kiev.
Trong trường hợp này, việc ông Zelensky nhanh chóng xác nhận thông tin Ukraine mất thêm một chiếc F-16 có thể là một tín hiệu chính trị có chủ ý và ngầm chỉ trích các nước phương Tây.
Cho dù nguyên nhân là gì, sự cố ngày 12/4 cũng làm nổi bật những lỗ hổng trong chiến lược triển khai F-16 của Ukraine. Dù đây là dòng chiến đấu cơ hiện đại, nhưng số lượng hạn chế, thiếu phụ tùng, thiếu phi công được đào tạo bài bản, và mối đe dọa thường trực từ phòng không Nga khiến hiệu quả tác chiến bị đặt vào vòng nghi vấn.

 

[bacnam88]

Tàu không người lái mang vũ khí laser mới: “Con át chủ bài” của Ukraine ở Biển Đen
Thứ Ba, 20:07, 15/04/2025


VOV.VN - Để tăng cường năng lực hàng hải, Ukraine đã phát triển một loại tàu không người lái đa chức năng mới, mang nhiều loại vũ khí, có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau ở Biển Đen.

Tàu không người lái Alligator-9 lợi hại cỡ nào?
Tàu mặt nước không người lái (USV) mới có tên gọi Alligator-9, có thể phóng dàn máy bay không người lái cảm tử hoặc máy bay không người lái trang bị vũ khí laser để bắn hạ UAV, trực thăng, tên lửa của đối phương. Ngoài ra, Ukraine cũng triển khai phương tiện này nhằm cải thiện khả năng tác chiến điện tử chống lại Nga.

Tàu không người lái Alligator-9 của Ukraine. Ảnh cắt từ video.
Theo Militarnyi, Alligator-9 là tàu không người lái trên biển dạng mô-đun có khả năng mang theo nhiều loại tải trọng khác nhau tùy thuộc vào nhiệm vụ được giao. Phương tiện đại diện cho bước tiến công nghệ đáng kể trong quá trình phát triển lĩnh vực quốc phòng của Ukraine, kết hợp các nền tảng hải quân tự động với vũ khí laser để tăng cường an ninh hàng hải và triển khai lực lượng.
Phương tiện có thể được trang bị vũ khí laser Tryzub (Chiếc đinh ba), cho phép nó bắn hạ tên lửa hành trình, bom lượn và máy bay không người lái của đối phương ở khoảng cách lên tới 3.000m. Ngoài ra, Tryzub cũng có khả năng vô hiệu hóa UAV trinh sát, trực thăng và máy bay ở phạm vi lên tới 5.000m và làm mù các mối đe dọa trên không, bao gồm tên lửa và máy bay, ở khoảng cách lên tới 10.000m.

Bên cạnh đó, Alligator-9 có thể mang theo xuồng không người lái (UUV) phóng ngư lôi Alligator-5 ToD cỡ nhỏ, được thiết kế để nhắm vào các tàu mặt nước nhỏ.
Trong vai trò hỗ trợ tác chiến điện tử, Alligator-9 có thể mang theo từ 3 đến 5 chiếc UUV tác chiến điện tử Alligator 5, trang bị hệ thống tác chiến điện tử, trinh sát, dẫn đường và chống mìn để đảm bảo nhiệm vụ thành công và tiếp cận mục tiêu. Alligator-5 EW có khả năng thu thập thông tin tình báo và hỗ trợ hoạt động bằng cách vô hiệu hóa liên lạc và radar của đối phương, tạo điều kiện cho phương tiện không người lái tấn công di chuyển an toàn hoặc rà phá bom mìn hay hỗ trợ dẫn đường.
Alligator-9 đã được Ukraine giới thiệu tại hội nghị “Ngành công nghiệp quốc phòng châu Âu: Triển vọng hợp tác với lĩnh vực quốc phòng của Ukraine” vào hôm 10/4. Tại sự kiện này, chỉ huy hệ thống không người lái của Ukraine Vadym Sukharevskyi cũng trình làng vũ khí laser Tryzub.
Mặc dù thông số kỹ thuật đầy đủ của Alligator-9, chẳng hạn như tầm hoạt động và tốc độ, vẫn chưa được tiết lộ, nhưng một số báo cáo cho biết, phương tiện dài khoảng 3 đến 5m. Thiết kế của Alligator-9 cho phép nó thích ứng linh hoạt với nhiều nhiệm vụ khác nhau trong bối cảnh xung đột hải quân và chiến tranh điện tử diễn biến phức tạp.
Trước đó, Ukraine đã tiết lộ một phương tiện không người lái hải quân tầm xa khác do Công ty thiết giáp quân sự HUB phát triển có tên gọi Katran.
Katran có tầm hoạt động lên tới 1.500 km, được trang bị ngư lôi, súng máy minigun và hệ thống tác chiến điện tử, chuyên sử dụng cho nhiệm vụ tấn công và trinh sát tự động trên biển.
Cạnh tranh lợi thế bằng vũ khí không người lái
Ukraine đã phát triển các phương tiện không người lái hải quân mới trong khuôn khổ chiến lược đối phó Nga bằng các biện pháp không tốn nhiều chi phí nhưng lại gây ra thiệt hại đáng kể cho đối phương. Theo Diễn đàn Thái Bình Dương, Ukraine đang nỗ lực nâng cấp lực lượng hải quân bằng cách bổ sung các USV hoặc UAV trên biển để có thể giành lợi thế ở Biển Đen.
Khi Nga cố gắng chặn tàu vận chuyển của Ukraine, Kiev đã phản ứng nhanh chóng bằng các cuộc tấn công sử dụng USV để chống lại mối đe dọa. Ngay cả sau khi Hạm đội Biển Đen di dời phần lớn khỏi căn cứ ở bán đảo Crimea, phương tiện không người lái trên biển của Ukraine vẫn tiếp tục tìm kiếm và tấn công các tàu của Nga.
Trong thời gian qua, quân đội Ukraine đã cải tiến phương tiện không người lái trên biển để thực hiện nhiều nhiệm vụ, bổ sung thêm bệ phóng tên lửa và các vũ khí khác nhằm cải thiện hiệu suất của chúng. Nhiều xuồng không người lái của Ukraine đã nhắm mục tiêu thành công vào các trực thăng của Nga ở Biển Đen. Chẳng hạn, xuồng không người lái Magura V5 của Ukraine được trang bị tên lửa tầm nhiệt đã bắn hạ hai trực thăng Mi-8 của Nga và làm hỏng một chiếc thứ ba ngoài khơi bờ biển Crimea. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử một phương tiện không người lái của hải quân nhắm mục tiêu và bắn hạ thành công trực thăng chiến đấu.
Vào ngày 5/1, các phương tiện mặt nước không người lái (USV) của Ukraine đã phóng xuồng cảm tử từ Biển Đen, tấn công các hệ thống phòng không của Nga tại Kherson, mỗi hệ thống trị giá 15 đến 20 triệu USD.
Ông Serhii Kuzan, người đứng đầu Trung tâm An ninh và Hợp tác Ukraine cho rằng, Nga ngày càng lo ngại về nguy cơ xảy ra các cuộc tấn công bằng xuồng không người lái vào cầu Crimea, chính vì thế nước này đã dành nhiều nguồn lực cho việc phòng thủ. “Nga đang làm mọi cách có thể để bảo vệ Cầu Crimea khỏi bị phá hủy. Cây cầu này rất quan trọng đối với hoạt động hậu cần của Nga”, ông Kuzan giải thích.

 

[bacnam88]

Ấn Độ thử nghiệm thành công vũ khí laser
Thứ Ba, 18:11, 15/04/2025


VOV.VN - Ấn Độ vừa thử nghiệm thành công loại vũ khí laser do nước này tự nghiên cứu phát triển, có khả năng bắn hạ máy bay không người lái cánh cố định ở tầm xa, máy bay không người lái hoạt động theo bầy đàn và thiết bị giám sát.

Sản phẩm có tên gọi Hệ thống Vũ khí Năng lượng Định hướng (DEW) có khả năng tạo ra tia laser 30 kilowatt, do Trung tâm Khoa học và Hệ thống Năng lượng Cao (CHESS) thuộc Tổ chức Nghiên cứu và Phát triển Quốc phòng Ấn Độ (DRDO) thiết kế và sản xuất, cùng một số phòng thí nghiệm của chính phủ, các đơn vị học thuật và doanh nghiệp tư nhân. Loại vũ khí này được bắn thử nghiệm hôm 13/4 tại Trường bắn ngoài trời quốc gia ở quận Kurnool, bang Andhra Pradesh, Đông Nam Ấn Độ.

Tổ hợp vũ khí laser (DEW) được Tổ chức Nghiên cứu và Phát triển Quốc phòng Ấn Độ (DRDO) thử nghiệm hôm 13/4 tại bang Andhra Pradesh. (Nguồn ảnh: ANI)
Loại vũ khí này được DRDO miêu tả là “có tốc độ giao tranh cực nhanh, độ chính xác cao và khả năng sát thương mục tiêu trong vòng vài giây đã khiến nó trở thành hệ thống chống máy bay không người lái mạnh nhất”. Theo DRDO, chỉ có một số ít quốc gia trên thế giới đã làm chủ được công nghệ này để vô hiệu hóa tên lửa, máy bay không người lái và các loại đạn nhỏ bao gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Đức và Israel.
Cách thức hoạt động của hệ thống này là: sau khi phát hiện mục tiêu bằng radar hoặc hệ thống quang điện tử (EO) tích hợp, DEW có thể tấn công mục tiêu với tốc độ ánh sáng, sử dụng chùm tia laser để cắt xuyên qua mục tiêu, gây ra hỏng hóc về mặt cấu trúc hoặc gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn nếu ngắm trúng đầu đạn.

“DEW là vũ khí của tương lai và chúng có thể được sử dụng để đốt các cảm biến điện tử trên tên lửa, máy bay, phương tiện bay không người lái và thậm chí cả vệ tinh”, thông cáo của DRDO có đoạn viết.
DRDO khẳng định loại vũ khí tiên tiến này “có khả năng cách mạng hóa không gian chiến đấu bằng cách giảm sự phụ thuộc vào đạn dược đắt tiền, đồng thời giảm nguy cơ gây ra thiệt hại ở xung quanh mục tiêu bị ngắm bắn”.
Cơ quan nghiên cứu khoa học quốc phòng chiến lược của Ấn Độ khẳng định loại vũ khí laser này sẽ sớm thay thế vũ khí động học truyền thống và hệ thống phòng thủ tên lửa do dễ vận hành và hiệu quả về chi phí. Theo đó, chi phí bắn một loạt đoạn laser trong vài giây tương đương với số tiền mua một vài lít xăng.
Binh lính Ukraine than phiền chất lượng vũ khí Đức "không đáng tin cậy"
Thứ Ba, 15:52, 15/04/2025


VOV.VN - Các binh lính Ukraine đã thể hiện sự thất vọng với một số hệ thống vũ khí do Đức cung cấp, làm dấy lên lo ngại về mức độ đáng tin cậy của chúng trên chiến trường.

Theo các tài liệu nội bộ của quân đội Đức do Der Spiegel thu thập, hàng loạt hạn chế kỹ thuật đã khiến một số vũ khí viện trợ trở nên "không phù hợp" với tác chiến cường độ cao.
Một minh chứng cho việc này là sự thể hiện của lựu pháo tự hành Panzerhaubitze 2000. Mặc dù được đánh giá là một hệ thống xuất sắc nhưng Panzerhaubitze 2000 lại bị than phiền là "dễ hỏng hóc về mặt kỹ thuật", ảnh hưởng đến khả năng chiến đấu lâu dài.

Xe tăng Leopard 2. Ảnh: Reuters
Tương tự, xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 1A5 cũng chỉ được sử dụng trong phạm vi hạn chế, thường là theo kiểu pháo binh ứng biến do khả năng phòng vệ kém. Trong khi đó, dòng xe tăng Leopard 2A6 hiện đại hơn lại đòi hỏi bảo trì phức tạp, khiến việc sửa chữa nhanh trên tiền tuyến gần như bất khả thi, binh lính Ukraine cho hay. Những tiết lộ trên được một Phó Tùy viên Quốc phòng của Đại sứ quán Đức tại Kiev chia sẻ trong buổi thuyết trình trước khoảng 200 sĩ quan trẻ của Lực lượng Vũ trang Đức.

Dù nhiều hệ thống bị than phiền nhưng không phải tất cả vũ khí từ Đức đều bị đánh giá tiêu cực. Hệ thống phòng không IRIS-T được binh lính Ukraine đánh giá cao về hiệu quả chiến đấu. Tuy nhiên, tính ứng dụng của nó bị hạn chế do giá đạn cao và nguồn cung khan hiếm.
Hệ thống Patriot cũng nhận phải đánh giá trái chiều. Dù nhìn chung vẫn là một hệ thống đáng tin cậy nhưng Patriot bị coi là "khó phù hợp" với điều kiện giao tranh do phương tiện vận chuyển đã lỗi thời và thiếu phụ tùng thay thế.
Binh lính Ukraine cũng cho biết, hệ thống pháo phản lực MARS II chỉ "sử dụng được một phần" do không thể triển khai loại đạn chùm do Mỹ cung cấp trên tiền tuyến.
Trong số các hệ thống do Đức cung cấp, pháo phòng không tự hành Gepard được đánh giá cao nhất. Binh lính Ukraine gọi đây là vũ khí "được ưa chuộng, hiệu quả và đáng tin cậy nhất" trong kho vũ khí của mình. Dù đã bị loại biên ở Đức nhưng nhiều hệ thống này vẫn được vận chuyển tới Ukraine.