[Funland] Tiếng Việt ngày nay rất lạ

[Archer]

Một lần chờ xe buýt, tôi có dịp trò chuyện với một người rất trẻ, ăn mặc lịch sự, tóc hớt ngắn, đeo kính trắng nhìn có vẻ trí thức, áo chemise trắng, tay manchette, thắt cravat sọc careau thanh nhã...
Bà già và anh chàng này lại đi cùng tuyến đường, lên xe ngồi cạnh nhau.
Qua giới thiệu tôi được biết anh này là sinh viên vừa tốt nghiệp khoa ngữ văn trường Đại học nhân văn, hiện anh được giữ lại trường làm trợ giảng cho các buổi dạy sinh viên... Chắc chưa tới 25 tuổi.
Tôi cũng tự giới thiệu mình là giáo viên đã về hưu gần 10 năm, lụm cụm nhưng có nhiều thắc mắc muốn hỏi l, mà không biết hỏi ai, may mắn gặp được anh bạn trẻ này, tôi liền xin được trò chuyện, anh chàng rất nhiệt tình và lễ phép, tôi bắt đầu thẩm vấn:
- Con ơi, cô thấy tiếng Việt ngày xưa phong phú và cách ghép từ theo luật quy định, có phương pháp rõ ràng, sao tiếng Việt bây giờ nó nghèo nàn và thô thiển quá.
Thằng nhỏ mắt sáng lên, nhanh nhẹn:
- Cô nêu ví dụ cụ thể đi cô! Nếu con biết con sẽ giải thích cho cô rõ.
- Cô rất vui, cám ơn con.
Tôi mạnh dạn đặt câu hỏi:
“Ngày xưa cô có:
+ Từ thịnh soạn, linh đình... để nói về một bữa ăn, bữa tiệc...
+ Từ tráng lệ, nguy nga... để nói về ngôi nhà hay biệt thự đẹp.
+ Từ lộng lẫy, sang trọng... để nói về cách ăn mặc, những đồ vật, xe cộ...
Ngày nay người ta chỉ xài có một từ: “HOÀNH TRÁNG", thí dụ:
+ Bữa tiệc hoành tráng
+ Biệt thự hoành tráng
+ Cái xe hơi hoành tráng
Là xong, không phải chọn lựa từ cho thích hợp. Như vậy có phải làm cho tiếng Việt mình ngày càng nghèo nàn, thô thiển không?
Mà hoành tráng là cái gì? Từ này không có trong tự điển tiếng Việt.”
Thằng nhỏ còn chưa kịp trả lời, bà già tui bồi thêm:
“Cô xem trên tivi những game show, các giám khảo nghe và bình luận về giọng ca của thí sinh nào đó, họ nói: “Giọng ca đẹp...” Cô rất khó chịu vì giọng ca mà đẹp là sao? Họ lặp đi lặp lại nhiều lần, mà nhiều giám khảo sử dụng từ đẹp cho một giọng ca. Là sao? Thay vì nói một giọng ca truyền cảm, giọng ca trầm ấm, giọng ca du dương, hay trong trẻo...”
Thêm một chưởng nữa bà già tui tiếp luôn:
“Vẫn là xướng ngôn viên trên tivi đọc tin tức, họ nói nào là đinh tặc, cát tặc, lâm tặc, hải tặc, không tặc, cáp tặc, chó tặc... Họ đọc một cách hồn nhiên. Cô nghe mà muốn khóc cho tiếng Việt thời nay.
Những từ như "động não, manh động, trẻ em hòa nhập”... được nghe rất bình thường.
Cô đồng ý là từ ngữ có ngày sinh, nó xuất hiện theo thời. Và nó cũng có ngày mất do người ta quên không sử dụng nữa thì nó mất do không còn thấy xuất hiện nữa.”
Thằng nhỏ ngồi nghe mà không nói được câu nào, nó nhìn bà già tui có vẻ gì khó hiểu, một lúc sau nó mới mở lời:
- Cô ơi, để con về trao đổi lại với thầy con. Mong hôm khác gặp lại cô.
Xe dừng, không biết là nơi thằng nhỏ muốn đến, hay nó ngại ngồi nghe bà già chất vấn.
Cuối cùng, thằng nhỏ xuống xe và đi như trốn chạy! Tội nghiệp quá! Thiệt tình thì bà già rất muốn biết tại sao tiếng Việt ngày nay trở nên nghèo nàn như vậy thôi, vì không ai nhìn thấy hay do người ta luôn bị cuốn hút vào đời sống công nghệ thông tin rồi quên mất.

Học trò của bà già tới nhà thăm cô, bà già tui làm bánh cho tụi nó ăn, vừa ăn nó vừa xuýt xoa:
- Bánh cô làm hơi bị ngon!
- Ngon mà sao bị? Học ở đâu ra?
Bà già tui bắt đầu giảng cho cho tụi nhỏ nghe một bài...
Tụi nó mở mắt nhìn mà không nói, chắc là do thói quen.
Thế nhưng... Có lẽ mình đã hết thời rồi, sắp lên núi mà cứ muốn ở lại nơi này.
Theo Ngoclien Daothi

 

[Thắng_Sơn Tây]

Ý cụ ra sao ạ?

 

[uman]

Đã là gì Hàng ngày các cụ vẫn nghe trên TV quảng bá rằng mì ăn liền "ngon phơi phới" cơ mà!

 

[Ngao5]

"Nay da em nâu tươi màu suy nghĩ" cách đây 40 năm rồi có thấy ai có ý kiến ý cò gì đâu

 

[AVANZA]

"...tiếng Việt bây giờ nó nghèo nàn và thô thiển quá"
Bà cũng khó tính quá cơ, bà đang bất mãn về cách dùng từ hiện nay, bà đã cường điệu hóa sự bất mãn này bằng sử dụng từ "thô thiển", mà "thô thiển" là từ chỉ NGƯỜI không tinh tế, vụng về, nông cạn...từ "nó" ở trên cũng đc sử dụng kém trân trọng khi ám chỉ đến "Tiếng Việt".

 

[Duc Sang]

Ngôn ngữ là công cụ giao tiếp, nó đã và sẽ tiếp tục biến đổi. Một ngôn ngữ không thay đổi là 1 loại ngôn ngữ chết.
Giới trẻ dùng nhiều từ mới và chắc chắn họ vẫn hiểu thì là chuyện bình thường, người nhiều tuổi không cần quá khắt khe.
Như ví dụ ở trên, nói "bữa tiệc hoành tráng" ai cũng hiểu là bữa tiệc lớn mà? Sao lại phải bắt bẻ?

 

[longhai]

Hiện đại hoá, rút gọn và đều hiều là đc

 

[Thế giới kính mắt V-look]

Một lần chờ xe buýt, tôi có dịp trò chuyện với một người rất trẻ, ăn mặc lịch sự, tóc hớt ngắn, đeo kính trắng nhìn có vẻ trí thức, áo chemise trắng, tay manchette, thắt cravat sọc careau thanh nhã...
Bà già và anh chàng này lại đi cùng tuyến đường, lên xe ngồi cạnh nhau.
Qua giới thiệu tôi được biết anh này là sinh viên vừa tốt nghiệp khoa ngữ văn trường Đại học nhân văn, hiện anh được giữ lại trường làm trợ giảng cho các buổi dạy sinh viên... Chắc chưa tới 25 tuổi.
Tôi cũng tự giới thiệu mình là giáo viên đã về hưu gần 10 năm, lụm cụm nhưng có nhiều thắc mắc muốn hỏi l, mà không biết hỏi ai, may mắn gặp được anh bạn trẻ này, tôi liền xin được trò chuyện, anh chàng rất nhiệt tình và lễ phép, tôi bắt đầu thẩm vấn:
- Con ơi, cô thấy tiếng Việt ngày xưa phong phú và cách ghép từ theo luật quy định, có phương pháp rõ ràng, sao tiếng Việt bây giờ nó nghèo nàn và thô thiển quá.
Thằng nhỏ mắt sáng lên, nhanh nhẹn:
- Cô nêu ví dụ cụ thể đi cô! Nếu con biết con sẽ giải thích cho cô rõ.
- Cô rất vui, cám ơn con.
Tôi mạnh dạn đặt câu hỏi:
“Ngày xưa cô có:
+ Từ thịnh soạn, linh đình... để nói về một bữa ăn, bữa tiệc...
+ Từ tráng lệ, nguy nga... để nói về ngôi nhà hay biệt thự đẹp.
+ Từ lộng lẫy, sang trọng... để nói về cách ăn mặc, những đồ vật, xe cộ...
Ngày nay người ta chỉ xài có một từ: “HOÀNH TRÁNG", thí dụ:
+ Bữa tiệc hoành tráng
+ Biệt thự hoành tráng
+ Cái xe hơi hoành tráng
Là xong, không phải chọn lựa từ cho thích hợp. Như vậy có phải làm cho tiếng Việt mình ngày càng nghèo nàn, thô thiển không?
Mà hoành tráng là cái gì? Từ này không có trong tự điển tiếng Việt.”
Thằng nhỏ còn chưa kịp trả lời, bà già tui bồi thêm:
“Cô xem trên tivi những game show, các giám khảo nghe và bình luận về giọng ca của thí sinh nào đó, họ nói: “Giọng ca đẹp...” Cô rất khó chịu vì giọng ca mà đẹp là sao? Họ lặp đi lặp lại nhiều lần, mà nhiều giám khảo sử dụng từ đẹp cho một giọng ca. Là sao? Thay vì nói một giọng ca truyền cảm, giọng ca trầm ấm, giọng ca du dương, hay trong trẻo...”
Thêm một chưởng nữa bà già tui tiếp luôn:
“Vẫn là xướng ngôn viên trên tivi đọc tin tức, họ nói nào là đinh tặc, cát tặc, lâm tặc, hải tặc, không tặc, cáp tặc, chó tặc... Họ đọc một cách hồn nhiên. Cô nghe mà muốn khóc cho tiếng Việt thời nay.
Những từ như "động não, manh động, trẻ em hòa nhập”... được nghe rất bình thường.
Cô đồng ý là từ ngữ có ngày sinh, nó xuất hiện theo thời. Và nó cũng có ngày mất do người ta quên không sử dụng nữa thì nó mất do không còn thấy xuất hiện nữa.”
Thằng nhỏ ngồi nghe mà không nói được câu nào, nó nhìn bà già tui có vẻ gì khó hiểu, một lúc sau nó mới mở lời:
- Cô ơi, để con về trao đổi lại với thầy con. Mong hôm khác gặp lại cô.
Xe dừng, không biết là nơi thằng nhỏ muốn đến, hay nó ngại ngồi nghe bà già chất vấn.
Cuối cùng, thằng nhỏ xuống xe và đi như trốn chạy! Tội nghiệp quá! Thiệt tình thì bà già rất muốn biết tại sao tiếng Việt ngày nay trở nên nghèo nàn như vậy thôi, vì không ai nhìn thấy hay do người ta luôn bị cuốn hút vào đời sống công nghệ thông tin rồi quên mất.

Học trò của bà già tới nhà thăm cô, bà già tui làm bánh cho tụi nó ăn, vừa ăn nó vừa xuýt xoa:
- Bánh cô làm hơi bị ngon!
- Ngon mà sao bị? Học ở đâu ra?
Bà già tui bắt đầu giảng cho cho tụi nhỏ nghe một bài...
Tụi nó mở mắt nhìn mà không nói, chắc là do thói quen.
Thế nhưng... Có lẽ mình đã hết thời rồi, sắp lên núi mà cứ muốn ở lại nơi này.
Theo Ngoclien Daothi

Ngay khi mợ già mở miệng chê thằng trẻ, mợ đã tự tay vả vào mình dồi.
Những gì bọn trẻ đang dùng mà mợ ấy nói "không có trong từ điển tiếng Việt" thực ra chính là phần tiếng Việt mở rộng, nâng cấp, mới. Chúng hay được dùng chỉ đơn giản có tính "Mới" trong sử dụng tạo nên hiệu ứng chú ý của người nghe.
Người già thường luôn phàn nàn về giới trẻ, xh hiện tại....... Vấn đề chính là ở họ. "Sự thích ứng" đã dần mất đi.

 

[lekimcuong]

"...tiếng Việt bây giờ nó nghèo nàn và thô thiển quá"
Bà cũng khó tính quá cơ, bà đang bất mãn về cách dùng từ hiện nay, bà đã cường điệu hóa sự bất mãn này bằng sử dụng từ "thô thiển", mà "thô thiển" là từ chỉ NGƯỜI không tinh tế, vụng về, nông cạn...từ "nó" ở trên cũng đc sử dụng kém trân trọng khi ám chỉ đến "Tiếng Việt".

Còm của cụ này rất là "phiêu"

 

[meotamthe]

Em nghĩ là vừa đúng vừa sai

 

[hungalphaTài khoản đã xác minh]

Danh xưng “Bà già tui” được dùng liên tục.
Các nhà ngôn ngữ học và các cụ mợ thông thái cho em hỏi danh xưng đó chỉ ai? chỉ tác giả hay... mẹ tác giả

 

[matizvan2009]

“Ngày xưa cô có:
+ Từ thịnh soạn, linh đình... để nói về một bữa ăn, bữa tiệc...
+ Từ tráng lệ, nguy nga... để nói về ngôi nhà hay biệt thự đẹp.
+ Từ lộng lẫy, sang trọng... để nói về cách ăn mặc, những đồ vật, xe cộ...
Ngày nay người ta chỉ xài có một từ: “HOÀNH TRÁNG", thí dụ:
+ Bữa tiệc hoành tráng
+ Biệt thự hoành tráng
+ Cái xe hơi hoành tráng

giờ ngôn ngữ phong phú hơn;
1. Để nói về bữa tiệc
ngày xưa: bữa tiệc thịnh soạn
ngày nay: bữa tiệc thịnh soạn; bữa tiệc hoành tráng
2. để nói về ngôi nhà
ngày xưa: biệt thự tráng lệ
ngày nay: biệt thực tráng lệ; biệt thự hoành tráng
....

 

[samoclan]

Tiếc là bà cụ còn thiếu từ phổ thông là tư : vãi. Đẹp vãi, bánh cô làm ngon vãi. Vvvv vãi.

 

[Dan du an]

Đúng là nghe "giọng ca đẹp" như nghe các cháu thiểu năng thiếu từ nói....

 

[MINHKD]

Ngôn ngữ luôn thay đổi chứ đâu có cố định. Những từ bác già dùng khéo lại bị người già hơn chê.

 

[butchikim]

Trước trên đài truyền thanh có mục “Giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt”, lâu ko nghe không biết còn không

 

[sakai_yo]

Đợt này chỉ mỗi từ “toang”, thay được nhiều từ phết

 

[thngaylangthang]

Bjo ngôn từ phong phú hơn, gọn gàng hơn, trọng tâm ... hơn

 

[matizvan2009]

mà thật ra ngày xưa cũng có "ngôn ngữ chợ búa", chỉ có khác là đã là ngôn ngữ chợ búa thì nó không được ghi vào sách vở, không tồn tại đến ngày hôm nay, chỉ có các ngôn từ lung linh thì nó mới sống đến nay thôi.

 

[URAL CCCP]

Ngày xưa các cụ nói “ ngủ với nhau” nghe không được chuẩn lắm.
Ngày nay các cháu thì dùng từ chịch, xoạc, nện... nghe có vẻ búa bổ hơn