À, bổ sung thêm 1 chút về vụ nội địa hóa các turbine của nước ngoài, hóa ra ở Nga đã có nghị quyết chính phủ như sau:
Vào năm 2015, Chính phủ Liên bang Nga thông qua Nghị quyết số 719 "Xác nhận sản xuất các sản phẩm công nghiệp trong Lãnh thổ Liên bang Nga",
Nghị định của Chính phủ Liên bang Nga ngày 17 tháng 7 năm 2015 số 719 "Về việc xác nhận sản xuất các sản phẩm công nghiệp trên lãnh thổ Liên bang Nga" quy định rằng việc nội địa hóa các tuabin năng lượng và các bộ phận của chúng từ năm 2021 phải đạt ít nhất 90%. Nhà sản xuất Nga phải sở hữu các quyền đối với công nghệ, bao gồm các phương pháp, bí quyết và bằng sáng chế, quyền thiết kế và tài liệu kỹ thuật, phải được lưu trữ tại Nga. Thiết bị kiểm tra cho các nút đường dẫn nóng (hot gas path), trung tâm dịch vụ, hệ thống điều khiển phải được đặt ở Nga. Nếu không, nhà sản xuất sẽ không thể tham gia cung cấp tua-bin cho các cơ sở TPP trong khuôn khổ chương trình nhà nước về hiện đại hóa ngành nhiệt điện Nga với tổng công suất 41 GW.
Nói cách khác là:
Theo nghị định số 719 của chính phủ, để một tuabin khí được công nhận là của Nga, nhà sản xuất Nga phải
sở hữu quyền đối với công nghệ, bao gồm kỹ thuật, bí quyết và bằng sáng chế, cũng như quyền thiết kế và tài liệu kỹ thuật. Nó phải được lưu trữ dưới dạng điện tử trong cơ sở dữ liệu của Nga. Tỷ trọng linh kiện của Nga từ năm 2020 sẽ là 70% và năm 2022 đạt 90%. Một yêu cầu khác là
ở Nga phải có sự sẵn sàng của của thiết bị thử nghiệm cho các bộ phận nóng (cánh quạt, bộ phân phối khí và buồng đốt) và nội địa hóa một trung tâm dịch vụ sửa chữa, hậu mãi và dịch vụ bảo hành tuabin. Nếu không, nhà sản xuất không thể tham gia cung cấp tua-bin cho các các TPP trong khuôn khổ chương trình nhà nước hiện đại hóa ngành nhiệt điện Nga với tổng công suất 41 GW.
Người phát ngôn của Bộ Công Thương cho biết: Nghị định phải
đảm bảo nội địa hóa tối đa các tuabin khí, bao gồm tổ chức sản xuất các thành phần quan trọng và chuyển giao quyền kiểm soát công nghệ sản xuất tuabin: “Chúng tôi cần năng lực của mình trong việc thiết kế, sản xuất và dịch vụ tuabin khí”. Đồng thời, Bộ không nhận thấy bất kỳ trở ngại nào đối với việc nội địa hóa sản xuất của các công ty nước ngoài tại Nga. Ông lưu ý rằng bất kỳ nhà sản xuất nước ngoài nào cũng có thể tuân thủ các yêu cầu của nghị định và tham gia vào chương trình hiện đại hóa TPP theo các hợp đồng cung cấp năng lực (CDA, đảm bảo lợi tức đầu tư thông qua việc tăng chi trả cho người tiêu dùng),
nếu Nga có quyền kiểm soát công nghệ. Đại diện Bộ Năng lượng cho biết, quyết định của chính phủ đảm bảo an ninh năng lượng của đất nước.Alexander Pakhomov, Giám đốc Quỹ Phát triển Pháp luật và Hòa giải của Tổ hợp Nhiên liệu và Năng lượng, chia sẻ quan điểm của mình và giải thích rằng điều này là vì lợi ích của ngành năng lượng Nga, vì
sự độc quyền được thiết lập trước đây của các nhà sản xuất tuabin nước ngoài đã "vô hiệu hóa" sự phát triển của ngành tuabin nước mình.
Với quy định như thế này, thì làm gì coi như Nga đã sở hữu hoàn toàn công nghệ rồi. Với 1 nước đã làm tuabin khí loại công suất nhỏ và trung bình như Nga (chưa nói đến việc đã làm được tuabin khí công suất lớn như GTD-110M), thì
chỉ cần nắm được công nghệ hot gas path là coi như đã nắm được bí quyết làm tuabin khí cỡ lớn rồi còn đâu. Nếu anh nào muốn tham gia dự án béo bở của Nga thì phải chuyển giao công nghệ, không thì dẹp đi cho nước nó trong, để cho tuabin khí GTD-110M và tuabin khí mà Power Machines đang sản xuất được tham gia.
Nói cách khác, từ năm 2021, các tuabin sẽ được coi là của Nga nếu 90% được sản xuất tại Nga, và các thành tố quan trọng như hot gas path, trung tâm dịch vụ, hệ thống điều khiển, phương pháp, bí quyết và bằng sáng chế, quyền thiết kế và tài liệu kỹ thuật, phải được lưu trữ tại Nga, thuộc sở hữu của nhà sản xuất Nga, và như vậy mới đủ tư cách tham gia cung cấp tuabin cho TPP của Nga trong chương trình hiện đại hóa ngành nhiệt điện Nga.
-----------------------------------------
Hóa ra, Siemens đã mở nhà máy ở Nga, tên là Siemens Gas Turbine Technologies ở St.Petersburg, và họ đã sản xuất tuabin Siemens ở Nga từ năm 2015. Vào thời điểm hiện nay, họ đã đạt 60% nội địa hóa. Theo kế hoạch,
tỷ trọng linh kiện của Nga vào cuối năm 2020 sẽ là 70% và năm 2022 đạt 90%
Điểm yếu của Nga, đó là thị trường năng lượng, hay nói cách khác là
nhu cầu về tuabin khí không ổn định, nên nhiều khi làm nản lòng nhà sản xuất.
-----------------------------------------
Câu chuyện phục hồi sản xuất Tuabin khí của Power Machines
Như bài post trước, tôi đã nói,
Power Machines (PM), kẻ chuyên làm tuabin hơi nước cho nhà máy điện hạt nhân, nhiệt điện, giờ đang cuống cuồng đầu tư vào làm tuabin khí.
Họ đã từng làm tuabin khí trong quá khứ, nhưng sau đó bỏ rơi để làm tuabin hơi nước, và sử dụng tuabin khí của nước ngoài, cụ thể là GE va Siemens. Giờ đang cấp tốc quay trở lại phục hồi sản xuất tuabin khí. Chắc là sau vụ bị Mỹ trừng phạt, lại thêm muốn tham gia chương trình hiện đại hóa ngành điện 41GW của Nga, nên bây giờ mới cuống cuồng quay trở lại làm tuabin khí.
Vào cuối năm ngoái,Power Machines đã khởi động dự án phát triển và sản xuất tuabin khí trong nước, loại có công suất trung bình và cao là GTE-65 và GTE-170. Như đã nói,
các cánh quạt của nó sẽ được sản xuất lần đầu tiên bằng công nghệ in 3D, đang được thực hiện bởi Power Machines. Hiện tại, họ đang chế tạo các nguyên mẫu.
Lịch sử thiết kế và sản xuất tuabin khí tại của Power Machines là tại Nhà máy kim loại Leningrad (LMZ), nơi sản xuất lớn nhất của Power Machines, bắt nguồn từ năm 1957, khi tuabin khí cố định trong nước đầu tiên có công suất 12 MW được tạo ra.
Vào những năm 70, tuabin khí mạnh nhất và tiên tiến nhất lúc bấy giờ là GT-100-750 đã được tạo ra tại cùng địa điểm. Thiết kế, bố trí và sơ đồ nhiệt ban đầu của nó chứa một số tiến bộ kỹ thuật và giải pháp vẫn không mất đi ý nghĩa cho đến ngày nay.
Vào đầu những năm 1990, một số tuabin khí công suất 150 MW đã được thiết kế và sản xuất cùng một lúc. Ngoài ra, LMZ có kinh nghiệm sản xuất tuabin GTE-160, được lắp ráp tại St.Petersburg theo giấy phép.
Năm 2008, Power Machines đã phát triển một tuabin khí - GTE-65. Đây là một chiếc hạng vừa với các thông số vòng tua cao và mức độ hiệu quả cao. Nguyên mẫu đã được thử nghiệm tại CHPP-9 ở Moscow, nhưng
do hạn chế về thời gian của nhà máy điện để vận hành và tinh chỉnh tổ máy mới, tuabin khí không được đưa vào vận hành thương mại.
10 năm sau,
vào năm 2018, Power Machines đã ký đơn đặt hàng thành lập một phòng thiết kế đặc biệt cho các tổ máy tuabin khí, do nhà thiết kế chính Nikolai Fokin đứng đầu. Trong năm, đội ngũ KB đã được hoàn thành, đã thu hút khoảng 100 chuyên gia có trình độ cao, có kinh nghiệm trong các dự án chế tạo máy bay và động cơ tuabin khí điện trong các công ty Nga và nước ngoài. Ngoài ra,
KB có một cụm máy tính mạnh mẽ với hiệu suất cao nhất là 170 TFlops để tính toán khí động học và sức mạnh. Ngày nay Power Machines là công ty công nghiệp duy nhất ở Nga có khả năng tính toán như vậy.
Ngày nay Power Machines đang nghiên cứu phát triển hai kích thước tiêu chuẩn của tuabin khí - GTE-65 và GTE-170.
Đối với GTE-65 - tài liệu thiết kế đã được phát triển đầy đủ, ngoại trừ buồng đốt, trên đó công việc vẫn tiếp tục. Đối với GTE-170 - tài liệu thiết kế đã hoàn thành 80%. Đồng thời, mẫu GTE-170 đầu tiên được đưa vào sản xuất. Công ty sẽ sẵn sàng cung cấp cả hai kích thước tiêu chuẩn, được sản xuất hoàn toàn tại Nga, chậm nhất là vào cuối năm 2023. Phiên bản thứ hai của những chiếc máy này, nhưng với các thông số tăng lên - vào năm 2024. Đối với điều này, Power Machines đã thu hút được các nguồn lực nghiêm túc:
công ty đã ký khoảng 40 hợp đồng với các tổ chức công nghiệp và nghiên cứu phát triển chủ chốt. Dự án liên quan đến Chi nhánh Siberia của Viện Hàn lâm Khoa học Nga, NPO CKTI, NII KM Prometey, CIAM, VTI, TsNIITMASH,Peter Đại học Bách khoa St.Petersburg, Đại học Liên bang Ural, v.v.
Sự sẵn có của trang thiết bị và cơ sở hạ tầng hiện đại cho phép Power Machines cung cấp chu trình sản xuất đầy đủ (full-cycle production) tại các địa điểm sản xuất công nghiệp của LMZ. Hiện tại trong công ty đã hình thành xưởng lắp ráp, các thiết bị lắp ráp hệ thống dầu, buồng đốt, lắp ráp và tháo lắp tua bin khí đang được mua. Để hỗ trợ chương trình sản xuất hàng loạt (serial production) tua bin khí, doanh nghiệp cần mua thêm 48 máy công cụ.
Để hoàn thành việc phát triển các tuabin khí nguyên mẫu, Power Machines sẵn sàng hợp tác với các công ty phát điện và đầu tư xây dựng trạm thử nghiệm của riêng họ.
Trong hơn một năm, Power Machines đã cố gắng tạo ra các điều kiện cần thiết để khôi phục sản xuất tuabin khí trong nước và bắt đầu thay thế nhập khẩu, thu hút các tổ chức khoa học, hình thành chuỗi các nhà cung cấp phôi cần thiết, chuẩn bị sản xuất cho sự phát triển của công nghệ mới, Nikolai Fokin kết luận. - Theo nghĩa này, việc chế tạo các tổ máy tuabin khí hiện đại là một dự án quốc gia thực sự cho phép không chỉ có sự tham gia của các nhà kỹ thuật và tinh hoa kỹ thuật của Nga mà còn tạo ra nhu cầu về các chuyên gia có năng lực, tài năng trong nước
Công ty ước tính toàn bộ dự án cho các máy 65 và 170 MW vào khoảng 15 tỷ rúp. Chi phí này bao gồm các khoản chi cho R&D, phát triển công nghệ, phát triển và trang bị lại kỹ thuật của các dịch vụ thiết kế và công nghệ, hiện đại hóa các cơ sở sản xuất và nghiên cứu thử nghiệm.
Để phù hợp với xu hướng toàn cầu và trong nước, một số dự án R&D đã được khởi động để tạo ra các phiên bản GTE-65 và GTE-170, nơi hydro được sử dụng làm nhiên liệu. Việc sử dụng nó đòi hỏi cấu hình buồng đốt tuabin khí hơi khác một chút. Theo Alexander Ivanovskiy , Tổng thiết kế của Power Machines , công ty đã khởi động R&D về đốt cháy hydro và có kế hoạch tiến hành song song. Các kế hoạch dài hạn của công ty bao gồm phát triển tuabin khí công suất lớn: phát triển tuabin khí công suất khoảng 500 MW.