Tôi phải post vài bài ở topic cũ vào đây đã, vì đây là những bài tôi định phát triển thêm, và muốn quote lại khi viết.
Trước tiên là bài về thỏa thuận xanh EU. Đây là 1 chiến lược vươn lên toàn cầu của họ, núp dưới khẩu hiệu môi trường và bảo vệ trái đất, và sẽ có tác động cực lớn với toàn thế giới nói chung, với nước Nga nói riêng. Vì EU là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Nga, thỏa thuận xanh (green deal) sẽ gây nhiều thiệt hại lớn cho Nga và nhiều nước khác, đây là mối nguy hại lớn nhất với Nga, theo tôi, chứ không phải mấy cái lệnh trừng phạt.
Các nước Đông Âu như Ba Lan, Séc, Hung cũng phản đối thỏa thuận này vì họ bị thiệt, nhưng đó k phải mục tiêu của topic này
Post lại bài ở topic trước
Thỏa thuận xanh EU
Có một vài bác trong này kêu không phải dân kỹ thuật, công nghệ, nên thích nói về tình hình xã hôi, kinh tế, lịch sử, nghệ thuật, thể thao, etc. Cái đó luôn được hoan nghênh, thậm chí đã có những bài không hề đi sâu về công nghệ, mà nói về tình hình kinh tế, xã hội, cả vĩ mô và vi mô Nga, nhưng có thấy chú nào vào góp ý được gì đâu. Miệng thì nói muốn bàn về xã hôi, kinh tế, lịch sử, nghệ thuật, thể tha, etc.., nhưng toàn đánh giò lái sang vấn đề này nọ, mà kể cả khi đánh giò lái cũng có nói được gì đâu, ngoài việc là cái loa tuyền truyền miễn phí cho media phương Tây hay lề trái, mà đã nhìn quen lắm ở các diễn đàn khác.
Đây, bảo là muốn bàn về vấn đề xã hội, kinh tế, etc. thì bây giờ đang có 1 việc rất quan trọng, có tẫm vĩ mô to lớn, mà không hề đi quá sâu vào chuyên môn, công nghệ, đó là chiến lược xanh hoá kinh tế của EU. Cái này có tầm quan trọng kinh tế và chính trị toàn cầu, ảnh hưỏng cả thế giới nói chung và đặc biệt là Mỹ, Nga bị ảnh hưỏng nhiều nhất. Đây thực sự là 1 chiến lược vươn lên của EU về kinh tế chính trị, một cuộc cạnh tranh ngầm giữa Mỹ-EU, giữa EU-Nga được che đậy bởi những từ ngữ, slogan mỹ miều trên media như "làm cho hành tinh chúng ta vĩ đại trở lại", "bảo vệ môi trường", "tương lai bền vững", etc. Vậy mà chả thấy các bác ấy động đậy tí nào cả. Mà nếu có nói, thì chắc lại chỉ chép lại những cái tuyên truyền bề nổi bên ngoài về môi trường, etc. này nọ như ở trên, chứ có nói khỉ gì được sâu hơn nữa đâu
Bài viết này nói 1 chút về tình hình thỏa thuận xanh của EU, phản ứng của các nước khác nhau, và cuối cùng phân tích 1 chút về tính toán chiến lược của EU khi chơi trò này
1. Thỏa thuận xanh lịch sử (Green Deal) của EU và chiến lược hydro hoá năng lượng quốc gia của Đức
1.1 Về thỏa thuận xanh (Green deal)
Vào ngày 13 tháng 12 năm 2019, Hội đồng châu Âu đã quyết định thúc đẩy kế hoạch, với việc chọn không tham gia đối với Ba Lan
Nội dung rất nhiều, dính đến mọi mặt của nền kinh tế, nhưng mục tiêu căn bản của thỏa thuận xanh là đưa EU trở thành lục địa đầu tiên trên thế giới đạt mục tiêu cân bằng phát thải carbon vào năm 2050.
Các mục tiêu cụ thể bao gồm đưa phát thải carbon của toàn khối từ mức 40% về "ít nhất 50%" và hướng đến 55% vào năm 2030; tăng cường các nguồn năng lượng tái tạo và nhanh chóng loại bỏ than; giảm hoặc chấm dứt miễn thuế nhiên liệu hàng không và hàng hải; tạo ra một quỹ trị giá 100 tỉ euro để thúc đẩy đầu tư xanh, xây dựng "công nghiệp bền vững", Chiến lược 'Từ nông trại đến ngã ba' của nông nghiệp, đa dạng sinh học, etc.
Báo Anh The Guardian nhận xét bản chất toàn diện của Thỏa thuận xanh thể hiện ở chỗ nó bao gồm hầu hết mọi khía cạnh: từ không khí chúng ta hít thở đến cách trồng lương thực, thực phẩm, chuyện đi lại…
Điểm đáng chú ý là các mức thuế carbon tiềm năng đối với các quốc gia không giảm thiểu ô nhiễm khí nhà kính ở mức tương đương. Cơ chế để đạt được điều này được gọi là Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM).
1.2. Chiến lược hydro hóa nền kinh tế của Đức và hợp tác với Nga
Mục tiêu của Đức nói riêng và EU nói chung là loại bỏ than, sử dụng các năng lượng "sạch", hiểu theo nghĩa không phát thải khí CO2.
Giảm dần và loại bỏ điện hạt nhân (dù năng lượng này không phát thải CO2 và vẫn được xếp là sạch), và tăng cường sử dụng khí đốt, mặt trời, gió và đặc biệt, hướng tới năng lượng hydro. Đây là ưu tiên chính của Đức.
Chính phủ Đức đã phê chuẩn Chiến lược hydro quốc gia, nhắm đến việc sản xuất nhiên liệu Hydro làm năng lượng.
Nhiên liệu hydro có thể sản xuất được từ 2 nguồn:
- Từ nguồn nhiên liệu hóa thạch, ví dụ từ dầu mỏ, hay từ khí đốt (gọi là blue hydrogen)
- Từ ngồn nhiên liệu sạch, đặc biệt từ các nguồn năng lượng tái tạo (green hydrogen).
Thực chất đó chính là điện phân nước quy mô lớn để sinh ra nhiên liệu hydro. Việc điện phân có thể thực hiện bằng cách sử dụng các nguồn năng lượng mặt trời, gió, hạt nhân và cả thủy điện.
Chính phủ Đức dĩ nhiên yêu thích nhất là green hydrogen. Còn với việc sản xuất ra nhiên liệu hydrogen từ nguồn hóa thạch, ví dụ từ khí đôt (blue hydrogen) thì phải có cơ sở, công nghệ để thu gom, lưu trữ, tái chế CO2 sinh ra trong quá trình tạo hydro.
Như đã nói ở 2 đoạn trích trên, Đức đi theo hướng hợp tác với Nga trong chiến lược này, trong lĩnh vực công nghệ hydrogen, nhằm chế tạo nhiên liệu hydro
2. Phản ứng của các nước với thỏa thuận xanh EU
Một số nước thành viên EU, gồm Ba Lan, Hungary và Cộng hòa Czech đã lên tiếng phản đối kế hoạch.
Thủ tướng Cộng hòa Czech Andrej Babis viết trên Twitter rằng đất nước của ông cũng muốn hướng đến mục tiêu cân bằng carbon nhưng không thể làm được nếu thiếu năng lượng nguyên tử.
(Năng lượng nguyên tử cũng được đánh giá là "sạch" theo định nghĩa vì không phát thải Carbon, và Séc đang đấu thầu để xây nhà máy hạt nhân, điều mà EU không muốn)
Đối với Nga: coi đây không phải là tin tức tốt lành gì, nhưng chấp nhận, và bắt đầu đưa ra chiến lược quốc gia về phát triển năng lượng hydrogen.
Đối với Mỹ: bị phân hóa.
Một phe, chủ yếu bên đảng DC, thì muốn đi theo con đường này, tìm cách phát triển năng lượng sạch, coi Mỹ phải đi đầu trong việc phát triển năng lượng sạch.
Phe kia, chủ yêu bên đảng CH, thì muốn tiếp tục phát triển năng lượng truyền thống, phản đối bất kỳ mọi ràng buộc nào về môi trường, giới hạn khí phát thải CO2 đối với Mỹ.
Đối với họ, các thỏa thuận, hiệp ước về môi trường là tai họa, thiệt hại cho nền kinh tế (và chính trị, nhưng k nói ra) Mỹ
Một số diễn biến chính:
Theo truyền thống, Quốc hội Mỹ không sẵn sàng bị ràng buộc với bất kỳ thỏa thuận quốc tế nào có thể gây bất lợi cho Mỹ. Trong hệ thống chính trị Mỹ, Thượng viện với 100 thượng nghị sĩ thành viên sẽ phải phê duyệt mọi hiệp ước và hiệp định mà Mỹ tham gia với đại đa số ý kiến ủng hộ là 66 phiếu. Tiêu chuẩn này là “giới hạn đỏ” đối với sự tham gia của Mỹ trong bất kỳ hiệp ước quốc tế hoặc thực thi bất kỳ hành động lập pháp gây tranh cãi nào.
Năm 1995, Tổng thống Bill Clinton, thành viên đảng Dân chủ, đã từng coi vấn đề biến đổi khí hậu là ưu tiên hàng đầu trong bối cảnh Đảng Dân chủ mất quyền kiểm soát Thượng viện vào tay Đảng Cộng hòa. Trong giai đoạn này, LHQ đang thảo luận về Nghị định thư Kyoto, trong đó ràng buộc các nước phát triển về những mục tiêu và các mốc thời gian liên quan đến biến đổi khí hậu.
Năm 1997, Thượng viện Mỹ ra nghị quyết khẳng định họ sẽ không chấp nhận Thỏa thuận Kyoto về biến đổi khi hậu trừ khi các nước đang phát triển cũng bị ràng buộc với các mục tiêu và khung thời gian. Nghị quyết được thông qua với 95 phiếu thuận và không có phiếu chống. Vì thế, năm 1998, Phó tổng thống Al Gore, người ủng hộ mạnh mẽ về vấn đề khí hậu và là chủ nhân Giải Nobel hòa bình, đại diện cho Mỹ "ký tượng trưng" Nghị định thư Kyoto.
Năm 2001, Tổng thống Mỹ G.W.Bush cũng rất quan tâm đến vấn đề biến đổi khí hậu nhưng Thượng viện Mỹ vẫn cho rằng sẽ không đạt được số phiếu cần có để thông qua việc Mỹ tham gia Thỏa thuận Kyoto về biến đổi khi hậu. Vì vậy, Tổng thống G.W.Bush không đưa thỏa thuận này ra trước Quốc hội. Năm 2002, Vụ khảo cứu của Quốc hội (CRS), một cơ quan nghiên cứu của cả hai đảng, đưa ra kết luận rằng các thỏa thuận về môi trường thuộc phạm trù hiệp ước quốc tế nên phải được Thượng viện phê chuẩn mới có giá trị pháp lý.
Năm 2009, sau khi lên cầm quyền, Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng phải đối mặt với “giới hạn đỏ” liên quan với rào cản đa số phiếu trong Thượng viện. Trong điều kiện đó, ông tập trung nỗ lực để thông qua Đạo luật về bảo hiểm y tế và khắc phục hậu quả cuộc khủng hoảng tài chính 2008.
Bước sang nhiệm kỳ hai (2012-2016), Tổng thống Barack Obama quyết định phá thế bế tắc bằng cách "vượt mặt" Quốc hội, theo đó ông đã ký quyết định ban hành nhiều văn kiện hành pháp và các quy định mà không cần Quốc hội chấp thuận. Trong quá trình chuẩn bị cho Mỹ tham gia Hiệp định khí hậu Paris, Tổng thống Mỹ Barack Obama chỉ đạo Cơ quan bảo vệ môi trường Mỹ (EPA) xây dựng một bộ tiêu chuẩn cho các nhà máy nhiệt điện sử dụng nhiên liệu than. Bộ tiêu chuẩn này có tính ràng buộc với gần như toàn bộ các nhà máy điện hiện có ở Mỹ và không cho phép xây dựng các nhà máy mới. Điều này cho phép Tổng thống Barack Obama đạt mục tiêu và thời hạn về giảm khối lượng phát thải theo Hiệp định khí hậu Paris mà không cần Quốc hội phê duyệt.
Từ đó, Kế hoạch năng lượng sạch (CPP) của Mỹ chính thức có hiệu lực từ năm 2015. Tổng thống Barack Obama hiểu rằng Hiệp định khí hậu Paris sẽ không được Thượng viện do phe Cộng hòa nắm quyền kiểm soát phê chuẩn, nên ông quyết định "lách luật" và ký "thỏa thuận thực thi" ("Enforcement Agreement") về Hiệp định khí hậu Paris vào năm 2016 với lập luận hiệp định này chỉ là một "thỏa thuận" chứ không phải là một hiệp ước.
Hành động “lách luật” này của Tổng thống Mỹ Barack Obama cuối cùng cũng không thể giấu kín được và bị phe phản đối Hiệp định khí hậu Paris nổi giận, trong số đó có tỷ phú Donald Trump. Tổng thống Barack Obama rời Nhà Trắng vào tháng 1/2017 với niềm tin rằng di sản về khí hậu của mình sẽ được tân Tổng thống Donald Trump bảo lưu.
Thế nhưng trước đó, tháng 2/2016, Tòa án tối cao Mỹ ra quyết định đình chỉ Kế hoạch năng lượng sạch của cựu Tổng thống Barack Obama. Trong khi đó, tân Tổng thống Donald Trump đã quyết định cắt giảm 1/3 ngân sách cấp cho EPA trong dự luật ngân sách quốc gia năm tài chính 2018. Ngoài ra, ông Donald Trump còn ký lệnh hành pháp mở đường cho việc dẹp bỏ Kế hoạch năng lượng sạch, đồng thời ban hành các sắc lệnh khác để hồi sinh ngành công nghiệp than mà Tổng thống Barack Obama đã kìm hãm.
Cũng vì thế, Tổng thống Donald Trump không chỉ ký sắc lệnh hành pháp đưa Mỹ rút khỏi Hiệp định khí hậu Paris, mà còn hủy cam kết của cựu Tổng thống Barack Obama về việc tài trợ nhiều tỷ USD cho các nước đang phát triển để kiểm soát biến đổi khí hậu. Trước khi rời nhiệm sở, chính quyền Obama đã chi 1 tỷ USD phục vụ mục đích này.
Ngay cả khi không đưa ra quyết định rút khỏi Hiệp định khí hậu Paris, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn có thể loại bỏ sự tham gia của Mỹ trong hiệp định này bằng cách hạ thấp các mục tiêu và khung thời gian, hoặc chỉ cần tuyên bố, xét về bản chất, thỏa thuận này là một “hiệp ước” và gửi lên Thượng viện để bỏ phiếu. Khi đó, chắc chắn là Thượng viện sẽ đưa ra quyết định Mỹ rút khỏi thỏa thuận này
3. Chiến lược phát triển hydro của Nga
Cũng như Mỹ, Nga coi các thỏa thuận môi trường kiểu này là một điều không hay ho gì, vì tất cả các mặt hàng nào, nếu sản xuất từ than, dầu mỏ, xăng, diesel của Nga (và cả Mỹ, các nước khác, etc.) đều sẽ là đối tượng bị đánh thuế khi đi vào EU.
Phương pháp tính toán loại thuế này vẫn chưa được xác định chính xác nhưng về mặt lý thuyết, mức thuế suất sẽ phụ thuộc vào lượng khí thải từ quá trình sản xuất sản phẩm cụ thể. Tất cả những điều này đều gây thiệt hại cho Nga, và bị Nga coi là tai họa. Về điểm này Nga giống Mỹ, và thực tế Nga thích đảng CH Mỹ hơn đảng DC (ngược lại với nhiều người nghĩ).
Tuy thế nhưng Nga không còn cách nào khác, và họ đã chủ động đưa ra chiến lược phát triển năng lượng hydro của mình. Nga là nước có tiềm năng cực lớn (nếu không muốn nói là lớn nhất) trong việc phát triển nguồn năng lượng này và xuất khẩu ra thị trường quốc tế.
3.1. Tiềm năng to lớn và thách thức
Sản xuất
(1) Với việc sản xuất hydro từ nhiên liệu hóa thạch:
- Nga sở hữu hạ tầng sản xuất và tinh chế dầu mỏ hiện đại, hoàn thiện, điều này cho phép Nga có thể phát triển để sản xuất hydro từ nhiên liệu hóa thạch và cung ứng cho thị trường
- Nga là nguồn khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới, với cơ sở sản xuất hoàn thiện, điều này cho phép Nga có thể phát triển để sản xuất hydro từ khí gas (blue hydrogen)
(2) Với việc sản xuất hydro tái tạo (green hydrogen), hay nói đúng ra là sản xuất hydrogen bằng cách điện phân nước. Cái này Nga cũng có tiềm năng to lớn, Nga có dự trữ nước ngọt lớn nhất thế giới.
- Nga (Rosatom) đứng đầu thế giới về xây dựng các nhà máy điện hạt nhân và phát triển các công nghệ điện hạt nhân.
Nga có thể sử dụng nguồn điện hạt nhân dồi dào để điện phân nước, sản xuất hydro sạch và không phát thải carbon.
- Nga có tài nguyên thủy điện dồi dào. Thủy điện hiện chiếm tỷ trọng gần 20% trong cơ cấu các nguồn điện năng của Nga và còn rất nhiều tiềm năng phát triển tại Đông Siberia và Viễn Đông.
Nga có thể dùng ngay thủy năng (hydropower hay waterpower được dùng để sản sinh ra điện trong nhà máy thủy điện) để sản xuất hydrogen (hydropower for hydrogen production)
Lưu trữ và phân phối:
Gazprom của Nga sở hữu hệ thống đường ống vận chuyển khí thiên nhiên quốc tế rất phát triển, chủ yếu sang thị trường châu Âu (Nord Stream, Yamal Europe, etc.), cũng như hệ thống lưu trữ khí ngầm tự nhiên lớn như hệ thống các hang muối. Việc tích hợp hydro cùng với khí thiên nhiên trong các hệ thống lưu trữ, vận chuyển khí thiên nhiên sẽ giúp Nga không chỉ giảm phát thải CO2 trong tiêu thụ khí mà còn có thể cung cấp đáng kể nhiên liệu hydro hoặc hỗn hợp khí thiên nhiên - hydro cho thị trường châu Âu.
Thách thức:
Như đã nói ở đoạn trích trên, Nga đã từng sản xuất nhiên liệu hydro dùng cho một số động cơ tên lửa vũ trụ mà Nga chế tạo, nhưng đó là chỉ sản xuất hydro vừa phải cho 1 số sản phẩm công nghệ cao. Còn khi muốn đi vào sản xuất quy mô của cả nền kinh tế thì sẽ đẻ ra một loạt vấn đề khác.
Nếu sản xuất hydrogen bằng phương pháp (1) thì trong quá trình sản xuất sẽ phát thải CO2. Nếu Nga không muốn bị đánh thuế, thì Nga sẽ phải tính đến chuyện xây dựng cơ sở hạ tầng, dây chuyền xử lý, lưu trữ, tái chế khí carbon dioxide (CO2), và điều này sẽ lại làm tăng chi phí sản xuất hàng hóa.
Nếu sản xuất bằng phương pháp (2) thì Nga phải bắt đầu tính đến chuyện chế tạo, hoặc mua, hoặc hợp tác chế tạo các máy điện phân nước quy mô lớn. Hiện không rõ quá trình này đến đâu và Nga định làm thế nào. Còn Đức thì đang đầu tư rất ác và đang dẫn đầu về các máy điện phân nước quy mô lớn.
Vì thế bộ năng lượng Nga đã đưa ra 1 lộ trình phát triển năng lượng hydrogen như sau
3.2. Lộ trình sơ bộ
Bộ Năng lượng đã chuẩn bị một kế hoạch phát triển năng lượng hydro ở Nga, cụ thể là sản xuất và xuất khẩu hydro. Bộ Năng lượng đã xây dựng và gửi cho chính phủ một "lộ trình" "Phát triển năng lượng hydro ở Nga" cho năm 2020-2024.
Kế hoạch này trước tiên dựa trên bộ 3 tập đoàn khổng lồ: Rosatom, Gazprom và NOVATEK.
Tài liệu giải thích: Bắt đầu từ năm tới, chính phủ dự định xây dựng danh tiếng của Nga như một nhà cung cấp hydro, một trong những lựa chọn thay thế cho các nguồn năng lượng truyền thống.
Vào cuối năm nay, các quan chức sẽ phát triển một khái niệm cho sự phát triển của năng lượng hydro, cũng như các biện pháp hỗ trợ cho các dự án thử nghiệm sản xuất hydro.
Vào đầu năm 2021, các ưu đãi sẽ xuất hiện cho các nhà xuất khẩu và mua hydro tại thị trường nội địa. Theo thông tin rò rỉ, chính phủ vẫn chưa thảo luận về các biện pháp hỗ trợ cụ thể đối với hydro.
Các bước như sau:
- Vào năm 2021, Gazprom sẽ phát triển và thử nghiệm một tuabin khí sử dụng nhiên liệu metan-hydro, tức là một tuabin chạy bằng khí metan-hydro
- Cho đến năm 2024, GazProm. cũng sẽ nghiên cứu các ứng dụng khác nhau của hydro làm nhiên liệu, cả trong những thứ như nồi hơi khí và tuabin khí và làm nhiên liệu cho xe cộ .
Cũng sẽ nghiên cứu việc sử dụng nhiên liệu hydro và metan-hydro trong các cơ sở lắp đặt khí (động cơ tuabin khí, nồi hơi khí, v.v.) và làm nhiên liệu động cơ trong các loại hình vận tải.
- Vào năm 2024, Gazprom và Rosatom, các nhà sản xuất hydro đầu tiên sẽ khởi động các nhà máy hydro thí điểm (pilot hydrogen plants) - tại các nhà máy điện hạt nhân, cơ sở sản xuất khí đốt và nhà máy chế biến nguyên liệu thô.
Việc sản xuất sẽ sử dụng năng lượng hạt nhân, điều mà không phải tất cả các nước phát triển đều ủng hộ.
- Cũng vào năm 2024, Rosatom sẽ xây dựng một địa điểm thử nghiệm vận tải đường sắt bằng tàu hỏa sử dụng hydro, dùng hydro làm nhiên liệu cho các đoàn tàu. Tức là chuyển các đoàn tàu sang pin nhiên liệu hydro trên Sakhalin, được Công bố vào năm 2019 bởi Đường sắt Nga, Rosatom và Transmashholding.
- Ngoai ra, con co một mục về xử lý khí carbon dioxide (CO2), được hình thành từ quá trình sản xuất hydro (khi thải ra từ khí mê-tan)
Hiện tại, có rất ít chi tiết về lộ trình được thảo luận trong chính phủ.
(còn tiếp)
4. Phân tích môt chút vào bên trong cuộc cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và EU
Đây thực sự là một chiến lược toàn cầu của EU nhằm vươn lên vị thế lãnh đạo thế giới, và nhằm vào tất cả mọi đối tượng: cường quốc cũng như các nước đang phát triển.
EU muốn định vị lại toàn bộ chu trình sản xuất, sinh hoạt, kinh doanh, tiêu thụ, phân phối của thế giới. Nhằm đánh vào Nga thì rõ rồi, nhưng có 1 điều mà ít media nói tới, nó còn nhằm vào Mỹ, với mục tiêu giúp EU thoát dần khỏi sự kiểm soát của Mỹ, giảm vai trò của Mỹ và nâng vai trò của mình lên.
Cũng vì media ít nói đến, nên tôi nói lạc đề một chút
Cách đây 3 năm, "make our planet great again", câu nói bằng tiếng Anh của tổng thống Pháp gây sốt trên mạng, sau khi Mỹ chính thức rút khỏi hiệp định về khí hậu môi trường COP21, bằng cách thay đổi câu nói của tổng thống Mỹ lúc tranh cử:Make America great again. Đây thực sự là một cuộc đấu ngầm giữa EU và Mỹ, với cái nhìn khác nhau về toàn cầu hoá.
Mỹ là 1 quốc gia, có thể nếu khẩu hiệu, lấy lý do chủ nghĩa dân tộc, lợi ích quốc gia để bảo vệ lợi ích của mình. Trái lại ở EU không tồn tại một nước, vì thế để đưa ra một chính sách bảo vệ hay nâng cao lợi ích thì họ không thể dùng những chiêu bài đó mà phải dựa vào một giá trị, giá trị mà khi nêu ra được cả thế giới gật gù, không dám phản đối, gọi là giá trị phổ quát, và dùng những giá trị ấy bảo vệ quyền lợi hay nâng cao vị thế của mình. Và cái “bảo vệ môi trường” là 1 chiêu bài như vậy.
Chiêu bài dùng “giá trị phổ quát” để bảo vệ quyền lợi này là cách thức của EU mà cụ thể là của Tây Âu. Can thiệp chính trị thì giơ chieu bài "DC", "nhân quyền", khi chủ nghĩa thực dân cũ của Anh-Pháp đã xâm chiếm thuộc địa dưới mầu cờ “tự do tôn giáo, tự do truyền đạo”. Những giá trị này về bản chất là tốt đẹp, chính vì tốt đẹp nên mới dùng làm chiêu bài. Ai chẳng thích được DC, quyền con người, bảo vệ môi trường, etc. nhưng điều quan trọng là cách thực hiện nó, biện pháp thực tế nó thể hiện cái gì, và biện pháp đó sẽ đem lại lợi ích cho ai, ai sẽ là kẻ cầm trịch, etc. Đây là những cái cốt yếu, chứ không phải chỉ hô khẩu hiệu rỗng tuếch.
Cả Mỹ và EU đều là những nơi phát triển, cả hai đều cần toàn cầu hoá, như một cách thức phân công lao động toàn cầu mà Mỹ và EU đứng đầu trong khái niệm mỹ miều “chuỗi tạo giá trị” (tức là vị trí thượng nguồn, điều khiển, ông chủ đi khai thác thế giới), nhưng do vị thế kinh tế, chính trị, địa lý, hoàn cảnh, khác nhau đã dẫn đến mỗi bên muốn dựng mô hình này khác nhau.
EU đề cao “bảo vệ môi trường”, vì lục địa này không có tài nguyên, chủ yếu phải nhập khẩu. Trước đây Anh, Pháp, Đức đều dùng than đá là động lực phát triển, nhưng sau 300 năm phát triển thì nguồn tài nguyên này đã cạn kiệt. Thế kỷ 20, dùng dầu mỏ là chính càng làm rõ sự phụ thuộc này. Năng lượng tiêu thụ ở châu Âu chủ yếu đến từ Nga, Trung đông, châu Phi. Tuỳ từng nước mà sự phụ thuộc này khác nhau. Đức , Italy chủ yếu nhập từ Nga. Pháp nhập từ châu Phi từ các thuộc địa cũ (Algery, Gabon, Camerun,..) hay nước ở Trung đông hữu hảo với Pháp : Irắc (trước khi bị Mỹ chiếm).
Tư duy phát triển “xanh”, bảo vệ môi trường xuất phát đầu tiên ở Đức vào thập niên 70, như một phong trào chính trị phe tả. Ở Pháp không có trào lưu này, nhưng để không phụ thuộc vào dầu mỏ, Pháp phát triển điện hạt nhân. Hiện nay điện hạt nhân chiếm 2/3 tổng sản lượng điện của Pháp.
Như vậy đã hình thành một dạng sản xuất năng lượng mới, không dùng than đá, dầu mỏ, mà dùng hạt nhân, khí đốt, thủy điện, mặt trời, gió, và như đã nói ở trên, đó là hydrogen. Và những cái này được coi là "sạch" hơn.
Vấn đề là, mặt trời, gió, hydrogen này đắt hơn sản xuất bình thường, không hiệu quả kinh tế như năng lượng truyền thống. Nếu sản xuất bằng loại năng lượng "sạch" vậy thì giá cả hàng hóa tăng vọt, làm sao có thể cạnh tranh ? Để làm được điều đó thì họ phải bơm được vào đầu người ta rằng đấy là sản xuất sạch, chấp nhận trả giá cao hơn. Nhưng thế không đủ, sự chấp nhận này phải dẫn đến cái cớ, để người ta có thể ép thuế, tăng thuế vào các mặt hàng sản xuất được coi là “không sạch” nhập khẩu, từ đó điều khiển được quá trình toàn cầu hoá và luật chơi của thương mại toàn cầu dưới hình thức này. Như vậy thực tế đây là một hình thức bảo hộ mậu dịch, sau khi đã tuyên truyền ép người ta chấp nhận, khiến họ “há miệng mắc quai”.
Cả Mỹ và Nga, khác với EU là nước giàu tài nguyên (dầu mỏ, khí đốt, than đá, etc.). Vì thế vấn đề đặt ra với Mỹ khác EU.
Thời Obama, với tư duy giữ mỏ nhà không khai thác, thì Mỹ đồng ý với EU. Phe của Obama là dựa trên nhóm tài chính, dùng tài chính với đồng USD nắm đầu thế giới, nên Mỹ đồng ý với EU. Thậm chí còn cho rằng Mỹ không chỉ tham gia, mà còn phải đi đầu trong các công nghệ "sạch" để từ đó duy trì kiểm soát và đặt ra luật chơi của kinh tế thế giới.
Thời Trump, nhận thấy luật chơi kiểu này sẽ có nguy cơ làm công nghiệp Mỹ, sản xuất Mỹ bị TQ rút ruột, tư duy của họ là tạo sức cạnh tranh cho công nghiệp Mỹ nội địa, và để làm việc này thì năng lượng tryền thống nói chung, năng lượng than đá nói riêng là rẻ nhất, nên Mỹ rút.
Chưa kể, Mỹ sở dĩ bắt được thế giới dùng USD, là vì các nhà sản xuất năng lượng truyền thống, mà cụ thể là dầu, xuất khẩu hàng hóa chỉ nhận USD, dẫn đến cái gọi là petrodollar. Bây giờ nếu dầu mỏ mà không còn vị trí quan trọng, thì đồng dollar cũng đi xuống.
Ngoài ra, công nghiệp Mỹ có mạnh mới là bệ đỡ cho tài chính, nếu công nghiệp yếu và bị TQ rút ruột, thì tài chính Mỹ cũng đi đứt, vì suy cho cùng, điểm đến cuối cùng, ở cấp độ vĩ mô, đó là kẻ nào nắm trong tay hệ thống sản xuất cùng với đầu vào và đầu ra của nó, sẽ chiến thắng, không phải kẻ chơi trò manipulate trên những con số tài chính tiền tệ.
Vì thế nên Mỹ quyết định rút khỏi COP21, và đánh TQ, không chấp nhận để TQ vươn lên tự chủ trong sản xuất mà không lệ thuộc Mỹ.
Chưa kể, Mỹ là ở vị trí số 1, nên cần phải bảo vệ vị trí này, không để bất kỳ ai, dù là Nga, TQ, hay EU chiếm lấy. Mỹ không chỉ khống chế Nga, TQ mà còn khống chế cả EU (dù Mỹ không nói trắng ra). Tài nguyên cũng là một trong những công cụ mà Mỹ đã và đang muốn tiếp tục dùng để khống chế EU. Bây giờ nếu chuyển sang năng lượng tái tạo là chủ đạo, thì những mỏ dầu đang nằm trong quyền kiểm soát của Mỹ (Trung Đông, trên nước Mỹ, etc.) đâu còn mấy giá trị.
Việc Mỹ ép EU phải dùng khí hóa lỏng của Mỹ, chính là nằm trong mục khống chế EU này, và còn làm cho hàng hóa sản xuất của EU tăng giá, mất sức cạnh tranh, tạo lợi thế cho công nghiệp Mỹ, đồng thời cũng ngăn chặn việc EU và Nga xích lại gần nhau, làm giảm ảnh hưởng của Mỹ.
Tóm lại, việc đề cao khẩu hiệu "xanh", với Mỹ, đặc biệt với góc nhìn, cách tiếp cận theo hướng công nghiệp, sản xuất, thì chỉ có EU là lợi, Mỹ và Nga đều thiệt.
Vậy Mỹ có thể phát triển hydrogen như Nga không? Để hòa vào với EU? Có thể, nhưng ngay cả điều này, thì sức cạnh tranh của hydrogen Mỹ cũng không thể bằng hydrogen Nga, do điều kiện tự nhiên và ưu thế của Nga. Chưa kể Nga yếu hơn Mỹ, mà đặc điểm ở cấp vĩ mô chính trị là làm việc với đối tác yếu vẫn thích hơn. EU sẽ thích ngốn năng lượng từ Nga - kẻ yếu để có thể dễ tác động, hơn là ngốn từ Mỹ - kẻ mạnh hơn mình. Với Mỹ thì thành ra là vị thế bị phụ thuộc năng lượng, chứ không phải là vị thế khách hàng như với Nga
Bảo vệ môi trường có cần thiết không? Rất cần. Nhưng bảo vệ môi trường có nhiều mặt, không phải chỉ năng lượng. Nói công bằng, bất kể công nghệ nào hiện tại cũng đều huỷ hoại môi trường hết. Mô hình kinh tế thị trường, lấy tích luỹ vốn tư bản làm nền tảng, lấy kích thích tiêu thụ làm động lực, bản chất của nó là huỷ hoại môi trường, vì luôn phải tạo ra nhu cầu mới, để bán sản phẩm mới, bẩt chấp nhu cầu ấy có cần thiết hay có hiệu quả hơn so với sản phẩm cũ hay không, và khi người tiêu dùng có sản phẩm rồi, thì sản phẩm đấy không được "bền quá", nó phải "hỏng" hay "hết mốt" sau một thời gian để có thể bán sản phẩm mới, có đợt sản xuất mới, đảm bảo vòng quay kinh tế luôn vận động.
Chỉ có thể bảo vệ môi trường thực sự khi một mô hình sản xuất kinh tế mới được đưa ra, không dựa trên khai thácsức lao động hay kích thích tiêu thụ, ..nhưng hình thức sản xuất kinh tế đó hiện chưa tồn tại, và cũng không được khuyến khích để tồn tại.
Chiến lược xanh của EU, tuyên truyền bảo vệ môi trường chủ yếu nhắm vào giảm khí CO2, vì nó được coi là làm nóng khí quyển, thay đổi khí hậu, và đây là tiêu chí đánh giá "sạch" hay không, và từ đó bày ra đánh thuế xả CO2. Nhưng nếu sản xuất bằng điện nguyên tử, không có CO2 thật, thì cũng có sự huỷ hoại môi trường , vì chất thải nhiễm phóng xạ, cả nghìn năm sau vẫn còn độc hại. Hiện tại người ta không có cách nào xử lý, ngoài đưa nó xuống biển. Thủy điện và các công nghệ năng lượng xanh khác cũng đều gây ra các tác hại khác nhau với môi trường. Mà thực ra, đã làm năng lượng là sẽ xảy ra tàn phá môi trường.
Mà không chỉ là sản xuất năng lương, các công nghệ sản xuất “xanh” khác cũng đều tàn hại môi trường ghê gớm, quá trình sản xuất ra nó cần nhiều đất quý hiếm, kim loại hiếm mà trái đất có rất ít. Kết quả khai thác các kim loại này, rồi công nghệ thải ra còn độc hại không kém công nghệ cũ. Hiện nay, đang có 1 cuộc chiến ngầm về kim loại quý giữa các nước, mà media không nói lộ ra.
Kinh doanh năng lượng sạch, thực ra cũng là "giấu bụi bẩn dưới tấm thảm". Cái nhà bẩn thỉu, ta quét tất cả những thứ bẩn vào 1 chỗ và giấu dưới thảm, rồi nói rằng nhà mình sạch.
Thực sự nhà không sạch hơn, vẫn từng đó bụi, nhưng "sạch" hơn về tâm lý, đem lại cảm giác dễ chịu hơn.
Ví dụ cái bóng đèn tiết kiệm năng lượng hiện tại, quy trình sản xuất nó, độc hại hơn sản xuất bóng đèn cũ, xử lý chất thải khó hơn, nguy hiểm hơn.
Cách đây mấy năm châu Âu đã cấm dùng đèn sợi đốt với lý do loại đèn này hiệu suất kém, tốn điện, hủy hoại môi trường. Thực tế thì sao? Đèn sợi đốt là loại ngon bổ rẻ nhất trong tất cả các loại đèn. Nếu vẫn còn đèn sợi đốt trên thị trường thì đèn tiết kiệm điện khó lòng mà bán nổi! Và tất nhiên là các hóa chất ở trong đèn tiết kiệm điện còn hủy hoại môi trường lâu dài hơn đèn sợi đối nhiều lần.
Vấn đề môi trường cũng liên quan đến đấu đá nội bộ, khi nhóm tư bản hay nhóm lợi ích tạo ra các sản phẩm "xanh", "sạch" muốn vươn lên nắm quyền, giành lấy quyền đang có trong tay các nhóm tư bản hay lợi ích năng lượng truyền thống
Tóm lại, cái gọi là công nghệ xanh, thực ra chỉ là một cách ô nhiễm kiểu khác, và nó cũng đặt ra những vấn đề xử lý khó khăn khác chứ không phải là xanh.
Với hiệp định COP21 (hiệp định khí hậu môi trường) và thỏa thuận xanh, Media EU mà chủ yếu là Tây Âu cố gắng nhồi vào đầu người ta một cái kết luận sai, đó là nếu không ký vào cái COP21 và theo thỏa thuận xanh thì có nghĩa là phá huỷ môi trường. Điều này không đúng. Hiện tại nếu công nghệ xanh đó có thể áp dụng, và có lãi, thì chẳng ai cấm họ phát triển cả.
COP21 hay thỏa thuận xanh, lấy cớ bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu để làm điều khác, đó là xây dựng một quy chế để điều khiển quá trình toàn cầu hoá theo lợi ích của EU. Các thỏa thuận và ký kết này là cơ sở để tạo cớ đánh thuế, một kiểu bảo hộ mậu dịch trá hình, từ đó mà điều khiển thương mại thế giới theo lợi ích của mình.
Trong tương lai, nếu không có công nghệ xanh thực sự mà đủ hiệu quả khả dĩ thay được công nghệ cơ bản cổ điển, thì những điều mà COP21 và hiệp định xanh đặt ra chỉ là cơ sở để thổi một cái bong bóng khủng hoảng mới trong tương lai.
Quay lại vụ thỏa thuận xanh EU, đại khái bao gồm một số biện pháp dự kiến sẽ giúp không ô nhiễm vào năm 2050: khử cacbon, đổi mới, chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo và nhiên liệu sạch. Đến năm 2050, dự kiến giảm tổng lượng phát thải khí nhà kính xuống 90% so với khối lượng hiện tại. Để đạt được mục tiêu đã nêu, tài liệu nêu ra việc thực hiện một số biện pháp như:
- 75% vận tải nội địa ở EU bằng đường bộ sẽ được chuyển sang đường sắt và đường thủy nội địa vào năm 2050.
- Liên minh châu Âu sẽ ngừng trợ cấp nhiên liệu hóa thạch ở cấp độ cho từng quốc gia thuộc khối thịnh vượng chung, chủ yếu là hàng không và hàng hải. Thay vào đó, họ sẽ đặt cược chính vào xe điện: đến năm 2025, tất cả cơ sở hạ tầng cần thiết cho 13 triệu xe điện sẽ được triển khai ở EU.
- chuyển đổi sang nhiên liệu thân thiện với môi trường thông qua việc quy định mức tối đa cho phép của khí thải carbon dioxide từ các phương tiện giao thông vào khí quyển (tiêu chuẩn môi trường "Euro-7")
- Liên minh châu Âu đã công bố hỗ trợ hai dự án cùng một lúc, mục tiêu chính là đạt được vị trí hàng đầu thế giới của EU trong việc phát triển các công nghệ tiên tiến để lưu trữ điện (pin lithium-ion).
-
Phát triển luật môi trường nhắm vào "nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng của các tòa nhà và công trình, giảm dần mức phát thải CO2 tối đa cho phép và thu tiền phạt hàng triệu đô la nếu vi phạm chúng".
- Thực hiện các chiến lược Farm to Fork và Biodivercity Strategy. Đầu tiên là nhằm cung cấp tất cả các hình thức hỗ trợ cho những trang trại đã từ bỏ việc sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu trong sinh hoạt hàng ngày của họ. Thứ hai là nhằm bảo tồn sự đa dạng sinh học ở EU.
Thỏa thuận này nắm vào việc giảm đáng kể thuốc trừ sâu (ít nhất 50% đến năm 2030), phân bón (ít nhất 20% đến năm 2030), thuốc kháng sinh trong nông nghiệp (ít nhất 50% đến năm 2030). Không rõ phân bón sinh học thì có được không nhỉ?
- Đánh thuế carbon đối với những hàng hóa xuất khẩu vào EU mà sử dụng sản xuất gây ô nhiễm, thể hiện ở việc phát thải CO2
- Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christian Lagarde đang tích cực vận động cho ý tưởng phát hành "trái phiếu xanh" để huy động vốn từ các doanh nghiệp với sự bảo lãnh cho các nhà đầu tư từ Ủy ban châu Âu và các nước thành viên EU. Để đạt được ít nhất các mục tiêu đặt ra cho năm 2030, theo Ủy ban châu Âu,
phải mất 260 tỷ euro mỗi năm. Và đến năm 2050, số tiền này dự kiến sẽ tăng gấp đôi: lên tới 576 tỷ euro mỗi năm.
Như đã nói ở đoạn trích trên,
đây là một chiến lược kinh tế chính trị nhằm "xây lại thế giới, đặt lại quy luật sản xuất, sinh hoạt, hay nói tóm lại là khởi động một lối sống mới cho nhân loại" của EU, với mục tiêu đặt EU ở vị trí cao nhất, trung tâm, vô hiệu hóa những lợi thế so với EU mà những nước khác (Mỹ, Nga, TQ, etc.) có. Vì thế đa phần các nước khác đều không thích thú gì, với Mỹ thì xã hội bị phân hóa, một phe ủng hộ và một phe phản đối.
Nhiều nước bị ảnh hưởng, nhưng vì là topic về Nga, nên sẽ chủ yếu nói đến Nga. Những nước khác chỉ nói sơ qua.
Như đã nói ở bài post trên, trong tương lai, nếu không có công nghệ xanh thực sự mà đủ hiệu quả khả dĩ thay được công nghệ cơ bản cổ điển, thì đây sẽ là cơ sở để thổi một cái bong bóng khủng hoảng mới trong tương lai.
Ngoài ra, theo tôi biết, tuy hạt nhân được xếp vào dạng carbon-neutrality - không phát thải carbon trong chiến lược xanh của EU, tức là OK nếu xây nhà máy và sản xuất từ điện hạt nhân
, nhưng quỹ của EU sẽ không hỗ trợ tiền cho những nước chuyển sang năng lượng sạch (không phát thải CO2) thông qua dạng năng lượng này, tức là họ c
hỉ viện trợ nếu đầu tư vào các dạng năng lượng mới như mặt trời, gió
1) Mỹ
Đã nói sơ qua về ý đồ cạnh tranh chiến lược ngầm giữa EU và Mỹ ở đoạn trích trên. Nhìn chung, Mỹ bị vô hiệu hóa rất nhiều công cụ, đòn bẩy mà Mỹ đang dùng để điều khiển thế giới, như tài nguyên thiên nhiên, năng lượng đá phiến, petrodollar khiến đồng USD trở thành đồng tiền quốc tế từ đó ra lệnh trừng phạt thoải mái, etc. Hàng hóa Mỹ (cũng như Nga và nhiều nước khác) rở thành đối tượng bị đánh thuế carbon
2) Đông Âu
Không phải nước EU nào cũng ủng hộ kế hoạch trên, trong đó Ba Lan, Séc, Hungary, các nước Baltic là phản đối ghê nhất
2.1) Estonia
Estonia thì có thể thấy rõ ngay, sản phẩm xuất khẩu chính của Estonia là đá phiến dầu, từ đó nước này sản xuất điện, sau đó được cung cấp cho EU. Nhưng hoạt động sản xuất này rất bẩn: nó tạo ra 70% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, mà EU sẽ giảm 50% vào năm 2030.
Hiện tại, công ty năng lượng thuộc sở hữu nhà nước của Estonia, Eesti Energia, buộc phải giảm sản xuất điện từ đá phiến dầu và cử nhân viên đi nghỉ bắt buộc do hạn ngạch CO2 tăng. Liên minh châu Âu hứa sẽ bồi thường 125 triệu euro, nhưng theo chính phủ Estonia, điều này là chưa đủ.
Không nói kỹ hơn nữa, và cũng tạm không nói về các nước Baltic khác
2.2) Ba Lan
Ở Ba Lan, nơi theo kế hoạch "khử cacbon" của EU, sẽ phải chia tay với ngành công nghiệp than hùng mạnh, nơi mà 80% năng lượng của đất nước phụ thuộc. Cần phải định hướng lại các cơ sở sản xuất, đào tạo lại nhân viên và thiết lập các luồng giao thông mới. Chính phủ Ba Lan ước tính rằng họ cần 578 tỷ euro, mà họ không có. Những người đóng thuế bình thường cũng sẽ phải chịu thiệt hại: chi tiêu lớn cho khí hậu chắc chắn sẽ gây ra tăng thuế, đe dọa biến động xã hội.
Dĩ nhiên Ba Lan không có lựa chọn, họ đã phải đồng ý
Trong một bản cập nhật về chiến lược năng lượng năm 2040, được công bố một ngày trước đó, Bộ Khí hậu cho biết
Ba Lan có kế hoạch đầu tư 150 tỷ zloty (33,7 tỷ euro) để loại bỏ dần than, giải phóng công suất năng lượng tái tạo mới và xây dựng các nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của đất nước. Cụ thể là, đầu tư 150 tỷ zloty (33,7 tỷ euro) để xây dựng các nhà máy điện hạt nhân đầu tiên, với công suất 6-9 GW. Cơ sở 1-1,6 GW đầu tiên sẽ hoạt động vào năm 2033. Và cũng có kế hoạch xây dựng 8-11 gigawatt (GW) công suất gió ngoài khơi vào năm 2040 với vốn đầu tư ước tính khoảng 130 tỷ zloty. Ba Lan cho biết sự phát triển của các cơ sở năng lượng tái tạo và hạt nhân sẽ tạo ra 300.000 việc làm.
Sự thay đổi này nếu được chính phủ xác nhận, có thể
mở ra hàng tỷ euro viện trợ của EU, vốn rất cần thiết để tái cơ cấu ngành điện của đất nước.
Ba Lan là
quốc gia EU duy nhất không chính thức cam kết thực hiện mục tiêu cắt giảm lượng khí thải xuống mức không phát thải ròng vào giữa thế kỷ này của toàn khối (2050), với đảng Công lý và Pháp luật cầm quyền cho rằng nước này cần thêm thời gian và tiền bạc để chuyển nền kinh tế từ than đá sang các nguồn năng lượng sạch hơn.
Và theo một thỏa thuận ngân sách của EU được ký vào tháng 7,
Warsaw sẽ chỉ đủ điều kiện nhận một nửa số ngân quỹ mà EU được hưởng nếu không đăng ký mục tiêu trung lập về khí hậu của khối.
Tuy nhiên, nhóm vận động môi trường Greenpeace cho biết chiến lược này không đáp ứng được những thách thức của cuộc khủng hoảng khí hậu và tách rời khỏi thực tế kinh tế.
“Kế hoạch giả định duy trì tỷ lệ cao của năng lượng nhiệt điện than trong sản xuất năng lượng vào năm 2030 và không nêu rõ ngày Ba Lan rời bỏ than đá”, Greenpeace cho biết trong một tuyên bố.
Đốt than đã trở nên tốn kém do giá giấy phép phát thải carbon tăng. Ngành công nghiệp than của Ba Lan cũng phải vật lộn với nhu cầu giảm, vốn đã tăng nhanh trong thời gian COVID-19 bị khóa do nước này sử dụng ít điện hơn.
Đến năm 2040, hệ thống điện mới của Ba Lan có thể
dựa vào hạt nhân "cho cơ sở" và "sự gia tăng mạnh mẽ của năng lượng tái tạo" cho phần còn lại - "chủ yếu là gió ngoài khơi và quang điện" có thể đạt lần lượt 8-11 GW và 10-16 GW, Thứ trưởng Khí hậu Ba Lan Adam Guibourgé -Czetwertynski nói.
Tuy nhiên, khía cạnh tài chính vẫn còn nhiều bất ổn. Pawel Cioch, Phó chủ tịch hiệp hội ngành điện Ba Lan, PKEE, cho biết tổng cộng, ngành điện Ba Lan sẽ phải đầu tư 68,5 tỷ euro trong thập kỷ tới để đáp ứng các mục tiêu khí hậu của EU.
“Thách thức chính trước mắt chúng ta là thực hiện mục tiêu của EU là đạt được sự trung lập về khí hậu trong khi xuất phát điểm của các nước thành viên EU có sự khác biệt đáng kể”, Cioch phát biểu tại sự kiện EURACTIV và cho biết cần có các công cụ tài chính để hỗ trợ đầu tư vào năng lượng tái tạo mới và sản xuất khí đốt để thay thế than.
Cioch nhấn mạnh: “Đối với Ba Lan, mọi sự gia tăng các mục tiêu về khí hậu phải được giảm thiểu bằng sự gia tăng tài chính tương ứng.
Tuy nhiên, giá CO2 hiện tại trên thị trường carbon của EU “không đủ mạnh” để đáp ứng tất cả các nhu cầu đầu tư, ông cảnh báo và cho biết con số 68,5 tỷ euro được tính toán dựa trên giả định rằng EU lựa chọn giảm 55% lượng khí nhà kính. phát thải vào năm 2030.
“Thay vì chuyển sang màu xanh lá cây, có nguy cơ các công ty có tỷ trọng sản xuất than cao sẽ phá sản,” Cioch nói, cảnh báo về những hậu quả xã hội và môi trường.
Các công đoàn cho biết, Thỏa thuận Xanh châu Âu có nguy cơ làm sâu sắc thêm sự chia rẽ kinh tế và xã hội giữa các nước Đông và Tây EU, cảnh báo khối 27 thành viên có nguy cơ bùng phát trước khi đạt được mục tiêu trung lập về khí hậu vào năm 2050.
Các tổ chức công đoàn đã tăng cường cảnh báo rằng Thỏa thuận Xanh do Ủy ban Châu Âu đưa ra sẽ khiến hàng triệu việc làm gặp rủi ro, mà không có bất kỳ đảm bảo nào rằng người lao động trong các ngành bị ảnh hưởng sẽ có tương lai.
Các tổ chức công đoàn đặc biệt lo lắng về sự chia rẽ xã hội và kinh tế mà chương trình nghị sự xanh có nguy cơ tạo ra giữa các nước nghèo hơn ở phía đông EU và các nước láng giềng giàu có hơn ở phương tây.
Theo Triangle, việc chuyển đổi xanh “sẽ dễ dàng hơn nhiều ở các nước Bắc Âu hoặc Tây Âu” so với các nước thành viên EU nghèo hơn như Ba Lan, Bulgaria và Romania, nơi việc làm ở một số khu vực có thể hoàn toàn phụ thuộc vào một ngành công nghiệp ô nhiễm nặng.
Triangle chỉ ra: “Điều này có thể có tác động lớn đến di cư trong nước trong Liên minh Châu Âu, đồng thời cho biết“ gần 22 triệu người ”đã rời Đông Âu để tìm việc ở các nước phương Tây và Bắc Âu giàu có hơn trong 20 năm qua.
“Điều này sẽ chỉ tăng lên nếu chúng ta không quản lý đúng đắn quá trình chuyển đổi này,” ông cảnh báo.
Như vậy Ba Lan đã chọn năng lượng hạt nhân làm nền tảng để đạt mục tiêu phát thải CO2, đây sẽ là cơ hội để các Mỹ và Pháp làm ăn, bằng việc xây nhà máy hạt nhân ở đây, bởi vì gần như chắc chắn họ sẽ không thuê của Nga
. Ba Lan sẽ nhân viện trợ, nhưng cũng sẽ phải đi vay. Chưa kể, nếu việc Ba Lan đấu tranh với EU để nhận viện trợ khi xây nhà máy điện hạt nhân không thành công, thì chỉ còn đi vay chứ không còn cách nào khác
Ngoài ra khí đốt cũng sẽ được sử dụng, vì cũng không phát thải CO2, nhưng nếu cấm CO2 thì sao mua khí đá phiến của Mỹ? Ba Lan đang hướng tới là một trung tâm phân phối khí đốt của Mỹ ở EU, mà đồ của Mỹ thì rõ ràng là phát CO2 do sản xuất từ khí đá phiến. Bản thân khí gas khi đốt cũng sinh ra CO2 dù ít hơn nhiều so với dầu và than
3) Khác biệt giữa Tây Âu và Đông Âu trong EU
Trong EU, như đã nói, đạt được mục tiêu giảm khí thải carbon ở Tây Âu dễ hơn nhiều so với Đông Âu.
Có ít nhất ba quốc gia thành viên của EU quyết định đạt được tính trung lập về khí hậu sớm: Phần Lan (vào năm 2035), Áo (vào năm 2040) và Thụy Điển (vào năm 2045), trong khi Đan Mạch, Pháp và Hà Lan, mặc dù đã sẵn sàng hơn một chút , có kế hoạch đạt được mục tiêu trung lập trong cùng một thời hạn khi các nước kém sẵn sàng hơn.
Các nước đứng đầu EU trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng này, có 1 đặc điểm như sau trong cơ cấu năng lượng của họ:
xu hướng chiếm tỷ trọng cao của các dạng năng lượng thủy điện hoặc năng lượng hạt nhân (đôi khi cả hai) trong cơ cấu sản xuất năng lượng, cao hơn đáng kể tỷ trọng của nhiên liệu hóa thạch.
Ở Thụy Điển và Phần Lan, thành phần quan trọng nhất trong cơ cấu tổng sản lượng điện là điện hạt nhân. Sự dối trá của vùng đất ở Áo và Thụy Điển cho phép họ thỏa mãn phần lớn nhu cầu năng lượng thông qua các nhà máy thủy điện.
Đan Mạch không sử dụng các nguồn nêu trên, thay vào đó, nước này dựa vào năng lượng gió.
Ba Lan không có quá nhiều năng lượng tái tạo, hydro và chưa có hạt nhân trong hỗn hợp năng lượng của mình.
Ở Tây Âu, Đức và Vương quốc Anh từng được đặc trưng bởi thị phần nhiên liệu hóa thạch tương tự như các quốc gia Trung và Đông Âu hiện đang lưu ý.
Trong gần 50 năm, hai nước đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc rời khỏi nền kinh tế dựa trên than đá, nhờ việc sử dụng các nguồn chuyển tiếp - năng lượng hạt nhân và khí đốt.
Pháp thì phần lớn là điện hạt nhân, thủy điện cũng phát triển
4) Nga
Cơ cấu năng lượng của Nga rất đa dạng, đủ loại:
- từ loại sinh nhiều CO2 như than đá, dầu,
- đến loại sinh ít CO2 như khí đốt,
- đến loại không sinh CO2 như điện hạt nhân,
- đến năng lượng tái tạo: nhiều nhất là thủy điện, rồi địa nhiệt, mặt trời, gió, năng lượng sinh học bioenergy hay biomass như gỗ (wood), bùn (peat).
Nga có nhà máy điện Shatura có công suất điện than bùn lớn nhất thế giới, đã nêu ở topic trước (trong ảnh)
- Ngoài ra còn có ngành công nghiệp nhiên liệu sinh học (biofuel)
Ngành công nghiệp nhiên liệu sinh học của Nga tuy mới nhưng đã phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây. Nga là một trong những nước sản xuất ngũ cốc lớn nhất, có ngành công nghiệp rượu etylic (ethyl alcohol) phát triển và có tỷ lệ sản xuất hạt cải dầu (thường được sử dụng để tạo dầu diesel sinh học biodiesel) ngày càng tăng.Năm 2008, Chính phủ Nga đã tuyên bố rằng họ sẽ đóng một vai trò tích cực trong việc phát triển ngành công nghiệp nhiên liệu sinh học bằng cách xây dựng 30 nhà máy nhiên liệu sinh học mới, giảm thuế và trợ cấp lãi suất cho các dự án năng lượng nhiên liệu sinh học. Mặc dù các kế hoạch này bị trì hoãn, vào ngày 13 tháng 9 năm 2010, Medvedev thông báo rằng việc xây dựng sẽ bắt đầu vào đầu năm 2011. Biobutanol, nhiên liệu sinh học do các nhà máy này sản xuất, sẽ được sản xuất từ các sản phẩm phụ của gỗ, chẳng hạn như dăm gỗ và mùn cưa.
Lada, một nhà sản xuất ô tô của Nga, đã sản xuất ô tô chạy bằng nhiên liệu sinh học đầu tiên vào tháng 11 năm 2010. Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Valery Okulov tuyên bố rằng các công ty Nga hiện đang phát triển trực thăng chạy bằng nhiên liệu sinh học. Nga hy vọng sẽ xuất khẩu nhiên liệu sinh học sang Liên minh Châu Âu; Tổng công ty Công nghệ sinh học của nước này ước tính rằng Nga có khả năng xuất khẩu 40 triệu tấn nhiên liệu sinh học hàng năm.
4.2) Thử thách, khó khăn, nguy cơ
Nga đứng thứ 6 về năng lượng tái tạo trên thế giới nếu tính thủy điện trong đó, và đứng thứ 56 nếu không tính thủy điện. Nhưng cái này cũng không quan trọng, vì dù thế nào thì thủy điện cũng không sinh CO2, không nằm trong mục tiêu bị nhắm đến của thỏa thuận xanh EU. Điện hạt nhân cũng không bị nhắm đến vì không sinh CO2, dù không phải dạng tái tạo. Điện hạt nhân chiếm 16% trong cơ cấu năng lượng Nga, và thủy điện cũng vậy, 16%.
Như đã nói, Nga cũng đã có những chuẩn bị để đối phó với chính sách xanh này của EU, như kế hoạch, lộ trình xây nhà máy sản xuất hydrogen, chế tạo xe lửa chạy bằng hydrogen, máy bay chạy bằng năng lượng hỗn hợp (hybrid), công nghệ thu gom, vận chuyển và lưu trữ carbon (CCS),
Tiềm năng to lớn của Nga về sản xuất nhiên liệu hydrogen đã được nói ở trên, nhưng về tổng thế, thỏa thuận xanh của EU vẫn là
một thử thách lớn, cam go cho nền kinh tế Nga. Mối nguy hiểm đầu tiên đến từ thuế carbon của EU, hậu quả lan từ kinh tế sang chính trị.
Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga Dmitry Medvedev cho rằng, thuế carbon của EU sẽ
đánh mạnh vào các lĩnh vực cơ bản của nền kinh tế Nga. Cựu thủ tướng gọi nhiệm vụ này là "chủ nghĩa bảo hộ tiềm ẩn dưới một lý do rất chính đáng."
“
Thuế carbon này có thể làm tăng đáng kể khả năng cạnh tranh của hàng hóa từ các nước châu Âu trong mối quan hệ với các nước khác. <...> Đối với nền kinh tế Nga, thực sự là lý do cho cuộc thảo luận hiện tại của chúng ta, điều này cũng sẽ gây ra những hậu quả rất nghiêm trọng. Các ngành công nghiệp cơ bản của chúng tôi, chẳng hạn như luyện kim đen và kim loại màu, công nghiệp hóa chất, năng lượng, có thể bị ảnh hưởng, ”Medvedev nói.
Tiến sĩ Kinh tế, Phó Hiệu trưởng Trường RANEPA
Andrey Margolin nhất trí với ý kiến của Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga. Phương Tây, bị ám ảnh bởi ý tưởng về các nguồn năng lượng thay thế, đã sẵn sàng
đưa ra một nghĩa vụ mới, không chỉ ảnh hưởng đến Nga mà còn ảnh hưởng đến các nước khác nhằm vào xuất khẩu.
“
Để làm cho các nguồn năng lượng thay thế cạnh tranh hơn, EU muốn đưa ra mức thuế carbon. Đương nhiên, liên quan đến hàng hóa xuất khẩu truyền thống của Nga, biện pháp này mang tính bảo hộ, nó hướng đến Nga và các nước khác. Nhưng tôi nghi ngờ rằng họ đang cố tình làm điều đó để làm tổn thương chúng tôi. Họ chỉ muốn giúp đỡ hệ sinh thái toàn cầu, nhưng theo ví dụ của California, người ta có thể thấy câu chuyện này có thể chống lại con người như thế nào, ”Margolin nói.
Margolin đang nói về việc mất điện hoàn toàn ở bang California của Hoa Kỳ. Do nắng nóng khắc nghiệt và cháy rừng, hàng triệu người dân California đang phải đối mặt với tình trạng mất điện. Các nhà máy điện chạy bằng các nguồn năng lượng tái tạo, không chạy bằng than và khí đốt, không thể đáp ứng được tải. Nhà nước Mỹ là một trong những quốc gia đi đầu thế giới trong quá trình chuyển đổi sang "năng lượng sạch". Bây giờ 36% doanh nghiệp của California được cung cấp năng lượng bằng cối xay gió hoặc các tấm pin mặt trời.
Theo ý tưởng của những người chiến đấu vì sự trong sạch của môi trường, phương pháp “cho ăn” các nhà máy điện này sẽ giúp giảm lượng khí thải độc hại vào bầu khí quyển, nhưng trên thực tế, các thiết bị thân thiện với môi trường không thể chống chọi với tải trọng dưới mọi điều kiện thời tiết xấu đi. Điện bị cắt trong nhà của cư dân California, và
giá điện là 19 xu mỗi kilowatt giờ (hơn 14 rúp - ed.). Để so sánh, người Nga phải trả trung bình 3 rúp cho mỗi kilowatt giờ.
Margolin cho biết, tình trạng mất điện liên tục ở một trong những bang phát triển nhất của Hoa Kỳ cho thấy việc đấu tranh vì môi trường cũng có thể "đi quá xa".
“
Các giải pháp phải cân bằng, bạn không thể bỏ tất cả trứng vào một giỏ. Nếu bạn mù quáng đi theo con đường tương tự xa hơn, thì sự cân bằng năng lượng trên thế giới có thể bị đảo lộn. Tất cả các quốc gia sẽ bị thiệt hại, sẽ thiếu hụt năng lượng. Về vấn đề này, đối với tôi, dường như Châu Âu và Hoa Kỳ đã đi quá xa ”, nhà kinh tế nói thêm.
Nếu EU đưa ra mức thuế carbon, tất cả các nước xuất khẩu dầu thô sẽ gặp khó khăn ngoài Nga. Các nước láng giềng gần nhất của Liên bang Nga là Azerbaijan và Kazakhstan. Margolin kết luận rằng khá khó để đánh giá thiệt hại thực sự mà nó sẽ mang lại cho nền kinh tế của các quốc gia khác nhau cho đến khi thuế quan được áp dụng.
“
Bây giờ nó trông giống một mối đe dọa tiềm tàng hơn. Cho đến khi mức thuế này cuối cùng được đưa ra, rất khó để đánh giá mức độ thiệt hại của nó đối với nền kinh tế Nga. Ngoài ra còn có các yếu tố khác. Ví dụ, nếu giá dầu tăng, tác động của thuế carbon đối với nền kinh tế sẽ giảm ”.
Dmitry Medvedev lưu ý rằng theo ước tính của Viện Hàn lâm Khoa học,
thiệt hại tài chính của các nhà xuất khẩu trong nước do áp dụng thuế carbon sẽ lên tới "hàng tỷ euro". Theo ông, CHND Trung Hoa, Mỹ và Đức đề cập đến một sáng kiến như vậy từ EU là “không nhiệt tình”. Chính phủ Nga hiện đang xây dựng khung pháp lý để điều chỉnh lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
Liên minh châu Âu công bố ý định áp dụng thuế carbon đối với hàng hóa nước ngoài nhập khẩu như một phần của dự án Green Deal. EU giải thích rằng các sản phẩm của họ được sản xuất theo tất cả các tiêu chuẩn khí hậu với lượng khí thải CO2 tối thiểu. Đồng thời, các sản phẩm của các nước khác được tạo ra bằng công nghệ rẻ hơn với lượng khí thải CO2 cao. Thuế carbon sẽ có thể "cân bằng" giá các sản phẩm của EU trên thị trường thế giới.
Khoản thuế này sẽ được nộp bởi các doanh nghiệp đã đốt nhiều nhiên liệu hóa thạch trong quá trình sản xuất sản phẩm, từ đó thải ra môi trường một lượng lớn khí cacbonic. Các công ty sẽ phải trả thuế carbon để đưa hàng hóa của họ vào thị trường châu Âu.
Ngày chính xác cho việc áp dụng thuế carbon vẫn chưa được công bố.
4.3) Bình luận khác
Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin, phát biểu tại cuộc họp của Câu lạc bộ Thảo luận Quốc tế Valdai, đã gọi việc loại bỏ hydrocacbon như một nguồn năng lượng trong 50 năm tới là một viễn cảnh không thực tế. Về vấn đề này, Tổng thống không hiểu, trên cơ sở nào rút ra kết luận và các quyết định quan trọng được đưa ra theo hướng này ở Liên minh châu Âu.
“
Vào tháng 12 năm 2019, EU đã thông qua chiến lược môi trường dự kiến chuyển đổi vào năm 2050 sang các nguồn năng lượng thay thế sẽ không thải khí nhà kính vào khí quyển. Nhưng vào mùa hè năm 2020, Đức và EU đang phê duyệt chiến lược hydro, điều này thật khó hiểu.
Việc chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo là một vấn đề đã được nghiên cứu từ các quan điểm khác nhau trong nhiều năm. Tuy nhiên, người châu Âu vẫn không thể trả lời một cách dứt khoát về sự cần thiết phải kích hoạt các nguồn thay thế. Không có ý kiến nhất trí trong Liên minh châu Âu về việc từ bỏ năng lượng hydrocacbon vào năm 2030 ”, Phó Tổng giám đốc Viện Năng lượng Quốc gia Alexander Frolov nói với tờ Economy Today FBA .
Nguyên thủ quốc gia quy định rằng việc sử dụng và sản xuất hydrocacbon làm cho các doanh nghiệp cạnh tranh hơn. Ngoài ra, nhà lãnh đạo Nga lưu ý rằng Liên bang Nga đang nghiên cứu việc tạo ra các nguồn năng lượng thay thế, bao gồm năng lượng mặt trời, hydro và các nguồn khác.
Ông Putin cho biết, các nhà chức trách đã đưa ra quyết định vào năm 2022 để thu được từ 300 chất ô nhiễm chính do các doanh nghiệp lớn nhất đại diện là những người phát thải khí thải, chuyển đổi sang "công nghệ hiện đại nhất, giá cả phải chăng nhất" có khả năng đảm bảo "giảm thiểu phát thải khí quyển." Đến năm 2024, chính phủ có kế hoạch giảm 20% lượng khí thải và đến năm 2030 - ngăn chặn hoàn toàn tất cả các hoạt động do con người gây ra.
Theo nghiên cứu của IER, việc chuyển sang các nguồn thay thế cho nhiều quốc gia sẽ tốn một khoản chi phí khổng lồ. Ví dụ, năng lượng do các nhà máy điện mặt trời hoặc năng lượng gió tạo ra đắt hơn 2,5–5 lần so với điện từ các nguồn truyền thống và đắt hơn 3,5 lần so với năng lượng do nhà máy điện hạt nhân tạo ra.
Alexander Frolov nói thêm, tuyên bố của Vladimir Putin rằng việc loại bỏ hydrocacbon như một nguồn năng lượng trong 50 năm tới là một viễn cảnh phi thực tế, nghe có vẻ hợp lý và công bằng.
“Ngay cả trong EU cũng không có sự hiểu biết rõ ràng về lý do tại sao phải thực hiện chuyển đổi triệt để sang các nguồn năng lượng xanh. Điều này cũng được chứng minh bằng sự tham gia của Đức vào dự án Nord Stream 2.
4.4) Phía EU với Nga
Đức đã đề xuất hợp tác với Nga về sản xuất nhiên liệu hydrogen như đã post
Ngoài ra, báo cáo
"Ngoại giao năng lượng của EU - Tầm quan trọng ngày càng tăng và định hướng lại trong kỷ nguyên mới" của Quỹ Khoa học và Chính trị Berlin khẳng định rõ ràng rằng "việc khử cacbon của EU sẽ dẫn đến giảm thu nhập của Nga . " Và vai trò của Nga trong lĩnh vực năng lượng của Liên minh Châu Âu sẽ thay đổi đáng kể.
Do đó, các tác giả của báo cáo lưu ý, cần hợp tác với Nga trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, hydro và hiệu quả năng lượng. Điều này là cần thiết "
không chỉ để giải quyết hậu quả của quá trình chuyển đổi đối với nền kinh tế Nga, mà còn giúp Nga quan tâm đến một tương lai" xanh hơn "và giữ nước này trong Thỏa thuận Paris, Deutsche Welle đưa tin.
Chứ "giúp" ở đoạn trên tôi thấy nên để trong ngoặc kép và cụm "giữ nước này trong Thỏa thuận Paris" rất quan trọng
Mặc dù chương trình được trình bày bởi Ủy ban Châu Âu, nhưng cần nhấn mạnh rằng chương trình này không chỉ được thực hiện trên lãnh thổ của Liên minh Châu Âu. Tuy nhiên, ở đây, một câu hỏi rất nghiêm trọng được đặt ra -
bữa tiệc này do ai chi trả?
Thực tế là các
quốc gia Đông Âu đã trực tiếp nói rằng không có tiền . Và họ chỉ có thể cầm cự bằng tiền của Liên minh châu Âu. Trước hết, Đức - với tư cách là nền kinh tế lớn nhất EU. Người Đức rất quan tâm đến việc "khử cacbon". Nhưng liệu họ có đủ sức mạnh và nguồn lực ngay cả cho Liên minh châu Âu, chưa kể các quốc gia không được bao gồm trong liên minh? Và điều này không chỉ và không quá nhiều về nước Nga.
Tất nhiên, sẽ là ngu ngốc nếu phủ nhận sự thật rằng Liên minh châu Âu thực sự có thể đạt được mục tiêu của mình. Có thể không phải đến năm 2050, có thể không đạt được tất cả các mục tiêu. Nhưng tự trấn an bản thân rằng những kế hoạch này không thực tế là không khôn ngoan.
Mặc dù vậykhông nên hoảng sợ. Nga nên có kế hoạch phát triển của riêng mình, trong đó có tính đến Thỏa thuận Xanh. Đã đến lúc bắt đầu phát triển nó.