Cảm ơn cụ đã đã viết sâu về cuộc sống ở Séc, cụ là người trong cuộc nên chắc chắn có cái nhìn thấu đáo, toàn diện hơn. Em chẳng qua cũng chỉ "cưỡi ngựa xem hoa" thôi. Em định biên tiếp mà đột xuất có mấy việc bận quá, nên đành bỏ dở. Em cũng có mấy năm lang bạt ở châu Âu từ Séc đến Áo, Pháp, Bỉ, Hà Lan, Ý, Tây Ban Nha nên cũng gặp một số chuyện thú vị, nhất là người Việt sống ở nước ngoài.
Ở Séc thì em có gặp những người được gọi là đại gia thuộc top 20 nhân mấy cuộc tiếp xúc thương mại cùng với ĐSQ VN. Những người này phân tán ở 2 khu vực chính là Praha và Brno, bao gồm những nhân vật là chủ chợ, chủ nhà hàng Việt quy mô lớn, chủ cửa hàng đổi tiền và buôn tiền...
Ở Séc ngoài đặc sản bia, gái còn có môn đánh golf khá rẻ và phổ biến. Chính vì vậy TXT trước đây và Vũ Đình Duy (dang bị truy nã) vẫn thi thoảng sang Séc đánh golf, thậm chí thuê sân riêng. Còn đại gia người Việt bên Séc cũng thường giao lưu, tổ chức giải golf.
Làm ăn bên Séc trước đây khá dễ vì chính sách thuế rất lỏng lẻo, nhưng năm ngoái em có gặp mấy anh em ở Séc về nước ăn Tết thì Séc hiện giờ đã xiết chặt chế độ thuế nên người Viet làm ăn khá chật vật, lợi nhuận giảm đáng kể.
Kết lại ở nước ngoài có gì hơn, chắc chắn là văn minh hơn, môi trường tốt hơn, giáo dục, y tế tốt hơn, nhưng dù ở nước nào những người Việt ở nước ngoài vẫn mang danh phận "sống tha hương" với nỗi nhớ quê hương da diết. Hồi ở Hà Lan em đã từng rất thân với một ông anh ra đi từ những năm 90, vượt biên theo dạng thuyền nhân, qua trại ở Hồng Kong rồi đi nước thứ 3. Cuộc sống khá đầy đủ vì đã từng là chủ cửa hàng Việt, nhưng mấy chục năm vẫn không hoà nhập được, ngày nào cũng mong anh em, sinh viên người Việt đến chơi, uống bia, nói chuyện. Ổng bảo đã mua nhà ở VN, mấy năm nữa là về quê hương sống. Bây giờ thì Tết nào cũng về nước, sáng làm bát phở rồi càfe, trưa chiều đi nhậu với anh em, vui quá. Còn các con anh thì sao? Có lần anh bảo chúng nó đã trở thành "Tây" thực sự rồi, đã trưởng thành và có cuộc sống riêng, ít gặp gỡ và nếu gặp thường tâm sự bằng tiếng Hà Lan