[Funland] Tại sao các quốc gia thất bại?

Trạng thái
Thớt đang đóng

X_axe

Xe buýt
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
830
Động cơ
6,414 Mã lực
"Tại sao các quốc gia thất bại?" (Why Nations Fail) của Daron Acemoglu và James A. Robinson là một cuốn sách nghiên cứu sâu rộng về lý do tại sao một số quốc gia trở nên thịnh vượng, trong khi các quốc gia khác lại rơi vào nghèo đói và bất ổn.

Tóm tắt nội dung chính:

1. Lý thuyết chính: Thể chế kinh tế và chính trị:

Cuốn sách lập luận rằng sự thịnh vượng hay thất bại của các quốc gia phụ thuộc phần lớn vào thể chế kinh tế và chính trị. Các quốc gia thịnh vượng là những quốc gia có thể chế bao trùm (inclusive), khuyến khích sự đổi mới, sáng tạo và phát triển kinh tế. Trong khi đó, các quốc gia thất bại là những nước có thể chế bóc lột (extractive), nơi quyền lực tập trung vào tay một số ít người và các nguồn lực bị khai thác để phục vụ lợi ích cá nhân của nhóm nhỏ này.



2. Thể chế bao trùm vs. Thể chế bóc lột:

Thể chế bao trùm đảm bảo quyền sở hữu tài sản, tạo cơ hội cho mọi người tham gia vào hoạt động kinh tế, và xây dựng một hệ thống chính trị mở, với sự phân chia quyền lực và trách nhiệm.

Thể chế bóc lột tập trung quyền lực vào một nhóm nhỏ, thường ngăn cản người dân tham gia vào hoạt động kinh tế hoặc sử dụng quyền lực để khai thác tài nguyên thiên nhiên và người lao động.



3. Ví dụ lịch sử:

Acemoglu và Robinson sử dụng nhiều ví dụ lịch sử để minh họa cho lập luận của mình. Họ so sánh giữa Bắc và Nam Mỹ, giải thích sự khác biệt giữa Hoa Kỳ (nơi thể chế bao trùm phát triển) và các quốc gia Nam Mỹ như Peru hay Colombia (nơi thể chế bóc lột chiếm ưu thế).

Họ cũng bàn về các nền văn minh cổ đại, như La Mã và nhà nước thời phong kiến châu Âu, để chỉ ra rằng sự thay đổi về thể chế là yếu tố quyết định thành công hay thất bại.



4. Tầm quan trọng của thay đổi thể chế:

Cuốn sách nhấn mạnh rằng sự thay đổi thể chế (đặc biệt là chuyển từ thể chế bóc lột sang bao trùm) là điều kiện quan trọng để quốc gia có thể phát triển. Điều này thường đòi hỏi sự xáo trộn mạnh mẽ trong xã hội, như cách mạng hay cải cách chính trị sâu rộng.



5. Phản bác các lý thuyết khác:

Cuốn sách phản bác các lý thuyết truyền thống về sự phát triển quốc gia, chẳng hạn như lý thuyết địa lý (cho rằng vị trí địa lý quyết định thành công) hoặc văn hóa (cho rằng văn hóa và tín ngưỡng là yếu tố chính).




Kết luận:

Cuốn sách khẳng định rằng sự khác biệt về phát triển giữa các quốc gia không phải là điều tất yếu, mà có thể thay đổi thông qua việc xây dựng các thể chế chính trị và kinh tế bao trùm.
Trong bản này có một từ là ý chính của giải Nobel năm nay dịch hơi khó hiểu. Đó là từ "bao trùm" (inclusive). Inclusive society là một xã hội cho mọi người, có sự tham gia của mọi người. Kinh tế đa thành phần tự do phát triển.

Ví dụ ở VN trước 1945 là xã hội "của Pháp, do Pháp, vì Pháp" hoặc chỉ một nhóm nhỏ có điều kiện, có học, elite. Những người khác không được tham gia (vì nhiều lý do, trong đó cả vì lý do ít được học)

Sau 1945 là bình dân học vụ kinh tế tự do. Nhưng hợp tác xã hoá, cải cách công thương, ngoại thương nội khối thì lại tạch, kinh tế xuống hố :) đến Đổi Mới mới chuyển sang kinh tế "inclusive" lại khá lên. Đây là ví dụ xác đáng chứng minh cho giải Nobel kinh tế năm nay inclusive institutions: "for studies of how institutions are formed and affect prosperity" cho các nghiên cứu về cách thể chế tạo lập và ảnh hưởng sự thịnnh vượng
 

Tuankhoi001

Xe tải
Biển số
OF-816773
Ngày cấp bằng
31/7/22
Số km
449
Động cơ
10,425 Mã lực
Trong bản này có một từ là ý chính của giải Nobel năm nay dịch hơi khó hiểu. Đó là từ "bao trùm" (inclusive). Inclusive society là một xã hội cho mọi người, có sự tham gia của mọi người. Kinh tế đa thành phần tự do phát triển.

Ví dụ ở VN trước 1945 là xã hội "của Pháp, do Pháp, vì Pháp" hoặc chỉ một nhóm nhỏ có điều kiện, có học, elite. Những người khác không được tham gia (vì nhiều lý do, trong đó cả vì lý do ít được học)

Sau 1945 là bình dân học vụ kinh tế tự do. Nhưng hợp tác xã hoá, cải cách công thương, ngoại thương nội khối thì lại tạch, kinh tế xuống hố :) đến Đổi Mới mới chuyển sang kinh tế "inclusive" lại khá lên. Đây là ví dụ xác đáng chứng minh cho giải Nobel kinh tế năm nay inclusive institutions: "for studies of how institutions are formed and affect prosperity" cho các nghiên cứu về cách thể chế tạo lập và ảnh hưởng sự thịnnh vượng
Ở VN em đã đọc 2 bản dịch, Nguyễn Quang A dịch là các thể chế khai thác và bao gồm, trong khi Trần Thị Kim Chi dịch là nhóm thể chế chiếm đoạt và dung hợp.
Quan trọng là cả kinh tế và chính trị đều sẽ có 2 trạng thái này và thể chế chính trị sẽ định hình thể chế kinh tế. Từng quốc gia trong từng giai đoạn sẽ có trạng thái trong bảng 2x2 sau:
1728949016963.png

1728949053152.png


Theo các tác giả, nguyên nhân các quốc gia thất bại là "thể chế, thể chế, thể chế", như tên một chương trong tác phẩm. :)
 

huyhung123

Xe điện
Biển số
OF-42755
Ngày cấp bằng
9/8/09
Số km
2,799
Động cơ
482,509 Mã lực
Sự thịnh vượng của 1 quốc gia theo e có 2 yếu tố thôi:
1.là yếu tố con người, dân tộc nào thông minh, chăm chỉ thì khả năng sẽ thịnh vượng, còn dân tộc nào chỉ số thông minh thấp thì chắc chắn nghèo, dẫn chứng cụ thể là đất nước Nam Phi từ khi người da đen lên nắm quyền thì ngày càng nghèo đi
2. là yếu tố có môi trường hòa bình ổn định để phát triển

Còn thể chế nào cũng được miễn có 2 yếu tố trên là quốc gia đó thịnh vượng
Thể chế ko ổn thì giàu lên 1 cái là công dân tìm cách đi nước khác định cư thôi cụ ạ. Vì thế quốc gia ko phát triển dc!
 

X_axe

Xe buýt
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
830
Động cơ
6,414 Mã lực
Ở VN em đã đọc 2 bản dịch, Nguyễn Quang A dịch là các thể chế khai thác và bao gồm, trong khi Trần Thị Kim Chi dịch là nhóm thể chế chiếm đoạt và dung hợp.
Quan trọng là cả kinh tế và chính trị đều sẽ có 2 trạng thái này và thể chế chính trị sẽ định hình thể chế kinh tế. Từng quốc gia trong từng giai đoạn sẽ có trạng thái trong bảng 2x2 sau:
View attachment 8784551
View attachment 8784561

Theo các tác giả, nguyên nhân các quốc gia thất bại là "thể chế, thể chế, thể chế", như tên một chương trong tác phẩm. :)
Chữ "dung hợp" cũng hay, hoặc "dung nạp". Tức là dung nạp mọi người được tham gia một cách bình đẳng

Chứ không chia ra exploitational một bên gặt (thực dân Pháp, số ít) một bên gánh (95% dân số mù chữ)
 

CaptainMT

Xe tăng
Biển số
OF-731836
Ngày cấp bằng
7/6/20
Số km
1,049
Động cơ
81,859 Mã lực

X_axe

Xe buýt
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
830
Động cơ
6,414 Mã lực
Sự thịnh vượng của 1 quốc gia theo e có 2 yếu tố thôi:
1.là yếu tố con người, dân tộc nào thông minh, chăm chỉ thì khả năng sẽ thịnh vượng, còn dân tộc nào chỉ số thông minh thấp thì chắc chắn nghèo, dẫn chứng cụ thể là đất nước Nam Phi từ khi người da đen lên nắm quyền thì ngày càng nghèo đi
2. là yếu tố có môi trường hòa bình ổn định để phát triển

Còn thể chế nào cũng được miễn có 2 yếu tố trên là quốc gia đó thịnh vượng
Ấn Độ là nước thông minh, chăm chỉ mà dân vẫn rất nghèo
 

tuan_nguyen261188

Xe điện
Biển số
OF-584387
Ngày cấp bằng
10/8/18
Số km
4,092
Động cơ
-155,454 Mã lực
Tuổi
35
Ngoài china ra thì hiện nay nước nào muốn giàu có 3 công thức
1. Ăn cướp từ dùng vũ lực đến quyền lực mềm như Mỹ pháp anh.
2. Phục vụ luồn cúi cho bọn ăn cướp đó như Hàn Nhật sing.
3. Mấy chỗ cho bọn ăn cướp tiêu tiền ăn chơi hay cất giữ tiền như Thụy sỹ, Monaco
 
Chỉnh sửa cuối:

Dan du an

Xe ba gác
Biển số
OF-94944
Ngày cấp bằng
11/5/11
Số km
20,117
Động cơ
400,940 Mã lực
Thật ra con người vẫn là quan trọng nhất. Em thấy ở đâu người ta di dân về nhiều thì ở đó cũng tập trung được nhiều tinh hoa.
 

between legs

Xe hơi
Biển số
OF-865309
Ngày cấp bằng
6/8/24
Số km
121
Động cơ
4,409 Mã lực
Nơi ở
NT
Thằng Nam Mỹ có đi ăn cướp được của ai đâu lại chẳng nghèo
Cụ bị tâm lý bài xích bao trùm tư duy rồi. Bọn châu âu nhiều thằng không có thuộc địa như thụy sỹ, nauy, phần lan....
Cũng xuất phát từ thuộc địa sao thằng úc, canada, ....giàu
Thằng Singapo, đài loan, nam hàn,... nó có ăn cướp ai mà giàu
 

langtoilangtoi

Xe điện
Biển số
OF-520012
Ngày cấp bằng
6/7/17
Số km
3,607
Động cơ
44,142 Mã lực
Tuổi
48
Ấn Độ là nước thông minh, chăm chỉ mà dân vẫn rất nghèo
E cũng đánh giá Ấn Độ thông minh và nhanh nhạy ngang ngửa Nhật Bản. Nhưng Nhật thay đổi sớm thì thời Minh Trị (giữ gìn văn hóa truyền thống nhưng vận hành hành chính, điều hành đất nước theo lối Phương Tây) nên vươn lên, có lúc cũng mang quân ăn hiếp cả Trung Quốc.
Giờ Ấn độ dù cố xóa phân biệt giai cấp nhưng văn hóa đó vẫn nặng nề, do vậy ko phát huy hết tiềm lực trong xã hội.
 

tuan_nguyen261188

Xe điện
Biển số
OF-584387
Ngày cấp bằng
10/8/18
Số km
4,092
Động cơ
-155,454 Mã lực
Tuổi
35
Cụ bị tâm lý bài xích bao trùm tư duy rồi. Bọn châu âu nhiều thằng không có thuộc địa như thụy sỹ, nauy, phần lan....
Cũng xuất phát từ thuộc địa sao thằng úc, canada, ....giàu
Thằng Singapo, đài loan, nam hàn,... nó có ăn cướp ai mà giàu
:)) :)) Úc Canada thuộc địa giữ chưa…giờ còn ông bản xứ nào không?
sing, đài, nam hàn…không có chiến tranh Việt Nam thì lấy méo đâu ra tiền mà làm ăn.
phần Lan thì khác gì mấy nước trung đông tài nguyên đào múc thui cũng giàu ui
 

X_axe

Xe buýt
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
830
Động cơ
6,414 Mã lực
E cũng đánh giá Ấn Độ thông minh và nhanh nhạy ngang ngửa Nhật Bản. Nhưng Nhật thay đổi sớm thì thời Minh Trị (giữ gìn văn hóa truyền thống nhưng vận hành hành chính, điều hành đất nước theo lối Phương Tây) nên vươn lên, có lúc cũng mang quân ăn hiếp cả Trung Quốc.
Giờ Ấn độ dù cố xóa phân biệt giai cấp nhưng văn hóa đó vẫn nặng nề, do vậy ko phát huy hết tiềm lực trong xã hội.
Nó cũng đúng với ý chính của giải Nobel kinh tế năm nay: thể chế xã hội Ấn Độ do phân đẳng ăn sâu, nên không "dung nạp" một lực lượng dân cư rất lớn, dalit
 

vdtours

Xe container
Biển số
OF-167407
Ngày cấp bằng
19/11/12
Số km
9,407
Động cơ
470,193 Mã lực
Tuổi
43
Nơi ở
Hà Nội
Website
www.youtube.com
Quân đội mạnh, ăn cướp chuyên nghiệp và bán vũ khí là con đường giàu mạnh và thống trị nhanh nhất

Ví dụ cụ thể trực quan: Các nước thực dân cũ, mới, đế quốc xâm chiếm thuộc địa, cướp tài nguyên, đô hộ người bản xứ, tạo ra chiến tranh, thi triển thực dân kiểu mới, bán vũ khí ...chỉ trong 500 năm đã trở thành top các quốc gia giàu mạnh nhất
Chuẩn là muốn giàu thì đi ăn cướp.
 

nkafe

Xe tải
Biển số
OF-838482
Ngày cấp bằng
10/8/23
Số km
282
Động cơ
7,162 Mã lực
Tuổi
30
"inclusive" trong tài liệu này dịch là "dung hợp" là chuẩn đét rồi.
 

Covid2021

Xe buýt
Biển số
OF-773918
Ngày cấp bằng
9/4/21
Số km
935
Động cơ
63,887 Mã lực
Tuổi
37
cái giải Nobel tào lao này dẹp đi được rồi, kể từ khi chủ yếu trao Nobel hòa bình cho mấy thằng TT Mỹ chuyên gây mâu thuẫn tạo chiến tranh để bán vũ khí là e đã thấy lởm rồi.
 

X_axe

Xe buýt
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
830
Động cơ
6,414 Mã lực
cái giải Nobel tào lao này dẹp đi được rồi, kể từ khi chủ yếu trao Nobel hòa bình cho mấy thằng TT Mỹ chuyên gây mâu thuẫn tạo chiến tranh để bán vũ khí là e đã thấy lởm rồi.
Để yên bình luận phân tích xem họ nói cái gì chưa gì cụ đã nhảy cẫng lên phủi sạch hết thế? :D
 

X_axe

Xe buýt
Biển số
OF-868186
Ngày cấp bằng
18/9/24
Số km
830
Động cơ
6,414 Mã lực
:)) :)) Úc Canada thuộc địa giữ chưa…giờ còn ông bản xứ nào không?
sing, đài, nam hàn…không có chiến tranh Việt Nam thì lấy méo đâu ra tiền mà làm ăn.
phần Lan thì khác gì mấy nước trung đông tài nguyên đào múc thui cũng giàu ui
Trong lý giải của tác giả, những vùng dân thưa như Úc, Canada thì thực dân thiết lập thể chế "inclusive" (dung hợp), và đưa dân mới đến.

Những vùng dân bản địa quá đông như Ấn Độ thì thực dân chỉ thiết lập thể chế khai thác "gặt nhanh gánh về"

Nên tạo ra nghịch lý: nước nào trước thực dân càng thịnh vượng, dân đông thì sau thời kỳ thực dân càng nghèo. Nước nào trước thực dân càng hoang vu ít dân, thì sau thực dân hoá càng thịnh vượng.
 

tuan_nguyen261188

Xe điện
Biển số
OF-584387
Ngày cấp bằng
10/8/18
Số km
4,092
Động cơ
-155,454 Mã lực
Tuổi
35
Trong lý giải của tác giả, những vùng dân thưa như Úc, Canada thì thực dân thiết lập thể chế "inclusive" (dung hợp), và đưa dân mới đến.

Những vùng dân bản địa quá đông như Ấn Độ thì thực dân chỉ thiết lập thể chế khai thác "gặt nhanh gánh về"

Nên tạo ra nghịch lý: nước nào trước thực dân càng thịnh vượng, dân đông thì sau thời kỳ thực dân càng nghèo. Nước nào trước thực dân càng hoang vu ít dân, thì sau thực dân hoá càng thịnh vượng.
Thì nói thẳng là đến cướp đất cướp tài nguyên cho nhanh. Thịnh vượng giàu có cho thằng đến ăn cướp chứ người dân ở đó vừa bị giết vừa bị xua đuổi…được cắt lẻ nào
Lý lẽ của thằng ăn cướp nào chả hay. Khai phá văn minh chẳng hạn…
 
Trạng thái
Thớt đang đóng
Thông tin thớt
Đang tải

Bài viết mới

Top