Úi giời, làm mấy hôm nay em tìm đỏ 4 con mắt luôn.
À, mãi hôm vừa rồi em mới mở cái chai Glenmorangie Sherry Wood của cụ Bảo. Đúng là cái nút chai cũng bị gãy đôi, một nửa ra được, một nửa chui vào.
Thành thử em phải chiết ra chai khác, tiếc quá.
Theo em hiểu thì do cái nút bị khô quá đúng không ạ?
Các cụ có kinh nghiệm về độ ẩm là bao nhiêu thì lưu giữ rượu đã đóng chai được lâu lâu chút không nhỉ? cho cả rượu trong chai và cả nút bần nữa các cụ nhé.
Em nghĩ cụ Flat đã có một bài về việc bảo quản rượu rồi. Trong các yếu tố chính ảnh hưởng đến chất lượng Whisky là ánh sáng, nhiệt độ và độ ẩm thì yếu tố cuối cùng chính là tác nhân chính gây nên việc nút bấc của cụ bị hỏng. Thời tiết quá khô (khoảng dưới 40%) hoặc quá ẩm (khoảng trên 70%) đều có thể làm ảnh hưởng đến nút bấc của chai.
Tại sao nút chai lại hỏng?
Khi thời tiết quá khô thì nút bấc sẽ co lại, giòn hơn và dễ vỡ hơn. Nút bấc co lại cũng có thể làm không khí lọt vào trong rượu dẫn đến hiện tượng oxy hóa. Không giống như rượu vang, chúng ta không thể bảo quản Whisky theo chiều nghiêng để rượu tiếp xúc với nút bấc để làm ẩm nút bấc và hạn chế lượng oxy xâm nhập vào chai. Với whisky và các dòng rượu mạnh, các nhà sản xuất thường đóng chai ở độ cồn tối thiểu là 40%. Độ cồn này có thể làm hỏng nút bấc rất nhanh chóng. Vì vậy khi bảo quản whisky chúng ta luôn để chai theo chiều thẳng đứng. Em đọc một số tài liệu thì người ta nói rằng nếu như thời tiết không quá khô thì quá trình bốc hơi (evaporation) của Whisky là đủ để giữ nút bấc đủ ẩm. Chất lượng nút bấc bây giờ của tốt hơn từ ngày xưa nên cũng hạn chế được phần nào.
Khi thời tiết quá ẩm (như khí hậu miền Bắc khi sang mùa xuân) thì nút bấc sẽ bị ẩm dẫn đến các loại nấm mốc. Nếu kết hợp với nhiệt độ cao thì nút bấc có thể sẽ nở ra và kích thích các loại nấm phát triển --> làm hỏng rượu. Tệ hơn nữa là các nấm mốc này sẽ bám vào thành chai và để lại vết ố. Nếu thời tiết khô lại thì chất đó sẽ giống như "rỉ sét" làm nút chai khó bị lấy ra hơn so với lúc thường. Bản thân em cũng đã chứng kiến một vài lần khi mở chai rượu để lâu ra thì có vết ố để lại.
Vậy chúng ta cần làm gì?
Các biện pháp dưới đây em tham khảo tại một số diễn đàn nước ngoài. Một số đã áp dụng nhưng một số chưa.
Nếu thời tiết quá khô:
- Chuẩn nhất là có tủ giữ độ ẩm không khí (humidifier). Cụ nào chơi cigar thì không lạ gì món này. Tuy nhiên đối với rượu thì tủ này kích thước lớn hơn nhiều. Các nhà hàng xịn đều có loại tủ này cho các chai rượu vang của họ. Em không nhầm thì chỗ cụ B cũng có món này.
- Nhà cụ nào có hầm (cellar) thì chứa rượu vào đó cũng là một biện pháp tốt.
- Nếu không có điều kiện thì thỉnh thoảng (có nguồn nói hàng tuần nhưng em nghĩ tầm 2-3 tuần/lần thì khả thi hơn) dốc ngược chai lên để rượu tiếp xúc với nút bấc trong một khoảng thời gian ngắn (<1 phút). Việc rượu tiếp xúc trong thời gian ngắn này không làm ảnh hưởng đến chất lượng của nút bấc mà chỉ giúp tăng độ ẩm cho nút bấc.
Nếu thời tiết quá ẩm:
- Sử dụng tủ giữ độ ẩm như trên
- Dùng giấy nilon để bảo quản thức ăn quấn chặt các chai/nút chai để làm giảm sự tiếp xúc giữa rượu trong chai và không khí bên ngoài. Bài này em học của cụ Malt.
Chai rượu sau khi mở ra sẽ được bao lâu?
Các biện pháp em nói ở trên được áp dụng cho việc bảo quản nút bấc cho các chai mới trước khi mở ra. Còn sau khi mở ra thì cụ đọc lại post của cụ Flat giúp em về cách bảo quản giúp em nhé. Tuy nhiên dù áp dụng biện pháp nào thì cũng nên sử dụng hết chai đã mở trong vòng tối đa 1 năm từ khi mở. Trong phần lớn các trường hợp mọi người đều khuyên nên sử dụng trong từ 3-6 tháng. Sau thời gian này cả hương và vị của rượu sẽ bị giảm đi rất nhiều. Đã có một lần em uống một chai Signatory ở chỗ cụ Bảo khi chai đó chỉ đủ 2 shoot. Không biết chai này đã mở ra được bao lâu nhưng khi em ngửi thì gần như mất hết hương. Cụ Bảo sau đó cũng xác nhận.
Đối với các chai rượu chưa mở mà cụ áp dụng đúng cách bảo quản thì để thoải mái cụ ạ. Một số nguồn nói là trên 10 năm còn một số nguồn nói là vô hạn. Em thì nghĩ chắc vài chục năm là ok.
Chúc cụ bảo quản rượu được ưng ý. Nếu cụ thấy bài này bổ ích thì cho em xin ly vodka nhé. Từ tết đến giờ toàn SM, Cognac và Wine thôi.