Đọc không hết được các bài comment của các cụ nhưng phần đa là chê bai nói về việc thiếu tầm nhìn, vấn đề của khoán 10 ... coi là lý do của việc bỏ hoang ruộng đất.
Xin hãy khoan chê việc này một chút mà nhìn vào bối cảnh. Viết một bài phản biện thì cần thời gian và công sức nhưng tạm nói vài câu thế này để các cụ hiểu vấn đề "Tại sao lại khoán 10 và tại sao lại hoang hóa ruộng đất"
Khoán 10: ra đời để giải phóng sức lao động của nông dân, mang đến tư duy làm chủ cho hộ gia đình khi mà kinh tế tập thể, hợp tác xã thất bại do người dân không thiết tha sản xuất hàng hóa vì không có cơ chế/ quyền làm chủ bên cạnh nỗi lo về an ninh lương thực;
Khi khoán 10 ra đời và thực hiện - chỉ trong 4 năm, từ một nước nhập khẩu gạo tấm về hàng triệu tấn, ta đã sản xuất được dư để xuất khẩu.
Tình thế lúc ra khoán 10:
+ Kinh tế nông nghiệp là chủ yếu trong nông thôn, ngoài làm ruộng dân không biết làm gì hơn;
+ Thất bại của cơ chế hợp tác xã nông nghiệp, nông trường hoạt động theo kế hoạch nên năng suất lao động quá thấp, không đáp ứng được sản lượng cho nền kinh tế;
+ Đúng là một quyết định mang tính tình huống, nhưng nếu lúc đó có gia tăng hạn điền, cho phép làm nhớn thì cũng không có ngay kết quả được như trong 4 năm nhưng khoán 10 là đã cởi trói để người dân được lao động tối đa và nó thực sự phù hợp cho giai đoạn bị o bế đó.
Đến này nay:: hậu khoán 10 - kinh tế bùng nổ
+ Thu nhập từ trồng lúa thuần quá thấp so với làm công nhân, tốn lao động, thời gian, đầu tư làm ruộng còn lỗ hơn bỏ không;
+ Cơ chế quản lý đất đai, hạn điền...
+ Chính sách đáng ra cần có sự chuẩn bị từ 20 năm trước sau khi thành công về an ninh lương thực thì chuyển dần sang sản xuất hàng hóa chất lượng theo năng lực đầu tư của nông dân nhưng chính sách chậm ra đời làm cho Khi dân được cởi trói, lao động dư thừa đã được tận dụng hết mức nhưng thu nhập thấp hơn so với ngành khác (có quá nhiều lựa chọn cho họ thay cho làm nông) và cần phải chuyển sang phát triển nông nghiệp về chất (hàng hóa giá trị cao, chuyên canh, cơ giới hóa) thì lại không có cái gì giúp đầu tư về Chất được thực hiện.
Bây giờ - nhu cầu về cơm/ an ninh lương thực không phải là quá bức thiết như xưa nữa, chỉ cần có tiền (bất biết từ nguồn nào) là có ngay gạo ngon, cơm dẻo. Chuyển đổi cơ cấu sản xuất để có thêm giá trị gia tăng là cần thiết (canh tác hữu cơ, giống cây khác, cảnh quan, du lịch nông nghiệp...vv) còn sản xuất hàng hóa thì chỉ cần một phần đồng bằng sông Cửu long, sông Hồng chuyên canh vùng sản xuất lớn cũng đủ lương thực đầu người cho 96 triệu dân.
Đúng, bây giờ Hạn điền và khoán 10 không còn phù hợp do bối cảnh kinh tế đã khác và cần một chính sách tình huống hay tầm nhìn nữa để cởi trói về tư duy và đầu tư cho nông nghiệp thì mới có thể phát triển được, bờ xôi, ruộng mật mới không bị hoang hóa chờ khu công nghiệp/ đô thị bồi thường.