Nói phở bắt nguồn từ đâu hay gia truyền từ đâu thì đúng là không có sách sử nào chép được chính xác, vì thế tạm chấp nhận nó có hai nguồn gốc: Nam Định và Hà Nội. Phở Hà Nội thì đa số các cụ đều đã biết từ ít đến nhiều, em xin phép bàn tí về phở Nam Định nhé.
Riêng nói về phở gia truyền Nam Định cũng không dễ gì xác định được, hiện nay các cụ ở Vân Cù, Giao Cù, Tây Lạc.....vẫn tranh nhau về nhất không cụ nào chịu cụ nào. Và nói về phở Nam Định thì xin thưa nó phải xuất phát từ thành phố Nam Định, nơi đấy mới có tiền mà xài chứ các cụ Vân Cù, Giao Cù.....trước kia chỉ là nơi sản xuất bánh phở, sau đấy mới phát triển dần lên thế nào thì em không rõ. Phở Nam Định gia truyền tràn lan trong cả nước bây giờ là của các làng em đã kể trên, trong đó có họ xưng hoành tráng nhất là họ Cồ, và bây giờ coi như là loạn Cồ rồi. Riêng người thành phố Nam Định thì gần như không bao giờ ăn các loại phở gia truyền này ở thành phố Nam Định, từ nhiều năm nay may ra mới có một vài hàng phở gia truyền dạng này bán ở thành phố Nam Định.
Ở Nam Định (thành phố) có các hiệu phở lâu đời em biết như sau:
Phở Đán - phố Hai Bà Trưng (trước là Vải Màn) có món bò chín, tái ngon và nước dùng cực trong.
Phở Xuyến - ngõ Văn Nhân ngon nhất là món sốt vang thịt thái bao diêm
Phở Sinh - Nguyễn Du cũng có sốt vang ngon và đặc biệt chuyên bán kèm thêm nạm bò nhậu rất sướng
Phở Quốc Hương - dốc Lò Trâu, nhưng đã giải tán từ nhiều năm nay
Ngoài ra còn một số hàng phở cũng rất ngon nhưng nhỏ và không có thương hiệu, ví dụ như ông cụ ở gần nhà em trước chỉ có cái xe đẩy và kê ghế băng do hai ông bà già trực tiếp phục vụ (nghe đâu cụ ấy bán phở từ thời Pháp quanh khu nhà máy Dệt và Ga Nam Định). Chỉ có hai ông bà già nhưng phục vụ rất nhịp nhàng, khoan thai mà khách lại không phải chờ lâu và đặc biệt là áp chảo cứ làm 1, 2 bát một lần thôi, rất chuẩn. Tiếc là cụ ấy mất đã hơn chục năm và con cái không ai theo nghề nên thất truyền.
Phở Nam Định truyền thống có các món: phở xào, áp chảo, phở tái (kiểu khác Hà Nội, thịt băm và miết mịn thành miếng hình tròn như miệng bát con chứ không để nguyên miếng, trước không có tái chín, giờ mới lai món này từ Hà Nội), phở chín, phở sốt vang. Chỉ bằng đấy món thôi chứ cũng không có tái nạm, tái gầu...kiểu Hà Nội. Và hầu hết tất cả các hàng phở lâu đời ở Nam Định đều chỉ bán duy nhất một chỗ ở thành phố Nam Định thôi chứ không mở thêm cửa hàng hay đi mở rộng ở các địa phương khác.