Trước, trong và sau Thế chiến 2, một số vùng đất được Hội Quốc Liên (tiền thân của LHQ sau này) và LHQ cho phép Anh, Pháp, Mỹ... uỷ trị, tức là uỷ quyền cai trị
Thí dụ đảo Guam. Midway, Puerto Rico.... do Mỹ uỷ trị, nghĩa là nếu dân ở đây đòi độc lập, thì cứ trưng cầu dân ý mà làm
Ba xứ trên không có quyền bầu cử, vì không phải là một bang của Mỹ, nhưng người Mỹ cho rằng đó là lãnh thổ của Mỹ. họ cũng chẳng dại gì đòi độc lập vì đang có mức sống cao do người Mỹ bỏ tiền xây dựng
Guyane thuộc Hà Lan cũng vậy, trưng cầu dân ý để độc lập, cũng lắc luôn ở lại với Hà Lan.
Bài học nhỡn tiền một số nước châu Phi, Haitii... giành được độc lập trên danh nghĩa, nhưng không biết cách quản lý, lại có máu bộ lạc nên trở thành độc tài và chém giết lẫn nhau như Kenya, Congo, Rwanda
Em không nói chế độ thực dân là tốt, vì nó gây đau khổ cho người dân sở tại, nhưng độc lập mà không quản lý được thì cũng lâm vào khốn cùng
Nước Zimbabwe có ông Tổng thống tên là Mugabe, thoạt đầu là anh hùng dân tộc. Khi ngồi ghế tổng thống lâu quá thì sinh tật, không rõ nghe ai xui, ông ta gần như "quốc hữu hoá" nông nghiệp. Người da đen thổ dân chỉ thích nhảy múa và lười biếng, không biết làm ăn, thành ra làm thuê cho người da trắng trong nông nghiệp. Khi Zimbabwe đuổi người da trắng đi, lấy lại đất đai thì.... bỏ hoang vì chẳng ai biết trồng trọt, thế là mắc mưu Trung Quốc. Mugabe nhận được tiền của Trung Quốc bỏ túi, nhưng đưa Zimbabwe từ nước "thịnh vượng" ở châu Phi nay lạm phát khủng khiếp
