[Funland] Nguyễn Trãi Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

Lah · 10:17 05/06/2021

XSim nói:
Thì hồi ký đó cũng là một dạng văn học rồi còn gì cụ. Hơn nữa góc nhìn người đứng đầu khác, góc nhìn nông dân khác. Đọc sử ký cụ có biết đời sống dân thường thế nào không?

Có vài đoạn. Chứ không thể từ góc nhìn của chính người nông dân được. Ông Phụng ông Hoan có phải nông dân thật đâu.

alongcamepolly · 11:04 05/06/2021

Atlas30 nói:
Đang bận cày bên ngoài kiếm tiền.
Covid thất nghiệp đói nhăn răng
Lúc rảnh mới tổng hợp viết được chứ sắp đến đoạn gay cấn Chu Đệ tẩn Hồ Quý Ly

Đoạn này nghe đã cuốn hóng, đặt dép hóng cụ

XSim · 11:41 05/06/2021

Lah nói:
Có vài đoạn. Chứ không thể từ góc nhìn của chính người nông dân được. Ông Phụng ông Hoan có phải nông dân thật đâu.

Tại sao lại không thể từ góc nhìn của người nông dân? Họ chiếm hơn 90% dân số thời đó. Các ông nhà văn không phải nông dân nhưng là người sống rất sát với người nông dân, họ hiểu đời sống của nông dân hơn mấy ông toàn quyền đấy. Anyway thì đấy là một nguồn có giá trị, em không nói là duy nhất để phủ nhận các nguồn khác.

Lead vịt · 11:57 05/06/2021

longhongkong nói:
Về quê đê

Em rót nhầm. Cụ k thích thì thôi. Mong cụ để yên cho chúng em hóng. Tks cụ.

longhongkong · 12:00 05/06/2021

Lead vịt nói:
Em rót nhầm. Cụ k thích thì thôi. Mong cụ để yên cho chúng em hóng. Tks cụ.

À em trêu ông Ất ý mà. Bọn em sinh hoạt bên ttvnol lâu rồi, cãi nhau nhiều lắm nhưng càng hiểu nhau hơn, ông Ất có nhiều đức tính đáng quý đó các bác ạ. Có điều đọc nhiều quá nên có lúc hơi ngộ.

v-kong · 12:23 05/06/2021

Sử cụ Lát em oánh dấu ngâm cứu. Cứ sử khác nguồn sử Oẳng là em có hứng xem xét.

Lah · 13:07 05/06/2021

XSim nói:
Tại sao lại không thể từ góc nhìn của người nông dân? Họ chiếm hơn 90% dân số thời đó. Các ông nhà văn không phải nông dân nhưng là người sống rất sát với người nông dân, họ hiểu đời sống của nông dân hơn mấy ông toàn quyền đấy. Anyway thì đấy là một nguồn có giá trị, em không nói là duy nhất để phủ nhận các nguồn khác.

Ok, lượng hóa thì cụ có cái nhìn từ người nông dân 4,6% còn từ Dum văn Mơ 46%

cogang · 13:26 05/06/2021

Lah nói:
Ok, lượng hóa thì cụ có cái nhìn từ người nông dân 4,6% còn từ Dum văn Mơ 46%

Để hiểu về xã hội thời kỳ trước mà đọc mấy bác Nhà văn kia thì .... buồn cười quá. Hic.

Nghen loc · 13:53 05/06/2021

Atlas30 nói:
Đang bận cày bên ngoài kiếm tiền.
Covid thất nghiệp đói nhăn răng
Lúc rảnh mới tổng hợp viết được chứ sắp đến đoạn gay cấn Chu Đệ tẩn Hồ Quý Ly

Quãng này chờ hơi lâu. Phim đang hay thì mất điện. Dịch dã ko được đi đâu, ngồi nhà đọc những thớt này sướng lắm. Mong cụ chiếu tiếp ạ. Thank.

longmama · 14:49 05/06/2021

Em không hiểu sao còm em đánh dấu lại bị chã xóa

Xe nội lước · 15:10 05/06/2021

Bastion.P nói:
Trích hầu các cụ 1 số thông tin vũ khí thời này:

Vũ khí Đại Việt thời kỳ đầu
Năm 1390, vua Chế Bồng Nga của Chămpa bị giết khi trúng đạn của quân nhà Trần. Loại súng được dùng để bắn vào thuyền vị vua họ Chế trước nay thường được hiểu là thần công, nhưng có lẽ nên hiểu đó là súng cầm tay. Như Momoki Shiro - đại học Osaka, Nhật Bản - chỉ ra, đó là loại vũ khí mới.

Để hiểu tầm quan trọng của chiến thắng năm 1390 của Đại Việt, cần nhớ trong suốt nhiều năm trước đó, sức mạnh của vua Chế Bồng Nga là nỗi kinh hoàng cho nhà Trần. Trong ba thập niên (1361-1390), Chế Bồng Nga thực hiện khoảng mười cuộc xâm lăng vào Đại Việt, và thủ đô Thăng Long rơi vào tay quân Chàm ba lần. Khi tướng Trần Khát Chân được cử đi chống quân Chămpa, vua tôi nhà Trần cùng khóc giữa lúc quân tiến lên đường. Giữa lúc khủng hoảng đó, thì một đầy tớ của họ Chế vì bị tội, trốn sang quân Trần chỉ cho biết thuyền của vua Chế. Tướng Trần Khát Chân cho tập trung hỏa lực bắn vào thuyền Chế Bồng Nga, Chiêm vương trúng đạn chết, quân tướng bỏ chạy. Trong tác phẩm về lịch sử Chămpa, học giả Pháp Maspero cho rằng sự phản bội của người đầy tớ Chàm đã ngừng bước tiến của quân Chàm và cứu Đại Việt khỏi sụp đổ. Tuy vậy, nếu không có kỹ thuật thuốc súng mới thu lượm, chiến thắng thủy chiến của Đại Việt, cũng như số phận vương quốc, sẽ không chắc chắn. Vì thế, năm 1390 được nhiều người xem là đánh dấu sự thay đổi trong tương quan lực lượng giữa Đại Việt và Chămpa. Có vẻ như hiệu quả của công nghệ quân sự mới của Đại Việt đóng một vai trò trong thay đổi này.

Mặc dù nguồn gốc của loại súng cầm tay của Đại Việt không được nhắc rõ, có thể suy đoán nó được học hoặc từ các thương nhân hoặc từ những binh lính đào ngũ nhà Minh trước năm 1390. Dường như việc áp dụng súng tại Đại Việt đã tăng nhu cầu về thuốc súng, giống như vào năm 1396, nhà Hậu Trần dưới sự kiểm soát của Hồ Quý Ly phát hành tiền giấy và yêu cầu nhân dân đổi lại tiền đồng, có thể một phần với mục đích thu thêm đồng để sản xuất súng.

Sự xâm lăng và chiếm đóng của nhà Minh tại Đại Việt từ 1406 đến 1427 thúc đẩy việc chuyển giao công nghệ quân sự từ Trung Quốc. Nhà Minh đã huy động các vị tướng và binh lính thiện chiến nhất cho chiến dịch tấn công Đại Việt. Để đối phó với hỏa khí của Đại Việt, vua Minh Thành Tổ ra lệnh sản xuất các khiên lớn và dày. Ông ra lệnh không được để lộ kỹ thuật làm súng cho đối phương, phải bảo đảm là khi rút quân, súng “phải được đếm theo số hiệu và không để một khẩu súng nào thất lạc.” Trong số 215.000 quân Minh tham gia chiến dịch viễn chinh, khoảng 21.000 lính thuộc khẩu đội được vũ trang bằng súng.

Ngày 19 tháng 11-1406, quân Minh do Trương Phụ dẫn đầu tiến vào từ Quảng Tây, còn đội quân của Mộc Thạnh tấn công từ Vân Nam. Sau các thắng lợi ban đầu, quân Minh tổ chức đánh thành Đa Bang, thuộc Sơn Tây, là tiền tuyến của quân Hồ. Việc chiếm thành Đa Bang bộc lộ vai trò quan trọng của súng ống của quân Minh. Đa Bang là vị trí chiến lược quan trọng nhất trong toàn bộ hệ thống phòng thủ khi ấy của Đại Việt, và nhà Hồ tập trung quân tướng và vũ khí tốt nhất để phòng thủ nơi này. Trận tấn công bắt đầu ngày 19 tháng Giêng, 1407. Khi quân Minh dùng thang ập vào thành mà leo lên, những người lính Việt chỉ có thể bắn vài mũi tên và đạn. Sau khi vào thành, quân Minh đối diện với các đoàn voi trận. Quân Minh vẽ hình sư tử trùm lên ngựa để làm voi sợ, và đặc biệt, nhóm quân súng thần cơ đóng vai trò quyết định cho thắng lợi của quân Minh. Các đoàn voi trận Đông Nam Á vốn vẫn là đối thủ đáng gờm trước quân Trung Quốc trong nhiều thế kỷ, nhưng trước hỏa lực mạnh của đối phương, voi đành bỏ chạy. Khi Đa Bang vỡ, quân nhà Hồ không còn ngăn được đà tiến về miền đông và nam của quân Minh. Ngày 20 tháng Giêng, Đông Đô (Thăng Long) sụp đổ, và sáu ngày sau, Tây Đô (vùng Thanh Hóa) cũng rơi vào tay quân viễn chinh.

Trong các trận chiến sau đó, súng của quân Minh cũng chứng tỏ hiệu quả. Ngày 21 tháng Hai, trên Lục giang, quân Minh huy động thủy – lục quân với nhiều loại súng, tấn công 500 chiến thuyền của Hồ Nguyên Trừng, giết chết hơn 10.000 lính Việt. Một nguồn sử Trung Hoa mô tả trận chiến là “súng bắn ra như sao rơi, sét đánh.” Đầu tháng Năm 1407, một trận lớn diễn ra ở bến Hàm Tử, Hưng Yên. Nhà Hồ huy động lực lượng đáng kể (70.000 quân) và nhiều chiến thuyền kéo dài trên sông đến năm cây số. Mặc dù quân Hồ cũng sử dụng súng chống trả, nhưng hỏa lực quân Minh vẫn đủ sức tạo chiến thắng, với 10.000 lính Việt tử trận. Ngày 16-17 tháng Sáu 1407, quân Minh kết thúc chiến dịch với việc bắt sống Hồ Quý Ly và các con. Chiến thắng nhanh chóng khiến tướng Hoàng Phúc bình luận: “Thành công nhanh chóng thế này chưa bao giờ xảy ra trong quá khứ.”

Đại Việt dưới thời Hồ Quý Ly đã chuẩn bị cho khả năng bị xâm lăng từ sớm, và huy động một lực lượng quân đội lớn chưa từng thấy. Tuy vậy, chế độ nhà Hồ sụp đổ nhanh chóng. Lý do, bên cạnh các yếu tố khác như bất mãn của tầng lớp quý tộc và dân chúng trong nước, sai lầm chiến lược, còn là ưu thế quân sự, bao gồm súng đạn, của nhà Minh.

Đại Việt áp dụng kỹ thuật súng
Tuy nhiên, quân Minh dần dần đánh mất ưu thế công nghệ này vì đối phương của họ, dưới sự lãnh đạo của Lê Lợi, cướp ngày càng nhiều vũ khí của quân Minh trong các trận đánh năm 1418, 1420, 1421, 1424 và 1425. Ví dụ như trận Ninh Kiều cuối năm 1426. Trước đó, quân Minh ở Đông Quan (Thăng Long) đã sử dụng súng để chống đỡ đợt vây ráp của quân Lê Lợi. Người Việt rút lui, và quân Minh đuổi theo. Khoảng 100.000 quân Minh do Vương Thông và các tướng khác dẫn đầu bị phục kích và chịu thất bại thảm hại. Điều quan trọng cho chủ đề ta đang bàn ở đây là trong số quân Minh có 510 người lính thuộc đơn vị quân súng thần cơ. Vì thua trận, quân Minh mất gần hết vũ khí. Sau khi lui về Đông Quan, họ buộc phải tái sản xuất súng đạn, sử dụng chất liệu đồng từ việc phá hủy chuông Quy Điền và vạc Phổ Minh (được gọi là hai trong số bốn tứ bảo của Việt Nam).

Chiến thắng Ninh Kiều có hai tầm quan trọng cho quân Lê Lợi. Thứ nhất, đây là lần họ thu được nhiều nhất súng ống của quân Minh, khiến trang bị được tăng cường. Thứ hai, trận đánh là điểm bước ngoặt trong phong trào chống Minh của Đại Việt. Đến tháng 12-1426, Lê Lợi đã đưa quân ra vây Đông Quan.

Ngoài ra, những tù binh và hàng tướng quân Minh cũng dạy lại cho người Việt các kỹ thuật quân sự. Trong số hàng binh, có lẽ viên sĩ quan có tên Cai Fu là nhân vật cao cấp nhất. Ông ta đã đóng vai trò lớn giúp quân Minh chiếm thành Đa Bang năm 1407, nhưng đến đầu năm 1427, ông đầu hàng và dạy cho quân của Bình Định Vương Lê Lợi các kỹ thuật đánh thành mà sau đó sẽ dùng để lấy Xương Giang và Đông Quan.

Các loại vũ khí, thu được hay chế tạo mới, đã giúp quân Đại Việt đánh đuổi quân Minh. Điều này đặc biệt thể hiện trong việc vây thành Xương Giang, có lẽ là cứ điểm quan trọng nhất của quân Minh đầu năm 1427. Quân Minh dựa vào đây để hỗ trợ Đông Quan trong lúc chờ viện binh từ Trung Quốc. Vì thế, quân Đại Việt quyết chiếm lấy Xương Giang trước khi viện binh Trung Quốc đến từ Vân Nam. Lê Lợi đã vây thành này hơn sáu tháng, nhưng vẫn chưa đánh được. Khoảng hai ngàn lính Minh đã dùng súng và máy bắn đá để bảo vệ thành phố. Cuối cùng, khoảng 80.000 chiến binh Đại Việt đã cướp được thành bằng cách dùng những kỹ thuật học từ người Trung Quốc. Đại Việt sử ký toàn thư chép quân Lê Lợi “mở đường đánh nhau với giặc, dùng câu liêm, giáo dài, nỏ cứng, tên lửa, súng lửa, bốn mặt đánh vào, thành cuối cùng bị hạ.” Giống như việc quân Minh chiếm thành Đa Bang năm 1407 báo hiệu nhà Hồ sụp đổ, việc Xương Giang vỡ cũng báo hiệu ngày tàn của quân Minh. Nếu không có hỏa lực hạng nặng, gần như không thể có chiến thắng của quân Đại Việt. Hai mươi năm sau khi Đa Bang sụp đổ, quân Đại Việt giờ đây được vũ trang tốt hơn với các loại súng mà nhiều trong đó lấy của quân Minh.

Chiếm được Xương Giang, quân Đại Việt cướp thêm được nhiều vũ khí, và họ chiếm thêm được nhiều hơn nữa khi cuối năm 1427, quân Đại Việt đánh bại 150.000 viện binh nhà Minh. Đại Việt sử ký toàn thư chép là số vũ khí mà quân Lê Lợi lấy từ viện quân nhiều gấp đôi số lượng lấy được từ Xương Giang. Khi hơn 80.000 quân và thường dân nhà Minh cuối cùng rút khỏi Đại Việt tháng Giêng 1428, chắc chắn số binh lính Minh đã bi tước vũ khí. Số lượng vũ khí cũng như người Minh còn ở lại Đại Việt sau khi quân Minh rút lui đã gây lo ngại lớn cho triều đình phương Bắc. Nhà Minh liên tục đòi Đại Việt trao trả các quan binh, và vũ khí. Về vũ khí, mặc dù chính thức thì bảo đã trả hết, nhưng Đại Việt không trả lại món nào và cuối cùng triều Minh phải từ bỏ yêu sách.
...

BBC Vietnamese

Không phải lúc nào cũng dễ để viết về những sự chuyển giao quân sự tại Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam

www.bbc.com

Hoá ra bọn Minh mạnh kinh cụ nhỉ..trước giờ em cứ tưởng vẫn cung tên giáo mác..đọc này mới thấy cụ Lê Lợi và dàn các cụ sĩ quan cao cấp của cụ ấy thiện chiến thật

belo · 15:12 05/06/2021

poiuy nói:
Và cứ theo văn thơ người ta sẽ nghĩ sông Đak rông ở Tây Nguyên.

Trên Tây nguyên có sông được gọi là Dakrong cụ nhé. Cụ tìm hiểu thêm sông Serapok.

Chauthanh11 · 15:18 05/06/2021

Bigcat1 nói:
Lịch sử Việt toàn nông dân đập lính đấy. Tất nhiên khi nông dân có ý chí oánh nhau.
Trận Ngọc Hồi, toàn nông dân vào lính 10 ngày ở trung quân do Quang Trung chỉ huy đã đè bẹp đội quân chính quy Thanh.

Giờ cụ còn tin vào cái chuyện đó ?
Quân đội nó ăn nhau ở tính kỷ luật .
Gọi nông dân nhập ngũ 10 ngày đi đánh nhau thì chỉ có thua . Ô hợp như vậy thì làm sao chỉ huy ? Có khi nghe tiếng súng là vất vũ khí chạy rồi .

nhabaoviec6 · 15:54 05/06/2021

Em đặt dép hóng chuyện lịch sử.

belo · 16:13 05/06/2021

Chauthanh11 nói:
Giờ cụ còn tin vào cái chuyện đó ?
Quân đội nó ăn nhau ở tính kỷ luật .
Gọi nông dân nhập ngũ 10 ngày đi đánh nhau thì chỉ có thua . Ô hợp như vậy thì làm sao chỉ huy ? Có khi nghe tiếng súng là vất vũ khí chạy rồi .

Tin bình thường. Cụ có biết bia sống là gì không?

alongcamepolly · 19:43 05/06/2021

Xe nội lước nói:
Em hoa mắt đọc thế quái nào lại thành " hà hồ" thay thế " hà trần"..lạ quá đọc lại té ra nhầm

Cụ đúng là giới sâu bít, đây là lớp học lịch sử cụ ạ :))

conco1978 · 07:49 06/06/2021

toimuondie nói:
Em thấy Cáo Bình Ngô có câu: "Ta đây, núi Lam Sơn dấy nghĩa" nên em => không phải Nguyễn Trãi viết.

Theo em là Cụ Trãi thảo theo lệnh của cụ Lợi,
tất nhiên đa số câu từ là của cụ Trãi, người xưng là vua (ta) như vậy mới hợp lý với chế độ phong kiến

KhoailangVietNam123 · 08:24 06/06/2021

Những vua khai quốc, như bên Mĩ, VN thời hiện đại, như ta thấy, các lãnh tụ họ phải tự soạn tuyên ngôn, vì thực tế, ngoài họ ra, với tầm nhìn, hiểu biết, mới soạn ra được, chứ anh chạy giấy tờ thì làm sao viết được. Ta 1 thời cứ gán ghép, chứ Đại Việt sử ký chả ghi rõ tác giả là ai.

Trương tam phong · 08:26 06/06/2021

KhoailangVietNam123 nói:
Những vua khai quốc, như bên Mĩ, VN thời hiện đại, như ta thấy, các lãnh tụ họ phải tự soạn tuyên ngôn, vì thực tế, ngoài họ ra, với tầm nhìn, hiểu biết, mới soạn ra được, chứ anh chạy giấy tờ thì làm sao viết được. Ta 1 thời cứ gán ghép, chứ Đại Việt sử ký chả ghi rõ tác giả là ai.

Cụ và các cụ cho em hỏi với. NT bị tội chu di cửu tộc là những thành phần nào, họ nào bị trảm cùng vậy? Tội phải siêu to siêu nặng mới đến mức này.

KhoailangVietNam123 · 08:38 06/06/2021

Trương tam phong nói:
Cụ và các cụ cho em hỏi với. NT bị tội chu di cửu tộc là những thành phần nào, họ nào bị trảm cùng vậy? Tội phải siêu to siêu nặng mới đến mức này.

Em cũng không rõ lắm, nhưng các sử quan đời sau như P Huy Chú, Lê Quý Đôn không hiểu sao ít chép về Mr Trãi kĩ, đặc biệt là Lê Quý Đôn, không biên soạn Mr Trãi thành 1 chương riêng biệt như nhiều công thần khác.

Thật ra nhân vật này...không quan trọng lắm. Về văn chương, những người nổi tiếng văn chương thời ấy, ví dụ có lời bình:Lý Tử Tấn giữ chức Hàn lâm học sĩ, Trình Thuấn Du giữ chức Trung thư thị lang, đều là người có danh vọng, đức độ kỳ cựu, túc học, lúc ấy người ta gọi là Lý Trình. Hay Lê Văn Linh: Lê Văn Linh sinh ra cuối thời nhà Trần. Ông nổi tiếng về văn học từ nhỏ. Trang ấp của ông, hổ dữ làm hại, ông viết thư trách mắng, hổ bỏ đi, người ta ví ông với Hàn Dũ đuổi cá sấu.

Ngay cả văn chương, văn của Mr Trãi nặng, rất nặng thơ Tàu, sau này người ta cứ khen, chứ thật ra không hay. Thơ như của Lý Tử Tấn theo em có giá trị hơn nhiều.

[Funland] Nguyễn Trãi Lê Lợi và cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

[Tịch thu bằng lái]

Xe lăn

Xe container

Xe buýt

[Tịch thu bằng lái]

[Tịch thu bằng lái]

[Tịch thu bằng lái]

Xe tăng

Xe tăng

Xe điện

Xe container

Xe điện

Xe điện

Xe máy

Xe điện

Xe lăn

Xe điện

[Tịch thu bằng lái]

[Tịch thu bằng lái]

[Tịch thu bằng lái]

Thông tin thớt