Thêm một cụ nữa là Herbert Spencer. Khổ thân các cụ Darwin, Malthus, Spencer bị quốc xã lợi dụng thúc đẩy thuyết chọn lọc xã hội, thượng đẳng Aryan, Hitler.Nhân có bác X_axe nhắc đến cụ Malthus thì em lại nhớ đã cụ Đắc Uyn đã nhắc đến ảnh hưởng của cụ Malthus đến việc hình thành thuyết tiến hoá. Đó là trên chuyến tàu biển vòng quanh thế giới qua các đảo và lục địa, Đắc Uyn phát hiện ra là mặc dù cùng một loài nhưng cư trú ở những môi trường có điều kiện khác nhau thì động thực vật có những biến đổi khác nhau. Như cụ Malthus nói đại ý mức độ phát triển nhân số có thể bị trì hoãn bởi những tai ương rõ ràng như dịch bệnh, tai nạn, chiến tranh và đói kém thì cụ Đắc Uyn cũng đặt vấn đề như vậy với thế giới động thực vật mà mình quan sát được. Đây chính là khởi đầu quá trình tổng hợp các dữ liệu để hình thành nghi vấn về sự tiến hoá, phủ nhận quan điểm của Nhà Thờ về Thượng đế đã tạo ra muôn loài như đang là và sẽ như vậy mãi mãi.
Em thì nghĩ hơi khác chút: điều kiện tự nhiên, điều kiện sống, môi trường sống là rất quan trọng với con người. Chúng ta còn bị ảnh hưởng cả từ chu kỳ trăng, sao.
Nhưng bằng trí tuệ của con người càng dần thoát ra khỏi tự nhiên (càng tự do), thậm chí làm cho trái đất không còn là hệ kín nữa - như em ví dụ trên lấy năng lượng vô tận mặt trời, để phát triển và phá vỡ số phận định luật 2 entropy