Trái Thốt Nốt- Vị Ngọt Khó Quên
Vùng này tiếp giáp với Campuchia nên giao thoa về mọi mặt. Bạn dễ dàng bắt gặp những ngôi chùa Campuchia (chùa Miên – Phật giáo Nam tông) pha trộn đường nét Phật giáo và Ấn giáo. Các dân tộc Chăm cũng ở đây khá nhiều đủ mọi ngành nghề như: ruộng rẫy, dạy học, mua bán, tu sĩ…
Một nét đặc trưng của người Khơme trong vùng này đó là cây Thốt Nốt. Đó là một loại cây không nhánh kiểu cây Dừa nhưng thân cao to hơn thân dừa, lá thì xòe tán tròn rộng như lá cây Cọ.
Cây Thốt Nốt
Thốt Nốt trổ quả thành quày, mỗi trái to như trái dừa, hình tròn trịa chứ không nhọn, vỏ màu tím sậm như cà tím. Muốn lấy trái ăn thì phải dùng dao mà bổ từng múi nhỏ cạy lấy phần cơm giống như cơm trái Dừa nước bán dọc theo đường về Cần Giờ của HCM.
Cơm Thốt Nốt còn nguyên vỏ lụa
Cơm Thốt Nốt sau khi bóc vỏ lụa, cắt nhỏ
Khác hẳn với những loại trái khác, cơm Thốt Nốt không thể ăn không vì Thốt Nốt không có nước như Dừa nước. Người ta lấy nước Thốt Nốt bằng cách dùng ống tre đã thông ruột thành 1 ống dài. Đầu trên chẻ ra kẹp vào nhiều cuống hoa Thốt Nốt đã cắt đoạn đầu rồi buộc nylon để cho nước trong cuống hoa chảy rỏ theo ruột ống tre treo bên dưới.
Thốt nốt là loại cây trồng khoảng ba bốn chục năm mới cao chừng 20 thước. Khi đó cây mới trổ bông vào mùa nắng. Chạng vạng, người ta leo lên thân tre cột sát thân thốt nốt lên tới ngọn, lấy những ống tre đã hong khói diệt khuẩn đeo sau lưng đặt vào vòi bông vừa mới cắt một khúc để lấy dịch. Từ ngọn cây này chuyền sang ngọn cây khác, họ đặt hết những ống tre ấy rồi nhanh nhẹn leo xuống đất. Rạng sáng hôm sau, họ lại leo lên lấy những ống tre hứng đầy dịch thốt nốt đem về nhà…
Rạng sáng lại trèo lên thu hoạch
Thân tre dùng để trèo lên
Nếu cắt vào chiều tối và để suốt đêm, các bạn sẽ có khoảng một lít nước có vị ngọt và thơm. Lấy xong phải dùng ngay vì đến chiều nước sẽ chua. Do nước tiết ra rất chậm nên người bán thường ăn gian pha thêm nước. Nước Thốt Nốt này sẽ dùng chung với cơm trái Thốt Nốt và đá lạnh sẽ cho ra 1 hương vị thơm ngon lạ lùng rất riêng. Nếu không có thứ nước này thì trái Thốt Nốt xem như không ăn gì được vì nó nhạt thếch.
Ở Thất Sơn, xã Vĩnh Trung, huyện Tịnh Biên ai lại chẳng biết ông già Khmer Chau Dong, cho dù nhà ông nằm sâu trong xóm nhưng ai cũng biết đó là ông già khiếm thị có tài leo thốt nốt. Người sáng mắt cả ngày trèo lấy nước thốt nốt được chừng 20 cây là cùng, còn như ông Dong trèo được tới 25 cây. Ông chí thú làm ăn đến nỗi đêm xuống vẫn còn ngồi lọ mọ tuốt trên ngọn cây cao. Năm đó, ông Dong đã bước qua tuổi 54, sức khỏe yếu dần. Trong lúc bà Sanh đi lượm củi thì ông Dong đi lấy nước thốt nốt. Lên đến ngọn cây cao chừng 20 m, vừa đặt chân lên nấc thang treo lủng lẳng thì thang gãy, ông ngã xuống đất chết tại chỗ. 40 năm trèo thốt nốt và cuối cùng tử nạn bên cây thốt nốt.
Bạn nhìn hai bên đường có khá nhiều quán xá bán Thốt Nốt lạnh giải khát. Bạn nên ghé vào 1 quán có vườn nhà trồng toàn là Thốt Nốt để bảo đảm nước Thốt Nốt là nguyên chất. Chủ quán sẽ đem lên ly Thốt nốt trộn đá (ko có đường), tô thốt nốt thêm, chai nước suối 1/2 L nước Thốt Nốt. Mở nắp chai nước suối nhỏ chế thứ nước đục đục như nước cơm vo hay gần giống với nước tỏi nhân điện vào ly Thốt nốt. Quậy sơ sơ rồi để 1 lát cho cơm Thốt nốt ngấm nước đó.
Nước Thốt Nốt đã hòa nhập vào cơm Thốt Nốt biến nó thành 1 thứ mềm dai và ngọt không thể tả. Nước thơm một hương vị rất riêng chưa từng gặp ở đâu trong thành phố. Nước mát lạnh tinh khiết có vị ngọt thanh hơn nước dừa lửa, thơm như mùi hoa rừng dại, cơm dòn mềm dai như cơm dừa nước lại ngon hơn cả thạch.
Để có được thu hoạch trái và nước thì cây Thốt Nốt phải tối thiểu 40 năm, để được Thốt Nốt chất lượng cao nhất thì cần phải hơn 100 năm. Cây này mọc nhiều ở đất người Khơme, mọc lưa thưa quanh vùng Thất Sơn Bảy Núi. Muốn dùng Thốt Nốt bạn phải đợi mùa vào khoảng sau tết đến hết mùa hè. Vào thu Thốt Nốt sẽ hơi lạt có lẽ do mưa nhiều. Ngoài ăn với nước đá, Người ta cũng đã chế biến ra sản phẩm Thốt Nốt đóng hộp bao bì mang về làm quà nhưng tôi không quan tâm vì Thốt Nốt ngon ở chỗ nó còn tươi. Thốt Nốt còn được dùng để tinh luyện thành đường Thốt Nốt thơm ngon khác thường. Cứ 4 lít nước thốt nốt sẽ luyện ra 1 kg đường.
Ngoài ra còn nhiều sản phẩm đặc trưng của vùng làm từ thốt nốt như: Bánh Thốt Nốt, bánh bò thốt Nốt, gỏi thốt nốt, chè thốt nốt
Về sau, mỗi lần ghé thăm Bảy Núi bạn cũng nên cố kiếm cho được Thốt Nốt mát lạnh cùng hương vị nước nguyên chất đậm nét Thất Sơn mà không nơi nào có được.
Theo: tuoitreangiang