Hồ sơ:
"Điểm mặt" hệ thống vũ khí tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc
Thứ sáu 28/09/2012 10:24
Tàu sân bay Liêu Ninh của Hải quân Trung Quốc được trang bị chủ yếu các tổ hợp pháo - tên lửa phòng không tầm thấp.
Hôm 25/9, Hải quân Trung Quốc chính thức tiếp nhận đưa vào phục vụ tàu sân bay Liêu Ninh. Cho tới thời điểm này, Trung Quốc chưa một lần công bố thông số kỹ thuật chính thức về con tàu, mọi thông tin chủ yếu được giới chuyên gia quốc tế đoán định dựa theo thông số trước đây của tàu Varyag.
Tương tự, hệ thống phòng vệ của tàu cũng nằm trong vòng bí mật. Theo thiết kế tàu Varyag cũ, hệ thống vũ khí trên tàu gồm: pháo phòng không tầm gần, tên lửa phòng không tầm ngắn/tầm trung, hệ thống săn ngầm và tổ hợp tên lửa hành trình đối hạm tầm xa có khả năng tiêu diệt tàu sân bay. Hệ thống vũ khí đó được xem là tương đương khu trục hạm, tuần dương hạm.
Với cách thiết kế như vậy, Varyag của Hải quân Nga hoàn toàn có khả năng tác chiến độc lập trên biển mà không cần đơn vị tàu hộ tống. Nhưng cách bố trí này cũng làm nó không thể mang nhiều máy bay tiêm kích trên hạm (giới hạn 17 chiếc).
Tàu sân bay Liêu Ninh (số hiệu 16) trang bị hệ thống vũ khí phòng không tầm thấp
tương tự tàu sân bay Mỹ.
Đối với tàu sân bay Trung Quốc, theo các thông tin về số lượng máy bay mang trên tàu, gồm khoảng 30 chiếc J-15. Nhiều khả năng Trung Quốc không đi theo lối mòn của Nga trang bị vũ khí hạng nặng cho Liêu Ninh. Thay vào đó, Liêu Ninh sẽ lắp hệ thống vũ khí phòng không tầm thấp hạng nhẹ, việc bảo vệ tàu phụ thuộc nhiều vào đội tàu hộ tống đi kèm. Với cách thiết kế này, Liêu Ninh có nhiều không gian để chứa máy bay hơn.
Qua những bức ảnh gần đây về tàu sân bay Liêu Ninh, bước đầu có thể nhận diện ra 2 loại vũ khí phòng vệ trên tàu gồm tổ hợp tên lửa FL-3000N và tổ hợp pháo cao tốc Type 1030.
Trong đó:
- Tổ hợp tên lửa đối không FL-3000N thiết kế tiêu diệt tất cả mục tiêu trên không tầm dưới 10km (gồm máy bay, trực thăng, tên lửa hành trình đối hạm). Tàu sân bay Liêu Ninh được trang bị 4 bệ phóng FL-3000N, mỗi bệ lắp 18 quả tên lửa.
Đạn tên lửa có chiều dài 2m, đường kích thân 0,12m, tầm bắn tối đa 9km (đánh chặn mục tiêu bay cận âm) hoặc 6km (đánh chặn mục tiêu siêu âm). Tên lửa sử dụng hệ dẫn đường kết hợp gồm đầu tự dẫn radar thụ động và tự dẫn ảnh nhiệt.
Tổ hợp tên lửa đối không tầm thấp FL-3000N.
Hệ thống điều khiển hỏa lực của FL-3000N có thể đồng thời điều khiển 2 bệ phóng cùng lúc. Hệ thống này hoạt động hoàn toàn tự động không cần sự can thiệp của con người.
Theo các chuyên gia quốc tế, tổ hợp FL-3000N được cho là có nhiều đặc điểm giống với tổ hợp phòng không RIM-116 RAM trang bị trên tàu chiến, tàu sân bay Mỹ.
Nếu tên lửa đối phương vượt qua được những “mũi tên lửa” TY-90, chúng sẽ phải đối mặt với các tổ hợp pháo phòng không Type 1030.
- Tổ hợp pháo phòng không tầm cực gần Type 1030 do Trung Quốc tự thiết kế để tiêu diệt tất cả mục tiêu trên không. Trên tàu Liêu Ninh bố trí 3 tổ hợp Type 1030 ở phía trước và phía sau.
Tổ hợp Type 1030 trang bị pháo tự động 10 nòng cỡ 30mm và hệ thống điều khiển hỏa lực. Trong đó, pháo 10 nòng cỡ 30mm có tốc độ bắn lên tới 9.000-10.000 phát/phút, tầm bắn khoảng 5.000m.
Với tốc độ bắn cực cao như vậy thì Type 1030 có xác suất trúng mục tiêu rất lớn. Vì, trong tác chiến phòng không dùng pháo, bắn càng nhiều đạn càng tốt, nó sẽ tạo ra mật độ hỏa lực dày nhờ đó việc trúng mục tiêu càng dễ hơn.
Tổ hợp pháo phòng không cao tốc Type 1030.
Hệ thống điều khiển hỏa lực gồm một radar và thiết bị ngắm quang – điện tử đặt ngay trên tháp pháo. Không có nhiều thông tin tầm phát hiện mục tiêu của 2 thiết bị này nhưng có lẽ nó rơi ở phạm vi dưới 10km.
Ngoài FL-3000N và Type 1030, Liêu Ninh còn trang bị hệ thống rocket săn ngầm (12 đạn) tầm gần nằm ở đuôi tàu.
Nhìn chung, hệ thống phòng vệ của tàu sân bay Liêu Ninh tương đối hiện đại. Nhưng, vũ khí này chỉ hiệu quả ở tầm 10km đổ lại, quá gần, quá nguy hiểm với tàu sân bay. Vì thế, chắc chắn tàu sân bay Liêu Ninh cần một đội tàu hộ tống hùng hậu như biên đội tàu sân bay Mỹ.
Nhiều khả năng, nhiệm vụ bảo vệ tàu sân bay được giao phó cho khu trục hạm có năng lực phòng không tầm xa như: lớp Lan Châu Type 051C trang bị hệ thống tên lửa đối không S-300FM (tầm bắn tới 150km) hoặc lớp Lữ Đại II Type 052C trang bị hệ thống tên lửa đối không HQ-9 (tầm bắn tới 200km).
Viện chiến lược Mỹ "mổ xẻ" tàu sân bay Trung Quốc
Bằng cách đặt ra những câu hỏi, Viện nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) Mỹ đã đưa ra những đánh giá của mình về tày sân bay Varyag mà Trung Quốc đang chạy thử.
Theo đó, với một tàu sân bay duy nhất Trung Quốc mới chỉ có thể đáp ứng mục đích huấn luyện, ngoại giao quân sự, chứ chưa đủ khả năng thách thức sức mạnh của Mỹ.
Tại sao Trung Quốc phát triển tàu sân bay?
Sở hữu tàu sân bày một phần được thúc đẩy bởi mong muốn tạo thanh thế của Trung Quốc trên thế giới. Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Tây Ban Nha, Italia, Ấn Độ, Brazil và Thái Lan hiện đang vận hành tổng cộng 21 tàu sân bay (riêng Mỹ có 11 tàu). Tàu sân bay được đa số người Trung Quốc xem như biểu tượng của quyền lực và thanh thế quốc gia. Các sỹ quan PLA thường viện dẫn rằng Trung Quốc là thành viên thường trực Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc duy nhất chưa có tàu sân bay.
Tàu sân bay Varyag Trung Quốc đang chạy thử chưa đủ khả năng thách thức sức mạnh của Mỹ. Ngoài ra, Varyag cũng đại diện cho lợi ích quốc gia đang mở rộng của Trung Quốc có được từ sự hội nhập sâu rộng hơn vào nền kinh tế toàn cầu. Trong thập kỷ qua, sự phụ thuộc thương mại của Trung Quốc đã tăng lên gấp đôi từ 40% năm 2000 lên đến 73% trong gia đoạn 2006 – 2008, với trên 80% giao dịch thương mại vận chuyển bằng đường biển. Hơn nữa, việc sở hữu một tàu sân bay sẽ tạo điều kiện tốt hơn cho PLA thực thi “những sứ mệnh lịch sử mới” được Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đưa ra năm 2004 và đáp ứng những yêu cầu thực hiện một loạt các hoạt động an ninh phi truyền thống.
Khả năng của tàu sân bay Varyag đến đâu?
Varyag nguyên là tàu sân bay lớp Đô đốc Kuznetsov có chiều dài khoảng 304,5 m và chiều rộng là 37 m. Chiếc tàu này có độ choán nước 58.500 tấn và có thể di chuyển với vận tốc 32 hải lý/giờ. Các động cơ, máy phát điện và hệ hống phòng thủ gồm cả hệ thống phòng thủ bên trong (CIWS) Type 1030 và hệ thống tên lửa FL-3000N đều mới được bổ sung tại cảng Đại Liên.
Theo thiết kế, tàu sân bay này được trang bị 8 súng chống máy bay AK-630 AA, 8 hệ thống phòng thủ bên trong CADS-N-1 Kashtan, 12 tên lửa hải đố hải P-700 Granit, 18 tên lửa hải đối không 3K95 Kinzhal, hệ thống phóng thẳng đứng và bệ phóng rocket tác chiến chống tàu ngầm RBU-12000 UDAV-1. Cũng theo thiết kế, Varyag có thể mang theo 26 máy bay thông thường (như Shenyang J-15) và 24 trực thăng.
Hệ thống phòng thủ bên trong (CIWS) Type 1030 được Trung Quốc trang bị cho tàu sân bay Varyag. Varyag sử dụng mẫu phóng “nhảy ván trượt” (ski-jump), là mẫu lược bỏ các máy phóng phức tạp như các tàu sân bay của Mỹ sử dụng. Kích cỡ nhỏ, cộng với máy phóng “nhảy ván trượt” đã giảm đáng kể số lượng máy bay nó có thể mang theo cũng như số lượng máy bay hoạt động cùng một lúc. Thêm nữa, để cất cánh, các máy bay chiến đấu sẽ chỉ mang theo tải trọng nhẹ hơn và sử dụng ít nhiên liệu hơn, do vậy hạn chế rất lớn hỏa lực và tầm hoạt động của chúng. Phát ngôn viên Bộ quốc phòng Trung Quốc Geng Yansheng đã nói rằng Varyag sẽ được sử dụng để nghiên cứu khoa học, thực hành và huấn luyện”.
Thực vậy, tàu sân bay này không có nhiều tính năng phù hợp với nhiệm vụ tác chiến nhưng nó sẽ đem lại cho Trung Quốc cơ hội đào tạo thủ thủy, phi công khi tham gia các hoạt động tàu sân bay. Nắm bắt thành thục những thách thức liên quan đến vận hành, phòng thủ hay duy trì một tàu sân bay và lực lượng phối thuộc chuyên nghiệp đi kèm sẽ phải mất ít nhất một thập kỷ.
Trung Quốc sẽ đóng bao nhiêu tàu sân bay và dùng cho những nhiệm vụ gì?
Các thông tin báo chí cho thấy, Trung Quốc đã đang đóng ít nhất là 1 nếu không muốn nói là 2 tàu sân bay nội địa và nhiều khả năng sẽ được triển khai trong vòng 15 năm tới. Trong cuộc họp báo ngày 11/7, tướng Trần Bỉnh Đức đã nói rằng chưa có quyết định chính thức nào được đưa ra về việc Trung Quốc sẽ đóng bao nhiêu tàu sân bay. Trong khi đó, các chuyên gia lại cho rằng Trung Quốc cần ít nhất 3 tàu sân bay để khuyếch trương sức mạnh hiệu quả.
Tàu sân bay USS George Washington - Ngôi sao Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ. Các sứ mệnh mà tàu sân bay Trung Quốc có thể thực thi vẫn còn là điều chưa rõ ràng. Thay vì tìm cách lặp lại chiến lược và các hoạt động hải quân như của Mỹ, PLAN có thể sẽ phát triển một khả năng khuyếch trương sức mạnh có giới hạn nhằm tăng cường năng lực bảo vệ các lợi ích của Trung Quốc ở khu vực, đảm bảo việc mở rộng lợi ích ở nước ngoài, thực hiện các nhiệm vụ an ninh phi truyền thống như trợ giúp nhân đạo, cứu trợ thiên tai, chống cướp biển, cứu hộ, chống khủng bố, đối phó với khủng hoảng và ngoại giao quân sự cũng như thể hiện trách nhiệm quốc tế.
Tham vọng tàu sân bay của Trung Quốc có đe dọa Mỹ và các đồng minh?
Thậm chí sau khi Varyag chính thức đi vào hoạt động thì quan điểm được thừa nhận rộng rãi là một tàu sân bay duy nhất chỉ có thể sử dụng giới hạn về mặt quân sự. Trong ngắn hạn, chức năng chính chủ yếu nhằm tăng cường thanh thế quốc gia, tạo cơ hội đào tạo nhân sự và thực hiện ngoại giao quân sự.
Tuy vậy, tác động chính trị của việc triển khai tàu sân bay lại lớn hơn. Các quốc gia láng giềng của Trung Quốc, mà nhiều nước trong số đó ngày càng lo ngại về quá trình hiện đại hóa quân đội của Bắc Kinh cũng như việc nước này sẵn sàng sử dụng vũ lực ở các vùng biển tranh chấp, đang lo rằng tàu sân bay sẽ mang lại cho Trung Quốc thêm phương tiện để khuyếch trương sức mạnh ra bên ngoài bờ biển.
http://kienthuc.net.vn/channel/2981/201108/Vien-chien-luoc-My-mo-xe-tau-san-bay-Trung-Quoc-1808264/