Nghỉ Lễ 2 ngày cùng 2 ngày cuối tuần nếu không vì Covid19 thì cũng tưng bừng cả nhà nhỉ! Nhưng ngồi nhà lâu rồi nên thêm 4 ngày nữa hay là ít nhất đến 21/09 lại càng chán! Thôi thì chém gió tý giết thời gian!
Hiện nay nhiều cụ mợ đã lên đời máy các kiểu với đỉnh cao là máy E61, Lever E61 rồi Lever thủ công như La Pavoni, Elektra,... nhưng chắc hẳn nhiều người cũng đã từng/đang sở hữu ấm Bialetti! E cũng thế bắt đầu đến với Espresso bằng Moka Express và cối xay tay! Cũng có cái thú vị của nó phải không ạ! Chắc hẳn nhiều cụ mợ cũng lười tìm hiểu về lịch sử của ấm Moka (nói chung cho tất cả các model ấm đun espresso của Bialetti)
! Em bắt đầu chém:
1. Moka Pot – Lịch sử của một biểu tượng, là huyền thoại về văn hóa thưởng thức cà phê của người Italia:
Nói đến Italia là người ta nhớ đến đất nước hình chiếc ủng nhoi ra Biển Địa Trung Hải với sự đối lập Chính – Tà! Vatican với Giáo Hoàng, đối lập là miền Sicilia, Parlermo, Napoli với các ông Trùm Mafia khét tiếng! Nhưng ở đây chúng ta không bàn về Chính trị hay thứ gì đó mang tính đụng chạm! Với em nói đến Italia là nói đến Roberto Baggio, Toto Cutugno, các cô gái Ý gợi cảm và trên hết là Văn hóa uống café! Để tránh hiểu lầm thì xin nói luôn là người Ý không phát minh ra cà phê, nhưng niềm đam mê mà họ dành cho nó khiến phần còn lại của thế giới tin rằng họ đã khám phá ra nó.
Đâu đó nói rằng khoảng những năm 1605, Giáo hoàng Clement VII sau khi được nếm thử “thứ nước ma quái” là coffee (chắc là pha kiểu Thổ Nhĩ Kỳ) - đã nhận xét:
“Thức uống ngon thế này mà chỉ dành riêng cho dân Hồi giáo thì sẽ là cái tội. Chúng ta sẽ khuất phục được quỷ Satan và ban phép lành để nó (cà phê) trở thành thức uống của người Thiên Chúa giáo.” Và 10 năm sau đó (1615) thì tiêu dùng cà phê tại Ý thực sự gia tăng mạnh khi nhà thám hiểm - nhà ngôn ngữ học Pietro Della Valle viết ra những lời khen tặng rất đẹp dành cho cà phê: “Từ Constantinople – thực ra là Constantinopolis – là Kinh đô của các Đế quốc La mã, Byzantine/Đông La Mã, Đế quốc La Tinh và của Đế quốc Ottoman - trở về quê nhà, Tôi sẽ mang theo cà phê để giới thiệu cho mọi người một loại thức uống kỳ diệu mà có lẽ chưa phổ biến”. Dần dà café có chỗ đứng vững chắc trong xã hội Ý tuy nhiên ban đầu Cà phê chỉ được bán ở quán. Các quán cà phê công cộng chi phối hoạt động buôn bán cà phê trên mọi phương diện từ mua bán đến rang xay và tiêu thụ. Theo sử sách thì sự xuất hiện của các cửa hàng bán cà phê như một loại hàng hóa tại Ý lần đầu tiên là vào năm 1683 tại thành phố Piazza San Marco. Thành công của chúng đến nhanh và chúng trở thành các quán café nhỏ trên khắp thành phố này và sau đó là lan rộng khắp Italia. Lúc này thì người dân Ý mới bắt đầu tập trung và quan tâm nghiêm túc đến chất lượng của thức uống này. Người ta đã ví von là Espresso là hòn ngọc quý giá nhất trên chiếc vương miện cà phê Ý: từ giữa thế kỷ 19 nước Ý đã có nhiều người cố gắng cải thiện chất lượng espresso. Nhằm tạo nên một thức uống tươi, nóng và pha chế nhanh, họ liên tục phát minh ra nhiều loại máy espresso sử dụng áp suất từ hơi nước nóng và lan tỏa khắp châu Âu với sự tiên phong của Luigi Bezzera với bằng sáng chế đầu tiên cho một chiếc máy pha cà phê espresso lớn, với hình thù giống như đầu máy hơi nước của xe lửa, sau đó là Gaggia, Pavoni… nhưng xin phép không lan man về việc này vì nếu thế thì chắc viết đến hết dịch Covid quái ác này cũng chưa hết được!
Theo dòng thời gian thì nhu cầu uống café tăng mạnh không chỉ trong nam giới mà các quý bà, các cô gái Ý xinh đẹp cũng bắt đầu mê café nghĩa là thành phần đam mê café rất đa dạng và đông đảo mà lúc đó không phải ai cũng có điều kiện kinh tế hoặc thời gian để ra quán từ đó nẩy sinh nhu cầu pha cà phê sao cho nhanh tại gia mà vẫn cho cảm giác như uống tại quán café, tại quán bar.
Đùng cái có ông tên là Alfonso Bialetti làm trong ngành công nghiệp luyện nhôm ở Pháp trở về quê hương của mình ở Italia là Piedmont với thủ phủ nổi tiếng là Thành phố Torino nơi có CLB Juve với Roberto Baggio xưa kia và CR7 hiện nay (dù anh ấy đã rời đi để quay về MU thân yêu)
! Với 10 năm kinh nghiệm trong ngành luyện nhôm thì năm 1919 Alfonso Bialetti nhanh chóng mở một công ty nhỏ chuyên đồ gia dụng bằng nhôm để mưu sinh. Thế rồi có lần đang mơ màng ngắm nhìn vợ và các bà hàng xóm đang giặt quần áo ở sân chung. Đống quần áo phải giặt quá nhiều nên thời đó họ có “thiết bị” hỗ trợ là cái xô kim lọai có cái nắp kiểu như cái nón úp có gắn ống với 1 đầu thò xuống nước xà phòng trong xô và đầu kia thò lên trên với mục đích để nước xà phòng khi được đun sôi, nhờ áp lực sẽ được đẩy lên qua ống để tưới đều lên quần áo!
“Ơ rê ka” dịch nôm ra là
“Bố khỉ! Đây rồi!” thế là ông mường tượng ra một cách để áp dụng vào việc chiết café nóng! Với sự giúp đỡ của người bạn là Luigi De Ponti thì một thiết bị pha café ra đời với cơ chế hoạt động y hệt cái xô đun nước xà phòng để giặt! Đó chính là Ấm Moka Express huyền thoại!
Nó đây ạ:
(còn nữa)