Ở Gia nghĩa có tượng đài Nơ Trang Long to đẹp.
Khi nhắc đến người anh hùng dân tộc N’Trang Lơng, điều đầu tiên là một con người đầy ý chí, nghị lực đoàn kế dẫn dắt các tù trưởng kháng chiến chống lại ách đô hộ thực dân trên mảnh đất Tây Nguyên Đắk Nông. Cuộc khởi nghĩa của ông kéo dài 1/4 thế kỷ (từ 1912 đến 1936), đỉnh điểm trận đánh lịch sử ấy là trận nghi binh của nghĩa quân Nơ Trang Lơng tiêu diệt chỉ huy Henri Maitre tại đồn Bu Nôrp diễn ra vào tháng 7 năm 1914.
Năm 1912, thủ lĩnh người M'Nông là N'Trang Lơng đứng lên lãnh đạo người Mạ, người S'tiêng, người M'nông vũ trang chống Pháp. Cuộc khởi nghĩa lan rộng trên cao nguyên, thu hút hàng chục tù trưởng và nhân dân các buôn làng khắp vùng Đắk Rtih dọc biên giới Campuchia tham gia chiến đấu. Bằng cung nỏ, súng thô sơ, gươm đao gậy gộc, nghĩa quân đã khiến người Pháp mất ăn mất ngủ. Đỉnh cao là trận phục kích giết chết Henri Maitre tháng 7/1914.
Thủ lĩnh N'Trang Lơng bị quân Pháp bắt và sát hại năm 1935, nhưng khúc bi tráng Tây Nguyên mà ông và nhân dân Tây Nguyên viết nên đã thấm vào tâm thức xứ sở, làm nên nét kiêu hãnh của cao nguyên suốt chiều dài lịch sử.
