[TT Hữu ích] Dịch sách siêu cổ: Bổ An Nam dị lược đồ ký

[maykhoan]

Cái sai của Mông, Mãn là sáp nhập TQ vào họ cho nên bị đồng hóa ngược bởi dân TQ quá đông. Đúng ra là phải chia nó ra thành từng nước nhỏ để cai trị thì mới được.

Sau khi chiếm xong thì di hết dân Hán sang Tây Tạng hay Thanh Hải hoặc ra đảo, mới là chuẩn cụ ạ.

 

[gongga]

Sau khi chiếm xong thì di hết dân Hán sang Tây Tạng hay Thanh Hải hoặc ra đảo, mới là chuẩn cụ ạ.

Càng giúp người Hán bành trướng.

Chắc cụ không biết chính triều đình Nguyên đưa người Hán đến Vân nam, Thanh đưa người Hán đến Tân Cương, Mãn châu, đưa Đài loan vào bản đồ.

 

[maykhoan]

Càng giúp người Hán bành trướng.

Chắc cụ không biết chính triều đình Nguyên đưa người Hán đến Vân nam, Thanh đưa người Hán đến Tân Cương, Mãn châu, đưa Đài loan vào bản đồ.

Họ đưa ko hết cụ ơi. Nhổ cỏ phải tận dễ mới thoát dc. Ng Hán khác gì cỏ đâu.

 

[1.25 ton]

Có ông thầy phong thủy lý giải việc trấn yểm sông Tô lịch Các cụ tham khảo .

Nguyễn Ngọc Đô trên TikTok

#nhantuong #phongthuy #tuvi

vt.tiktok.com

 

[poiuy]

Khi tác giả mô tả người Việt thời ấy, nghĩa là cách đây tận 1.200 năm, ông dùng câu này, sau khi đã hỏi và tham khảo nhiều nơi, em xin khẳng định là ông miêu tả nhiều nhóm người Việt chứ không phải là chỉ những người quanh khu vực Đại La, đó là câu:

然而管多生獠: nhiên nhi quản đa sinh lão: nghĩa là người dân ở dây có nhiều nhóm dân hung dữ sinh sống, nghĩa là tác giả không nói chỉ 1 nhóm người đâu các cụ.

Có tất cả 6 chữ, chữ nào nghĩa là hung dữ vậy cụ? Theo em hiểu thì có lẽ là tác giả muốn nói đến người chưa văn minh thôi chứ nhỉ? Hung dữ thì có vẻ như là ham đánh nhau, đánh lẫn nhau và đánh lại người văn minh thường xuyên.

 

[gongga]

Có tất cả 6 chữ, chữ nào nghĩa là hung dữ vậy cụ? Theo em hiểu thì có lẽ là tác giả muốn nói đến người chưa văn minh thôi chứ nhỉ? Hung dữ thì có vẻ như là ham đánh nhau, đánh lẫn nhau và đánh lại người văn minh thường xuyên.

Chắc cụ ấy nhầm chữ sinh liêu 生獠

sinh liêu là chỉ dân thiểu số còn hoang dã

 

[doctor76]

Có tất cả 6 chữ, chữ nào nghĩa là hung dữ vậy cụ? Theo em hiểu thì có lẽ là tác giả muốn nói đến người chưa văn minh thôi chứ nhỉ? Hung dữ thì có vẻ như là ham đánh nhau, đánh lẫn nhau và đánh lại người văn minh thường xuyên.

Chữ Lão, hoặc đọc là Liêu, chỉ người hung hãn, hung dữ, hoặc chưa được giáo hóa đấy cụ.

 

[doctor76]

Một vài sử liệu cổ của TQ để các cụ tham khảo thêm.

Theo Tân Đường Thư, mục Cao Biền:

駢修築羅城,周迴一千九百八十丈零五尺，高 二丈六尺，腳廣二丈六尺，四面女牆高五尺五寸, 敵樓五十五所，門樓五所，甕門六所，水渠三所: 踏道三十四所:又築限子,周迴二千一百二十五 丈八尺，髙一丈五尺，腳濶三尺，又造屋五千餘間.

Nghĩa là:

[ Cao] Biền xây dựng [ bằng đất] La Thành, chu hồi [ chi vi] 1980 trượng ( 1 trượng = 3,33m) lẻ 5 xích ( 1 xích = 33,33cm), cao 2 trượng 6 xích, bề ngang chân thành rộng 2 trượng 6 thước, 4 mặt nữ tường ( người dịch không hiểu nữ tường là gì?) cao 5 xích 5 thốn ( 1 thốn = 3,33cm), có 55 đài canh quân địch, 5 cơ quan [ nguyên văn: 門樓 môn lâu] hành chính , 6 cửa ủng môn ( ủng môn là cửa thành kiểu đi lách qua) , có 3 con kênh , 34 con đường bộ , lại cho xây dựng đê bằng đất chu vi 2.125 trượng 8 xích , cao 1 trượng 5 xích , chân rộng 3 xích, lại [ tạo điều kiện] xây [ thêm] hơn 5.000 ngôi nhà bên trong [ thành]

 

[BinhWalker]

Có ông thầy phong thủy lý giải việc trấn yểm sông Tô lịch Các cụ tham khảo .

Nguyễn Ngọc Đô trên TikTok

#nhantuong #phongthuy #tuvi

vt.tiktok.com

Mình cũng nghĩ theo hướng trấn để giữ sông giữ đất giữ thành nhiều hơn là yểm. Yểm theo hướng tiêu cực thì làm gì có cảnh nhộn nhịp thơ mộng trên sông Tô

Nước sông Tô vừa trong vừa mát
Em ghé thuyền em sát thuyền anh
Dừng chèo muốn ngỏ tâm tình
Sông bao nhiêu nước thương mình bấy nhiêu.

Hoặc:

Sông Tô nước chảy trong ngần
Con thuyền buồm trắng lướt gần lướt xa
Thon thon hai mái chèo hoa
Lướt đi, lướt lại như là bướm bay

1000 năm ko sao, bây giờ thì sông đã ngủm, sao ko bảo Pháp nó thay đổi long mạch sao ko khơi thông lại Tô lịch mà lại mắng Cao Biền? nếu so Saigon thì Saigon giữ được rạch Bến Nghé - kinh Tàu Hủ, cả hệ thống kênh rạch rất quý giá.

 

[Baoleo]

Bài hay. Cảm ơn bạn doctor76.

 

[gongga]

Một vài sử liệu cổ của TQ để các cụ tham khảo thêm.

Theo Tân Đường Thư, mục Cao Biền:

駢修築羅城,周迴一千九百八十丈零五尺，高 二丈六尺，腳廣二丈六尺，四面女牆高五尺五寸, 敵樓五十五所，門樓五所，甕門六所，水渠三所: 踏道三十四所:又築限子,周迴二千一百二十五 丈八尺，髙一丈五尺，腳濶三尺，又造屋五千餘間.

Nghĩa là:

[ Cao] Biền xây dựng [ bằng đất] La Thành, chu hồi [ chi vi] 1980 trượng ( 1 trượng = 3,33m) lẻ 5 xích ( 1 xích = 33,33cm), cao 2 trượng 6 xích, bề ngang chân thành rộng 2 trượng 6 thước, 4 mặt nữ tường ( người dịch không hiểu nữ tường là gì?) cao 5 xích 5 thốn ( 1 thốn = 3,33cm), có 55 đài canh quân địch, 5 cơ quan [ nguyên văn: 門樓 môn lâu] hành chính , 6 cửa ủng môn ( ủng môn là cửa thành kiểu đi lách qua) , có 3 con kênh , 34 con đường bộ , lại cho xây dựng đê bằng đất chu vi 2.125 trượng 8 xích , cao 1 trượng 5 xích , chân rộng 3 xích, lại [ tạo điều kiện] xây [ thêm] hơn 5.000 ngôi nhà bên trong [ thành]

Nữ tường là bờ tường trên mặt thành che chắn cho binh lính, nhất là cung thủ.

 

[doctor76]

Theo Đường Hội Yếu 唐會要, quyển 43, thời đó cũng đã có chiến tranh với Chăm Pa rất ác, nếu quân Chăm Pa thắng, có khi bây giờ chúng ta đã thành người Chăm rồi, người Việt cũng đôi lúc tấn công quân Đường.


元和四年八月、安南都議奏、破環王偽國 號愛州都統三十萬餘人、及獲王子五十九人、 器械、戦船、戦象等稱之、其年九月、安南都 知兵馬使兼押衙安南副都護杜英策等五十人状 、舉本管經畧招討處置等使兼安南都護張舟到 任以来政績事、I安南羅城I、先是經畧使伯夷築 、當時、百姓猶甚陸梁、纔髙數尺、又甚湫隘 、自張舟到任、因農隙之後、奏請新築今城、 高二丈二尺、都開三門、各有樓、其東西門各 三間、其南門五間、更置鼓角、城内造左右隨 身十宮、前經畧使裴泰時、躍愛州城池、被環 王崑崙焼煨並盡、自張舟到任後、前年築驪州 城、去年築愛州城、裴泰時、軍城不守、軍中 器械卻失並盡、趙昌到任「I近、旋除廣州、自 张舟到任、諸道求市、每丿J造成器械八千事、 十四年以來、都計造成四十餘萬事、於大廳左 右、起甲仗樓四十間收貯、安南戎寇、難利闘 戦、先冇戦船、不過十數变又甚遲鈍、與賊船 不過相接、張舟自創新意、造朦腫舟四百餘变 、每船戦手二十五人、棹手三十二人、車弩一 支、兩弓弩一支、棹出船内、廻船向背、皆疾 如飛、勅旨、宜付所司.

Nghĩa là:

Tháng 8 năm Nguyên Hòa thứ 4 [809], An Nam Đô hộ phủ dâng tấu:

Đánh phá [ tan] quân Hoàn Vương [ tên nước Chăm Pa ngày ấy] ngụy quốc hiệu là Ái Châu Đô thống hơn 30 vạn quân, ngoài ra còn bắt được vương tử 59 người, khí giới, chiến thuyền, voi chiến.

Tháng 9 cùng năm ấy, bọn An Nam Đô tri Binh mã sứ kiêm áp nha An Nam Phó đô hộ Đỗ Anh Sách 50 người làm bản tấu lên triều đình nêu thành tích chính trị của bản quản Kinh lược Chiêu thảo xử trí đẳng sứ kiêm An Nam Đô hộ Trương Chu , kể từ khi đến nhậm chức:

An Nam La Thành ,trước đây do Kinh lược sứ [Trương] Bá Nghi đắp. Khi đó, dân chúng như giặc cướp , [thành] chỉ cao có vài thước, lại rất chật hẹp. Từ khi Trương Chu đến nhậm chức, nhân sau lúc nông nhàn, tấu xin xây cất thành hiện nay, cao 2 trượng 2 xích, mở tất cả 3 cổng, đều có lầu. Đông - Tây môn mỗi bên 3 gian, Nam môn 5 gian, trên có trống Ịệnh.

Trong thành làm Tả hữu tùy thân thập cung. Đời Kinh lược sứ Bùi Thái trước đây thành trì Hoan, Ái Châu bị Hoàn Vương Côn Luân Ổ ( chú thích của người dịch : 環王國, Panduranga là vương quốc của người Chăm trong thời kỳ từ 757 đến 859, định đô tại Virapura , sau là thôn Palai Bachong, xã Hòa Trinh, huyện An Phước, tỉnh Ninh Thuận, nay là xã Phước Nam, huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận. Vương quốc này được thành lập năm 757, sau sự tan rã quốc gia Lâm Ấp. Địa phận của Hoàn Vương có lúc giới hạn trong khu vực tỉnh Ninh Thuận ngày nay. Hoàn Vương độc lập cho đến năm 859 thì thống nhất với 4 tiểu quốc khác để thành hình quốc gia Champa) thiêu hủy cháy trụi cả.

Từ sau khị Trương Chu đến nhậm chức, năm trước xậy thành Hoan Châu, năm ngoái đắp thạnh Ái Châu. Thời Bùi Thái, không giữ quân thành, trong quân mất mát hết khí giới. Triệu Xương đến nhậm chức không được bao lâu lại quay về nhận chức ở Quảng Châu. Từ khi Trương Chu đến nhậm chức, các đạo xin đến mua bán, mỗi tháng chế tạo 8 nghìn khí giới.

Bốn năm trở lại đây, tổng cộng làm được hơn 40 vạn ở hai bên tả hữu Đại sảnh, lập Giáp trượng lâu 40 gian để cất giữ [khí giới]. Khi giặc cướp An Nam [ nguyên văn là 安南戎 An Nam Nhung] đến tấn công , khó lợi về mặt chiến đấu. [Vì] trước đây chiến thuyền có không quá mười mấy chiếc, lại rất chậm chạp, không thể tiếp cận được thuyền giặc. Trương Chu tự mình sáng chế ra Mông đồng thuyền hơn 400 chiếc. Mỗi thuyền có 25 lính, 32 tay chèo, 1 cỗ máy nỏ, 1 cỗ lưỡng cung nỏ. Mái chèo đưa ra từ trong thuyền, khi muốn quay thuyền thì [tay chèo] xoay lưng lại, đi lại như bay sắc chỉ lệnh chuyển biểu tấu cho sở ty.

 

[doctor76]

Nữ tường là bờ tường trên mặt thành che chắn cho binh lính, nhất là cung thủ.
View attachment 6268863

Cảm ơn thông tin của cụ, mời cụ bổ xung vài chỗ về vũ khí cổ và danh từ cổ giúp em

 

[Buonmom]

Không có đâu cụ, tác giả chỉ nói là trên người xăm trổ thôi, ko rõ ngày xưa các cụ xăm hình gì nhỉ???
Hóa ra là người Việt ghét người TQ từ cả nghìn năm trước, hehe.

Xăm hình giao long thưa cụ, em nhớ sử sách ghi vậy
Có nhiều bút ký tàu pháp vào hạ long thế kỷ 16-20 gặp những con vật khổng lồ nổi lên từ dưới biển, giống như rắn khổng lồ

 

[gongga]

Cảm ơn thông tin của cụ, mời cụ bổ xung vài chỗ về vũ khí cổ và danh từ cổ giúp em

Em cũng nhờ gg thôi.

車弩: xa nỗ chắc là như thế này

兩弓弩: lưỡng cung nỗ chắc là cái này

 

[doctor76]

Em cũng nhờ gg thôi.

車弩: xa nỗ chắc là như thế này

View attachment 6269033


兩弓弩: lưỡng cung nỗ chắc là cái này

View attachment 6269032

Thời ấy Chăm Pa cũng mạnh ác đấy cụ, tấn công ra cả La Thành, chắc là đi đường thủy vì quân Đường bắt được cả thuyền chiến...

 

[gongga]

Thời ấy Chăm Pa cũng mạnh ác đấy cụ, tấn công ra cả La Thành, chắc là đi đường thủy vì quân Đường bắt được cả thuyền chiến...

Nhưng phá hơn 30 vạn quân Champa thì chắc chắn bốc phét.

 

[doctor76]

Nhưng phá hơn 30 vạn quân Champa thì chắc chắn bốc phét.

Con số chắc không đến mức ấy, em chỉ thấy lúc ấy quân Champa mạnh, thuyền chiến vào tận Đại La là ác liệt, lại có cả voi, không rõ đi đường nào vào

 

[gongga]

Con số chắc không đến mức ấy, em chỉ thấy lúc ấy quân Champa mạnh, thuyền chiến vào tận Đại La là ác liệt, lại có cả voi, không rõ đi đường nào vào

Thời đấy bên kia Đèo Ngang đã là Champa rồi. Chỉ cần ra đến Ninh bình là theo đường sông có thể ngược lên Đại La.

 

[NgaoDuThiênHạ]

Các cụ cao nhân cho e hỏi... Ngày xưa, lúc bấy giờ thì các cụ nhà mình nhận mình là dân nước nào ạ?