[Funland] [Đàm đạo Lịch sử] Sơ lược về nền khoa cử Việt Nam

[Thi Thiên Đệ Nhất]

Có cụ nào ơ rtrên khen thời Gia Long-Nguyễn Ánh về thi cử.
CHính sử ghi lại chính Gia Long đánh bả chết hai bố con Nguyễn Văn Thành, người soạn ra bộ luật dùng hàng trăm năm sau, chỉ vì ông con viết mấy chữ trong thơ bị hạch tội một cách mơ hồ.
Thế nên sau đấy nho nhà ta toàn nhe răng cười nói chuyện chim hoa cá không có gái, đố ông nào dám học cái ngông của Lý Bạch.

Thời Gia Long không thi khoa nào thì phải

 

[fun4u]

Nôm na là chỉ có khối C, thế là dở dồi.

Dư dưới, ngày xưa chủ yếu học Văn với Sử để cai trị, đây là lý do các nước châu Á kém phát triển về KHKT so với châu Âu.

 

[XPQ]

Hoa => Bông, huê
Cảnh => Kiểng
Thì => Thời…
Đủ thông dụng rồi cụ
Cay nhất chắc là cụ Ngô Thì Nhậm trùng cả tên đệm và tên với Tự Đức. Đổi thành Ngô Thời Nhiệm

Khi đương thời, cụ này dùng tên Ngô Thời Dụng, sau chữ Dụng lại thành ra trúc trắc nghĩa nọ nghĩa kia trong câu này câu khác ở cổ văn nên xin đổi ra là Ngô Thời Nhiệm.

 

[formen]

Nôm na là chỉ có khối C, thế là dở dồi.

Toán Có ông trạng lường đây thây

 

[fun4u]

Khen là khi so với Lê Mạt thì họ có khá hơn; chứ pk thì nhiều cái quái gở thì khen sao được.

Xa chủ đề 1 chút: vụ đánh bả 2 bố con NVT thì án văn chương chỉ là cái cớ, còn sâu xa thì ai cũng hiểu NVT công to chức tước tột đỉnh (Phó vương, tổng trấn Bắc thành) thì đã là cái gai trong mắt cả GL lẫn đám thuộc cấp đang tìm cách lật ghế ngoi lên.

Có cụ nào ở trên khen thời Gia Long-Nguyễn Ánh về thi cử.
CHính sử ghi lại chính Gia Long đánh bả chết hai bố con Nguyễn Văn Thành, người soạn ra bộ luật dùng hàng trăm năm sau, chỉ vì ông con viết mấy chữ trong thơ bị hạch tội một cách mơ hồ.
Thế nên sau đấy nho nhà ta toàn nhe răng cười nói chuyện chim hoa cá không có gái, đố ông nào dám học cái ngông của Lý Bạch.

 

[Mc Bia]

Hồi đấy chưa có chủ trương xóa mù chữ thi cử chắc không khó như bây giờ vì chỉ dăm ông có chữ. Mà cứ có chữ là cơ thăng tiến cao.

 

[Thi Thiên Đệ Nhất]

Khen là khi so với Lê Mạt thì họ có khá hơn; chứ pk thì nhiều cái quái gở thì khen sao được.

Xa chủ đề 1 chút: vụ đánh bả 2 bố con NVT thì án văn chương chỉ là cái cớ, còn sâu xa thì ai cũng hiểu NVT công to chức tước tột đỉnh (Phó vương, tổng trấn Bắc thành) thì đã là cái gai trong mắt cả GL lẫn đám thuộc cấp đang tìm cách lật ghế ngoi lên.

Chuẩn cụ.

 

[duythaimh]

Có cụ nào ở trên khen thời Gia Long-Nguyễn Ánh về thi cử.
CHính sử ghi lại chính Gia Long đánh bả chết hai bố con Nguyễn Văn Thành, người soạn ra bộ luật dùng hàng trăm năm sau, chỉ vì ông con viết mấy chữ trong thơ bị hạch tội một cách mơ hồ.
Thế nên sau đấy nho nhà ta toàn nhe răng cười nói chuyện chim hoa cá không có gái, đố ông nào dám học cái ngông của Lý Bạch.

Thực ra cái vụ án Nguyễn Văn Thành thì chết k pải vì hạch tội mơ hồ bởi mấy câu thơ vu cho là phản ngịch đâu, nó chỉ là cái cớ thôi. Sau khi Thành chết, Ánh đọc di thư khóc lóc trước bá quan văn võ...Bài của vua cả thôi.

 

[Thi Thiên Đệ Nhất]

Hồi đấy chưa có chủ trương xóa mù chữ thi cử chắc không khó như bây giờ vì chỉ dăm ông có chữ. Mà cứ có chữ là cơ thăng tiến cao.

Chữ Nho khó học quá. Muốn xoá cũng không nổi ấy chứ.

 

[Sứa.]

Toán Có ông trạng lường đây thây

Ông này có mỗi phép "cân voi" sau đc áp dụng rộng rãi cho bọn lái trâu, lái bò, lái lợn ...

 

[TUCSON9389]

1. Sơ lược về lịch sử tổ chức khoa cử

6. Lời kết
Thời Phong Kiến, trọng sỹ nhất, thứ nhì là trọng nông. Một anh nông dân, tuy nghèo nhưng vẫn được coi trọng hơn những gánh hát, kẻ thương nhân, hay thợ thủ công. Từ nông thành sỹ cũng là con đường tiến thân kinh điển nhất. Thông qua khoa mục, nếu đỗ đạt, anh nông dân sỹ tử bỗng trở thành một ông nghè, ông Tiến sỹ được cả nước trọng vọng, đề tên bảng vàng, khắc bia Tiến sỹ, vinh quy bái tổ, hiển vinh vô cùng. Từ đây, con đường làm quan mở ra với biết bao vận hội mới trong cuộc đời.
Trải qua 900 năm lịch sử khoa cử, những “hạt vàng” được đãi từ trong cát. Khoa cử đã làm tiền đề cho biết bao danh sỹ mang tài học ra phò vua, trị nước. Bảng nhãn Lê Văn Hưu với Đại Việt Sử Ký, Thái Học Sinh – Nguyễn Trãi với Bình Ngô Đại Cáo, Bảng nhãn – nhà bác học Lê Quý Đôn với hàng loạt công trình nghiên cứu đồ sộ, Trạng nguyên – nhà toán học Lương Thế Vinh, Trạng nguyên Phùng Khắc Khoan, Thám hoa Giang Văn Minh… đều là những bậc anh tài trên nhiều lĩnh vực: trị bình, trị loạn, ngoại giao, khoa học, sử học, địa lý…
Nền khoa cử đã kết thúc hơn 100 năm trước, nhưng những giá trị của nó để lại cho lịch sử là vô cùng to lớn. Khoa cử cũng thể hiện những tư tưởng thời đại, trọng kẻ sỹ, khuyến khích sự học… những tư tưởng ấy vẫn tồn tại và ảnh hưởng đến tận ngày nay.
Các bạn thân mến, khoa cử là một phần quan trọng của lịch sử nước ta, muốn hiểu về lịch sử thì không thể không hiểu về khoa cử. Mong rằng bài viết của mình có thể đem đến một vài góc nhìn về nền khoa cử nước nhà. Cám ơn các bạn đã đọc đến những dòng này. Chúc các cụ một tuần làm việc hiệu quả.

Thân ái chào tạm biệt!
[/QUOTE]
CỤ bổ sung thêm cái làng khoa bảng thì...... đầy đủ hơn. Làng Mộ trạch là làng được phong là có nhiều người đỗ tiến sỹ nhất và đấy là quê nhà em ạ

Mộ Trạch – Wikipedia tiếng Việt

 

[Sứa.]

Chữ Nho khó học quá. Muốn xoá cũng không nổi ấy chứ.

Nó tạo ra bộ chữ khó học để ngu dân dễ cai trị, bản chất của pk Á đông là thế

 

[PhongFood]

Là chuyển về thi tự luận

Tự luận em không bán được giấy thi giá cao

 

[Sứa.]

Khi đương thời, cụ này dùng tên Ngô Thời Dụng, sau chữ Dụng lại thành ra trúc trắc nghĩa nọ nghĩa kia trong câu này câu khác ở cổ văn nên xin đổi ra là Ngô Thời Nhiệm.

Tên gốc bố đặt là Thì Nhậm = Thậm nhì ...ý tỏ ra khiêm tốn ko như cụ OF Không về nhì ta
Sau vì trùng húy với Vua nên chuyển thành Thời Dụng, dân gian lại luận ra là Thủng Giời = Rách Giời rơi xuống nên cuối cùng gọi chệch ra là Thời Nhiệm

 

[matizvan2009]

Sau khi làm Tri Phủ 1 số phủ ông đc vua gọi vè làm đến chức Hữu Tham tri bộ Lễ

Ông nội em đỗ đầu Phó Bảng và làm đến chức này

Hị hị. Ý cụ là cuj Phó bảng là trong nhóm đỗ đầu??
Cái nữa: cụ Huy ngày xưa cũng PB sao chức nhỏ thế nhỉ.

 

[matizvan2009]

Riêng về độ nghiêm túc thì hậu thế kém xa. Lê Quý Kiệt, con Lê Quý Đôn- đại thần thân tín của chúa Trịnh vì tội đổi bài thi mà bị đi đày. Thời Thiệu Trị, thánh Quát vì sửa bài cho thí sinh mà thánh Quát bị trảm giam hậu- ko chém ngay vì vua ko muốn bỏ lỡ người tài. So với mấy cái luận án tào lao của “khầy” gần đây, đúng là trò đùa!

chắc đâu cụ.
biết đâu mấy cái đấy là lý do cho cái lọ cái chai.

 

[XPQ]

dài quá, bài học kinh nghiệm rút ra cho bộ Dục ngày nay là gì cụ chủ nhỉ

Về thể lệ tổ chức quy trình các cái, bản chất sự dạy sự học sự thi cử là như nhau xét về mặt tích cực là chọn ra những anh giỏi nhất mà khai dụng cho Nhà nước và bọn bóc lột. Mặt khác, oánh giá về nền khoa cử Việt Nam các mặt tốt khỏi bàn vì nhiều người nhiều thế hệ bàn mãi rồi. Xét về mặt tiêu cực, cá nhân em trình độ trung cấp hoạn lợn chữ thánh hiền loanh quanh cửu lục văn tứ thất sách vẫn phải check ảnh sợ bắt báo xin có mấy ý sau:

Nền khoa cử Việt Nam học nguyên xi chế độ khoa cử bên Tàu nhưng lại chỉ học từ cằm giở lên, ứng vào chế độ khoa cử thời Tống giở đi khi mà văn vẻ xảo ngôn uyển ngữ trở thành kỹ thuật sống còn để được đỗ đạt làm quan. Bởi thế người An Nam giỏi giang chủ yếu về đằng mồm, khoa môi múa mép làm nên sự nghiệp là chính chứ ít bậc kinh bương tế thế giúp cho nước nhà phát triển.

Nền khoa cử Việt Nam có cái nạn mà về sau Tây bương Phú Lang Sa chỉ ra là đào tạo ra quá nhiều bọn Nho sĩ so với nhu cầu sử dụng thực tế, dẫn tới hình thành một tầng lớp sĩ lâm đầy một bụng chữ nhưng thất nghiệp, nói như trong Luận ngữ là hạng " Chó nhà có đám". Như cụ Tản Đà chém: " Tài cao phận thấp chí khí uất - Đêm ngày a cay buôn lung tung". Cho nên trong văn hoá dân gian đầy chất bác học của Việt Nam mới có những tích như " Trạng chết Chúa cũng băng hà" hay réo cả lò thằng Bảo Thái ra chửi. ...rồi những truyền kỳ về trẻ con hát đồng dao hay về những ông thần lý số chiêm tinh các cái....

 

[Sứa.]

Hị hị. Ý cụ là cuj Phó bảng là trong nhóm đỗ đầu??
Cái nữa: cụ Huy ngày xưa cũng PB sao chức nhỏ thế nhỉ.

Hình như chia theo nhóm cụ ạ, cụ ấy đỗ đầu nhóm Phó Bảng.
Nhóm trên là Trạng Nguyên.
Còn chức tước thì lúc đỗ sẽ phong theo học vị thi đỗ nhưng sau có thể thành tích công tác "Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ" nên thăng tiến thần tốc chăng?
Cập nhật:

Thời nhà Nguyễn, thi Đình chỉ đối sách một bài rất dài. Quan trường hội đồng xét văn rồi đứng lên Ngự lãm, điểm cao lấy vào hạng Tiến sĩ, điểm thấp thì vào hạng Phó bảng.

Chắc ông cụ ấy cao điểm nhất trong hạng Phó Bảng.

 

[Bachsima]

1. Sơ lược về lịch sử tổ chức khoa cử

6. Lời kết
Thời Phong Kiến, trọng sỹ nhất, thứ nhì là trọng nông. Một anh nông dân, tuy nghèo nhưng vẫn được coi trọng hơn những gánh hát, kẻ thương nhân, hay thợ thủ công. Từ nông thành sỹ cũng là con đường tiến thân kinh điển nhất. Thông qua khoa mục, nếu đỗ đạt, anh nông dân sỹ tử bỗng trở thành một ông nghè, ông Tiến sỹ được cả nước trọng vọng, đề tên bảng vàng, khắc bia Tiến sỹ, vinh quy bái tổ, hiển vinh vô cùng. Từ đây, con đường làm quan mở ra với biết bao vận hội mới trong cuộc đời.
Trải qua 900 năm lịch sử khoa cử, những “hạt vàng” được đãi từ trong cát. Khoa cử đã làm tiền đề cho biết bao danh sỹ mang tài học ra phò vua, trị nước. Bảng nhãn Lê Văn Hưu với Đại Việt Sử Ký, Thái Học Sinh – Nguyễn Trãi với Bình Ngô Đại Cáo, Bảng nhãn – nhà bác học Lê Quý Đôn với hàng loạt công trình nghiên cứu đồ sộ, Trạng nguyên – nhà toán học Lương Thế Vinh, Trạng nguyên Phùng Khắc Khoan, Thám hoa Giang Văn Minh… đều là những bậc anh tài trên nhiều lĩnh vực: trị bình, trị loạn, ngoại giao, khoa học, sử học, địa lý…
Nền khoa cử đã kết thúc hơn 100 năm trước, nhưng những giá trị của nó để lại cho lịch sử là vô cùng to lớn. Khoa cử cũng thể hiện những tư tưởng thời đại, trọng kẻ sỹ, khuyến khích sự học… những tư tưởng ấy vẫn tồn tại và ảnh hưởng đến tận ngày nay.
Các bạn thân mến, khoa cử là một phần quan trọng của lịch sử nước ta, muốn hiểu về lịch sử thì không thể không hiểu về khoa cử. Mong rằng bài viết của mình có thể đem đến một vài góc nhìn về nền khoa cử nước nhà. Cám ơn các bạn đã đọc đến những dòng này. Chúc các cụ một tuần làm việc hiệu quả.

Thân ái chào tạm biệt!

Sĩ, nông, công, thương thì anh nông là phải nộp thuế nhiều nhất, đi phu làm đường, đắp đê không công cũng nhiều nhất, như chị Dậu đấy, đóng thuế cả cho người chết. Cho nên để chạy khỏi cái chết đói, chết vì lao lực từ khi còn trẻ thì phải học, một cái học chả dùng làm gì chỉ dùng để dọa ma khi cúng tế. Học rồi thì được miễn thuế, thoát cảnh phu dịch bố cu mẹ đỹ, nếu trông đẹp giai tý thì được nhà giàu gọi gả con gái cho, vì anh đẹp giai có chữ dễ được làm quan, làm quan thì lại ăn vào suất sưu mồ hôi xương máu của nông dân, tức là bố mẹ ông quan xuất thân cùng đinh.
Cái vòng luẩn quẩn dùng chữ để nạo xương hút tủy nông dân ấy phải đánh đổ cả vua, cả Pháp đi mới bẻ gãy được.
Cho nên đừng lôi cái con đỉa Nho học ra tráng men vẽ màu nữa, tanh mùi máu của những chị Dậu, anh Pha lắm rồi, không tan được.

 

[Sứa.]

Bởi thế người An Nam giỏi giang chủ yếu về đằng mồm, khoa môi múa mép làm nên sự nghiệp là chính chứ ít bậc kinh bương tế thế giúp cho nước nhà phát triển.

Nền khoa cử Việt Nam có cái nạn mà về sau Tây bương Phú Lang Sa chỉ ra là đào tạo ra quá nhiều bọn Nho sĩ so với nhu cầu sử dụng thực tế, dẫn tới hình thành một tầng lớp sĩ lâm đầy một bụng chữ nhưng thất nghiệp

Quá đúng!!!