Hôm nào rảnh, em sẽ mở thớt về Lend-Lease để các cụ tham khảo. Em chần chừ không mở thớt này vì những lý do "tế nhị", chứ không phải thiếu tư liệu
Cuối tháng 5 năm 1991, tờ báo "Facty i Argumenty" (Sự thật và tranh luận) một tờ báo độc lập xuất bản ở Moscow đăng ngay trên trang nhất chữ to, đỏ, đậm
"Đừng quên, trong WW2 người Mỹ đã cung cấp cho chúng ta 500.000 xe, pháo, tàu thuyền máy bay..." (đại để như thế)
Em biết từ trước nên không ngạc nhiên. Theo thống kê chỉ khoảng 5% người dân Nga nhiều tuổi mới biết đến sự giúp đỡ của Liên Xô. Trong Chiến tranh lạnh, những gì liên quan đến Anh Mỹ đều bị huỷ bỏ nên thế hệ trẻ Liên Xô (tầm này 80 tuổi) gần như không biết
Ngay cả cuộc đổ bộ D-Day, khoảng 70% người Anh tưởng do người Anh thực hiện (!)
Đối với Liên Xô, Lend-Lease sơ sơ
22.000 máy bay, 400.000 xe trong đó 220.000 Jeep, khoảng 180.000 xe tải 6x6, trong đó loạt xe tải Studebacker 6x6 1,5 tấn giao cho Liên Xô đầu 1942, sau đó là GMC 6x6 2,5 tấn.... sau này người Nga cứ gọi chung hai dòng xe tải này là "Stude"
Phi công Liên Xô sang Alaska nhận máy bay ném bom A-20, máy bay tiêm kích P-39 Air Cobra
Phụ tùng xe tải Mỹ được chở đên nhà máy GAZ ở thành phố Gorky để lắp ráp và sau này các mẫu xe mới của GAZ, ZiS ban đầu mang phong cách Mỹ, sau Stalin yêu cầu "thiết kế mang phong cách Nga"
Người Mỹ và Anh rất lo lắng (nin thở) về số phận Liên Xô ở trận Stalingrad, Mỹ đề nghị Liên Xô tung hết máy bay, pháo... vào trận và hứa sẽ gửi gấp sang trợ giúp
Sau thắng lợi Stalingrad, Mỹ, Anh đều thực lòng kính phục và ca ngợi. Cụ nói đúng, họ đã gửi viện trợ ùn ùn sang sau đó để bù đắp cho Liên Xô.
Sau WW2, với những hy sinh và mất mát của Liên Xô, những gì Liên Xô đã trả bằng vàng thì coi như xong, những thứ còn lại coi như "mượn", Liên Xô trả thì trả, không trả thì thôi, vì đồ cũng nát rồi. Quan hệ Mỹ và Liên Xô thời đó rất tốt khi ông Harrimann làm Đại sứ. Stalin tặng bố con ông Harrimann đôi ngựa đẹp vì biết gia đình ông này rất máu cưỡi ngựa. Kèm theo ngựa là cả một tiểu đội chăm sóc nuôi nấng, vì giống ngựa quý mà
Vấn đề Liên Xô lấy đất đai Ba Lan và véo Đông Phổ bù lại, chính phủ Ba Lan lưu vong phàn nàn với Churchill thì ông này đáp luôn "Đừng quên rằng, Người Nga đã mất 17 triệu người trong chiến tranh". Con số em học lịch sử cách đây 70 năm là 17 triệu, sau này cứ tăng dần