Em copy một bài trên Facebook để các cụ tham khảo thêm về gợi ý của Trump.
Nếu Canada trở thành tiểu bang 51 của Hoa Kỳ?
Tổng thống Donald Trump nêu ý tưởng sát nhập Canada thành tiểu bang 51 của Hoa Kỳ.
I. Trong lịch sử Hoa Kỳ, nhiều vùng đất đã được mua lại, sát nhập hoặc giành được qua các thỏa thuận quốc tế, chiến tranh, và ngoại giao. Dưới đây là danh sách các tiểu bang nổi bật được hình thành thông qua quá trình này:
1. Louisiana Purchase (1803)
- Mua từ: Pháp.
- Giá: 15 triệu USD.
- Lãnh thổ: Toàn bộ hoặc một phần của 15 tiểu bang ngày nay, bao gồm: Louisiana, Arkansas, Missouri, Iowa, Minnesota (phía Tây sông Mississippi), North Dakota, South Dakota, Nebraska, Kansas, Oklahoma, Montana, Wyoming, Colorado (phía Đông), và New Mexico (phía Đông Bắc).
2. Florida (1819)
- Mua từ: Tây Ban Nha.
- Giá: 5 triệu USD (qua hiệp định Adams-Onís).
- Hình thành tiểu bang: Florida (1845).
3. Texas Annexation (1845)
- Sát nhập từ: Cộng hòa Texas (một quốc gia độc lập sau khi tách khỏi Mexico năm 1836).
- Hình thành tiểu bang: Texas (1845).
4. Oregon Country (1846)
- Thỏa thuận với: Anh.
- Lãnh thổ: Toàn bộ hoặc một phần của các tiểu bang ngày nay:Oregon, Washington, Idaho, Montana (phía Tây), và Wyoming (phía Tây).
5. Mexican Cession (1848)
- Đạt được qua: Hiệp ước Guadalupe Hidalgo sau Chiến tranh Mỹ-Mexico.
- Giá: 15 triệu USD.
- Lãnh thổ: Toàn bộ hoặc một phần của các tiểu bang ngày nay: California, Nevada, Utah, Arizona, Colorado, New Mexico, và Wyoming (phía Tây).
6. Gadsden Purchase (1854)
- Mua từ: Mexico.
- Giá: 10 triệu USD.
- Lãnh thổ: Một phần của các tiểu bang ngày nay: Arizona và New Mexico (phía Nam).
7. Alaska Purchase (1867)
- Mua từ: Nga.
- Giá: 7.2 triệu USD.
- Hình thành tiểu bang: Alaska (1959).
8. Hawaii Annexation (1898)
- Sát nhập từ: Vương quốc Hawaii (bị lật đổ năm 1893, trở thành Cộng hòa Hawaii).
- Hình thành tiểu bang: Hawaii (1959).
9. Puerto Rico và Guam (1898)
- Đạt được qua: Hiệp ước Paris sau Chiến tranh Mỹ-Tây Ban Nha.
- Tình trạng hiện tại:
- Puerto Rico: Lãnh thổ chưa hợp nhất (có thể trở thành tiểu bang trong tương lai).
- Guam: Lãnh thổ chưa hợp nhất.
10. Virgin Islands (1917)
- Mua từ: Đan Mạch.
- Giá: 25 triệu USD.
- Lãnh thổ hiện tại: Quần đảo Virgin thuộc Mỹ.
Tổng diện tích các vùng đã sáp nhập hoặc mua lại chiếm khoảng 80,77% tổng diện tích đất của Hoa Kỳ ngày nay.
II. Các ý tưởng sáp nhập Canada trong lịch sử:
Canada từng là một mục tiêu tiềm năng của Hoa Kỳ trong Chiến tranh 1812. Tuy nhiên, nỗ lực này thất bại, và kể từ đó, Hoa Kỳ chủ yếu duy trì quan hệ ngoại giao với Canada thay vì sáp nhập.
III. Nếu giả sử Canada trở thành một tiểu bang của Hoa Kỳ, cuộc sống của một người Canada bình thường sẽ có những thay đổi đáng kể. Dưới đây là 7 điều có thể thay đổi căn bản:
1. Bảo hiểm y tế sẽ trở thành gánh nặng tài chính
- Hiện tại ở Canada: Hệ thống chăm sóc sức khỏe công (universal healthcare) được tài trợ thông qua thuế, mang lại các dịch vụ y tế miễn phí hoặc chi phí thấp cho người dân.
- Nếu trở thành tiểu bang Mỹ: Hệ thống y tế của Mỹ chủ yếu dựa vào bảo hiểm y tế tư nhân, và người dân phải tự chi trả phí bảo hiểm hàng tháng hoặc trả tiền khi sử dụng dịch vụ y tế. Gánh nặng tài chính: Các gia đình có thể phải chi trả hàng ngàn đô mỗi năm cho bảo hiểm. Bất bình đẳng y tế: Những người thu nhập thấp hoặc không có bảo hiểm sẽ gặp khó khăn khi tiếp cận dịch vụ y tế.
2. Thay đổi hệ thống thuế và phúc lợi
- Hiện tại ở Canada: Hệ thống thuế của Canada tương đối cao nhưng cung cấp nhiều phúc lợi công như giáo dục đại học giá rẻ, hỗ trợ thất nghiệp, và hưu trí.
- Nếu trở thành tiểu bang Mỹ: Người Canada sẽ phải chịu hệ thống thuế của Mỹ, nơi: Thuế thu nhập cá nhân thấp hơn, nhưng đổi lại ít phúc lợi xã hội hơn. Bất bình đẳng kinh tế cao hơn: Lớp trung lưu và thu nhập thấp có thể phải đối mặt với ít hỗ trợ tài chính hơn trong các trường hợp thất nghiệp hoặc khẩn cấp.
3. Quyền sở hữu súng sẽ gia tăng
- Hiện tại ở Canada: Quyền sở hữu súng được kiểm soát chặt chẽ với các quy định nghiêm ngặt.
- Nếu trở thành tiểu bang Mỹ: Luật súng sẽ được nới lỏng: Tiểu bang Canada sẽ phải tuân theo tu chính án thứ hai của Hiến pháp Mỹ, bảo đảm quyền sở hữu súng. Gia tăng bạo lực súng đạn: Canada hiện có tỷ lệ bạo lực súng đạn thấp hơn Mỹ, nhưng nếu luật súng thay đổi, điều này có thể tăng lên đáng kể.
4. Tiền học phí và chi phí giáo dục đại học sẽ tăng cao
- Hiện tại ở Canada: Học phí đại học tại Canada được trợ cấp bởi chính phủ, giúp sinh viên chỉ phải trả một phần nhỏ so với Mỹ.
- Nếu trở thành tiểu bang Mỹ: Học phí đại học sẽ tăng cao: Sinh viên Canada có thể phải trả hàng chục ngàn đô mỗi năm, giống như sinh viên Mỹ hiện tại. Khoản vay sinh viên trở thành gánh nặng: Nợ sinh viên, một vấn đề phổ biến ở Mỹ, sẽ trở thành gánh nặng tài chính lớn cho các gia đình Canada.
5. Án tử hình ở Canada:
- Án tử hình đã chính thức bị bãi bỏ trong hệ thống pháp luật Canada từ năm 1976.
- Mỹ: Vẫn áp dụng án tử hình ở 27/50 tiểu bang. Phương pháp hành hình phổ biến: Tiêm thuốc độc, treo cổ, hoặc ghế điện.
6. Phá thai
- Canada: Phá thai được hợp pháp hoàn toàn ở Canada từ năm 1988, sau khi Tòa án Tối cao phán quyết rằng luật cấm phá thai vi phạm quyền tự do cá nhân trong Hiến chương Quyền và Tự do Canada. Người dân không phải trả phí trực tiếp cho phá thai tại các bệnh viện hoặc phòng khám công.
- Mỹ: Phá thai không được bảo vệ liên bang từ tháng 6 năm 2022 sau khi Tòa án Tối cao Mỹ lật lại phán quyết Roe v. Wade (1973) trong vụ kiện Dobbs v. Jackson Women’s Health Organization. Hiện nay, phá thai được quyết định bởi từng tiểu bang: Một số bang: Hợp pháp và tiếp tục bảo vệ quyền phá thai (ví dụ: California, New York). Nhiều bang khác: Hạn chế hoặc cấm phá thai hoàn toàn (ví dụ: Texas, Alabama). Không có trợ cấp liên bang cho phá thai. Ở các bang cho phép, người dân phải tự trả tiền hoặc dùng bảo hiểm tư nhân.
7. Trợ tử (Euthanasia)
- Canada: Hợp pháp từ năm 2016 với tên gọi Medical Assistance in Dying (MAiD) – Hỗ trợ y tế để chết.
- Mỹ: Không hợp pháp ở cấp liên bang. Hiện chỉ có 10 tiểu bang (bao gồm Oregon, Washington, California, Colorado, Vermont, và Hawaii) cùng Quận Columbia (Washington D.C.) cho phép trợ tử theo luật Death with Dignity (Chết với nhân phẩm).
View attachment 8927401