[Funland] Cùng một "nghệ nhân", cùng một câu đối mà lại cho ra sản phẩm lỗi

[ragdoll]

Vế đối “Da trắng vỗ bì bạch” của bà Điểm, mấy trăm năm nay vẫn chưa ai đối đc phỏng các cụ?

E nghe có người đối là "Đĩ mập thở phì phò"

 

[ragdoll]

Em đọc hồi bé có người đối là: "Rừng sâu mưa lâm thâm" nhưng có vẻ chưa chỉnh.

Chưa chỉnh vì bằng trắc, và lâm thâm ko phải từ tượng thanh như bì bạch.

 

[.Xukthal]

E nghe có người đối là "Đĩ mập thở phì phò"

Phải là Mập Đĩ thở phì phò mới chỉnh cụ nhé

 

[thungkhe]

Phải là Mập Đĩ thở phì phò mới chỉnh cụ nhé

Ko được Cụ ây, Da trắng là từ thuần Việt, bì bạch là từ Hán Việt, hai cụm này cùng nghĩa nếu nói về da, còn hiểm cái "bì bạch" nếu là thuần Việt lại là từ tượng thanh. Vậy vế đầu chuối cả nải nên tồn tại vài trăm năm rồi.

 

[.Xukthal]

Ko được Cụ ây, Da trắng là từ thuần Việt, bì bạch là từ Hán Việt, hai cụm này cùng nghĩa nếu nói về da, còn hiểm cái "bì bạch" nếu là thuần Việt lại là từ tượng thanh. Vậy vế đầu chuối cả nải nên tồn tại vài trăm năm rồi.

Là em đang sửa câu cụ kia cho đúng thứ tự, chưa nói đến ý thâm sâu

 

[TSTA]

Giờ ít người biết chữ Hán Nôm lắm, treo cho oai kiểu như tranh vẽ thôi

Treo lên cả nhà, cả cụ, ông bà trên ban chả ai hiểu.

 

[MotoG]

Khi bàn về (muốn kiểm tra tính đúng sai của) một câu đối (một cặp hai câu) ta khoan bàn về ý nghĩa, vì một câu nói thường có nhiều ý nghĩa khác nhau (tùy theo suy nghĩ, trình độ am tường ngôn ngữ và kiến thức của người đọc (xem) nó) nên/và sẽ dễ nảy sinh ra những tranh cãi không cần thiết, mà cái trước tiên ta hãy bàn về chuyện đổi âm bằng trắc rồi sau đó mới bàn tiếp.

Việc đối âm bằng trắc là cái dễ phát hiện ra nhất, và không ai có thể chối cãi được!
Một khi (sau khi) đã qua "vòng gửi xe" ta sẽ đi tiếp phần sau là bàn về ý nghĩa đối của từ ngữ (đối về y, về, đối tự loại (danh từ, tính từ, .......) cũng như đối nhau về những cái khác, .....................

Phàm thì khi viết hay làm câu đối, với người ít học, ít chữ, sẽ khó mà đối (cho ra) được những câu sâu sắc, hay hoàn chỉnh, thậm chí ngô nghê, và có những lỗi sai sơ đẳng nhất, mà câu đối bác thớt nói này ("Tổ công tông đức thiên niên thịnh - Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh") là một ví dụ!

Ở đây, ta chỉ mới xét về đối âm như đã nói trên là có thể dễ dàng thấy lòi ra ngay cái sai không thể nào chống đỡ được!

Trong cặp hai câu này (đây là cặp "câu đối" mỗi câu có bẩy chữ ("Tổ công tông đức thiên niên thịnh - Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh") thì ngay bốn từ đầu tiên của cả hai câu đã phạm luật không đối âm (thanh) bằng trắc:

Tổ công tông đức thiên niên thịnh
Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh
T B B T B B T
T B B B T T B​

nếu chỉnh lại như thế này thì tạm gọi là đối âm chuẩn:

Tổ tông công đức thiên niên thịnh
Tôn tử hiếu hiền vạn đại vinh
T B B T B B T
B T T B T T B​

Hay:

Công đức tổ tông thiên niên thịnh
Hiếu Hiền tôn tử vạn đại vinh
B T T B B B T
T B B T T T B​

Ở đây, do người viết muốn xẻ ghép cặp từ "tổ tông" và "công đức" cũng như "tôn từ" và hiếu hiền" cho nhau nghe qua thì hay lắm nhưng như đã nói do ít học và kém chữ nên đã phạm luật ngay từ cái yêu cầu cơ bản đầu tiên của câu đối!

Còn như nếu vẫn muốn xẻ ghép cặp từ "tổ tông" và "công đức" cũng như "tôn từ" và hiếu hiền" cho nhau thì nên ntn thì vẫn tạm gọi là chuẩn về đối âm (bằng trắc):

Tổ công tông đức thiên niên thịnh
Tôn hiếu tử hiền vạn đại vinh
T B B T B B T
B T T B T T B​

Cái Bằng Trắc em nghĩ chỉ cho câu đối chữ Nôm chứ câu đối chữ Hán thì em thấy chỉ xét về nghĩa thôi, do cách đọc mỗi nơi một khác.

 

[.Xukthal]

Cái Bằng Trắc em nghĩ chỉ cho câu đối chữ Nôm chứ câu đối chữ Hán thì em thấy chỉ xét về nghĩa thôi, do cách đọc mỗi nơi một khác.

Giờ có lối viết không dấu thì BẰNG TRẮC là cái đinh cụ nhỉ?

 

[LuckyCar]

Ơ, em tưởng câu chuẩn phải là thế này chứ nhỉ:
Tổ tông công đức làm ra rượu.
Con cháu thảo hiền vạn kiếp say.

Em cũng biết mỗi câu này.

 

[Musketeer]

Treo cho oai thì sẽ có khi xảy ra cảnh treo trong nhà câu hoành phi "Đông Hải Nam Sơn" giữa nhà, nghe thì hay vì những tưởng là chỉ rút gọn câu sau:

Thọ tỷ Nam Sơn, phúc như Đông Hải
​

nhưng ý thì sâu cay ntn:

"Trúc (núi) Lam Sơn không ghi hết tội, nước (biển) Đông Hải chẳng rửa sạch mùi (dơ bẩn, hôi thối)"! ​

Cụ bị ngọng L với N à

 

[Musketeer]

Cụ diễn giải rất dễ hiểu.

Nhà cháu góp ý với thợ, họ đã biết sai, nhưng vẫn cố nói cho mọi người là "đã bán hàng trăm bộ, không thấy ai khiếu nại gì".

Thà rằng các gia đình đã mua, treo câu đối trên viết đúng bằng chữ Hán Việt còn đỡ "dại" hơn.

Cụ mắng lại thợ cho em, "mày đi vượt đèn đỏ cả trăm lần không bị phạt cũng không có nghĩa là mày đi đúng luật giao thông đường bộ đâu nhé."

 

[.Xukthal]

Cụ bị ngọng L với N à

Ko những ngọng mà NGỌNG LẶNG cụ ạ

 

[vnposh]

Chưa chỉnh vì bằng trắc, và lâm thâm ko phải từ tượng thanh như bì bạch.

"Lâm thâm" và "bì bạch" đều là tiếng Hán "bồi", sai văn phạm nên các câu đối này chỉ mang tính "giải trí".

 

[QUANG1970]

Cụ dẫn tích này hay hơn nhìu

Dưới thời Pháp thuộc, nghị viện họ Lại là một kẻ giàu có nhờ buôn lợn. Y xây một cái sinh phần khá đẹp. Vì y quá hống hách nên dân oán ghét. Một sáng kia, chợt thấy một câu đối viết sau ngôi mộ xây sẵn của mình, như sau:

Rực rỡ mé đường tây, kẻ lại người qua, ca tụng sinh phần quan lớn Lại,
Vang lừng trong thôn bắc, trên kinh dưới ***, một lòng tôn trọng cụ trong dân.

Bác Xuk.thal này có thể có vẻ thích khoe kiến thức (nếu để ý "thớt" nào có "chữ nghĩa" đều hiếm thấy bác ấy không vào múa lưỡi)!
Câu đối trên nếu có thật thì cũng chưa logic về mặt thực dụng (thực tế) và thâm thúy sâu cay!!!

Giả sử như nó có xảy ra thật thì người viết câu đối này cũng chỉ có thể viết trên giấy và dán vào, vì người có ăn học, thì thực tế chẳng ngu dại gì mà khoe chữ (viết trực tiếp) trước "thập mục sở thị" vì còn bút tích. Giả sử có đi chăng nữa, thì luc bấy giờ mực viết cũng là mực tàu, thì việc rửa đi sau khi thấy nó, là chuyện quá đơn giản và cũng chẳng có gì ghê gớm kéo dài, tiếng xấu nếu có chỉ là dồn ngôn!

Còn trong ví dụ em đưa ra, thì bản thân người bị "nỡm" không biết, cho khắc treo trong nhà (nếu được "cho chữ") hay treo tấm hoành phi này trong nhà nếu được tặng nó và tưởng thế là hay. Mỗi khi ai vào mà có ăn học (biết bài Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi) nhìn thấy đều cười thầm.
Đây là nói nếu biết và có học còn lũ vô học hay ti toe thì vẫn cứ thấy là ....... hay. Và bốn chữ chức mừng "rút gọn" trên bức hoành phi treo kia vẫn cứ tồn tại cho đến khi chủ nhân phát giác!!!


BTW, Nguyên văn bản thân câu đối này là (Nếu viết ở Bắc Bộ):

Rực rỡ mé đường tây, kẻ lại người qua, ca tụng sinh phần quan lớn Lại,
Vang lừng trong thôn bắc, trên kinh dưới d.ái, một lòng tôn trọng cụ trong dân.​

Và nó sẽ vô cùng thâm thúy nếu việc được diễn ra ở miền Nam vì câu đối sẽ được viết thành
Và nếu lúc đọc lên bằng tiếng Nam rặc thì mới thấy cái thâm thúy của câu văn:

Rực rỡ mé đường tây, kẻ lại người qua, ca tụng sinh phần quan lớn Lại,
Vang lừng trong thôn bắc, trên kinh dưới vái, một lòng tôn trọng cụ trong dân.​

Còn nếu biết ở miền Bắc thì hiếm khi ai lại viết từ d.ái cho một câu đối trước đám đông vì sẽ "làm hỏng" cả cái hay của vế thứ hai do qua lộ liễu!

In closing, Cái thâm thúy của câu đối này là khi nói lái thì cụm từ quan lớn lại thành quan lái lợn và cụ trong dân thành rận trong cu !!!

 

[QUANG1970]

Cụ bị ngọng L với N à

Ko những ngọng mà NGỌNG LẶNG cụ ạ

Đây là thủ pháp "chơi chữ" của người xưa hai bác ạ!
Nếu viết trắng ra thì sẽ dễ nhận (nhìn) chỉ mà khi viết "sai L-N, R-D" thì nó mới tồn tại lâu dài!
Ngay câu này cùng là một ví dụ:

Vang lừng trong thôn bắc, trên kinh dưới vái, một lòng tôn trọng cụ trong dân.​

Cho dù là: kinh dưới vái/d.ái hay khinh dưới vái/d.ái thì vẫn sâu cay!
Và rõ ràng câu cụ trong dân khi nói lái theo kiểu (yêu cầu) "bẻ chữ" phải chính xác từng từ thì phải là dận trong cu chứ không phải là rận trong cu nhưng như đã nói khi viết "sai L-N, R-D,..... " thì khi nếu có, nó mới tồn tại lâu dài!

Ngay trong cõi Ofun này, "Code" cũng là một hình thức viết để cho (giúp) một "còm" hay một "thớt" sống (tồn tại) đấy!!!!!!

 

[QUANG1970]

Cái Bằng Trắc em nghĩ chỉ cho câu đối chữ Nôm chứ câu đối chữ Hán thì em thấy chỉ xét về nghĩa thôi, do cách đọc mỗi nơi một khác.

Talk is cheap!
"Trăm nghe không bằng một thấy"!

Bác vui lòng cho em và mọi người xem thử một câu đối chữ hán nổi tiếng (thông dụng) nào mà không đối "bằng trắc" nhé!

 

[Andydo]

Đây là một câu chuyện về "Chơi chữ"!

FYI, Một tên quan cường hào ác bá thời Pháp khi hắn mừng tân gia, có người tặng hắn bức hoành phi "Đông Hải Nam Sơn", hắn hí hởn treo giữa nhà, khi nghe người tặng cắt nghĩa là :

"Phúc đức nhà quan lớn nhiều như nuớc biển đông và quan lớn sống lâu (có tuổi thọ cao) như núi Nam Sơn (Lam Sơn - Chơi chữ!)"

Mà không biết là người tặng "nỡm" hắn:

"Lá trúc ở núi Lam Sơn không ghi hết tội lỗi của chủ nhà, nước biển Đông Hải chẳng rửa sạch mùi cái dơ bẩn, thối tha tội lỗi của chủ nhân"!

Hình như là chuyện về tổng đốc Phương.

 

[QUANG1970]

Hình như là chuyện về tổng đốc Phương.

Vâng,
Nhưng theo em, Tổng đốc nào không quan trọng bác ạ!
Cái chính là câu chuyện này có thật: Với lũ quan lại liếm gót giày cho thực dân Pháp, tuy quyền cao chức trọng nhưng não thấp (ít chữ) nên mới bị người ta chơi xỏ mà không biết.

Đó mới là cái hay, cái tuyệt vời, cũng như cái thần của con chữ Việt Nam, khi người ta chơi chữ đúng cách đúng kiểu và thâm sâu!

 

[QUANG1970]

Vế đối “Da trắng vỗ bì bạch” của bà Điểm, mấy trăm năm nay vẫn chưa ai đối đc phỏng các cụ?

Đối lại thì nhiều, vô cùng nhiều nhưng chuẩn chỉ tuyệt đối thì chưa!

Mà đây là một ví dụ, thoáng nghe thì Ok nhưng xét kỹ các tiêu chí cũa câu đối thì chưa đạt (từ tượng thanh chưa đối được!):

Em đọc hồi bé có người đối là: "Rừng sâu mưa lâm thâm" nhưng có vẻ chưa chỉnh.

 

[QUANG1970]

E nghe có người đối là "Đĩ mập thở phì phò"

Phải là Mập Đĩ thở phì phò mới chỉnh cụ nhé

"Lâm thâm" và "bì bạch" đều là tiếng Hán "bồi", sai văn phạm nên các câu đối này chỉ mang tính "giải trí".

Nếu: "Đĩ mập thở phì phò"
thì không đảm bảo tiêu chí "tiếng Hán "bồi", sai văn phạm mà bác chủ thớt đã phân tích rất chính xác!!!
vì nếu có thì sẽ phải là "Đĩ mập thở phò phì" mà như vậy lại không đảm bảo yêu cầu tượng thanh!

Còn như : Mập Đĩ thở phì phò
Thì lại là "tiếng Việt "bồi", sai văn phạm tiếng Việt dầu đã đảm bảo yêu cầu từ tượng thanh!

Thế đấy!