Có một điều cháu góp ý thêm là thái lan đang tụt hậu nhanh. Tức là các ngành công nghiệp cũ (ô tô xăng, ổ cứng máy tính HDD) thì ngày càng lạc hâu, với ô tô là đóng cửa hàng loạt trong khi không có ngành công nghiệp sản xuất mới nào thay thế. Thế giới thay đổi ngày càng nhanh mà người Thái quá chậm hoặc không còn đủ sức để thay đổi nữa. Cháu nghĩ Việt Nam hay nhiều nước chả cần cố vượt Thái làm gì, cách làm của người Thái hiện tại sẽ khiến họ tự lụn bại đi, chả cần Việt Nam cố gắng.
Cái Việt Nam cần nhất là tự vượt lên chính mình. Nó ở cả bề rộng lẫn sâu.
Rộng ví dụ như 2019, "chuyên ra" hay lấy Samsung xuất khẩu 71 tỷ usd, so với Tổng kim ngạch lúc đó tầm 400-500 tỷ cháu không nhớ chính xác và GDP tầm 365 tỷ ra nói quá phụ thuộc samsung.
Năm 2024 này Samsung có 65 tỷ (họ tụt vì KRW giảm sâu quá chứ quy ra KRW thì họ bình bình), nhưng GDP Việt Nam là 470 tỷ, Tổng kim ngạch là 800 tỷ (!!!) nếu quy ra % thì Samsung co lại rất nhiều. Nên giờ ta lại nghe chuyên ra rao giảng là VN phụ thuộc FDI. >> Nền kinh tế này đã rộng ra nhiều, cái này dễ hơn và có vẻ trong tầm tay làm được.
Sâu là ví dụ đúng là nước ta (1) phụ thuộc FDI và (2) chỉ làm phần hạ nguồn của chuỗi sản xuất tức lắp ráp. Thì ta (1) đang cố gắng nuôi dưỡng nội địa và bản thân DN việt nam cũng hướng ra thế giới (mở công ty, chi nhánh, ở cả các nước phát triển và XHCN cũ, cái mà người không làm trong ngành sẽ không biết đâu, vì VN kiểm soát chặt giấy phép đầu tư ra nước ngoài nên hầu hết sẽ xin giấy phép ở 1 IFC rồi từ pháp nhân ở IFC đó đầu tư đi). Tức là ta tự đi FDI ở nước ngoài để kiếm việc về VN, tương tự tư duy của FDI nước ngoài, đến VN đầu tư và lấy job nước ngoài về >> tận dụng thế mạnh về sản xuất và khắc phục điểm yếu về kiếm khách. Cái này cháu nghĩ mới là căn cơ vì sao việt nam không vươn lên được: tức vì chúng ta không đi đi kiếm khách, họ kiếm hộ hết, tất lẽ mình không có quyền can thiệp vào phân công lao động. Giờ đang cố để mình là chủ cuộc chơi đó ạ. và (2) là kéo trung nguồn về,tức phần làm các linh kiện trong thiết bị, như làm bảng mạch, làm vỏ nhựa vv... trong ngành điện tử,hay thiết kế gia công thuê về bán dẫn cũng vậy. Phát triển bề sâu là có, thông qua các công ty trong nước nhưng cái này chưa biết thành công hay không. Nếu làm được mới có cơ hội vươn hẳn lên làm nước giàu bền vững (như bây giờ là phải trên 17000-18000 usd), chứ không sẽ như Malay, Nga, hay có thể cả Trugn quốc là năm sẽ vượt thành thu nhập cao, nhưng rồi tụt ngược lại.
Dù sao, cháu tin là trong đời cháu (năm nay cháu 34 tuổi), tức tầm 20 năm nữa là mọi sự sẽ ngã ngũ rồi. Hi vọng VN được như Đài Loan hiện tại. (Cháu không thích như Hàn.).
