[Funland] Chiến tranh lạnh (1945-1991)

[huy113]

em lót dép hóng cụ Ngao

 

[Ngao5]

Sau khi quân đội Anh rút đi, binh sĩ Ai Cập đảm nhận Kênh Suez

 

[Ngao5]

Chưa hết, Thủ tướng Nasser đi thêm một nước cờ táo bạo
26-7-1956, trước cuộc mít tinh 250.000 người ở Alexandrie, Thủ tướng Nasser tuyên bố chính phủ Ai Cập Quốc hữu hoá Kênh Suez
Ông cho biết tiền lãi của kênh Suez năm 1955 là 100 triệu dollars, mà Ai Cập chỉ được hưởng ba triệu
Quốc hữu hoá rồi, Ai Cập hưởng hết số tiền, sẽ xây được đập Assouan mà dân Ai Cập sẽ khỏi bị chết đói
Nasser bực mình rằng Mỹ đã hứa giúp ông tiền để xây đập Assouan trên sông Nile, nhưng rồi lại nuốt lời hứa

Quần chúng reo mừng, la hét, cười, nhảy như điên như dại.

Ngoại trưởng Mỹ Allen Dulles, Eden (Anh) và Thủ tướng Mollet (Pháp) tím mặt
Họ doạ dẫm, rồi vuốt ve, nhưng Nasser nhất định không lùi bước
Ông tuyên bố với nhân dân Ai Cập:
“Anh em nghe tôi này: kênh Suez hiện nay là của Ai Cập. Muốn sao thì sao nó cũng sẽ là của Ai Cập”.

Hôm 18-9-1956, Nasser nói 'Hy sinh đến giọt máu cuối cùng" để bào vệ chủ quyền Kênh Suez

 

[Ngao5]

Quốc hữu hoá kênh Suez, Nasser chỉ nhắm vào Mỹ, Anh, Pháp chứ không chủ ý hại Israel.
Mỹ biết lỗi (nuốt lời hứa với Ai Cập về vụ xây đập Assouan), lại không có quyền lợi gì nhiều ở kênh Suez, mà lúc đó Tổng thống Eisenhower lại sắp ra ứng cử lần thứ hai, nên muốn thu xếp vụ này cho êm.
Liên Xô ủng hộ Ai Cập cả hai tay (tất nhiên)
Phe Ả rập ủng hộ quyết định của Nasser
Nasser trở thành người hùng không những ở Ai Cập mà cả thế giới Ả-rập

 

[Ngao5]

Ngoại trưởng Mỹ John Dulles bay sang Anh dàn xếp với Eden
Chú thích: Hai anh em John Dulles và Allen Dulles giữ hai vị trí then chốt trong chính quyền Eisenhower
Allen Dulles (anh) là Giám đốc CIA
John Dulles (em) là Ngoại trưởng Hoa Kỳ

Guy Mollet – Thủ tướng Pháp

Thtg Anh Anthony Eden

 

[Ngao5]

Anh, Pháp thì trái lại có rất nhiều quyền lợi nên không muốn hòa giải ngầm, chuẩn bị để đập Nasser.
Israel thấy mấy năm nay Nasser hung hăng quá, nắm lấy cơ hội, tự nguyện làm tay sai cho Anh, Pháp để tấn công Ai Cập, lật đổ Nasser, tin chắc rằng lần này thế nào Ai Cập cũng thua tơi bời và Israel sẽ được sống yên ổn.
Có lẽ Israel cũng lo rằng kênh Suez mà quốc hữu hoá thì Ai Cập sẽ cấm tàu bè Israel, thiệt hại cho Israel

Thủ tướng Israel Ben-Gurion nghĩ ra mẹo hiểm:

David Ben-Gurion – Thủ tướng Israel

Ben-Gurion bay qua Paris, tiếp xúc bí mật với Thủ tướng Pháp Guy Mollet, đề nghị Israel sẽ lấy cớ rằng Ai Cập đưa máy bay và xe tăng vào bán đảo Sinai mỗi lúc một nhiều, nguy cho sự an ninh của Israel, mà sẽ tấn công chớp nhoáng, chiếm bán đảo đó
Liên quân Anh, Pháp sẽ có một cớ chính đáng, vị tha để can thiệp, ra lệnh cho hai bên Israel và Ai Cập rút quân ra cách bờ kinh 16 cây số.
Tất nhiên Ai Cập sẽ không chịu tuân theo
Anh, Pháp sẽ đàng hoàng đem quân vào chiếm con kênh và Nasser sẽ bị lật đổ và thế giới sẽ mang ơn Anh, Pháp.
Mollet nghe bùi tai, thuyết phục Eden và bộ ba Anh, Pháp, Israel chuẩn bị rất tỉ mỉ, rất khoa học cuộc chiến mà không cho dân chúng hay biết để giữ bí mật hoàn toàn

 

[Ngao5]

Vấn đề "Ai Cập Quốc hữu hoá Kênh Suez" được đưa ra Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc hôm 5-10-1956

Tổng Thư ký Liên hiệp quốc lúc đó là Hammarskjoeld (người Thuỵ Điển)

11-1956 – tại Cairo, ổng Thư ký Liên hiệp quốc Hammarskjoeld và Thủ tướng Nasser

Liên Hợp Quốc đang thảo luận và sắp đưa ra giải pháp.
Thì nhận được tin sét đánh ngang tai: "Lính dù Do Thái nhảy xuống trung tâm bán đảo Sinai và xe tăng đang tiến vào Luhtilla"
Cả thế giới ngơ ngác không hiểu tại sao.
Nhất là khi hay tin đúng vào giờ đó, Thủ tướng Mollet và Eden đã gửi tối hậu thư cho Israel và Ai Cập, buộc phải rút lui về 16 cây số, cách hai bờ kênh Suez để cho liên quân Anh - Pháp tới chiếm đóng từ Port Said tới Suez, bảo vệ sự tự do lưu thông trên kênh Suez.
Nassel bình tĩnh ra lệnh cho quân đội rút lui để mặc Israel chiếm bán đảo Sinai, và Nasser sai đánh đắm tàu để bịt kênh Suez.
Cả thế giới bất bình, đứng về phe Ai Cập, tố cáo Anh, Pháp, Israel là kẻ gây chiến tranh.
Tướng Moshé Dayan, Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel, đã tổ chức cuộc xâm lăng một cách chu đáo, tỉ mỉ, mọi việc tính trước từng ngày, từng giờ.
Ông lại được Pháp phái ba tàu chiến tới trợ chiến ở bờ biển Israel và Sinai, được Anh, Pháp ủng hộ tinh thần, vì quân đội Anh chưa tới kịp, nên chỉ trong sáu ngày chiếm trọn bán đảo Sinai.

29-10-1956 – Trung tướng Moshe Dayan tại chiến dịch đánh chiếm Sinai

 

[Ngao5]

Đến 2-11-1956, Israel chiếm trọn Sinai, bắt được 700 tù binh.
Tổn thất của Israel rất ít: 180 người chết, vài trăm thương binh, chỉ có một người bị bắt làm tù binh, một phi công bị thương khi máy bay rơi sau trận tuyến Ai Cập. Nhưng tỉ số sĩ quan chết rất cao vì họ can đảm xung phong tới trước.
Ai Cập mới đầu chiến đấu khá hăng, nhưng bị tấn công bất ngờ, trở tay không kịp; sau được lệnh rút lui về phía tây bờ kênh.
Liên quân Anh, Pháp và Israel rải truyền đơn xuống đầy đường:
“Hỡi dân chúng Ai Cập!
Chúng tôi bắt buộc phải dội bom các người, bất kỳ là các người ở đâu! (…) Các người đã mắc một tội mà các người sẽ phải trả bằng một giá đắt. Các người đã tin và ủng hộ Gamal Abdel Nasser”
Và họ đã dội bom thật, dội bom một cách tàn nhẫn, suốt ngày đêm, dữ dội hơn cả hồi Đức Quốc xã dội xuống London.
Nhưng họ càng dội bom thì dân chúng Ai Cập càng sát cánh với Nasser

 

[Ngao5]

Những hình ảnh quân đội Israel đánh chiếm bán đảo Sinai hồi tháng 10-1956

 

[Ngao5]

Lúc chiến tranh nổ ra, Mỹ bực tức mạt sát Anh, Pháp, Israel:
“Họ muốn tiến tới kênh Suez ư? Được, nhưng họ phải đi qua Điện Biên Phủ".
Mendès France (từng là Thủ tướng Pháp năm 1954, chủ trương giải quyết hoà bình vấn đề Đông Dương, dẫn tới ký Hiệp định Geneve) cảnh cáo Guy Mollet là sẽ chịu những hậu quả bi thảm…
Công Đ.ảng Anh mắng vào mặt Eden: "Ngu xuẩn".
Nhân dân Anh cũng biểu tình phản đối

 

[Ngao5]

Thấy Liên hiệp quốc sắp ra những quyết định gấp, chính quyền Anh , Pháp càng quýnh lên, thúc quân đội tiến thật mau, để chiếm trọn Ai Cập ít nhất là Cairo, Alexandrie, Suez và lật Nasser, trước khi Lực lượng gìn giữ hoà bình của Liên hiệp quốc can thiệp

Sáng 5-11-1956, liên quân Anh, Pháp tấn công Port Said.
Trên trời lính dù nhảy xuống, dưới biển họ nã pháo.
Lính đổ bộ, chiếm từng con đường, từng ngôi nhà một.
Binh sĩ Ai Cập chiến đấu anh dũng. Trẻ con cũng cầm súng, phụ nữ, thì tiếp tế khí giới.
Mục tiêu của Anh Pháp là chiếm xong Port Said, rồi tiếp tục chiếm hai bờ kênh Suez một cách chớp nhoáng, khi Liên hiệp quốc can thiệp thì đã trễ, việc đã xong và có lẽ Nasser cũng bị lật rồi nữa.

Phàp đưa quân can thiệp Ai Cặp trong thời gian khủng hoàng kênh Suez, tháng 11-1956. Ảnh: Paul Corcuff

Binh sĩ Trung đoàn 2 Dù thuộc địa nhảy dù tấn công Port Said (Ai Cập), tháng 11-1956. Ảnh: Le Barbenchon

Binh sĩ Trung đoàn 2 Dù thuộc địa sử dụng pháo không giật 106 mm tân công Port Said (Ai Cập), tháng 11-1956. Ảnh: Le Barbenchon

 

[mê xe đẹp]

hay quá, e xin một chỗ ngồi hóng ạ!

 

[Ngao5]

Biết Ai Cập khó địch nổi liên quân Anh-Pháp, ngày 5-11-1956, Liên Xô yêu cầu các nước phải hợp lực nhau nhất là Liên Xô và Mỹ để chặn đứng “ba tên giặc” đó lại, đừng để cho chúng bôi nhọ cơ quan tối cao của thế giới.
Liên Xô tự nguyện sẽ đem không quân và hải quân đến Ai Cập.
Đại biểu các nước khác, còn phân vân: “như vậy là tưới thêm dầu vào lửa, chứ không cứu vãn được hoà bình”, thì đại biểu Nga doạ:
- Có thể vụ này gây ra chiến tranh đấy, các ông chịu lấy trách nhiệm với nhau.
Rồi ôm cặp ra về, sau khi phân phát cho mỗi hội viên một bản sao ba bức tối hậu thư của Chủ tịch Xô viết tối cao Bulganin gửi cho Mollet, Eden và Ben-Gurion.
Với Pháp có đoạn:
“Những thành phố và làng mạc Ai Cập bị dội bom một cách dã man… Nước Pháp sẽ ở trong tình trạng ra sao nếu bị những khí giới, ghê gớm của các nước khác tàn phá? Tôi cần cho ông hay rằng…”
Với Anh:
“Nếu tên lửa dội xuống Anh và Pháp thì các ông cho như vậy là dã man: Nhưng hành động của các ông ở Ai Cập hiện nay có khác gì không?”.
Còn Ben-Gurion thì tái mặt:
“Các ông đã tuân lệnh người mà hành động như những kẻ sát nhân mà coi thường sinh mạng dân tộc ông. Tương lai quốc gia Israel lâm nguy đấy? Đại sứ Nga ở Tel Aviv đã được lênh rút ngay về Moscow”.
Eden và Mollet hỏi nhau, ngờ vực không rõ Nga muốn làm thật hay chỉ doạ già.
Pháp hăng máu nhất, bất chấp tối hậu thư.
Anh rụt rè hỏi Mỹ, Mỹ đáp:
- Nếu cứ ương ngạnh giữ thái độ đáng tội đó thì đừng mong chúng tôi giúp nữa. Ngưng chiến ngay đi!

 

[Ngao5]

Lúc đó Pháp mới hoảng
Chính phủ Pháp tuyên bố với nhân dân rằng số dầu, xăng dự trữ trong nước đủ dùng trong bốn tháng mà sự thực chỉ đủ dùng có nửa tháng.
Kênh Suez đã bít ba bốn ngày rồi, không một quốc gia Ả-rập nào chịu bán xăng cho Anh, Pháp nữa.
Chỉ còn mười ngày nữa là hết xăng; các nhà máy, xưởng hãng, ô tô, máy bay lấy gì mà chạy, thợ thuyền sẽ thất nghiệp hết, kinh tế Pháp sụp đổ. Nếu Mỹ mà không giúp thì chết chắc chắn. Lúc này mới thấy xăng là máu của quốc gia và vì nó mà minh phải lệ thuộc Mỹ nhiều quá.

- Nếu Liên Xô tấn công thì Mỹ có bênh vực không?

Mỹ trả lời chỉ bênh vực Anh, Pháp trong trường hợp Liên Xô dội bom hay bắn vào chính địa phận của Anh, Pháp. Còn nếu Nga dội bom hay bắn vào quân đội Anh, Pháp ở Ai Cập thì Mỹ không thể can thiệp được.
Eden toát mồ hôi. Suốt đời chính trị của ông, chưa có lần nào khổ tâm, nhục nhã như vậy. Ấn Độ doạ rút ra ngoài Cộng đồng thịnh vượng, Sri Lanka sẽ theo chân. Cả khối Ả-rập chửi rủa ông. Dân chúng la ó ông. Một nghị sĩ Công đ.ảng bảo ông:
- Nếu chính phủ muốn áp dụng luật rừng rú, thì chính phủ nên nhớ rằng Anh và Pháp không phải là những con thú mạnh nhất trong rừng đâu. Còn nhiều mãnh thú nguy hiểm hơn nữa đương rình ở chúng quanh đấy!

 

[Ngao5]

Eden bảo Mollet:
- Tôi chịu không nổi nữa. Mọi người bỏ rơi tôi. Các cộng sự viên của tôi, từ chức hết rồi, một vạn người biểu tình ở Trafangar Square đòi tôi về vườn. Ấn Độ, Sri Lanka , Canada, Úc đòi tuyệt giao: Mỹ không chịu cung cấp dầu lửa cho tôi nữa. Đồng Bảng chắc phải phá giá thôi. Ghê gớm quá!
Mollet năn nỉ:
- Chỉ còn chút xíu nữa là tới đích mà bỏ dở thì tức chẽt đi được. Gắng lên, ông bạn. Liên Xô doạ già đấy mà. Họ có làm thật thì cũng phải chuẩn bị ít nhất là vài ngày chứ. Chúng mình chỉ cần 48 giờ nữa là chiếm trọn kênh Suez.
- Không, tôi buông xuôi. Tôi đã ra lệnh 19 giờ phải ngưng bắn.
Mollet nói riết, Eden mới chịu hoãn thêm vài giờ nữa và quyết định là đúng 23 giờ 59 phút thì ngưng bắn, không được kéo dài thẻm một phút nào nữa.
Mollet liền đánh điện cho Tham mưu trưởng ở Ai Cập:
- Có lẽ sắp có lệnh ngưng bắn vào 24 giờ ngày 6-11. Vậy phải chiếm đất cho thật nhiều vào: Mà lệnh đó là lệnh ngưng bắn chứ không nhất định là phải ngưng tiến.

 

[Ngao5]

Sáng hôm 6-11-1956, tướng Anh cho đổ bộ lên Port Said rồi liên quân Anh, Pháp tiến theo bờ kênh Suez
Nhưng Pháp hóng được những thông tin
“Máy bay phản lực bay trên không phận Thổ. Không quân Thổ ở trong tình trạng báo động”
“Từ Syrie có khoảng 100 máy bay MiG-15 và 100 xe tăng đang tiến vào”.
Anh cũng nhận được tin:
“Từ Sip, radar cho thấy có máy bay bay rất cao ở trên đảo”.
Pháp cũng nhận được:
“Nga xin Thổ cho phép 5 chiến hạm qua eo biển Dardanelles”
“Tin mật: Có 6 tàu ngầm Nga. Ở Alexandrie và khoảng 250 người nhái”.
Nguy quá.
Anh, Pháp vội đánh điện, cho Tổng tư lệnh quân đội của mình ở chiến trường Ai Cập, bảo phải ngưng bắn đúng 23 giờ 59 phút, không được trái lệnh.
Ngày hôm đó họ ráng tiến thật mau, nhưng Pháp cứ phải chờ Anh, không dám tiến một mình vì không dám nhận trách nhiệm một mình, mà Anh thì chậm chạp, trục trặc nhiều chuyện.
Khi được lệnh ngưng bắn, họ bực tức không hiểu tại sao chỉ còn có 24 giờ nữa là chiếm trọn kênh mà phải ngừng?
Và đúng 23 giờ 59 phút, hai đoàn xe tăng tới cây số 147 trên kênh Suez rồi ngừng lại y như “chết giấc” vậy
Họ mới tới El Cap, tiến được phần tư đường!

 

[Ngao5]

Hậu quả của 8 ngày chiến tranh.
Thế là chiến tranh chớp nhoáng nhất trong lịch sử đã kết liễu: trước sau chỉ có tám ngày: từ 17 giờ ngày 29-10 đến 24 giờ ngày 6-11-1956.
Binh sĩ Anh, Pháp hận rằng không tiến được tới đầu kênh, nhưng dầu có tiến tới thì cũng vô ích. Người ta sẽ không để cho họ chiếm kênh, họ không còn là cường quốc nữa, mà khắp thế giới, ngay dân chúng họ nữa, kịch liệt mạt sát họ.
Khi Liên hiệp quốc ra lệnh bắt Israel trở về biên giới cũ, bắt Anh, Pháp rút hết quân đội thì Anh, Pháp răm rắp tuân theo, Israel cự nự một chầu, Mỹ doạ cúp “viện trợ”, Ben-Gurion phải cúi đầu.
Đại diện của Israel ở Liên hiệp quốc đưa ra lý do: mấy năm nay các quốc gia Ả-rập không thi hành đúng hiệp ước đình chiến năm 1949, cứ khiếu khích hoài, Israel mấy lần yêu cầu Liên hiệp quốc can thiệp, Liên hiệp quốc không giải quyết được gì cả, cho tới khi Israel thấy khí giới và quân lính Ả-rập tiến Sinai nhiều quá nguy cho Israel nên phải đảm nhận lấy việc tự vệ.
Giải thích gì thì giải thích, không ai chấp nhận được luận điệu của họ và rốt cuộc Liên hiệp quốc đã buộc họ phải rút quân về biên giới.
Ben-Gourion khen Nasser thông minh cũng phải: Nasser chỉ khiêu khích để Israel phải ra tay trước mà lỗi về cả Do Thái.
Ben-Gourion đã tính sai một nước cờ, ông đã làm cho khối trung lập, khối Á Phi mất hẳn cảm tình với quốc gia ông.
Tất cả các quốc gia Ả-rập đều thêm căm thù Israel, và sự xung đột càng gay gắt hơn nữa, chủ trương thống nhất các quốc gia Ả-rập càng thêm vững vàng.

 

[Ngao5]

Danh tiếng của Nasser vang khắp thế giới. Mọi nước gửi lời chức tụng. Các dân tộc Ả-rập coi ông là một vị anh hùng rửa nhục cho họ, thắng được cả Anh, Pháp.
Ở Saudi Arabia 2018, Syrie, Jorda đâu đâu cũng thấy hình ảnh Nasser.
Anh mất hết cảm tình của dân Ả-rập, bị Mỹ hất cẳng ở bán đảo Ả-rập.
Pháp bị thiệt hại rất nặng: bao nhiêu công trình kinh doanh và xây dựng văn hoá ở Ai Cập trong một thế kỷ rưỡi, trong nháy mắt sụp đổ hết, không còn vớt vát được chút gì cả.
Ngay các công ty Ý, Thuỵ Sĩ, Hy Lạp cũng bị hại lây: họ bắt buộc phải dùng nhân viên Ai Cập trong mọi nhiệm vụ và lần lượt các xí nghiệp ngoại quốc đều bị quốc hữu hoá hết.
Nhưng ảnh hưởng lớn nhất là địa vị của Liên Xô ở bán đảo Ả-rập hoá ra quan trọng, mấy chục triệu dân Ả-rập bỗng có cảm tình với Nga.
Bán đảo Ả-rập sau thế chiến thứ nhất bị Anh thao túng, quyền lợi của Pháp ở đó kém xa của Anh, Mỹ không có gì, Nga chưa mon men tới được.
Liên Xô từ lâu muốn mở rộng phạm vi tới bán đảo Ả-rập không phải vì ham các giếng dầu (Liên Xô có dư dầu lửa để dùng rồi) mà vì muốn thu phục chư hầu mà bao vây Tây Âu, tranh giành ảnh hưởng với Mỹ.
Nhờ một chính sách khôn khéo, ngược hẳn với chính sách Mỹ, Liên Xô dùng kinh tế để phục vụ chính trị, chứ không như Nhà Trắng dùng chính trị để phục vụ kình tế của mình.
Liên Xô đã thắng Mỹ một keo rực rỡ năm 1956

 

[khanh295]

Mình thấy bác Ngao viết về sự kiện Tây beclin đầu tiên như thể là Liên Xô là kẻ gây ra, đầu sỏ của chiến tranh lạnh. Thực ta đó chỉ là biểu hiện chứ gây ra chiến tranh lạnh là ý muốn của cả 2 ông Tây và Xô. 1. phải kể đến đang yên đang lành có bài phát biểu về bức màn sắt của Suocxin sau chién tranh thé giới, ngay sau đó là đầu năm 1947, tổng thống mỹ phát biểu trước quốc hội đề ra học thuyêt ngăn chặn... 2. liên xô Ko chịu kém cạnh, cùng thời gian đó là học thuyết về chiến thắng của CNCS của Jan nốp, nhà tư tưởng số 1 của Xô viết lúc đó. đề nghị Bác ngao bổ sung thêm các ý này để bạn đọc hiêu rõ về ngòi nổ của chiến tranh lạnh

 

[Ngao5]

Những hình ảnh về cuộc khủng hoảng kênh Suez

10-1956, binh sĩ Anh đổ bộ lên đào Malta chuẩn bi can thiệp vào Ai Cặp

10-11-1956, linh Anh chiếm Port Said (Ai Cập)

11-1956 – máy bay Anh-Pháp ném bom Port Said

1-11-1956 – xe tăng Anh tiến vào Port Said trong vụ khùng hoảng kênh Suez

1-11-1956 – Linh Anh canh giữ con đường giữa Port Said và Ismailia trong Chiến tranh kênh Suez. Ánh: Joseph McKeown