[Funland] Chất bán dẫn quan trọng thế tại sao Mỹ không đầu tư và khuyến khích phát triển ngành công nghiệp này?

[pisces_hn]

Nó không làm thôi chứ nó công nghệ, không như nước nào đấy nhập về dán tem bảo tự làm.

 

[congthuong]

Mỹ và Châu Âu đã và đang nắm những phần rất quan trọng của công nghệ bán dẫn. Tuy nhiên cái mà họ đang hoàn toàn tụt lại sau là mảng ĐÚC CHIP.

Nôm na là thế này: Để có 1 con chip thì người ta phải có:
- Thiết kế chip (hầu hết Âu, Mỹ, Nhật)
- Máy làm chip (Âu, Mỹ, Nhật)
- Nguyên, phụ liệu (chủ yếu Mỹ, Nhật, 1 ít Âu)
- Gia công chip (đúc chip), tức là dùng máy và nguyên phụ liệu sản xuất ra con chip như thiết kế.

Trước năm 2000 thì Mỹ, Nhật, Âu còn hăng hái gia công chip, sau họ đẩy dần về Hàn và Đài vì Hàn Đài có thể làm rẻ hơn. Như vậy các công ty đúc chip của Hàn và Đài (Samsung, SK Hynix, TSMC...) có vị trí là các công ty cuối nguồn, gia công chip cho các công ty thiết kế tại Mỹ (Apple, AMD), Âu (Infineon) và Nhật (NEC, Fujitsu).

Trong chuỗi giá trị bán dẫn, vị trí của các công ty đúc chip lúc đầu là khá thấp. Nôm na, nó giống như các công ty may ở ĐNA trong ngành thời trang: gia công may là đơn giản nhất trong chuỗi giá trị và nhiều nơi có thể làm được nên các nhà gia công luôn lép vế, bị ép giá và không ai quan tâm. Nhưng mọi thứ đã thay đổi từ khi ngành bán dẫn tiến đến con chip 10nm. Intel Mỹ thiết kế ra con chip, nhưng lại gặp khó khăn bất ngờ khi sản xuất nó. Trong khi đó thì bằng những sáng kiến đột phá, Samsung và đặc biệt TSMC đã nhanh chóng làm chủ quy trình 10nm, tiếp tục đột phá vào quy trình 7nm và hiện đã cho ra chip 5nm. Tất cả điều này xảy ra khi Intel vẫn đang loay hoay ở quy trình 10nm!!

Phải biết rằng cả Samsung và TSMC đều không tự chế ra máy mà tất cả đều dùng máy quang khắc của ASML Hà lan (mà Intel có 15% cổ phần). Có nghĩa là cùng một hệ thống máy móc nhưng người Hàn và người Đài đã làm được những thứ mà người Mỹ không làm được, còn người Âu thì đã bỏ cuộc từ lâu.

Ở đây, phải phân biệt giữa "làm được nhưng đắt hoặc không tiện" với "không thể làm được". Vế đầu tiên là chuyện của các quy trình từ 14nm trở lên. Lúc đó, cũng giống như đôi giày Nike hay chiếc áo Adidas, người Mỹ hay Âu có quyền ra điều kiện và ép giá. Còn với các quy trình từ 10nm trở xuống thì câu chuyện là vế thứ hai: cả thế giới chỉ có Samsung và TSMC làm được nên đơn hàng dồn hết về Hàn Đài, và vị thế trở thành lật ngược: Âu Mỹ Nhật không những không thể ép giá, không thể ra điều kiện mà còn phải ve vuốt hết mức để 2 nhà đúc chip này gia công cho họ đúng tiến độ.

Sự bùng nổ gần đây của AI khiến nhu cầu về chip tăng vọt và Samsung và đặc biệt TSMC không thể sản xuất kịp đơn hàng, dẫn đến cái gọi là "thiếu hụt chip toàn cầu", được dự đoán sẽ kéo dài đến ít nhất mùa hè 2022. Thiếu chip đã khiến nhiều ngành lao đao, chẳng hạn ông lớn ngành ô-tô Daimler đã phải dừng sản xuất hàng tuần vì không có chip.

Đến lúc đó, Mỹ và Âu mới nhận ra sai lầm chiến lược khi dồn hết mảng đúc chip cho Hàn Đài, nhưng khi định mang sản xuất quay lại chính quốc thì họ lại nhận ra 1 sự thật còn cay đắng hơn: công nghệ đúc chip siêu EUV (dưới 10nm) đã tiến quá xa và họ không thể bắt kịp nữa. Một điều khá hài hước là tất cả các nhà thiết kế chip vẫn là của Mỹ và Âu, nhưng khi thiết kế xong thì người Âu, Mỹ lại không thể nào biến được thiết kế thành hiện thực.

Thành ra, tất cả các cố gắng "nội địa hóa" mảng đúc chip hiện giờ của Mỹ và Âu lại không phải là tìm cách tự gia công chip, mà là cố gắng thuyết phục TSMC đặt nhà máy tại nước mình. Thực chất đó là gián tiếp thừa nhận thất bại.

Câu chuyện còn dài, vì sau 5nm sẽ là 3,2,1nm. Mỹ và Âu chắc chắn sẽ phản công, để xem họ làm thế nào...

Bài viết sai bét, toàn dựa trên suy đoán và thuyết thắng thua vớ vẩn.

 

[Accent3590]

Dạo gần đây em thấy SIA (Hiệp hội công nghiệp bán dẫn toàn cầu) đang cảnh báo nguy cơ thiếu hụt nghiêm trọng chất bán dẫn trong các ngành công nghiệp công nghệ cao. Tò mò em mới tìm hiều xem chất bán dẫn là gì mà quan trọng đến vậy thì phát hiện ra chất bán dẫn cực kỳ quan trọng và gần như là thiết yếu cho các ngành công nghiệp. Chất bán dẫn có mặt trong các con chip, các bo mạch và các con diot...có trong các thiết bị điện tử, trên xe hơi, trên các thiết bị có trong cuộc sống

Các công ty sản xuất chất bán dẫn hiện đang tập trung đến 90% ở Châu Á, mà thị trường công nghiệp phát triển lớn như Mỹ, hay Bắc phi hay Châu Âu lại chẳng có mấy công ty làm về mảng này. Các quốc gia như TQ và Đài Loan hiện đang là các nước nắm trong tay các công ty lớn về mảng chất bán dẫn này, chiếm tới 60% lượng chất bán dẫn cung cấp ra toàn cầu. Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung và ảnh hưởng do đại dịch càng đẩy cho sự khan hiếm chất bán dẫn lên đỉnh điểm.

Em thấy lạ, tại sao chất bán dẫn quan trọng thế mà Mỹ hay EU ko đầu tư vào mảng này để có thể làm chủ công nghệ. Mấy nước này công nghệ phát triển vậy mà lẽ nào ko làm được chip bán dẫn, hay là còn yếu tố nào khác nữa nhỉ? Có cụ nào biết tại sao không?

Nó nắm công nghệ và sở hữu trí tuệ, đẩy phần sản xuất cho mấy nước châu á. Kiểu lao động trí óc và tay chân. Em so sánh thô kiểu vậy

 

[witch12]

Bài viết sai bét, toàn dựa trên suy đoán và thuyết thắng thua vớ vẩn.

Vậy bác phân tích đi, những ngành nghề mà ngoài tầm hiểu biết, thì có gì đưa phản biện . Cứ bảo sai nhưng ko chỉ vì sao sai tự mà hiểu thì oánh đố thành phần dốt nát như em đây . Vui lòng đừng bắt gg đọc, vì topic mọc ra để tranh luận cho vui, dịch bệnh mà, ở nhà chém gió cũng tốt .

 

[congthuong]

Vậy bác phân tích đi, những ngành nghề mà ngoài tầm hiểu biết, thì có gì đưa phản biện . Cứ bảo sai nhưng ko chỉ vì sao sai tự mà hiểu thì oánh đố thành phần dốt nát như em đây . Vui lòng đừng bắt gg đọc, vì topic mọc ra để tranh luận cho vui, dịch bệnh mà, ở nhà chém gió cũng tốt .

Em không giỏi viết, cũng không có thời gian để viết dài.

Nhưng cả ngành công nghiệp bán dẫn phụ thuộc lẫn nhau. Không có công ty nào độc lập cả.

TSMC, Samsung muốn sản xuất được bằng công nghệ đúc chip siêu EUV thì phải nhập máy của ASML là 1 công ty châu âu mới có máy để sản xuất.

Apple, AMD không có nhà máy sản xuất chip, mà họ cũng không thiếu Iphone, CPU để bán. Intel đi con đường riêng của họ, chưa áp dụng công nghệ EUV nhưng chip của họ vẫn là hàng đầu không có công ty nào trên thế giới làm được.

7nm hay 10nm đối với người dùng không cảm thấy gì khác, chỉ là 1 chiêu marketing.... Tự nhiên lấy làm tiêu chuẩn thắng thua càng không đúng. Quan trọng nhất phải là tính năng chip, tốc độ, mức tiêu thụ điện, số transitor nhét trong chip.

 

[hung0406]

Thấy tên em ko

tên e đỏ mít

 

[.qddt.]

Vậy bác phân tích đi, những ngành nghề mà ngoài tầm hiểu biết, thì có gì đưa phản biện . Cứ bảo sai nhưng ko chỉ vì sao sai tự mà hiểu thì oánh đố thành phần dốt nát như em đây . Vui lòng đừng bắt gg đọc, vì topic mọc ra để tranh luận cho vui, dịch bệnh mà, ở nhà chém gió cũng tốt .

Vì cái này cũng khó nói. Ví như trước có cái thớt Đài Loan gì đó nay chả biết còn không. 1 cụ lấy ảnh cá chết Hong Kong để minh hoạ cho ô nhiễm Formosa. 1 cụ cho rằng ĐL phát triển như vậy vì bê nguyên bộ giáo trình của Mẽo về. 1 cụ nhận định ĐL đứng đầu thế giới về bán dẫn với minh chứng tao là người trong ngành, em nghi vấn ngành đấy hàng đêm cầm mic hát Sầu tím thiệp hồng. 1 cụ vặn em 1 hồi, câu cuối em chẳng trả lời nữa vì câu trả lời chính là comment đầu tiên cụ ấy quote em.

Em chợt nhận ra tranh biện với thiên hạ đúng là hành vi ngu ngốc. Dù em chỉ có chuyên môn cafe zú với câu cá chòi.

 

[Qualcomaptx]

Em dùng Qualcomm snapdragon 632

 

[sthd]

Em không giỏi viết, cũng không có thời gian để viết dài.

Nhưng cả ngành công nghiệp bán dẫn phụ thuộc lẫn nhau. Không có công ty nào độc lập cả.

TSMC, Samsung muốn sản xuất được bằng công nghệ đúc chip siêu EUV thì phải nhập máy của ASML là 1 công ty châu âu mới có máy để sản xuất.

Apple, AMD không có nhà máy sản xuất chip, mà họ cũng không thiếu Iphone, CPU để bán. Intel đi con đường riêng của họ, chưa áp dụng công nghệ EUV nhưng chip của họ vẫn là hàng đầu không có công ty nào trên thế giới làm được.

7nm hay 10nm đối với người dùng không cảm thấy gì khác, chỉ là 1 chiêu marketing.... Tự nhiên lấy làm tiêu chuẩn thắng thua càng không đúng. Quan trọng nhất phải là tính năng chip, tốc độ, mức tiêu thụ điện, số transitor nhét trong chip.

cụ rachfan nói cũng dùng máy của ASML nhưng chỉ SS và TSMC cải tiến để sx chip dưới 10nm. cụ có biết đấy là đúng hay sai?

 

[Lemica]

không hiểu chip sony ráp vào sản phẩm gì mà dẫn đầu khiếp thế cụ nhỉ?

Bang trên là dẫn đầu về tăng trưởng năm 2019 thôi. Về doanh số 2019 thì đứng đầu là Intel, kế tiếp là Samsung và TSMC.

 

[sontranvu]

Anh masan làm quả núi Pháo ấm rồi.

 

[rachfan]

Anh masan làm quả núi Pháo ấm rồi.

Núi pháo (quặng wolfram) thì liên quan gì đến bán dẫn hả cụ?

 

[vietpq75hanes]

Bọn tây lông nó chỉ thiết kế, lập trinh cho chip, còn lại phần sản xuất nó đẩy sang các nước khác.

 

[HyundaiKona]

Các cụ ở trên phân tích em ko dám bàn, nhưng em nghĩ cái hay của chủ nghĩa tư bản là tự do cạnh tranh.

Nước Mỹ không hề có bộ khoa học công nghệ, không hề có kiểu chủ trương hô hào kêu gọi khuyến kích như VN, mà khoa học của họ phát triển nhất thế giới vì là kinh tế thị trường, chủ nghĩa tiêu thụ. Các trường đại học thì được tự chủ, không có bộ giáo dục nào can thiệp thô bạo.

Do đó thằng nào thích đánh nhau bắn giết thì chui vào 1 chỗ, các ông tinh hoa chui 1 chỗ. Thị trường cần gì, cái gì có lợi nhuận họ sẽ dùng kỹ thuật khoa học đáp ứng. Ngay cả các nước "đàn em" đi sau mà cố gắng vẫn cạnh tranh với "đàn anh" như cty Hàn cho cty mỹ phá sản cũng được, nhân lực chuyển qua ngành khác làm. Chỉ khi quá quắt lắm thì chính trị Mỹ mới can thiệp để kìm hãm Nhật, còn bình thường cứ tự do, ai mạnh cái gì làm cái đó. Các bác dùng tư duy kiểu Vn nên mới ko hiểu thị trường nước ngoài.

 

[A98]

Thật ra nó vô cùng bình thường và cực kỳ đơn giản cụ ạ. Ví dụ như con chip Ryzen 5900X của AMD, họ chỉ việc nhồi nhét 2 tỷ 90 triệu con transistor cùng bộ nhớ đệm và dĩ nhiên là các mạch nối chúng nó lại với nhau vào trong một con chip có thể tích hình vuông khoảng 3 xăng ti mét mỗi cạnh, độ dày khoảng 3 mi li mét là xong.

3x3 cm = 900mm2 là vỏ thôi cụ. Con chíp bên trong nhỏ hơn nhiều. 5900X có 3 chip bên trong, tổng diện tích chưa tới 300mm2.

 

[hungyenvn]

Mình nghĩ là k đủ trí tuệ để phát triển

 

[Vulq71]

Mình nghĩ là k đủ trí tuệ để phát triển

Ý cụ là Mỹ Âu ko đủ trí tuệ để phát triển?

 

[Buryat]

Nhật giờ đứng đầu trong mảng hoá chất bán dẫn thì phải, nghành bán dẫn thì châu Á làm là chính cụ ạ. Độc hại ô nhiễm nên phương Tây họ đẩy không làm.

Không làm nổi chứ không phải không làm cụ nhé. Làm không cạnh tranh nổi với Hàn và Đài Loan.

Châu Âu và Mỹ hiện tại vẫn đều có fab (châu Âu có Đức, Ý, Pháp đều có fab cả) (tức là các nhà máy gia công chip), nhưng không làm được các loại chip có công nghệ cao (từ khoảng 14nm trờ xuống). Ngay cả Intel cũng chưa làm nổi chip 10nm (sau vài năm cố gắng nhưng thất bại, lỗi hẹn liên tục, đến cuối năm 2020 thì tuyên bố bỏ cuộc). Hiện tại, cả châu Âu và Mỹ đều vẫn làm chip, nhưng chỉ làm được loại rẻ tiền hơn, đơn gian hơn, ví dụ cho ô-tô hay đồng hồ đeo tay, máy giặt, … .Trong khi đó, Đài Loan (TSML) và Hàn Quốc (Samsung) đều đã thành công với 10 nm, 5nm và hiện tại đang hoàn thiện 3nm. Trong cuộc đua này có vẻ Đài Loan đang trội hơn. Trước đây, Singapore và Hong Kong đều có tham gia cuộc chạy đua này, nhưng không cạnh tranh nổi nên đều bỏ cuộc (dù họ cũng đều đã có những nhà máy fab rất lớn từ những năm 1970). Hiện tại, có lẽ cuộc đua chỉ nằm ở ba nước Đài, Hàn và chậm hơn 1 chút là Trung. Mỹ có vẻ đã hụt hơi.

Ngoài ra, các công nghệ phụ trợ trong ngành này gôm có:

• Vật liệu silicon để làm chất bán dẫn: Nhật Bản gần như thống trị thế giới
• Hóa chất: Nhật, Đài Loan, Trung Quốc gần như độc quyền
• Máy móc thiết bị: Về chip loại từ 10nm trở xuống thì theo em biết, hiện tại chỉ có ASML (Hà Lan) là cung cấp được thiết bị lithography. Nhưng các loại chip rẻ tiền hơn (tầm trên 20nm) thì có Nikon, Canon và một công ty Trung Quốc cũng sản xuất được thiết bị lithography. Bộ phận chính trong thiết bị lithography của ASML lại do một công ty Mỹ cung cấp (và giữ bản quyền), nên vẫn phải phụ thuộc Mỹ.

Hiện tại, Trung Quốc cũng đang cố gắng để tự sản xuất thiết bị lithography độc lập với Mỹ (có thể dùng công nghệ cũ, cũng có thể dùng các công nghệ lithography hoàn toàn mới). Cuộc đua chưa biết thế nào.

 

[hungeverest]

Cao siêu quá, e nhường cụ dưới. E chỉ thấy giờ mấy thiét bị điện tử bây giờ cái gì cũng siêu mỏng, nhẹ e thích.

 

[Buryat]

Cho các cụ nào quan tâm hơn thì ngành này cũng không ảnh hưởng gì đến môi trường, chỉ là đòi hỏi lượng nước sạch đầu vào khá lớn.

Ngoài ra, trước năm 2010, ASML Holding thua xa Nikon và Canon cả về công nghệ cũng như thị phần. Nhưng sau đó, do chọn đi đúng đường (mua bản quyền sử dụng công nghệ lithography mới phát triển của Mỹ), còn Nikon và Canon đi đường khác nên dần dần mất thị phần vào tay ASML