Iraq: một Việt Nam của Bush?
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ, ông Edward Kennedy đã mô tả Iraq là một Việt Nam của Tổng thống Bush.
Dỉ nhiên hai cuộc chiến có nhiều điểm khác nhau.
Cuộc chiến Việt Nam được tiến hành trên qui mô lớn hơn nhiều, và kéo dài trong 14 năm.
Vào lúc cao điểm, quân số của Hoa Kỳ ở Việt Nam lên trên nửa triệu người, nhiều gấp ba lần so với ở Iraq.
Gần 60 ngàn lính Mỹ thiệt mạng ở Việt Nam, và số nạn nhân người Việt có thể còn còn hơn thế gấp nhiều lần.
Nếu nhìn các đồng minh của Hoa Kỳ vào lúc đó thì có thể thấy ngay thiếu Anh Quốc. Chính phủ Anh hồi đó phản đối việc Mỹ gởi quân sang Việt Nam.
Thêm một điểm khác nữa là Hoa Kỳ sử dụng nhiều phương pháp dã man hơn ở Việt Nam.
Quân đội Mỹ hồi đó bỏ bom hàng loạt, đặc biệt là bom napalm và thiêu hủy toàn bộ làng mạc nếu như nghi có Việt cộng ấn trốn trong đó.
Nhưng dù cho vũ khí ngày nay tối tân và chính xác hơn, nhưng người Mỹ vẫn gặp khó khăn trong việc phân biệt các tay súng và thường dân.
Tại Iraq chiến trận là ngay trong thành phố chứ không phải trên rừng sâu như ở Việt Nam, cho nên nếu chỉ có giải pháp quân sự thì không thể thành công.
Cuộc chiến Việt Nam đã làm tiêu tùng sự nghiệp của tổng thống Lyndon Johnson.
Người kế nhiệm ông, tổng thống Richard Nixon dàn xếp một hòa ước qua đó cho phép người Mỹ rút lui và Nam Việt Nam phải rơi vào tay miền Bắc Cộng sản.
Bộ máy chính quyền tại địa phương của Hoa Kỳ hồi đó là một chính phủ quân nhân tham nhũng và không hữu hiệu.
Còn tại Iraq, đó là một chính quyền lâm thời được bầu ra từ một hội đồng đại diện các nhóm sắc tộc ở Iraq nhưng tính chính danh bị thắc mắc vì do người Mỹ dựng lên.
Cái khác chăng, người Mỹ hy vọng là có sự tham gia của Liên hiệp quốc và cuối cùng quyền lực sẽ được chuyển giao cho một chính phủ có tính đại diện hơn của người Iraq.
Nhưng có một điểm giống nhau đáng ngạc nhiên trong hai cuộc chiến, là lý tưởng của người Mỹ.
Washington tuyên bố cần can thiệp vào Việt Nam để ngăn chặn sự bành trướng của Chủ nghĩa Cộng sản, bởi vì nếu không toàn bộ Đông nam Á sẽ bị nhuộm đỏ.
Còn lý do tiến hành cuộc chiến ở Iraq, chính phủ Tổng thống Bush nói là để ngăn chặn Chủ nghĩa Hồi giáo khủng bố và biến Iraq thành kiểu mẫu dân chủ theo Tây phương ở Trung Đông.
Trong cả hai cuộc chiến, Hoa Kỳ nói là vì tự do.
Nhưng tại Việt Nam, người Mỹ đã tạo ra một cuộc chiến du kích trên toàn quốc, và dường như điều đó cũng đang xảy ra ở Iraq.
Và trên khía cạnh cá nhân, Tổng thống Bush đã tránh không tham chiến ở Việt Nam.
Đối thủ của ông trong kỳ bầu cử sắp tới, Thượng nghị sĩ John Kerry đã từng lãnh huân chương Anh dũng bội tinh trong lúc phục vụ ở Việt Nam.
Nhưng sau này ông Kerry quay ra chống lại cuộc chiến đó.