CCCM tranh cãi khá nhiều về quy trình bầu cử Mỹ - đặc biệt về quy định bỏ phiếu phổ thông và đại cử tri.
Nhà cháu xin cóp nhặt vài thông tin cơ bản hầu CCCM tham khảo! Thông tin có thể chưa đầy đủ, mời CCCM bổ xung thêm!
Chúc cả nhà vui vẻ!
----------------------------------------
Hệ thống chính trị Hoa Kỳ
Hệ thống chính trị liên bang Hoa Kỳ gồm ba nhánh song hành: Hành pháp (Tổng thống), Lập pháp (Quốc hội) và Tư pháp (Tòa án Tối cao).
Quốc hội Hoa Kỳ bao gồm hai viện: Hạ viện và Thượng viện. Hạ viện gồm 435 thành viên và Thượng viện gồm 100 người (hai người từ mỗi bang trong số 50 tiểu bang, riêng thủ đô Washington D.C không có Thượng nghĩ sĩ).
Nhiệm kỳ
Thành viên của Hạ viện (Hạ nghị sĩ) được bầu với nhiệm kỳ 2 năm. Không giới hạn về số lần được bầu lại.
Thành viên của Thượng viện (Thượng nghị sĩ) được bầu với nhiệm kỳ 6 năm, và các cuộc bầu cử vào Thượng viện được diễn ra so le. Một phần ba Thượng viện được bầu hai năm một lần. Không có giới hạn về số lần được bầu lại.
Tổng thống được bầu với nhiệm kỳ bốn năm, tối đa là hai nhiệm kỳ.
Bầu cử liên bang Hoa Kỳ
Cuộc bầu cử tổng thống được tổ chức mỗi bốn năm vào ngày thứ Ba đầu tiên của tháng Mười Một. Năm nay, ba cuộc bầu cử liên bang sẽ được tổ chức vào ngày 3/11 gồm bầu cử Hạ viện, Thượng viện và Tổng thống.
Mỗi thành viên của Hạ viện đại diện cho một khu vực. Số dân biểu của mỗi tiểu bang được xác định tỷ lệ thuận với dân số của tiểu bang. Mỗi thành viên của Hạ viện được bầu trực tiếp và người có số phiếu cao nhất sẽ đắc cử.
Đại cử tri
Mỗi tiểu bang và thủ đô Washington D.C được phân bổ số đại cử tri dựa trên số dân biểu trong Quốc hội cộng với 2 Thượng nghị sĩ.
Ngoại trừ hai tiểu bang Nebraska và Maine, ứng cử viên nào giành được đa số phiếu ở một tiểu bang hoặc Washington DC sẽ thắng tất cả các đại cử tri.
Có tổng số 538 đại cử tri (tương đương và đại diện cho 435 hạ nghị sĩ và 100 thượng nghị sĩ và 3 suất "đặc biệt" cho thủ đô Washington D.C.
Lưu ý là các đại cử tri không có quyền lực gì trên thực tế. Chức danh này chỉ xuất hiện trong các kỳ bầu cử Tổng thống và họ chỉ là những công dân được các tiểu bang lựa chọn để thể hiện kết quả bầu cử của bang nhà mình và sau đó họ sẽ trở lại cuộc sống bình thườngt.
Tổng thống sẽ đắc cử nếu nhận được ít nhất 270 phiếu đại cử tri và sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 năm 2021.
Quý chế Đại cử tri được áp dụng từ rất lâu trong bầu cử Mỹ để loại đi khả năng áp đảo của các bang lớn, đảm đảo quyền bình đẳng và tiếng nói của các bang nhỏ. Thí dụ trong kỳ bầu cử 2016, bang Califorlia có 14.6 triệu người đi bầu - chiếm 10.5% tổng số người đi bầu của nước Mỹ. Lượng người đi bầu của California cũng gần tương đương với toàn bộ người đi bầu của 20 bang nhỏ. Vì vậy, các ứng viên vẫn cần vận động để thu hút cử tri ở các bang nhỏ.
Có thể xảy ra trường hợp một Tổng Thống đắc cử chiếm đa số phiếu đại cử tri nhưng không giành được đa số phiếu phổ thông! Thí dụ đơn giản nhất như sau:
Kết quả: Ứng viên A có nhiều phiếu phổ thông hơn ứng viên B (195k so với 165k) nhưng A thua B vì B được nhiều phiếu đại cử tri hơn A (7 so với 5). Chuyện này đã xẩy ra tại cuộc bầu cử năm 2016. Số người bỏ phiếu cho Hillary Clinton nhiều hơn Donald Trump là gần 3 triệu phiếu (65,853,514 phiếu so với 62,984,828) nhưng Ông Trump đã chiến thắng vì giành được nhiều phiếu đại cử tri hơn Bà Clinton (306 phiếu so với 227).
Khuynh hướng bỏ phiếu
Ở Mỹ, việc bỏ phiếu không mang tính chất bắt buộc. Thống kê trung bình cho thấy chỉ có khoảng 60-70% cử tri Mỹ đi bỏ phiếu. Năm 2016, chỉ có khoảng 139/231 triệu cử tri (đủ tư cách) đi bầu cử (60.1%), trong đó tỷ lệ đi bầu của California là 58.2%, Texas là 51.4% và Minesota là 74.7%
Dựa vào xu hướng bỏ phiếu trong quá khứ, giới bình luận Mỹ gọi các tiểu bang có truyền thống bỏ phiếu cho đảng Cộng Hòa là tiểu bang đỏ. Các tiểu bang có truyền thống bỏ phiếu cho đảng Dân Chủ được gọi là tiểu bang xanh.
Các tiểu bang còn lại được gọi là tiểu bang dao động hoặc ngả nghiêng (swing states) vì tính chất cạnh tranh cao và có thể ngả về đảng này hoặc đảng kia ngay trong ngày bầu cử. Vì vậy, các tiểu bang này sẽ là chiến trường khốc liệt mà mỗi phe cố gắng xây dựng một liên minh, chiến lược truyền thông và vận động mạnh mẽ nhất để quyết giành thắng lợi.
Nhà cháu xin cóp nhặt vài thông tin cơ bản hầu CCCM tham khảo! Thông tin có thể chưa đầy đủ, mời CCCM bổ xung thêm!
Chúc cả nhà vui vẻ!
----------------------------------------
Hệ thống chính trị Hoa Kỳ
Hệ thống chính trị liên bang Hoa Kỳ gồm ba nhánh song hành: Hành pháp (Tổng thống), Lập pháp (Quốc hội) và Tư pháp (Tòa án Tối cao).
Quốc hội Hoa Kỳ bao gồm hai viện: Hạ viện và Thượng viện. Hạ viện gồm 435 thành viên và Thượng viện gồm 100 người (hai người từ mỗi bang trong số 50 tiểu bang, riêng thủ đô Washington D.C không có Thượng nghĩ sĩ).
Nhiệm kỳ
Thành viên của Hạ viện (Hạ nghị sĩ) được bầu với nhiệm kỳ 2 năm. Không giới hạn về số lần được bầu lại.
Thành viên của Thượng viện (Thượng nghị sĩ) được bầu với nhiệm kỳ 6 năm, và các cuộc bầu cử vào Thượng viện được diễn ra so le. Một phần ba Thượng viện được bầu hai năm một lần. Không có giới hạn về số lần được bầu lại.
Tổng thống được bầu với nhiệm kỳ bốn năm, tối đa là hai nhiệm kỳ.
Bầu cử liên bang Hoa Kỳ
Cuộc bầu cử tổng thống được tổ chức mỗi bốn năm vào ngày thứ Ba đầu tiên của tháng Mười Một. Năm nay, ba cuộc bầu cử liên bang sẽ được tổ chức vào ngày 3/11 gồm bầu cử Hạ viện, Thượng viện và Tổng thống.
Mỗi thành viên của Hạ viện đại diện cho một khu vực. Số dân biểu của mỗi tiểu bang được xác định tỷ lệ thuận với dân số của tiểu bang. Mỗi thành viên của Hạ viện được bầu trực tiếp và người có số phiếu cao nhất sẽ đắc cử.
Đại cử tri
Mỗi tiểu bang và thủ đô Washington D.C được phân bổ số đại cử tri dựa trên số dân biểu trong Quốc hội cộng với 2 Thượng nghị sĩ.
Ngoại trừ hai tiểu bang Nebraska và Maine, ứng cử viên nào giành được đa số phiếu ở một tiểu bang hoặc Washington DC sẽ thắng tất cả các đại cử tri.
Có tổng số 538 đại cử tri (tương đương và đại diện cho 435 hạ nghị sĩ và 100 thượng nghị sĩ và 3 suất "đặc biệt" cho thủ đô Washington D.C.
Lưu ý là các đại cử tri không có quyền lực gì trên thực tế. Chức danh này chỉ xuất hiện trong các kỳ bầu cử Tổng thống và họ chỉ là những công dân được các tiểu bang lựa chọn để thể hiện kết quả bầu cử của bang nhà mình và sau đó họ sẽ trở lại cuộc sống bình thườngt.
Tổng thống sẽ đắc cử nếu nhận được ít nhất 270 phiếu đại cử tri và sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 năm 2021.
Quý chế Đại cử tri được áp dụng từ rất lâu trong bầu cử Mỹ để loại đi khả năng áp đảo của các bang lớn, đảm đảo quyền bình đẳng và tiếng nói của các bang nhỏ. Thí dụ trong kỳ bầu cử 2016, bang Califorlia có 14.6 triệu người đi bầu - chiếm 10.5% tổng số người đi bầu của nước Mỹ. Lượng người đi bầu của California cũng gần tương đương với toàn bộ người đi bầu của 20 bang nhỏ. Vì vậy, các ứng viên vẫn cần vận động để thu hút cử tri ở các bang nhỏ.
Có thể xảy ra trường hợp một Tổng Thống đắc cử chiếm đa số phiếu đại cử tri nhưng không giành được đa số phiếu phổ thông! Thí dụ đơn giản nhất như sau:
Kết quả: Ứng viên A có nhiều phiếu phổ thông hơn ứng viên B (195k so với 165k) nhưng A thua B vì B được nhiều phiếu đại cử tri hơn A (7 so với 5). Chuyện này đã xẩy ra tại cuộc bầu cử năm 2016. Số người bỏ phiếu cho Hillary Clinton nhiều hơn Donald Trump là gần 3 triệu phiếu (65,853,514 phiếu so với 62,984,828) nhưng Ông Trump đã chiến thắng vì giành được nhiều phiếu đại cử tri hơn Bà Clinton (306 phiếu so với 227).
Khuynh hướng bỏ phiếu
Ở Mỹ, việc bỏ phiếu không mang tính chất bắt buộc. Thống kê trung bình cho thấy chỉ có khoảng 60-70% cử tri Mỹ đi bỏ phiếu. Năm 2016, chỉ có khoảng 139/231 triệu cử tri (đủ tư cách) đi bầu cử (60.1%), trong đó tỷ lệ đi bầu của California là 58.2%, Texas là 51.4% và Minesota là 74.7%
Dựa vào xu hướng bỏ phiếu trong quá khứ, giới bình luận Mỹ gọi các tiểu bang có truyền thống bỏ phiếu cho đảng Cộng Hòa là tiểu bang đỏ. Các tiểu bang có truyền thống bỏ phiếu cho đảng Dân Chủ được gọi là tiểu bang xanh.
Các tiểu bang còn lại được gọi là tiểu bang dao động hoặc ngả nghiêng (swing states) vì tính chất cạnh tranh cao và có thể ngả về đảng này hoặc đảng kia ngay trong ngày bầu cử. Vì vậy, các tiểu bang này sẽ là chiến trường khốc liệt mà mỗi phe cố gắng xây dựng một liên minh, chiến lược truyền thông và vận động mạnh mẽ nhất để quyết giành thắng lợi.
Chỉnh sửa cuối: