[TT Hữu ích] Bảo Đại (1913-1997)

[Ngao5]

Lễ Tứ tuần Đại Khánh của Vua Khải Định

9-1924 – Vua đi xe đẩy có 4 bánh (ở giữa ảnh phía sau cây dù). Thái tử Vĩnh Thụy mặc áo dài đi cạnh người cầm quạt, thấy ở bên phải cây dù giữa ảnh.

Ngày 29/9/1924, lễ chính thức bắt đầu lúc 8 giờ sáng trên sân Đại triều nghi và bên trong điện Thái Hòa, với sự tham dự của Toàn quyền Đông Dương và Khâm sứ Trung Kỳ, và các viên chức cao cấp khác (không có phụ nữ), tất cả đều mặc lễ phục. Sau diễn văn chào mừng của Toàn quyền và đáp từ của vua, phái đoàn Pháp đứng qua một bên, và lễ đại triều nghi bắt đầu theo nghi thức của triều đình. Dưới sự điều khiển của một quan Bộ Lễ, bá quan trên sân hướng về điện Thái Hòa long trọng lạy năm lạy và dâng "hạ biểu" chúc mừng. Lễ chính thức chấm dứt.

Sau đại triều nghi, vua thay triều phục và cùng Toàn quyền, Khâm sứ, và Thái tử Vĩnh Thụy ra cửa Ngọ Môn với đầy đủ nghi vệ long trọng để khai mạc cuộc triển lãm các lễ vật được dâng tặng tại khu "thể lâu" và "thể bằng" [các gian nhà triển lãm, gồm 8 cái nhà vuông và một nhà dài] dựng trước sân Ngọ Môn, dưới chân Kỳ đài. Nơi đây, đám đông quan lại, thương gia, kỹ nghệ gia, nhà báo, đến từ khắp mọi miền của Đông Dương, chưa kể dân chúng kinh đô, đang nô nức chực chờ từ sáng sớm để được xem cảnh tượng ít có này tại kinh đô. Người Pháp gọi đạy là cuộc triển lãm nghệ thuật vì tất cả những gì khéo nhất, đẹp nhất, nghệ thuật nhất của đất nước được dịp phô bày . . .

9-1924 – Vua đi xe đẩy có 4 bánh (ở giữa ảnh phía sau cây dù). Thái tử Vĩnh Thụy mặc áo dài đi cạnh người cầm quạt, thấy ở bên phải cây dù giữa ảnh.

9-1924 – Vua đi xe đẩy có 4 bánh (ở giữa ảnh phía sau cây dù). Thái tử Vĩnh Thụy mặc áo dài đi cạnh người cầm quạt, thấy ở bên phải cây dù giữa ảnh.

 

[Ngao5]

Lễ Tứ tuần Đại Khánh của Vua Khải Định

Những lá cờ trong hình là cờ Long tinh, hai bên vàng, giữa đỏ; là quốc kỳ Đại Nam lúc bấy giờ.

 

[Ngao5]

Lễ mừng thọ 40 tuổi (Tứ Tuần Đại Khánh) của vua Khải Ðịnh
Thái hậu mẹ của vua, đây là Đức Tiên Cung, là vợ thứ của vua Đồng Khánh và là mẹ ruột vua Khải Định

Đức Thánh Cung (1870-1935) - chính thất của vua Đồng Khánh.
Đức Thánh Cung đang được dìu đỡ, phía sau là một toa xe lửa. Không biết hình chụp ở đâu và vào dịp nào.
Bà là đích mẫu của vua Khải Định và là bà nội trên danh nghĩa của vua Bảo Đại.

Đức Thánh Cung, chính thất của vua Đồng Khánh và là mẹ đích vua Khải Định (tức là bà nội lớn của vua Bảo Đại).

9-1924 – Đức Tiên Cung, là vợ thứ của vua Đồng Khánh và là mẹ ruột vua Khải Định, trong Lễ mừng thọ 40 tuổi (Tứ Tuần Đại Khánh) của vua Khải Ðịnh

Thái Hậu đang bước xuống xe.

Các bà trong Cung đi ra xem đua thuyền trên sông Hương.

Các bà trong Cung đi ra xem đua thuyền trên sông Hương.

 

[Ngao5]

Huế 1924 - Lễ mừng thọ 40 tuổi (Tứ Tuần Đại Khánh) của vua Khải Ðịnh - Thái hậu lên thuyền hoàng gia để xem các trò chơi đua thuyền trên sông Hương

Huế, tháng 9-1924 - Lễ mừng thọ 40 tuổi (Tứ Tuần Đại Khánh) của vua Khải Ðịnh - Thuyền hoàng gia trên sông Hương trong lúc các cuộc đua thuyền diễn ra.

9-1924 – thuyền của Thái Hậu và các bà phi coi đua thuyền trên sông Hương trong Lễ mừng thọ 40 tuổi (Tứ Tuần Đại Khánh) của vua Khải Ðịnh

9-1924 – thuyền của Thái Hậu và các bà phi coi đua thuyền trên sông Hương trong Lễ mừng thọ 40 tuổi (Tứ Tuần Đại Khánh) của vua Khải Ðịnh

 

[Ngao5]

Lễ Tứ Tuần Đại Khánh mừng thọ vua Khải Định (29/9/1924)

HUẾ 1924 - Lễ Tứ Tuần Đại Khánh của vua Khải Định - Rước "kim phụng đồng" đựng chiếu chỉ của vua ra niêm yết tại Phu Văn Lâu
Kim phụng đồng (đồng nghĩa là ống): ống sơn son thếp vàng đựng chiếu chỉ của vua, treo trên một cái giá có đầu chim phụng thếp vàng.
Trong hình trên, chiếu chỉ của vua để bên trong cái (ống) "kim phụng đồng" được một quan Bộ Hộ và một quan Bộ Lại cùng toán lính hầu long trọng rước ra Phu Văn Lâu nơi chiếu chỉ sẽ được niêm yết trong một số ngày, có lính canh gác ngày đêm, để cho toàn thể dân chúng được rõ về việc tổ chức lễ Tứ Tuần Đại Khánh.
Sau đó, khi hết thời gian niêm yết, cũng hai viên quan này cùng toán lính lại rước chiếu chỉ của vua đem về giao cho Nội các cất giữ.

Ngày 29/9/1924, lễ chính thức bắt đầu lúc 8 giờ sáng trên sân Đại triều nghi và bên trong điện Thái Hòa, với sự tham dự của Toàn quyền Đông Dương và Khâm sứ Trung Kỳ, và các viên chức cao cấp khác (không có phụ nữ), tất cả đều mặc lễ phục. Sau diễn văn chào mừng của Toàn quyền và đáp từ của vua, phái đoàn Pháp đứng qua một bên, và lễ đại triều nghi bắt đầu theo nghi thức của triều đình. Dưới sự điều khiển của một quan Bộ Lễ, bá quan trên sân hướng về điện Thái Hòa long trọng lạy năm lạy và dâng "hạ biểu" chúc mừng. Lễ chính thức chấm dứt.

Các quan chuẩn bị bước ra sân Đại triều nghi phía trước điện Thái Hòa, nơi đã trải sẵn chiếu để thực hiện nghi thức bái lạy vua.

Một võ quan đứng cạnh vạc đồng đúc thời chúa Nguyễn đặt trong sân điện Cần Chánh.
Trong hình là nhà Tả Vu, nằm phía bên trái của điện Cần Chánh (tính theo bên tay trái của người đứng trong điện Cần Chánh nhìn ra ngoài). Bìa phải là một phần của Tả Dược Lang nối vào Đại Cung Môn (ở bên ngoài hình).

 

[Ngao5]

Quà và lễ vật từ quan và các tỉnh cho Lễ Tứ tuần Đại Khánh của Khải Định

 

[Ngao5]

Quà và lễ vật từ quan và các tỉnh cho Lễ Tứ tuần Đại Khánh của Khải Định

 

[Ngao5]

Những đội nhạc, kịch.... phục vụ Lễ Tứ tuần Đại Khánh của Khải Định

 

[Ngao5]

Những đội nhạc, kịch.... phục vụ Lễ Tứ tuần Đại Khánh của Khải Định

 

[Ngao5]

Bảo Đại kể:
"Cuối mùa xuân năm 1924, chúng tôi trở lại Paris. Tôi lại theo học ở học đường Hattemer. Năm ấy tôi mười một tuổi, và bắt đầu thích các bộ môn thể thao. Tôi chơi tennis ở hội Bagatelle.
Cũng năm ấy, cha tôi cho tôi chiếc ô tô đầu tiên. Đây là chiếc Panhard, có tài xế Việt Nam lái. Nhờ xe này, tôi đã đi chơi nhiều nơi quanh nước Pháp. Tôi thăm núi Mont Saint Michel, thăm lâu đài bên giòng sông Loire (Chateaux de la Loire). Tôi muốn biết hết, rất khao khát mọi sự mới lạ, để ý đến tất cả mọi điều".

Đây là chiếc xe Panhard model 1924, tương tự chiếc xe Khải Định tặng con trai

 

[Ngao5]

Vua Khải Định băng hà
Bảo Đại kể
"Cuối tháng 11 năm 1925, cụ Charles đợi tôi ngoài cổng trường, và bảo tôi rằng:
- Điện hạ Vĩnh, lão có một tin rất buồn, báo Điện hạ biết. Hoàng đế Khải Định mới băng hà ngày hôm kia (ngày 25 tháng 11 năm 1925). Điện hạ về nước để nối ngôi, kế vị vua cha. Đây là một trách nhiệm hết sức nặng nề, mà Điện hạ phải gánh vác, nhưng lão tin rằng Điện hạ đã sẵn sàng đảm trách.
Năm ấy tôi mới mười hai tuổi.
Tôi liền cùng hai cụ Charles trở về Việt Nam.
Chúng tôi đến Huế vào cuối tháng chạp. Tâm hồn tôi đã cương nghị rồi, nhưng tôi phải chuẩn bị để lên ngôi.
Trước khi mất, cha tôi đã ngỏ ý muốn tôi theo học đến nơi đến chốn ở bên Tây. Các nhà chức trách thuộc chính phủ bảo hộ được triều đình Huế mời đến để hội ý, đều có ý kiến tương đồng. Cơ mật viện liền theo đúng luật của Vua Minh Mạng đề cử một vị Đại thần nhiếp chính, để chờ ngày tôi trở về.
Cụ Tôn Thất Hân là một vị Đại thần trong tứ trụ triều đình, là anh họ tôi, một ông già hiền từ, đạo đức, được cử vào chức ấy, gọi là Phụ chính thân thần.
Sau quyết định đó vài ngày, tòa Khâm Thiên Giám chọn được ngày hoàng đạo để làm lễ đăng quang cho tôi, đó là ngày mùng 8 tháng giêng năm 1926.

1926 - Thượng thư Tôn Thất Hân, Chủ tịch Hội đồng Cơ Mật

1926 - Thượng thư Tôn Thất Hân, Chủ tịch Hội đồng Cơ Mật và Thượng thư Nguyễn Hữu Bài

1924 – Thứ ba trái sang: Tôn Thất Trâm; S.E. D’Elloy (Chánh văn phòng Khâm sứ Trung Kỳ); Hồ Đắc Trung, Nguyễn Hưu Bài; Pasquier (Khâm sứ Trung Kỳ); Tôn Thất Hân, Chủ tịch Hội đồng Cơ mật

 

[Ngao5]

Bảo Đại kể về ngày đăng quang của ông
"Sau quyết định đó vài ngày, tòa Khâm Thiên Giám chọn được ngày hoàng đạo để làm lễ đăng quang cho tôi, đó là ngày mùng 8 tháng giêng năm 1926.
Trước hôm đó, tôi đến điện Cần Chánh để nhận các bảo vật truyền ngôi. Người ta vận cho tôi bộ triều phục để lên ngôi. Đó là chiếc áo cẩm bào của Đức Hoàng đế Gia Long khai sáng triều đại. Phẩm phục này được cất giữ như linh vật, gồm có áo bào vàng, có kết trân châu bảo ngọc hia lót lông mịn phía trong, và có đầy châu ngọc đính trên.
Một vị Đại thần trong tứ trụ triều đình đã đệ trình tôi chiếc bài vàng mang chữ Việt Nam Hoàng Đế để đeo ở bên vạt áo phải, một vị Đại thần khác thì đệ trình một cuốn kim sách để mở đầu thời đại, mà trên đó có danh hiệu của tôi, là Bảo Đại, có nghĩa là Triều đại của Huy Hoàng, Vĩ Đại.
Hai chữ này do tôi tự lựa chọn trong danh sách các tên hiệu cao khiết, đẹp đẽ, của tàng Văn chương, mà các quan bộ Học, lấy trong quốc khố đồ thư ra để trình tôi quyết định. Tôi thấy hai chữ Bảo Đại rất hợp với triều đại của tôi trong sứ mạng mà tôi sẽ đảm đương.
Sau đó, theo đúng lễ nghi, tôi phải đến một mình trước nhà Thái Miếu, lễ trước bàn thờ Đức Vua khai sáng Gia Long, mà tất cả các vị Hoàng đế kế tiếp, đều phải vào lạy khi lên ngôi, như một hình thức tuyên thệ.

Lễ đăng quang được cử hành vào sáng hôm sau, và ở điện Thái Hòa. Điện này quay lưng về hướng Bắc, để nhìn xuống hướng Nam, trước mặt có một sân chầu có cắm cờ ngũ hành, viền đuôi nheo, theo đúng nguyên lý về Dịch. Nóc điện được cất trên một rừng cây cột lim, trên đó rui, mè được xếp đặt nhịp nhàng vô cùng đồ sộ. Ngai được đặt ở chính giữa điện hơi cao về phía trước nhìn ra phía sân chầu. Nóc ngai có chiếc mui bằng gỗ chạm trổ hình rồng há miệng nhe nanh trông thật kinh khiếp. Thêm nhiều chữ nho kiểu chữ triện nổi bật lên, sơn son thếp vàng.

 

[Ngao5]

"Tất cả triều thần đều ở đây, ai cũng vận phẩm phục đại trào, từ hoàng thân quốc thích đến các quan đại thần, cộng chức thượng thặng. Những đuôi cánh chuồn trên mũ sa của họ lấp lánh trong ánh sáng ban mai một ngày rất đẹp trời, Tất cả đứng theo thứ tự phẩm trật của mình. Các hoàng tử, hoàng thân đứng về một phía, các quan thì đông nghịt ở phía sân chầu.
Khi tôi đã ngồi uy nghiêm đúng như nghi thức trên ngai, quan Toàn quyền Đông Dương Alexandre Varenne vận lễ phục màu đen, trái ngược hẳn với màu sắc xanh đỏ của các vị triều thần, liền đọc một bài diễn văn rất trịnh trọng trong đó, nhân danh nước Pháp bảo hộ, ông kính chúc triều đại tôi là triều đại của thái bình, thịnh trị đầy hạnh phúc cho toàn thể nhăn dân.
Sau đó là lễ triều bái của các quan. Đầu tiên, các vị hoàng thân quốc thích đến trước Ngai cách khoảng mười lăm mét. Phần đông các vị đó đã có tuổi. Tất cả năm lần, họ lên gối xuống gối, đầu rập sát đất, râu trắng quét thềm. Lạy xong thì về chỗ cũ đứng. Tiếp theo đến lượt các quan Đại thần, cũng năm lạy trịnh trọng như vậy. Khi các vị ấy lễ xong, thì đến lượt tất cả các quan từ tam phẩm trở xuống, phủ phục tập thể. Họ lễ theo tiếng xướng của người bồi tế. Khi hô “Bái” thì tất cả đều sụp xuống sân chầu rất từ tôn thong thả, đầu sát đất. Khi hô “Hưng” thì họ lại ngửng lên để lên gối, để chờ nghe câu xướng Bái khác. Cứ thế nãm lần, và lễ triều bái này mang tính chất phục tòng, tôn kính tột bực. Mỗi khi họ phủ phục xuống đất, thì những tà áo, lòa xòa, như muốn tung bay rồi tỏa cả xuống đất như xụp xuống thành đông, không bốc cao lên được nữa.

 

[Ngao5]

Ở trên cao tôi nhìn xuống, quả là một cảnh tượng đáng chủ ý. Nó như chứa đựng một ý niệm thống trị của thể chế quân chủ, đè xuống khắp đại chúng. Năm ấy tôi mới mười hai tuổi. Tôi là Hoàng đế, và sanh ra để làm Hoàng đế. Chưa từng có lúc nào tôi lạc ra khỏi ý nghĩ đó. Trái lại tôi đã cố gắng nghiêm chỉnh làm tròn nhiệm vụ đã được trao phó cho tôi.
Khi lễ tất, súng ca-nông nổ nhiều phát báo cho toàn nhân dân Việt Nam triều đại mới của vị Tân quân.
Khi lễ tất, súng ca-nông nổ nhiều phát báo cho toàn nhân dân Việt Nam triều đại mới của vị Tân quân.
Tôi bước xuống ngai để lên một chiếc ngự liễn vẫn chờ sẵn ở cuối điện, để về ở điện Kiến Trung từ nay là chỗ ăn ở của tôi.

 

[Ngao5]

Lễ đăng quang của Hoàng đế Bảo Đại

8-1-1926 – Hoàng tử Vĩnh Thuỵ trở thành Tân Vương An Nam

 

[Ngao5]

8-1-1926 – Hoàng tử Vĩnh Thuỵ đăng quang trở thành Tân Vương An Nam niên hiệu Bảo Đại

 

[Ngao5]

8-1-1926 – Hoàng tử Vĩnh Thuỵ đăng quang trở thành Tân Vương An Nam niên hiệu Bảo Đại

 

[Ngao5]

8-1-1926 – Hoàng tử Vĩnh Thuỵ đăng quang trở thành Tân Vương An Nam niên hiệu Bảo Đại

Lễ đăng quang của hoàng đế Bảo Đại. Nhóm vệ binh và những người khiêng kiệu ngồi nghỉ trước Đại Cung Môn.

 

[Ngao5]

8-1-1926 – Hoàng tử Vĩnh Thuỵ đăng quang trở thành Tân Vương An Nam niên hiệu Bảo Đại

Vua Bảo Đại ra về sau khi viếng Thế Miếu. (Trong hình là Hiển Lâm Các đối diện với Thế Miếu).
Một ngày trước lễ đăng quang Hoàng thái tử Vĩnh Thụy đến điện Cần Chánh nhận các bảo vật truyền ngôi gồm: ngọc tỷ, long bào, kim sách, kim bài. Sau đó tân quân rời điện Cần Chánh đển viếng Thế Miếu.

Lễ đăng quang của vua Bảo Đại (ngày 8-01-1926) - Mặt trong Ngọ Môn và cầu thang lên Lầu Ngũ Phụng

Lễ đăng quang của vua Bảo Đại (ngày 8-01-1926) - Mặt trong Ngọ Môn và cầu thang lên Lầu Ngũ Phụng

Lễ đăng quang của vua Bảo Đại (ngày 8-01-1926) - Mặt trong Ngọ Môn và cầu thang lên Lầu Ngũ Phụng

Lễ đăng quang của vua Bảo Đại (ngày 8-01-1926) - Phía trước Đại Cung Môn

 

[Công Tôn Chén]

Cụ này có em rolex huyền thoại đây...