[TT Hữu ích] Ảnh phục chế-xử lý màu về Việt Nam xưa [phần 2]

[doctor76]

Ảnh chụp chùa Báo Ân, người Pháp gọi đó là chùa Khổ Hình, vì nơi đây nhà Nguyễn đem tù nhân ra xử, ảnh chụp năm.1888, chùa được sửa chữa lại để làm nhà kho cho Sở Cảnh sát thuộc địa.

 

[doctor76]

Một quán ăn [restaurant] trên phố Hàng Trống, Hà Nội, năm 1888.
Ảnh do sĩ quan Pháp T.G.Faber chụp.
-------------
Faber chụp cho hiệp hội địa lý Paris, lúc đầu, hiệp hội có ý khôi phục lại một số di tích thành cổ Thăng Long, nên thuê Faber chụp lại rất nhiều ảnh, tuy nhiên, do nhà Nguyễn phá rất khoa học, nên hiệp hội bó tay.

 

[doctor76]

Một gia đình nông dân ở Đà Nẵng, năm 1892, nhìn cơ ngơi nhà cụ khá giả, 3 con trâu đang giẫm lúa?
-----------------
Ảnh do Camelia Paris chụp.

 

[doctor76]

Những người dân tộc Mán Tiền [nay gọi là Dao đỏ] ở chợ Nguyên Bình, Cao Bằng, ảnh chụp năm 1902.
Tiếng Anh:
Man-Tien women at the market of Nguyen-Binh. Upper-Tonkin. On 1902.
Tiếng Pháp:
Femmes Man-Tien au marché de Nguyen-Binh. Haut-Tonkin,en 1902.
------------------
Ảnh của LL/Roger Violet.

 

[doctor76]

Lạng Sơn, 4 cô gái người dân tộc [chú thích trong ảnh là người Thổ], ảnh chụp năm 1890.
Tiếng Pháp:
Tonkin-Langson- Femmes Tho.
--------------
Ảnh của P.Dieulefils.

 

[Mr. Bảnh]

Đây là Dương Mã thành của cổng Tây đó cụ. Nó là tác phẩm của cụ Tổng trấn Nguyễn Văn Thành, thông gia với vua Gia Long (nhưng vẫn bị ăn thảm án như các vị Chưởng quân thời hậu chiến khác ).

Cụ Đốc cho e xin ảnh xịn của 3 ảnh này tiếp nhé. Đa tạ cụ!!!

P/s: khu vực cổng Tây trên bản đồ 1885

Ảnh chụp thành Hà Nội, năm 1888, ảnh do sĩ quan Trumelet-Faber, Gustave [1852-1916] chụp, chú thích là chụp " Bán Nguyệt" toàn cảnh thành Hà Nội.
Dấu vết các công trình thời Lê vẫn còn. Trong bồn cỏ trước cây cầu bắc qua hào nước vào thành còn có khẩu đại bác của nhà Nguyễn bị quân Pháp đóng làm cọc xuống đất.
Tác giả vốn là sĩ quan đóng quân trong khu vực thành Hà Nội nên có những bức ảnh rất độc đáo về thành Hà Nội xưa.
------------------------
Vue panoramique d'une demi-lune de la Citadelle de Hanoi.
------------------------

 

[turnviet]

Phố Hàng Đào, Hà Nội, ảnh chụp vào một buổi trưa nắng chói chang năm 1896.
Tiếng Pháp:
Tonkin. Hanoi, rue de la Soie.
------------
Ảnh của André Salles.
------------

Hàng Đào giờ vẫn đông đúc. Cả phố không thấy cái cây nào nhỉ

 

[doctor76]

Hàng Đào giờ vẫn đông đúc. Cả phố không thấy cái cây nào nhỉ

Lúc này Pháp vẫn chưa trồng cây do phố chật quá cụ ạ. Bắt đầu từ 1898 mới mở rộng phố hơn và trồng cây.

 

[doctor76]

Đây là góc chụp khác của ảnh ở post #231, tức cũng là Dương Mã thành của cổng Đông đó cụ. Nó là tác phẩm của cụ Tổng trấn Nguyễn Văn Thành, thông gia với vua Gia Long (nhưng vẫn bị ăn thảm án như các vị Chưởng quân thời hậu chiến khác ).

Cụ Đốc cho e xin ảnh xịn của 3 ảnh này tiếp nhé. Đa tạ cụ!!!

Nguyễn Văn Thành cúc cung phục vụ Nguyễn Ánh, đi cướp cơm chim ở Xiêm cho Ánh ăn, cả đời đi đánh Tây Sơn, làm bao nhiêu công việc, cùng với Lê Văn Duyệt là 2 tướng giỏi nhất nhì.
Ông ta tham gia biên soạn bộ Hoàng Việt luật lệ, tuy copy luật nhà Thanh, nhưng có những cải tiến, bớt những hình phạt tàn khốc như : Chu Di, Lăng trì.., tuy nhiên, về sau Minh Mạng cho khôi phục lại hết và thêm hình phạt tàn khốc hơn như: Chém ngang lưng, chu di cửu tộc, thập tộc, biền tru [ chém ngay không cần xét xử, đồ sát tất cả dân làng nào nếu có người tham dự khởi nghĩa]
Thành sau ủng hộ con cái Hoàng tử Cảnh lên ngôi nên Ánh vu cho con trai Thành làm thơ " phản nghịch " ban cho thuốc độc mà tự xử,Thành bò lê bò càng kéo áo Ánh khóc lóc xin tha, Ánh gạt tay bỏ đi, Thành đành chết và con bị chém.

 

[Mr. Bảnh]

Ảnh quá độc, lại được phục chế rất xuất sắc

Cụ cho em xin ảnh gốc xịn với nhá

Hình ảnh toàn bộ khu vực chùa Một Cột, ở vị trí chụp ảnh này, chùa nằm về phía Tây thành Hà Nội, xung quanh là các con kênh đầy nước, phế tích của những bức tường thành, lầu gác, cung điện thời Lê còn hiện rõ. Có thể thấy chùa Một Cột xưa nằm giữa trung tâm quần thể cung điện thời Lý, Trần, Lê, có kênh đào để thuyền Ngự và các thuyền khác đi....
Ảnh chụp năm 1888.
Tiếng Pháp:
Pagoda de Mot Cot.
Elle est située sur la face occidentale de la Citadelle dont on voit d'aileurs les fossés.
----------------------------
Ảnh của sĩ quan Gustave Trumelet-Faber [1852-1916], sau lên Chuẩn tướng [Général de Brigade].
---------------------------
Sau khi tàn phá toàn bộ cung điện nhà Lê, nhà Nguyễn cho xây các công trình khác ra khỏi trung tâm Hoàng Thành, khu vực chùa trở lên hoang vu.
Cũng giống như các công trình Chăm Pa, nhà Nguyễn luôn vô đối trong việc tàn phá các di tích của triều cũ.

 

[doctor76]

Những người dân đang ngồi nghỉ dưới tán cây đa bên quán nước ven đường, ảnh có lẽ được chụp ở miền Trung [Annam] khoảng 1875-1879.
Tiếng Pháp:
Hommes et femmes assis à l'ombre d'un arbre, au bord d'une route de l'Annam.
--------------------------
Ảnh do Émile Gsell chụp.

 

[doctor76]

Nam Kỳ, một cô gái đứng trước cổng nhà, ảnh chụp năm 1867.
Tiếng Anh:
A pathway through a forest leading to a gate at which a native girl stands.
[Một lối mòn xuyên qua rừng dẫn đến một cánh cổng nơi một cô gái bản địa đang đứng]
--------------------------
Ảnh của John Thomson, nhà địa lý kiêm nhà thám hiểm người Scotland, ảnh của ông được chụp bằng phương pháp "glass photonegative" " wet collodion" cho chất lượng ảnh rất cao.

-------------------------

 

[doctor76]

Ảnh chụp khu Lăng Cha Cả, năm 1867.
Tiếng Anh:
A large building in a garden, with a large and elaborate gateway. In the foreground, a tree to the right.
-----------------------------
Có lẽ khi chụp ảnh này, John Thomson cũng không rõ tên địa danh như bức ảnh chụp trước đó 1 năm [1866] của Émile Gsell.
----------------------------
Lăng Cha Cả là khu lăng mộ của Giám mục Bá Đa Lộc, tên Pháp là Pierre Joseph Georges Pigneau [1741-1799], người đã giúp đỡ và che chở Nguyễn Ánh [vua Gia Long sau này] rất nhiều trong cuộc chiến chống nhà Tây Sơn.
Giám mục Bá Đa Lộc chết ngày 09 Tháng 10 năm 1799 trong cuộc bao vây và ngay trước khi cuộc chinh phục của pháo đài Quy Nhơn thành trì cuối cùng của quân Tây Sơn. được đưa về Gia Định vào ngày 16 tháng 10, thi hài của Pigneau đã được đặt trong Dinh Tân Xá và đã nằm trong trạng thái như vậy trong một tháng.
Một kiến trúc sư người Pháp tên là Barthélemy được giao nhiệm vụ xây dựng theo phong cách triều Nguyễn lăng mộ ở làng Tân Sơn, trong khi Thái tử Cảnh đã được giao phó sắp xếp chi tiết cho lễ tang. Mặc dù các chiến dịch đang diễn ra tại Quy Nhơn, chúa Nguyễn Phúc Ánh tự thực hiện một chuyến để xuôi nam đến Gia Định để tham dự tang lễ của Pigneau vào ngày 16 Tháng Mười Hai 1799.
Petrus Ký mô tả cách thức rước từ Dinh Tân Xá đến lăng mới xây dựng vào khoảng hai giờ sáng ngày 16 tháng 12 năm 1799:
“Một thánh giá lớn, làm từ những chiếc đèn lồng khéo léo sắp xếp ở đầu đám rước, theo sau là một kiệu điêu khắc công phu màu đỏ và vàng, rên cao là một bục trang trí công phu và có bốn người khiêng.”Đầu tiên đặt một tấm bia mang các nhân vật 皇 天 主 宰 [Hoàng thiên chúa tể] bằng những chữ vàng. Thứ hai chứa một hình ảnh của Thánh Paul và một hình ảnh thứ ba của Thánh Peter, người bảo trợ của các giám mục Adran. Thứ tư chứa đựng hình ảnh của các thiên thần hộ mệnh và thứ năm là một hình ảnh của Đức Trinh Nữ Maria.
Sau đó hình mẫu đo khoảng 15 feet chiều dài và được làm từ vải gấm hoa,trên đó có thêu chữ vàng các danh hiệu của giám mục Adran do vua nước Pháp và Chúa của Đàng Trong [Nguyễn Phúc Ánh], cũng như những người của văn phòng giám mục của Ngài tặng. Sau đến các phù hiệu của các vị giám mục, thập giá được đặt ở phía trước của chiếc xe tang. Ở hai bên của kiệu là những người Kitô giáo và giáo sĩ từ mọi nhà thờ ở Nam Kỳ.
Xe tang chở thi thể giám mục là dài khoảng 20 feet chiều dài, chở 80 người đàn ông tuyển chọn, và được bao phủ bởi một mái vòm vàng thêu.” Trên đó đặt “quan tài tráng lệ … .. phủ bằng vải gấm hoa đẹp và được bao quanh bởi 25 ngọn nến thắp sáng lớn. ”
------------------------------
Ảnh của John Thomson, kỹ thuật chụp: glass photonegative, wet collodion, kích thước kính ảnh: 16.5 x 21.5 cm (6½ x 8½ in.)
-------------------------------

 

[doctor76]

Một nhóm trẻ em, ảnh có lẽ được chụp ở miền Trung [Annam], khoảng 1875-1879.
Tiếng Pháp:
Groupe d'enfants Annamite.
---------------------------
Ảnh do Émile Gsell chụp.
--------------------------

 

[doctor76]

Chân dung một phụ nữ Nam Kỳ, với trang phục áo Ngũ Thân và chiếc nón lá kiểu nón Ba tầm ngoài Bắc,tuy nhiên kích thước nhỏ hơn một chút, ảnh chụp năm 1866.
Tiếng Pháp:
Cochinchine-Femme Annamite.
-----------------------
Ảnh do Émile Gsell thực hiện.
----------------------

 

[doctor76]

Bên trong phòng bán vé của ga Hà Nội, ảnh chụp năm 1927, phía bên tay phải ảnh là phòng của trưởng ga [chef de Gare]
-------------
Vé tàu có 3 hạng, hạng nhất, hạng nhì, hạng ba.
Ga Hà Nội, tên đầy đủ là ga trung tâm Hà Nội, nhưng người dân vẫn gọi là ga Hàng Cỏ, được khánh thành năm 1902. Ga do kiến trúc sư Guillenmoto thiết kế và chỉ đạo thi công.
-------------

 

[doctor76]

Xuất khẩu lao động thập niên 1920s ở Hải Phòng.

 

[doctor76]

Khu phố chính của Bắc Ninh, năm 1884, ngay sau khi quân Pháp tấn công thành.
Trận thành Bắc Ninh năm 1884 diễn ra giữa quân Pháp và quân Thanh [do nhà Nguyễn cẦu viện], quân Cờ Đen.
Trong cơn bĩ cực, nhà Nguyễn cầu cứu quân Tàu oánh Pháp, miền Bắc lúc này là chiến trường giữa quân Pháp - Cờ Đen - Thanh-một số quân triều đình Huế.... thực tế, có lúc quân Pháp cũng khốn đốn, nhưng ưu thế về hỏa lực dần nghiêng về Pháp.

 

[doctor76]

Không gian thờ cúng ngày Tết của một gia đình giàu có ở Vĩnh Yên, 1920s.

 

[doctor76]

Nam Kỳ, 1866, một khu lăng mộ cực lớn và những người dân.