Xin “ông” Amway hãy tha cho gia đình tôi!
Các bạn thân mến, khi tôi đang viết những tâm sự này để chia sẻ với mọi người thì dưới phòng khách, hàng chục vị khách đang được mẹ tôi mời tới để giới thiệu dùng sản phẩm Amway và tham gia hình thức bán hàng đa cấp này. Nếu như trước kia, khi mẹ tôi chưa tham gia Amway, thì thứ 7 và chủ nhật là ngày mà gia đình tôi quây quần bên nhau dù cả nhà mới có 6 người.Và phòng khách là nơi chúng tôi cùng ngồi xem ti vi hay uống trà và bàn luận về mọi thứ, thì nay, cứ tối chủ nhật và thứ 7, nó trở thành địa điểm hội thảo của Amway.
Gia đình nhà chồng tôi được xếp vào hàng khá giả tại Hà Nội. Vì sao ư, mọi người bảo rằng, bố mẹ lương cao, có địa vị; con cái học hành tới nơi tới chốn, xinh xắn, công việc ổn định, có thu nhập tốt; có 02 căn nhà 05 tầng rộng hơn trăm mét tại 02 quận lớn của thành phố; có vườn rộng hàng nghìn mét vuông tại Hòa lạc và có 02 chiếc ô tô dùng để đi lại; chưa kể còn có 4 chiếc xe máy và những mảnh đất mà bố tôi mua mà không cho chúng tôi biết.
Khi chúng tôi cưới nhau, bố chồng tôi bảo rằng, chỉ mong tôi có công việc nhàn nhã, có nhiều thời gian chăm sóc gia đình, hương khói cho tổ tiên. Bố tôi không muốn con dâu phải lăn lê kinh doanh kiếm tiền vì điều kiện gia đình tôi không phải là nghèo khó.
Tuy vậy, vợ chồng tôi vẫn đang nóng lòng muốn kinh doanh để tích cóp vốn cho gia đình nhỏ của mình. Và hàng tối trước khi đi ngủ, chúng tôi vẫn bàn luận với nhau.
Mẹ tôi tuy sắp nghỉ hưu nhưng là mẫu người năng động. Hầu như mẹ có ít thời gian cho gia đình. Ngày mẹ đi dậy học, tối mẹ đi dậy khiêu vũ cũng là để rèn luyện bản thân. Vì thế, hầu như tối nào nhà tôi cũng ăn uống tạm bợ, có gì ăn nấy. Và thường là mẹ ăn tạm đồ nguội trước hoặc ra ngoài ăn rồi đi làm. Ở nhà, mấy anh em lại tự nấu nướng còn bố tôi lại lên phòng 1 mình.
Tôi về làm dâu, thay mẹ làm việc gia đình. Dù vất vả, tôi chưa từng kêu ca hay phàn nàn gì cả. Tôi có chút hâm mộ mẹ tôi vì mẹ là người rất hiện đại và suy nghĩ thoáng. Mẹ hay ủng hộ tôi đeo đuổi những giấc mơ của riêng mình. Tôi và mẹ hay gần gũi nhau. Khi cuối tuần mẹ con tôi đi mua sắm, đi ăn uống. Đến bữa chúng tôi cùng nấu nướng. Buổi tối khi mẹ tôi đi dậy về là tôi lại chờ để hâm cơm cho mẹ ăn. Và những lúc cạnh nhau, Mẹ hay kể cho tôi nghe về cuộc đời của mẹ, về những chuyện buồn chuyện vui của mẹ. Thế nên trong gia đình này, tôi lại là người biết mọi chuyện. Tôi rất thương và yêu quý mẹ tôi.
Rồi dần dần, gia đình nhà tôi không còn êm đềm như trước nữa. Tôi cũng “sợ” ngồi với mẹ sau mỗi ngày làm việc mệt mỏi và vất vả. Bố tôi chẳng mấy khi về nhà. Trong nhà thường xuyên có lời trách móc và mắng mỏ của mẹ tôi giành cho tất cả mọi người. Tại sao chỉ trong 02 tháng mà gia đình tôi lại vậy? Không phải vì tiền, không phải vì chuyện gia đình mà là vì Amway. Mọi chuyện bắt đầu từ khi mẹ tôi tham gia Amway.
Trong khi cả nhà tôi, ai cũng từng hiểu về Amway và hình thức bán hàng đa cấp và ít nhất là tôi từng tham gia bán hàng đa cấp 1 lần cũng như có nhiều người bạn tham gia kinh doanh Amway. Chỉ riêng mẹ tôi là chưa hề biết tới nó cũng như hình thức kinh doanh này. Mẹ tôi lại không thích ở nhà khi nghỉ hưu, mẹ tôi muốn đi chơi, đi nước ngoài, muốn nâng mũi, mua xe….Nói tóm lại, nếu như bố tôi muốn mẹ có nhiều thời gian nghỉ ngơi, đi lễ chùa cầu phúc cho con cháu, tham gia hoạt động cộng đồng, là chỗ dựa tinh thần cho chồng con thì mẹ tôi muốn bản thân mình hoàn toàn ngược lại. Mẹ tôi thích làm việc, thích ra ngoài vì nghĩ rằng, ở 1 chỗ là ì trệ và không còn quan trọng với gia đình nữa.
Tôi tôn trọng suy nghĩ này của mẹ dù tôi biết nhiều người phụ nữ nghỉ hưu, họ rất hạnh phúc khi dành thời gian chăm lo cho gia đình mình sau hàng chục năm trời phải đi làm kiếm tiền nuôi con.
Khi mẹ tôi được giới thiệu tham gia Amway, bố con tôi không ngăn cản mà chỉ muốn mẹ biết những thông tin về nó. Chúng tôi lên mạng tìm các bài viết cả tích cực cả tiêu cực về Amway mang về cho mẹ đọc. Tôi gặp bạn bè tôi nghe họ nói về Amway và những vấn đề nguy hiểm khi tham gia Amway để về tôi kể cho mẹ tôi nghe. Bố tôi nói chuyện với mẹ tôi về nó…Tất cả chỉ để mẹ hiểu rõ những mặt được và chưa được của nó. Thế nhưng, sau hàng loạt các buổi đi nghe giới thiệu sản phẩm, các buổi gặp gỡ khách hàng, các buổi thuyết giáo của các bậc đã thành công rực rỡ với công việc kinh doanh này, các buổi giải thích vì sao nên tham gia Amway…vào các tối và ngày nghỉ trong tuần, thậm chí mẹ tôi xin nghỉ công tác để đi nghe giảng về Amway, mẹ tôi không hề tin những gì chúng tôi nói. Mẹ một mực cho rằng nó vô cùng tuyệt vời. Và với vài chục năm cũng tham gia kinh doanh của mẹ, mẹ biết nó là hình thức kinh doanh tuyệt nhất từ trước tới nay.
Mặc dù không hề muốn mẹ tham gia nhưng chúng tôi không phản đối và tỏ ra tôn trọng mẹ. Mọi thứ sẽ chẳng có gì nếu mẹ tôi không quay ra thuyết phục bố và chúng tôi mua hàng.
Ngay từ đầu, chúng tôi đã nói là sẽ không tham gia. Mà sẽ ủng hộ mẹ tôi bằng cách mua vài sản phẩm dùng, mặc dù hàng của Amway rất đắt!.
Tuy nhiên, mẹ tôi lại ngược lại, muốn cả nhà phải tham gia. Mẹ tôi nghĩ mọi cách để lôi kéo cả gia đình tham gia. Cứ gặp nhau, là mẹ tôi lại nói về Amway thao thao bất tuyệt dù chúng tôi đã thể hiện rõ quan điểm. Thay vì những câu chuyện tham hỏi nhau, tâm sự với nhau trước kia thì chỉ có mẹ tôi nói về Amway. Chúng tôi vô cùng mệt mỏi và thấy thất vọng.
Em gái tôi đang có người yêu. Mẹ tôi bảo rằng, nếu người yêu nó mà không tham gia Amway thì đừng hòng yêu con gái mẹ. Sinh nhật mẹ, 8/3, mẹ bảo là mẹ chẳng cần ai tặng quà; nếu không tham gia Amway ủng hộ mẹ. Ngày sinh nhật em trai tôi, mẹ không tham dự cùng gia đình vì nó trùng vào đúng dịp có hội thảo Amway. Ngày cuối tuần mẹ cũng đi Amway. Các buổi tối mẹ nghỉ dạy khiêu vũ để đi Amway. Có ngày thường, mẹ cũng xin nghỉ công tác để đi dự hội thảo Amway…cộng với việc chúng tôi sợ phải nghe mẹ nói về Amway; thậm chí vài ngày liền chúng tôi còn chả thấy mặt nhau.
Chúng tôi nghĩ có lẽ là mẹ thôi rồi, không còn thuyết phục chúng tôi tham gia nữa. Thì ngược lại, mẹ tôi quay ra trách móc và coi thường cả mấy bố con tôi. Mẹ tôi nói trước mặt con cái là để có ngày hôm nay, tất cả là công sức của mẹ. Mẹ tôi phủ nhận mọi công lao của bố tôi. Rồi mẹ tôi nói vợ chồng chúng tôi ăn bám, chỉ biết dựa dẫm vào bố mẹ, chỉ biết ở nhà cao cửa rộng, đi ô tô mà không biết làm ăn. Mẹ tôi bảo các em tôi lười biếng, chậm chạp và không biết cách chớp cơ hội. Mẹ bảo là bố con tôi quá chán, không nhạy bén và thông minh.
Mẹ tự động mua hàng chục triệu hàng mang về nhà vì bảo rằng hàng Amway sắp tăng giá, tăng vài chục phần trăm. Rồi số hàng đó, mẹ tôi phân cho bố con tôi dùng 1 phần. Bố tôi không dùng trả lại thì mẹ lại bắt đầu nói trách móc, giận dỗi và kêu ca bố tôi. Nếu ngày xưa mẹ dạy tôi tiết kiệm dùng nước rửa bát Mỹ hảo chỉ mười mấy nghìn thì nay mẹ bắt tôi ngày nào cũng phải xịt nước cọ nhà bếp Amway hơn trăm nghìn. Tất cả mọi sản phẩm của Amway đều đắt, theo như tôi biết, sản phẩm thấp nhất là kem đánh răng mà đã chín mấy nghìn rồi.
Mẹ biết dù nói nữa thì bố con tôi không tham gia, nên lại quay ra nhiếc móc tiếp và luôn khó tính. Hầu như lúc nào tôi cũng thấy khuôn mặt của mẹ như suy tính điều gì đó. Riêng tôi là con dâu, mẹ tôi càng thể hiện sự khó tính của mình. Tôi làm gì mẹ cũng không thích. Mua gì mẹ cũng chê. Nói gì mẹ cũng vặn vẹo. Trong khi tôi luôn được mọi người yêu quý và đánh giá là dâu hiền và thảo. Thâm tâm tôi luôn yêu quý và mong mẹ cũng yêu quý tôi vậy.
Chồng tôi luôn trăn trở để kinh doanh. Công việc căng thẳng vậy mà mẹ tôi toàn nói thẳng là chồng tôi chỉ biết ăn bám và dựa dẫm vào bố mẹ. Lương của tôi cũng không phải thấp, ngoài ra tôi cũng có vài dự án kinh doanh nên chẳng có lúc nào gọi là rảnh rỗi. Vậy mà mẹ toàn xen kẽ việc giáo huấn người vợ phải lao động kinh doanh ra sao với việc bảo tôi nên tham gia Amway.
Từ người trong gia đình, mẹ thuyết phục họ hàng tham gia Amway. Mẹ tận dụng các buổi giỗ chạp, cưới xin, đám hỏi, lên nhà mới…để mang hàng tới giới thiệu cho mọi người. Mẹ còn mang hàng đống hàng mang về quê để giới thiệu. Người ở quê toàn làm ruộng, theo như bố tôi nói là họ cần mẫn nắng mưa vài tháng mới bán được vài trăm nghìn một sào lúa. Ấy vậy mà mẹ tôi cũng không tha. Họ cũng không hiểu biết về Amway, về cái gọi là tuyệt vời mà mẹ tôi nói với họ. Họ hỏi mẹ tôi là, muốn da bớt nhăn và đen sạm đi thì nên uống gì. Mẹ tôi bảo rằng, cứ tin chị, uống vitaminC kết hợp với vitamin Daily (2 sản phẩm của Amway) là da hết luôn. Thế là họ đều tin và họ hứa về bàn với chồng để lấy tiền bán thóc mua hàng cho mẹ.
Rồi tới sinh viên. Mẹ bảo là sinh viên mà mẹ đã giới thiệu tham gia Amway thì chơi suốt mà 1 tháng cũng bán được 1 triệu tiền lãi. Trong khi thực sự là tôi chưa thấy sinh viên nào tham gia Amway và đã bán hàng. Mẹ khiến cho sinh viên, những đứa còn nghèo, muốn nhiều tiền để trang trải việc học, muốn đổi đời tin vào cô giáo của mình. Có những sinh viên tới nộp ảnh và 200.000 đồng làm thẻ cho mẹ tôi mà nó vẫn không biết làm thế để làm gì. Tôi hỏi biết để làm gì không, nó bảo là em không biết, cô bảo cứ mang sang, cô dậy làm giàu!. Mẹ tôi còn hứa, em nào tham gia Amway, mẹ tôi sẽ ưu tiên điểm học tập hơn.
Bố con tôi thấy vậy thì buồn lắm, nói thì mẹ tôi không nghe. Bố mẹ tôi suốt ngày cãi nhau vì bố tôi không đồng ý mẹ đối xử với người nông dân như vậy. Thậm chí mẹ còn tìm cách có số điện thoại của những người công tác tại cơ quan bố tôi để gọi điện mời họ tham gia Amway. Bố mẹ tôi càng căng thẳng hơn. Mẹ tôi bảo là, cả nhà tôi chả ai quan tâm mẹ. Ai cũng lười biếng và dựa dẫm. Mẹ tôi chả cần. Mẹ tôi bảo là quá buồn vì gia đình tôi đối xử với mẹ như vậy.
Giờ, gia đình chúng tôi chẳng còn như xưa nữa, có 2 tháng, từ khi mẹ tôi tham gia Amway mà đã trở thành vậy. Bố tôi ở luôn trên vườn và không về nhà. Chúng tôi thì không thích ngồi nói chuyện với mẹ. Tôi phải làm nhiều việc nhà hơn vì mẹ tôi không có thời gian cho gia đình nữa. Mẹ nói mẹ phải kinh doanh vì ước mơ của mình.
Mẹ nói chúng tôi rằng, tham gia Amway thì sau này chỉ chơi thôi mà vẫn có tiền. có thể vì thế, mà mẹ chấp nhận đêm ngày bỏ bê công việc giảng dậy, khiêu vũ và nghỉ ngơi cho Amway. Suốt ngày mẹ tìm cách làm sao để lôi kéo người tham gia Amway. Nhà tôi giờ chất đống hàng, tôi chưa thấy ai tới mua hàng cho mẹ. Cứ tháng nào Amway thông báo tăng giá là mẹ lại mua chục triệu tiền hàng thủ sẵn.
Bố tôi dạo này buồn lắm. Chúng tôi rất thương bố tôi mà chả biết phải làm sao. Bố tôi bảo là có cách nào để mẹ tỉnh ra không, không còn mê muội nữa không? Thì bạn tôi từng tham gia Amway và đã bỏ nói rằng, chỉ có cách là cứ để bác ấy làm, đến khi thất bại mới thôi mê muội. Vì bạn tôi trước đây cũng như vậy!.
Chúng tôi đều làm kinh doanh, nên hiểu mô hình kinh doanh đa cấp. Chúng tôi đều biết bản chất của nó là hay nhưng tại VN, tôi thấy nó bị biến chất. Nó xâm nhập và thúc đấy người tham gia ngày đêm nghĩ cách bán hàng, tìm mọi cách để lôi kéo người tham gia kể cả hình thức khóc, trách móc và giận dữ người thân. Thậm chí, là lừa dối để lôi kéo người tham gia. Khi không tham gia thì ghét bỏ, coi thường người bị mời đó. Nó biến từng người tham gia trở thành 1 con thiêu thân tiêu hàng và là khách hàng trung thành của nó…
Ôi, tôi thấy thật là nguy hiểm. Giờ mấy bố con tôi thay vì bình thường đã quay sang ghét Amway. Chúng tôi đều cho rằng nó quá nguy hiểm. Nhà tôi giờ đã trở thành địa điểm tổ chức hội họp và giới thiệu sản phẩm.
Tôi buồn và ước một ngày mẹ tôi trở về ngày xưa, ngày gia đình tôi êm đềm, thật hạnh phúc và vui vẻ. Mẹ tôi lúc đó đáng yêu làm sao. Mẹ tôi cũng sắp 60 tuổi rồi. Rồi mẹ lại về với đất. Không biết lúc đó, mẹ có nghĩ gì về quãng thời gian này hay không? Lúc đó, biết trân trọng những thời gian bên gia đình thì có lẽ là đã quá muộn!.
...........................
Các bạn thân mến, đây không phải là câu chuyện của tôi, nhưng nó cũng gần giống câu chuyện đã diễn ra cách đây không lâu mà vợ là nạn nhân trong câu chuyện đó. Tôi không có ý bài trừ hay cổ súy hình thức bán hàng đa cấp, nhưng nếu cứ theo cách làm này thì bán hàng đa cấp sẽ khó để phát triển ở VN.
