Mình theo dõi Cụ này trên face, có bài phân tích về Vin khá hay cũng trùng quan điểm của mình. Em lấy nội dung về đây để các cụ có thêm góc nhìn mới và tranh luận tiếp.
---
Dòng suy nghĩ này rất thú vị trong tuần rồi lúc quan sát VF lên sàn. So sánh với các chuẩn phổ thông mà người bình dân Mỹ cũng tuân thủ dễ dàng như hơi thở thì cách làm việc của VF sang Mỹ vẫn lấy việc được việc chứ không lấy việc làm đúng, đủ, tốt. Về lâu dài, mình cho đây sẽ là mấu chốt của việc VF thất bại ở Mỹ, tức là các giá trị của VF là đại diện cho lối làm việc bất chấp, bứt lên, đè nén, vồ chụp, ba hoa, lạm dụng nguồn lực công, phổ biến cho giới tư bản thân hữu ở Việt Nam, và cách làm việc đó hoàn toàn không tương thích với Mỹ. Khi hai bên mâu thuẫn với nhau, VF sẽ là bên thua.
Mùa hè vừa rồi mình nhìn thấy ví dụ điển hình của cách VF hoạt động hiệu quả ở Việt Nam. Đầu một tuần mình lần đầu nghe thấy việc VF ra hãng taxi xanh, cuối tuần sau đó thì taxi đã chạy tung tăng ngoài đường, Nội Bài đã có cây sạc điện cho taxi, vv. Trong một đất nước quê ta nơi thủ tục hành chính còn là một rừng cây một đời người thì cách mà Vin muốn gì được nấy như thế phải nói là có ai đó thương Vin như thương con đẻ vậy.
Ở Mỹ, Vin tất nhiên sẽ không thể hành xử kiểu muốn gì được nấy như vậy. Ở đây mình xin nói thêm một điểm là xã hội Mỹ không nhắm mắt tin vô điều kiện năng lực làm đúng, tốt của người dân và vì thế vẫn có nhiều người Mỹ hành xử ba trợn, liều lĩnh, lừa dối, lạm dụng vv. Ở trên cao thì Mỹ có hệ thống pháp luật gần như đã đạt tới sự hoàn thiện. Khi chưa cần, pháp luật Mỹ không động vào bạn, bạn tự chọn hành xử thế nào tùy ý, nhưng khi có việc tranh chấp, mâu thuẫn lôi nhau ra tòa, thì hai bên tranh cãi xem xét từng cái tơ cọng tóc của nhau, và mọi cách hành xử phi tiêu chuẩn lúc trước sẽ bị đặt lên so đo, soi xét hết. Lúc đó, những thứ tự do bừa bãi không ai kiểm soát lúc trước sẽ bị người ta trừng phạt.
Thành công ở Mỹ là một đỉnh cao xứng đáng đạt được, và nếu thành công được ở Mỹ thì VF sẽ thành công được ở đa số những nơi khác. Với một mục tiêu quan trọng, cao cả như vậy, thì cách hành động của VF lại vội vàng, không tương xứng, làm như là để lập thành tích chào mừng cái gì đó, như thực hiện một nhiệm vụ chính trị nào đó, như để báo công dâng ai đó, như để báo hiếu ai đó, như để lập công chuộc tội đâu đó.
Lấy ví dụ việc chuyển hàng ngàn xe sang Mỹ rất rình rang trong khi hệ thống showroom chưa làm xong, xe mang đi trống rung cờ mở, tới hết 6 tháng đầu năm nay mới bán/cho thuê được bao nhiêu không biết nhưng số xe VF đăng ký ở Mỹ mới chỉ 130 cái. Như vậy việc đúng cần làm là để bán cho được xe thì không làm cho tốt, mấy việc trống rung cờ mở khua chiêng gõ mõ lại làm rất rình rang.
Ban đầu Vin dự tính bán xe cho thuê pin, sau thấy phản hồi kém thì bỏ. Việc đó là bình thường. Ban đầu họ dự định bán xe trực tiếp tới người tiêu dùng để cắt đi giới trung gian thương lái. Giờ thấy mô hình showroom riêng vừa đắt đỏ vừa không hiệu quả - ví dụ VF có một trăm mấy chục showroom nhưng số xe đăng ký cũng mới được một trăm mấy chục cái, tức là trung bình mỗi showroom xây cất và duy trì đắt đỏ chỉ đăng ký được một xe trong 6 tháng đầu năm. Giờ họ bắt đầu đánh tiếng với các dealers tức các hãng bán xe. Ở Mỹ này có những giới nghề nghiệp bị coi là bọn cặn bã thì trong đó bọn bán xe hơi ở các dealership là một trong những nhóm đạo đức kém nhất, la liếm, dối trá nhất, và hoạt động chỉ vì một mục đích duy nhất là tiền. VF mà phải làm việc với đám đó thì sẽ là khởi đầu của con sư tử đánh nhau với đàn linh cẩu. Nếu phải đặt cược thì mình đặt cho bọn dealers thắng khi hai bên có tranh chấp. Vin không phải là đối thủ ở Mỹ của bọn cặn bã đó.
Ban đầu VF dự định đi đường IPO đàng hoàng. Con đường đó là con đường ngay thẳng, chính trực. Ấy thế rồi chắc vì các yêu cầu pháp lý phức tạp có thể kéo dài việc IPO tới hàng năm nên VF chọn đi con đường mà báo chí hiểu việc gọi là "ngớ ngẩn" (silly SPAC). VF mua lại một công ty vỏ sò (shell company) đã niêm yết sẵn trên sàn chứng khoán chỉ với mục đích là để bán thân cho ai mua, đại loại giống bọn mang gạch ra xếp chỗ trước cửa hàng gạo mậu dịch, rồi bán chỗ cho người đến sau. Công ty kia đặt ra với mục đích bán cho các công ty giải trí, cờ bạc (tên là Black Spade - Quân bài Bích đen), và cuối cùng công ty xe điện mà chúng ta tự hào lao vào mua công ty cờ bạc chỉ để được lên sàn cho nhanh.
Vin hành xử như một con nghiện tốc độ, phê thuốc, cần liều mỗi ngày một lớn, đi bay không cần biết lối về - cách hành xử của VF ở Mỹ không cho thấy sự tôn trọng những yếu tố nền tảng, sự đàng hoàng công chính, mà toàn thấy những thứ luồn lách, chỉnh sửa, bỏ qua, làm việc lấy được cho xong chứ không cần biết phải trái, đúng sai. Cách hành xử như thế chắc chắn sẽ không phải là tâm thế tốt cho một con đường dài, đi xa.
Mình tin là bây giờ họ chỉ mong bác Trọng ốm để họ không phải lập thành tích dâng bác nữa. Những việc biểu diễn họ làm vừa tốn công, vừa mất sức, lại rất tốt kém chứ không phải không, mà hiệu quả như chúng ta đều thấy là chỉ có dưới 150 xe được đăng ký ở cả nước Mỹ, cả bang California. Người thường mà thấy cả năm trời không thành công thì phải tính việc chạy đi, rút vốn, dừng lại - nhưng đây lại vẫn tiếp tục go all in - chứng tỏ một điều là không có đường lùi, thế cưỡi lưng hổ, lùi là mafia xử luôn.
Chúng ta sẽ còn ôn lại câu chuyện về VIN là thế còn lâu. Quan điểm của mình vẫn nhất quán là VF không có tương lai ở Mỹ. Ở VN, VF cũng là một cái gì đó buồn cười vì dù tuyên bố đã đầu tư hàng tỷ đô vào sản xuất xe hơi xăng và điện, chúng ta KHÔNG thấy bằng chứng về những ảnh hưởng mang tính rơi vãi (spillover effect) làm bằng chứng cho việc đó. Chúng ta không thấy các công ty làm phụ tùng, luyện kim, hay bất kỳ cái gì để cung cấp cho VIN sản xuất xe, có nghĩa là mọi thứ quan trọng với cái xe đều làm ở đâu khác. Niềm tự hào, lòng yêu nước, ủng hộ doanh nghiệp Việt của mình bị làm ẩm đi rất nhiều khi thấy VF không kích thích sản xuất nội địa.
Nguồn:
Những giá trị mơ hồ Chiều hôm kia mình dọn nhà thấy có mấy séc (chi phiếu) người ta gửi tiền cho bọn mình (bảo hiểm y tế hoàn, bang trả lại tiền đăng ký xe, vv) nên mình mang ra ngân hàng CapitalOne...
www.facebook.com