Bố tớ bị xơ phổi do tác dụng phụ của xạ trị, giờ ho rất nhiều mà ko cách nào đỡ đc, các bạn có ai có kinh nghiệm chữa ho do tác dụng phụ của xạ trị giúp tớ vớiiiiiiiiiii
Chào mợ, em đã tìm hiểu qua một số trường hợp bệnh nhân bị ho dai dẳng sau xạ trị thì em thấy có 2 trường hợp như thế này.
- Sau xạ trị bị viêm phổi (Radiation pneumonitis) không được điều trị triệt để dẫn tới xơ hóa phổi (pulmonary fibrosis)
- Đông máu rải rác trong lòng mạch (DIC) do tác dụng phụ của xạ trị.
Vì chắc ông cụ nhà mợ đã có kết luận của bác sĩ là Xơ phổi do xạ trị rồi nên em sẽ thông tin thêm về loại bệnh này như dưới đây (nếu chỉ mới nghi ngờ thì mợ lưu tâm thêm trường hợp 2). Em tóm lại là nếu là xơ hóa phổi thì việc điều trị sẽ tương đối là dai dẳng (từ 1 tới 3 tháng) và có thể hồi phục được. Tây y có 2 phương pháp sử dụng để điều trị, chính là uống thuốc và phụ là liệu pháp Oxy. Còn về Đông y em chưa nghiên cứu được, nhưng em nghĩ là có thôi.
Theo em biết, thuốc Tây trị viêm phổi do xạ trị là nguy hiểm, do vậy
kể cả bác sĩ kê đơn, mợ phải đọc kỹ và tuân thủ nghiêm ngặt nhé.
Em không rõ lần cuối ông cụ nhà mợ xạ trị là bao lâu nhưng em thấy rằng nếu để quá 18 tháng mà không điều trị thì sẽ không thể cải thiện được tình hình.
Viêm phổi do xạ trị
Viêm phổi do xạ trị là một triệu chứng viêm ở phổi do chiếu xạ. Đây là một tác dụng phụ của xạ trị xảy ra
khoảng 1/4 số bệnh nhân sử dụng liệu pháp xạ trị đối với ung thư phổi, nhưng nó cũng sảy ra đối với một số bệnh nhân ung thư vú, hạch hoặc một số loại ung thư khác.
Triệu chứng thường xảy ra trong khoảng từ 1 đến 6 tháng sau khi hoàn thành xạ trị. Nếu được điều trị, hầu hết các bệnh nhân
sẽ hồi phục mà không có ảnh hưởng lâu dài nào.
Triệu chứng
Rất quan trọng trong việc nhận biết viêm phổi do xạ trị, bởi vì triệu chứng này rất
tương đồng với những triệu chứng gây ra bởi ung thư phổi hoặc có thể bị nhầm lẫn với triệu chứng viêm nhiễm của
bệnh viêm phổi thông thường (chữa bằng kháng sinh). Các triệu chứng gồm ho khan, khó khăn trong việc thở sâu, sốt nhẹ, nhưng có thể xảy ra một số trường hợp nghiêm trọng hơn như đau ngực khi thở; khó chịu và giảm cân.
Nguyên nhân
Xạ trị làm cho phổi giảm chức năng sản xuất ra chất gọi là
Surfactant (
chất hoạt diện).
Chất hoạt diện có các chức năng rất quan trọng như:
- Ngăn cản các chất dịch từ mạch máu tràn vào lòng phế nang, nếu không có surfactant, các phế nang sẽ bị tràn dịch dẫn đến suy hô hấp cấp.
-
- Làm giảm sức căng bề mặt của thành phế nang, giúp cho các phế nang giãn ra dễ dàng trong lúc hô hấp, chính vì vậy, nếu không có chất surfactant, sức căng bề mặt tăng lên, các phế nang khó giãn ra mà luôn có xu hướng xẹp lại.
-
- Giúp ổn định áp suất trong lòng các phế nang để tránh hiện tượng xẹp và vỡ phế nang.
-
- Chất surfactant giảm ở những người hút nhiều thuốc lá, những bệnh nhân bị tắc mạch máu phổi và đặc biệt là ở trẻ sơ sinh đẻ non, phổi không có surfactant, các phế nang sẽ bị xẹp, vỡ hoặc tràn dịch gây ra suy hô hấp nặng dẫn đến tử vong.
-
- Phổi có đến 300 triệu phế nang với đường kính phế nang xấp xĩ 0,3 mm, cấu trúc như vậy sẽ không ổn định. Sức căng mặt ngoài sẽ tạo ra lực co xẹp các phế nang đặc biệt các phế nang nhỏ sẽ có khuynh hướng xẹp.
Chẩn đoán
Xét nghiệm có dấu hiệu của viêm ví dụ như tăng lượng bạch cầu. Tuy nhiên, các kết quả xét nghiệm này lại có thể nhìn giống như triệu chứng của viêm phổi thông thường. Chụp X-quang phổi cũng có thể chỉ ra sự các biểu hiện đặc thù của viêm phổi do xạ trị.
Phổi bị xơ hóa trên phim X-quang (nhìn không trong)
Điều trị
Điều trị nhằm mục đích giảm viêm. Các thuốc giảm viêm Steroids như Prednisone, được kê đơn cho tới khi triệu chứng viêm giảm và giảm dần liều lượng theo thời gian.
Tiên lượng
Viêm phổi do xạ trị thường có thể được giải quyết bằng việc điều trị, và hiếm khi nghiêm trọng. Nếu nó không được điều trị hoặc kéo dài, nó có thể
dẫn tới xơ phổi (bị sẹo hóa phổi) và tồn tại vĩnh viễn.
Hỏi đáp về viêm phổi do xạ trị
Hỏi:
Chồng tôi bị ung thư phổi, đó là một khối u ở trong phổi nhưng ở vị trị không thể phẫu thuật được. Anh ấy đã được điều trị bằng xạ trị khoảng 6 tháng trước đây và khối u đã co lại nhiều. Gần đây, anh ấy gặp một số vấn đề trở nên nghiêm trọng đối với hô hấp. Các bác sĩ nói đó là viêm phổi do xạ trị. Anh ấy đang sử dụng
Prednisone và sử dụng Oxygen tại nhà. Anh ấy phải ngủ trên ghế bành và khó ngủ. Liệu có phương pháp điều trị nào để cho vấn đề này và liệu có thể chấm dứt triệu chứng này được không?
Trả lời:
Pinaki R. Dutta, MD, PhD, Khoa xạ trị ung thư tại trường đại học Pennsylvania.
Mặc dù rất tốt khi biết rằng kích thước khối u đã giảm sau đợt điều trị, các vấn đề như tổn thương phổi, viêm phổi do xạ trị là một vấn đề thường xảy ra đối với những trường hợp như chồng của chị. Các triệu chứng của chồng chị mô tả giống như vấn đề viêm phổi do xạ trị và có vẻ như anh chồng chị đang sử dụng đúng phương pháp điều trị.
Thật không may, nguyên nhân dẫn đến vấn đề này chưa hoàn toàn được hiểu rõ,
thậm chí những khu vực khác của phổi không bị chiếu xạ cũng có thể bởi ảnh hưởng bởi quá trình này. Tuy nhiên, có vẻ như là triệu chứng tăng dần tỉ lệ thuận với các mô phổi bị chiếu xạ. Mặc dù chúng tôi biết rằng xơ phổi do hóa trị gắn liền tới mức độ tăng dần của cytokines (dấu hiệu viêm trong cơ thể), chúng tôi vẫn không thể biết làm cách nào có thể dự đoán là ai sẽ bị cũng như làm cách nào để luôn có thể ngăn ngừa việc này. Một vài yếu tố rủi ro đã được biết tới. Nếu chồng chị có tiền sử hút thuốc, nó sẽ tăng nguy cơ bị viêm do xạ trị nhiều hơn. Áp dụng cùng lúc hóa trị trong quá trình xạ trị cũng tăng nguy cơ phát triển triệu chứng này.
Sau hóa trị (vài ngày tới vài tuần), quá trình viêm sẽ dẫn tới sự tiết dịch nhiều hơn. Sự tiết dịch này có thể sẽ tích tụ và khó có thể làm sạch. Sự viêm tấy này về cơ bản sẽ phát triển lên đến trạng thái gọi là viêm phổi do xạ trị, và có thể xảy ra trong khoảng từ 3 ~ 12 tuần sau xạ trị. Thậm chí, nó có thể dẫn tới giảm tiết dịch và triệu chứng hoặc
nó có thể tạo nên sẹo lâu dài, thường được gọi là xơ phổi. Sẹo này có thể phát triển sớm khoảng 6 tháng sau xạ trị hoặc có thể phát triển trong nhiều năm.
Triệu chứng của viêm phổi do xạ trị thường bao gồm như sau: Ho khan, khó khăn trong việc thở sâu, sốt nhẹ, nhưng có thể xảy ra một số trường hợp nghiêm trọng hơn như đau ngực khi thở; khó chịu và giảm cân.
Bởi vì viêm phổi cũng có những triệu chứng giống như thế này, nhưng quan trọng là bác sĩ phải đánh giá được và phân biệt được, bởi vì viêm phổi thường có thể điều trị được bằng thuốc kháng sinh và các phương pháp khác.
Trong việc điều trị viêm phổi do xạ trị, phương pháp chính là sử dụng thuốc uống steroid và điều trị trong vòng vài tuần. Thuốc Prednisone (60mg/ ngày) thường được kê đơn trong vòng 2 tuần, và tiếp tục sử dụng với liều lượng rất thấp từ 3 tới 12 tuần hoặc thậm chí lâu hơn. Thuốc Pentoxifylline cũng hay được sử dụng để ngăn chặn hoặc giảm quá trình viêm phổi do xạ trị.
Phải mất hàng tuần để chồng chị có thể cảm nhận được sự cải thiện đáng kể của triệu chứng khi đó steroids sẽ được điều chỉnh liều lượng một cách cẩn thận. Thật không may là điều đó cũng khó đoán. Một số nhà quan sát đã báo cáo rằng có một số trường hợp khoảng từ 3 tới 18 tháng sau xạ trị, các triệu chứng mới có thể hoàn toàn được giải quyết. Một vài nghiên cứu sau 18 tháng, rất hiếm có bất kỳ cải thiện nào đáng kể.
Các biện pháp điều trị hiện nay
Trong trường hợp nặng của viêm phổi do xạ trị, điều trị có thể bao gồm:
Thuốc giảm viêm
Chẳng hạn như prednisone, có thể giúp làm giảm các triệu chứng của viêm phổi. Corticosteroid thường được dùng như thuốc viên. Những thuốc này làm việc bằng cách
ức chế hệ thống miễn dịch, giảm viêm trong phổi. Tuy nhiên, corticosteroid sử dụng cũng làm
tăng nguy cơ nhiễm trùng phát triển và được kết hợp với loãng xương.
Thuốc kháng sinh
Nếu có nhiễm trùng do vi khuẩn trong phổi, bác sĩ có thể kê toa thuốc kháng sinh, mà có thể được thông qua một tĩnh mạch ở cánh tay hoặc thực hiện như là một thuốc viên.
Liệu pháp Oxy
Nếu đang có khó thở nhiều, có thể cần điều trị bằng oxy thông qua mặt nạ hoặc ống nhựa với prongs phù hợp vào lỗ mũi. Một số người cần điều trị bằng oxy liên tục, trong khi những người khác có thể cần nó chỉ trong thời gian tập thể dục hoặc ngủ.
---///---
Như vậy ông cụ bị ho do tác dụng phụ của xạ trị là do đường lưu thông khí bị cản trở bởi 3 yếu tố sau:
- Một số dịch do viêm hoặc các phần tế bào ung thư bị chết do xạ trị gây kẹt một số phế nang.-> Điều trị bằng thuốc steroids
- Do thiếu chất Surfactant nên một số phế nang đang bị co hẹp lại.-> Kích thích tế bào tạo Surfactant hoặc bổ sung từ bên ngoài (?)
- Một số phế nang sau một thời gian dài thiếu Surfactant nên bị xơ hóa (vĩnh viễn)-> (?)
Nếu ông cụ điều trị kịp thời sẽ cải thiên được tình hình do yếu tố 1 và 2 được giải quyết. Yếu tố thứ 3 hy vọng là ít thôi.
