31.1- MAY MẮN
Ông Trời có đức hiếu sinh! Hơn chục ngày qua đúng là cơn ác mộng, may mắn sao mọi thứ đã ổn, người nhà tôi đã xuất viện hơn tuần...tôi sẽ chia sẻ câu chuyện ra đây và đúc rút kinh nghiệm cho mọi người để cùng thấy rằng bên cạnh ung thư phổi, vẫn còn những kẻ thù mà ta ko tính đến-phải thật cẩn thận !!!
-------------------
Sáng 9/4/2020 đang làm việc thì người nhà gọi lên bảo M tôi không thở được, gọi video zalo thì thấy đã ngặt nghẽo, môi tái nhợt, cả nhà đưa cấp cứu khẩn cấp lên viện tỉnh...giữa mùa dịch nên ko có xe từ hà nội về hải dương, mọi liên lạc giữa tôi và gia đình lúc này là qua điện thoại, theo thông tin từ anh trai và B tôi bảo lại thì khi đưa M tôi vào buồng cấp cứu tất cả người nhà bị đuổi ra hết, khoảng 30 phút sau bs mới gọi vào và nói gia đình xác định đi, tiên lượng tử vong cực cao-chúng tôi đã sơ cứu cho Bà nhưng tình hình thể trạng và tuổi tác này thì khó lắm lắm, ct não và phổi đã được tiến hành, não ko có tổn thương nhưng phổi thì trắng xóa cả 2 lá-hình ảnh kính mờ nên nghĩ đến đây là một ca viêm phổi nặng do nhiễm khuẩn dẫn đến suy hô hấp cấp, xn khí máu cũng được làm và theo lời bs nói thì chỉ số khí máu của người nhà tôi ở sát ngưỡng tử vong...tôi liên hệ ngay vs anh ân nhân ở viện K3, nhờ bs ở viện tỉnh cho chụp lại kết quả phim ct phổi rồi gửi cho anh ấy thì cũng nhận được cùng kết luận " viêm phổi nặng, hình ảnh xấu lắm em ạ, ko rõ là nguyên nhân tại đâu chứ u nốt ung thư thì ko có j "...theo anh trai tôi nói thì bs vẫn ko cho vào nhưng anh ngó trộm thì thấy M nằm đấy vs mấy cái dây ở mũi, hình như nó là cái dây thở oxy hay sao ấy, B tôi thì bảo nãy B giả vờ vào lấy đồ rồi qua chỗ M-B cù chân thấy M vẫn có phản xạ rút chân lên con ạ...thực sự qua 6 năm chiến đấu vs k phổi giai đoạn 4 chưa bao h tôi bất lực như lúc này, suy hô hấp cấp do viêm phổi là một khái niệm hoàn toàn mới, tôi ko có bất kì khái niệm hay tí kiến thức j về cái này cả, anh ân nhân của tôi cũng chỉ là chuyên gia ung bướu, bước sang suy hô hấp cấp lại là một chuyện hoàn toàn khác...tôi bắt đầu dò dẫm những từ khóa đầu tiên để hình dung về suy hô hấp cấp vs viêm phổi, cảm giác ngợp đến liên tục bởi cái j cũng mới tinh và toàn là những thứ nghe đến lần đầu tiên trong đời,1 điều chắc chắn là mình ko thể có kiến thức trong ngày 1 ngày 2 nhưng hoàn cảnh h buộc phải đi tốc độ nhất có thể sao cho kịp đưa ra những câu hỏi cho bác sĩ- hỏi đúng cũng là cả vấn đề chứ chưa nói đến trả lời...theo quan hệ ở tỉnh thì họ hứa là sẽ dùng thuốc kháng sinh đỉnh nhất cho nhà tôi và anh ân nhân K3 cũng trấn an tôi rằng em an tâm, hồi sức cấp cứu ở hải dương khá mạnh đấy-tin tưởng được em ạ !...tập trung tối đa mò thì đến gần 12h đêm tôi mò ra được các video báo cáo hội nghị 2019 của các chuyên gia hô hấp việt nam, tôi để ý đến báo cáo của một pgs nữ bệnh viện bạch mai khi cô ấy cập nhật các phác đồ kháng sinh tốt nhất cho viêm phổi nhiễm khuẩn, thuốc có cả thảy tới 4 thế hệ và ưu điểm cũng như nhược điểm của mỗi phác đồ, chụp ảnh phác đồ đó gửi về cho anh trai rồi đem vô hỏi nhân viên y tá và bs trực ở tỉnh mới rõ rằng ở tỉnh ko có các thuốc này và M anh đang được dùng thuốc xxx-tôi gõ tên lên thì nó là thuốc của ấn độ !!!...vì đã trải qua đủ chuyện về thuốc men nên tôi hiểu rõ câu chuyện thuốc bảo hiểm và thuốc ngoài, thuốc phát minh và thuốc generic, thậm chí kể cả thuốc được bộ y tế ban hành đưa ra thị trường rồi sẽ vẫn có những đợt bộ y tế ra công văn thu hồi thuốc, lý do giả sử hàm lượng đạt chuẩn là 80mg thuốc mới đến được toàn thân, nhưng khi đưa đi kiểm nghiệm thì đủ 80mg, lúc đưa ra thị trường có sự nhập nhèm hàm lượng chỉ tầm 75mg-vô hình chung thuốc lúc này như xe ko đủ xăng ko tới được nơi cần đến !!! đến thuốc bảo hiểm và thuốc hãng còn như vậy thì đừng nói tới thuốc xách tay với thuốc ấn...một cuộc gọi điện trực tiếp trao đổi giữa tôi và 1 em nhân viên người quen đang trực đêm ở phòng cấp cứu, theo quan điểm của em ấy thì h người nhà tôi là ko thể cứu được, mà chả phải thở oxy mũi j đâu, M anh h đã yếu tới mức được đặt 1 cái ống trực tiếp vào họng để tuồn oxy vô phổi và phải thở bằng máy-h rút máy ra là đi luôn, theo em nên cho Cụ về và có dịch vụ chăm sóc tại nhà, được ngày nào hay ngày đó...cậu này chỉ là y tá-câu nói tuy ko có trọng lượng chuyên môn nhưng vẫn cần tham khảo để thêm dữ liệu, kết hợp vs việc tầm chiều anh trai tôi có bảo anh gặp bs cấp cứu thì anh ấy có nói là BÀ ĐÃ TỐT HƠN RẤT NHIỀU, rồi còn dặn gia đình pha 1 cốc sữa mang vào để y tá cho Bà ăn !...tôi phải hỏi đi hỏi lại cái chữ RẤT NHIỀU đó tới mức anh trai tôi lại lật đật chạy vào gặp lại anh ấy để xác nhận kĩ hơn "Bà h đã qua lúc nguy kịch, mọi thứ đang tiến triển tốt, vẫn cần theo dõi thêm"
một cuộc họp gia đình chóng vánh được diễn ra, nên cho ở tỉnh hay đi hà nội giữa đại dịch này??? hoàn toàn ko có kiến thức chuyên môn nhưng mấy ngày theo dõi đại dịch tôi thấy các bệnh nhân suy hô hấp cấp thường sẽ được cho thở oxy bằng dây mũi hoặc mặt nạ, ko ổn thì chuyển qua thở máy, ko ổn nữa thì qua máy ECMO...máy ECMO là biện pháp cuối cùng, là chiếc đũa thần đưa người có khả năng tử vong 80% trở về ( nguyên văn câu nói của 1 gs bạch mai )...ở tỉnh chắc chắn ko có ECMO, hà nội theo tôi mò thì 108 và bạch mai có máy này...các cuộc gọi điện nhờ vả lúc 2h đêm được diễn ra nhằm hướng thẳng bạch mai- những mối quan hệ tưởng chừng ăn chắc 100% hóa ra lại chỉ như đóa phù dung sớm nở tối tàn- tuyệt đối vô dụng...chuyển hướng 108-dù j cũng là viện trung ương tuyến cuối quân đội và quan trọng nhất là họ có máy ECMO, nó có thể cho người nhà tôi thêm 1 cơ hội khi cần-đường tới dấu chấm sẽ được dài ra thêm cả đoạn !...đang đại dịch nên bất kể ca cấp cứu nào khi lên trung ương cũng cần điện trước và phải có sự đồng ý mới được lên, gia đình tôi đã tính kể cả ko đồng ý cũng sẽ phi xe bừa lên, vô là họ phải nhận ( chiều hôm đó tôi đọc báo có 1 ca đột quỵ ở hà nội, gia đình sơ cứu kịp tại tuyến quận và bạch mai hỗ trợ trực tuyến chỉ đạo nhưng họ vẫn liều đâm sang bạch mai mặc dù ko được nhận,để rồi được cứu sống tại đó )...may mắn sao bs trực báo lại rằng 108 đồng ý nhận và h viện tỉnh sẽ cho xe cấp cứu cùng y tá đưa lên nhưng gia đình phải viết cam đoan nếu có j xảy ra trên đường thì ko được kiện cáo !!! vấn đề lên hà nội đã được giải quyết nhưng những lo ngại rủi ro trên đường xuất hiện, một vài ý kiến đóng góp như " đi " thì nên đi ở nhà chứ ko nên đi đường đi chợ...câu chuyện hồi bé Bố Mẹ hay răn anh em tôi mỗi bữa cơm kịp ùa về- nhà x nhà y kia kìa, dm chúng nó ! sống nó chả cho ăn, chết nó làm ma to lắm,3 ngày 3 đêm...sống nhìn nhau mới cần còn chết là hết-thậm chí mang ra sông cho cá nó rỉa, bàn thờ khỏi cần lập luôn-tất cả giả tạo hết !!!...em y tá và xe cấp cứu lên đường lúc gần 3h sáng, ước chừng 45 phút sau sẽ có mặt ở 108 !
tôi cùng cậu bạn thân từ hà đông phi ra 108, cái *** j thế khi thấy M tôi nằm trên cáng, người toàn dây dợ nhằng nhịt, mồm cắm 1 cái ống to bằng ngón cái- đầu kia cắm vô máy thở...bảng điện tử hiện ra hàng loạt chỉ số sinh tồn-chúng nhấp nháy và nhảy múa-chưa bao h tôi cảm thấy sợ sệt và tuyệt vọng như lúc này...các nhân viên y tế yêu cầu anh em tôi khai báo dịch tễ rồi làm thủ tục, tầm 20 phút sau họ chuyển M tôi sang hồi sức cấp cứu A4- hô hấp truyền nhiễm...tại đây, bs gặp và hỏi tiền sử bệnh-nghe đến câu k phổi di căn não 6 năm trước, anh ấy lắc đầu nguầy nguậy rồi bảo theo như phim thì Mẹ em viêm phổi rất nặng, ko có tổn thương u nốt nhưng đây chỉ là ct 32 dãy nên vẫn chưa thể loại bỏ được những vi tổn thương, vậy anh sẽ điều trị cái viêm phổi nhé còn vụ K thì tạm thời chưa tính...nằm phòng cách ly đó 2 hôm,sau khi cho kqua âm tính covid19 thì họ đẩy người nhà tôi vào ICU-khu chăm sóc tích cực, đó là một căn phòng rộng chừng 60m2 vs đèn điện sáng 24/24, ngăn cách phòng trực bởi 1 tấm kính lớn, bs sẽ dõi theo những bệnh nhân nằm đây 24/24, có biến là họ nhào vô ngay lập tức giành giật sự sống vs tử thần...theo quy định của khoa thì chỉ được 1 người nhà ở lại chăm và mặc áo đồng phục viện, nếu ko có đồng phục thì sẽ bị bảo vệ chặn ngay từ tầng 1 ko cho lên ( ICU nằm trên tầng 2 )...3 anh trai tôi sẽ ở đó lên lịch chăm M, còn tôi sẽ đóng vai trò con thoi đi lại mang đồ dùng cần thiết giữa bên ngoài và bên trong ..song song vs đó, tôi lao vào tìm hiểu về suy hô hấp cấp, thở máy, ICU...SỐC ! SỐC NẶNG ! là những cảm giác khi đọc các bài viết về thở máy trong ICU, tỉ lệ tử vong cao kinh khủng, có báo cáo 80%, có báo cáo 70%,có báo cáo đến già nửa, có báo cáo 30%...tựu chung là tiên lượng cực kỳ xấu, nhất là vs các bệnh nhân có bệnh nền sẵn, rồi đến khi bệnh nhân ổn định mà muốn cai máy thở thì đó lại là cả một nghệ thuật, KO CÓ GÌ CHẮC CHẮN để tiên lượng được chính xác bệnh nhân sẽ cai máy thở thành công, hiệp hội hô hấp đưa ra một số tiêu chí nhưng dù cho bệnh nhân thỏa mãn các tiêu chí đó thì cũng ko có j chắc chắn là sẽ cai máy thành công, còn nếu cai máy thất bại mà phải đặt máy lại, khi đó tiên lượng tử vong cao gấp 5 lần ! DKM !
Anh trai tôi trao đổi lại là bs Đông có bảo M tiến triển rất tốt, chắc độ vài hôm nữa là cai máy thở để Bà tự thở thôi, câu chuyện đến đây có vẻ sáng sủa cho đến 8h sáng 3 hôm sau đó, viện gọi điện cho tôi và yêu cầu người nhà ra kí để bs mở khí quản ( khoét 1 cái lỗ ở họng ), kinh hoàng- tôi trao đổi vs bs ngay trên điện thoại là sao M tôi đang tốt lên mà đi mở khí quản làm j, anh ấy có nói là bệnh nhân rất yếu nên cần mở khí quản và yêu cầu tôi cứ bình tĩnh, họ sẽ đồng ý gặp tôi ở viện trước khi tính đến một biện pháp can thiệp sâu hơn ! phi gấp ra viện và găp bs Thấu, bs có trao đổi rằng M tôi h về đường thở là gần như tự thở rồi, các chế độ hỗ trợ từ máy thở đã được cài đặt gần như ko, nhưng chưa thấy Bác tự ho ra được đờm nên nếu h mà gỡ máy thở, bệnh nhân yếu ko khạc ra được mà nuốt đờm trở lại, lúc ấy sẽ tắc đường thở và nguy kịch ngay, do vậy cần mở khí quản khoét lỗ để hút đờm dãi và cho bệnh nhân tự thở được tốt hơn...tôi không đồng ý và mong bs cho theo dõi thêm để nếu M tôi mà ho khạc ra được thì sẽ cai máy thở mà ko cần khoét lỗ, bs Thấu chiều lòng tôi và nhất trí anh em sẽ cùng theo dõi !
Đến đây đã có sự thay đổi, tôi sẽ là người vô chăm 24/24 còn mấy ông anh trai chuyển ra trực ngoài, tôi nắm rõ tiền sử bệnh và khi cần sẽ đối thoại trực tiếp vs bác sĩ luôn, nếu có j xử lý gấp cần quyết định, tôi là người nắm nhiều dữ liệu quá khứ nhất-điều đó giúp tiệm cận đến một quyết định đúng hơn so vs những thành viên còn lại trong gia đình...ngồi bên cạnh M vs đống dây dợ nhằng nhịt, cùng đống số hiện trên bảng điện tử máy thở tôi đã phần nào nắm được tình hình, chỉ số peep, fio2, Psupport...nó đang cho thấy tình hình bn khả quan và đã đáp ứng đủ các tiêu chí cứng của hiệp hội hô hấp cho một bệnh nhân cai máy thở...
Ngồi tại phòng cấp cứu cả ngày mới có thời gian quan sát thêm quy trình hoạt động của ICU cũng như hoàn cảnh của những bệnh nhân nằm đó, chính xác đến tuyệt đối khi nói rằng đây là nơi cuối cùng của sự sống, các bác sĩ ICU sẽ là người cuối cùng mà bạn gặp trên con đường sinh, sau lưng họ ko j ngoài cái chết !!! ko biết liệu có phải sự trùng hợp khi mà sát sịt ICU A4 là nhà tang lễ 108- một sự thuận tiện đến rùng rợn...tầng 2 bên này là từng nhịp tim đập có thể loạn bất kì, là từng hơi thở có thể hụt đi sau dăm ba khoảnh khắc thì tầng 1 dưới kia là những vòng hoa vàng trắng lẫn lộn đan xen-chúng thật nổi bật giữa đám đông đang thưc hiện trách nhiệm của lời tạ từ cuối !
( còn tiếp )