- Biển số
- OF-720267
- Ngày cấp bằng
- 15/3/20
- Số km
- 3,547
- Động cơ
- 107,548 Mã lực
Lớp giáp đặc biệt biến xe tăng Nga thành "pháo đài di động" trên tiền tuyến
Thứ Bảy, 05:28, 12/04/2025

VOV.VN - Để ngăn chặn tổn thất lớn về trang thiết bị và phương tiện trong cuộc xung đột, Nga đã trang bị cho xe tăng nhiều lớp bảo vệ kiên cố, trong đó có hệ thống phòng thủ Arena (APS) bảo vệ phương tiện trước các loại vũ khí chống tăng hoặc phát triển loại giáp phản ứng không nổ mới (NERA) được bổ sung cát hoặc xi măng.
Arena APS là kết quả của nhiều thập kỷ nghiên cứu và phát triển trong công nghệ xe tăng. Khái niệm về hệ thống bảo vệ chủ động có từ cuối thế kỷ 20. Liên Xô được cho là đi tiên phong trong việc phát triển các công nghệ có liên quan.
Hệ thống bảo vệ chủ động đầu tiên, có tên gọi Drozd, được phát triển trong khoảng thời gian từ năm 1977 đến năm 1982. Drozd được thiết kế để chống lại đầu đạn nổ mạnh chống tăng (HEAT) bằng cách phát hiện và đánh chặn trước khi chúng có tác động vào phương tiện. Tuy vậy, Drozd vẫn có những hạn chế trong việc phát hiện các mối đe dọa và chịu thiệt hại lớn từ các biện pháp đối phó tương ứng.
Xe tăng Nga trang bị giáp phản ứng không nổ mới (NERA) được bổ sung cát hoặc xi măng. Ảnh: X
Những bài học rút ra từ Drozd và từ các hệ thống bảo vệ ra đời sau đó như Shtora - sử dụng thiết bị gây lóa quang điện để đánh lạc hướng tên lửa đang bay tới, đã mở đường cho sự phát triển của Arena APS vào đầu những năm 1990.
Arena (APS) hoạt động như thế nào?
Arena APS được thiết kế để bảo vệ xe bọc thép khỏi nhiều mối đe dọa, trong đó có vũ khí chống tăng hạng nhẹ, tên lửa chống tăng có điều khiển và tên lửa tấn công đột nóc. Hệ thống sử dụng radar Doppler để phát hiện các đầu đạn đang bay tới. Khi xác định được mối đe dọa, hệ thống sẽ tính toán quỹ đạo của nó và bắn một tên lửa phòng vô hiệu hóa đầu đạn trước khi nó tấn công xe tăng.
Một trong những bộ phận chính của Arena là hệ thống radar giám sát liên tục quét môi trường xung quanh để phát hiện các mối đe dọa, cung cấp dữ liệu về tốc độ và quỹ đạo của các đầu đạn. Sau đó, các tên lửa phòng thủ sẽ được phóng đi để đánh chặn và tiêu diệt đầu đạn của đối phương.
Các tên lửa này được trang bị đầu đạn phân mảnh được thiết kế để phát nổ ở khoảng cách an toàn so với xe. Hệ thống điều khiển xử lý dữ liệu từ radar sẽ điều phối việc phóng tên lửa phòng thủ.
Hệ thống Arena được gắn trên tháp pháo xe tăng, tạo ra phạm vi bao phủ 360 độ. Nó có thể đẩy lùi nhiều mối đe dọa cùng lúc, do vậy cực kỳ hiệu quả trong các tình huống chiến đấu khi phương tiện bị nhiều vũ khí chống tăng tấn công đồng thời.
Kể từ khi ra mắt, Arena APS đã trải qua nhiều lần nâng cấp. Một phiên bảng đáng chú ý của hệ thống là Arena-E, đã được thử nghiệm trên nhiều nền tảng khác nhau, trong đó có cả xe tăng T-80UM-1. Phiên bản mới nhất Arena-M, có khả năng đánh chặn tên lửa, hỏa tiễn và đạn HEAT, nhiều khả năng sẽ được tích hợp cho xe tăng T-90M của Nga.
Công nghệ radar của Arena-M được cải tiến và các tên lửa phòng thủ tiên tiến cho phép nó chống lại những tên lửa tấn công đột nóc như Javelin. Bản nâng cấp này đặc biệt quan trọng trong môi trường chiến đấu hiện đại, nơi các mối đe dọa như vậy tương đối phổ biến. Các nhà thiết kế cũng tuyên bố, hệ thống có thể chặn máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất.
Arena APS đã được thử nghiệm trên nhiều loại xe bọc thép của Nga, trong đó có các loại xe tăng dòng T-80 và T-90. Hệ thống đã chứng minh hiệu quả trong nhiều cuộc thử nghiệm trên thực địa và các tình huống chiến đấu. Khả năng của Arena APS nhằm phát hiện và vô hiệu hóa các mối đe dọa trước khi chúng gây hại cho phương tiện, có thể nâng cao đáng kể khả năng sống sót của các đơn vị thiết giáp trên chiến trường.
Giáp phản ứng không nổ (NERA)
Ngoài việc tích hợp hệ thống Arena APS cho xe tăng, Nga cũng thực hiện những biện pháp bảo vệ khác như phát triển loại giáp phản ứng không nổ mới (NERA) được bổ sung cát hoặc xi măng. Một số nhà quan sát cho rằng, tình trạng thiếu hụt vật liệu trong lực lượng thiết giáp của Nga đã thúc đẩy các kỹ sư của nước này phát triển loại giáp phản ứng NERA. Đây là loại giáp bảo vệ xe tăng không sử dụng thuốc nổ.
NERA hoạt động theo nguyên tắc phản ứng cơ học của các lớp vật liệu khi va chạm. Nó bao gồm một cấu trúc nhiều lớp, thường được tạo thành từ các tấm kim loại và các miếng chèn linh hoạt, chẳng hạn như cao su, nhựa hoặc vật liệu tổng hợp đặc biệt. Khi một viên đạn tấn công lớp giáp như vậy, miếng chèn giữa các tấm thép sẽ bị nén và giãn nở nhanh chóng. Điều này gây ra sự dịch chuyển động của các lớp bên ngoài, phá vỡ sự ổn định của lõi xuyên giáp và làm giảm đáng kể khả năng xuyên giáp của đạn dược.
NII Stali - viện nghiên cứu nổi tiếng của Nga tập trung vào công nghệ thép và áo giáp cho biết, chức năng của chúng là hấp thụ một phần động năng trong trường hợp va chạm và đóng vai trò là thành phần bổ sung để phân tán năng lượng nổ.
Ưu điểm chính của NERA là không tạo ra vụ nổ thứ cấp. Loại giáp này có thể được Nga sử dụng trên các phương tiện hoạt động gần với lực lượng của họ như bộ binh, xe hỗ trợ hoặc trong môi trường đô thị mà không sợ ảnh hưởng của vụ nổ. Ngoài ra, quá trình bảo trì và vận chuyển cũng dễ dàng hơn vì NERA không được coi là vật liệu nổ.
Về mặt lý thuyết, Nga đang cố gắng nâng cao hiệu quả bảo vệ phương tiện bằng những trang thiết bị rẻ nhất và sẵn có nhất, đặc biệt là trong bối cảnh thiếu hụt xe tăng và xe bọc thép chở quân. Tuy nhiên, những "vật gia cố" này không thể so sánh với Giáp phản ứng nổ (ERA).
ERA là một hệ thống bao gồm các hộp thép chứa thuốc nổ ở bên trong, đặt bên ngoài lớp giáp chính của xe tăng, có tác dụng vô hiệu hóa hoặc giảm khả năng công phá của đạn chống tăng hay tên lửa.
Theo giới phân tích, loại giáp phản ứng không nổ mới (NERA) được bổ sung cát hoặc xi măng chỉ làm giảm tác động của đạn pháo hoặc mảnh đạn ở mức tối thiểu. Điều đáng lo ngại, việc thay thế ERA bằng những vật liệu này có thể biến một chiếc xe tăng hoặc xe bọc thép thành một cái bẫy nguy hiểm đối với kíp lái. Giải pháp này không chỉ làm giảm hiệu quả bảo vệ mà còn làm cơ hội sống sót của binh sỹ trước cuộc tấn công bằng những vũ khí hiện đại.
Thứ Bảy, 05:28, 12/04/2025

VOV.VN - Để ngăn chặn tổn thất lớn về trang thiết bị và phương tiện trong cuộc xung đột, Nga đã trang bị cho xe tăng nhiều lớp bảo vệ kiên cố, trong đó có hệ thống phòng thủ Arena (APS) bảo vệ phương tiện trước các loại vũ khí chống tăng hoặc phát triển loại giáp phản ứng không nổ mới (NERA) được bổ sung cát hoặc xi măng.
Arena APS là kết quả của nhiều thập kỷ nghiên cứu và phát triển trong công nghệ xe tăng. Khái niệm về hệ thống bảo vệ chủ động có từ cuối thế kỷ 20. Liên Xô được cho là đi tiên phong trong việc phát triển các công nghệ có liên quan.
Hệ thống bảo vệ chủ động đầu tiên, có tên gọi Drozd, được phát triển trong khoảng thời gian từ năm 1977 đến năm 1982. Drozd được thiết kế để chống lại đầu đạn nổ mạnh chống tăng (HEAT) bằng cách phát hiện và đánh chặn trước khi chúng có tác động vào phương tiện. Tuy vậy, Drozd vẫn có những hạn chế trong việc phát hiện các mối đe dọa và chịu thiệt hại lớn từ các biện pháp đối phó tương ứng.

Xe tăng Nga trang bị giáp phản ứng không nổ mới (NERA) được bổ sung cát hoặc xi măng. Ảnh: X
Những bài học rút ra từ Drozd và từ các hệ thống bảo vệ ra đời sau đó như Shtora - sử dụng thiết bị gây lóa quang điện để đánh lạc hướng tên lửa đang bay tới, đã mở đường cho sự phát triển của Arena APS vào đầu những năm 1990.
Arena (APS) hoạt động như thế nào?
Arena APS được thiết kế để bảo vệ xe bọc thép khỏi nhiều mối đe dọa, trong đó có vũ khí chống tăng hạng nhẹ, tên lửa chống tăng có điều khiển và tên lửa tấn công đột nóc. Hệ thống sử dụng radar Doppler để phát hiện các đầu đạn đang bay tới. Khi xác định được mối đe dọa, hệ thống sẽ tính toán quỹ đạo của nó và bắn một tên lửa phòng vô hiệu hóa đầu đạn trước khi nó tấn công xe tăng.
Một trong những bộ phận chính của Arena là hệ thống radar giám sát liên tục quét môi trường xung quanh để phát hiện các mối đe dọa, cung cấp dữ liệu về tốc độ và quỹ đạo của các đầu đạn. Sau đó, các tên lửa phòng thủ sẽ được phóng đi để đánh chặn và tiêu diệt đầu đạn của đối phương.
Các tên lửa này được trang bị đầu đạn phân mảnh được thiết kế để phát nổ ở khoảng cách an toàn so với xe. Hệ thống điều khiển xử lý dữ liệu từ radar sẽ điều phối việc phóng tên lửa phòng thủ.
Hệ thống Arena được gắn trên tháp pháo xe tăng, tạo ra phạm vi bao phủ 360 độ. Nó có thể đẩy lùi nhiều mối đe dọa cùng lúc, do vậy cực kỳ hiệu quả trong các tình huống chiến đấu khi phương tiện bị nhiều vũ khí chống tăng tấn công đồng thời.
Kể từ khi ra mắt, Arena APS đã trải qua nhiều lần nâng cấp. Một phiên bảng đáng chú ý của hệ thống là Arena-E, đã được thử nghiệm trên nhiều nền tảng khác nhau, trong đó có cả xe tăng T-80UM-1. Phiên bản mới nhất Arena-M, có khả năng đánh chặn tên lửa, hỏa tiễn và đạn HEAT, nhiều khả năng sẽ được tích hợp cho xe tăng T-90M của Nga.
Công nghệ radar của Arena-M được cải tiến và các tên lửa phòng thủ tiên tiến cho phép nó chống lại những tên lửa tấn công đột nóc như Javelin. Bản nâng cấp này đặc biệt quan trọng trong môi trường chiến đấu hiện đại, nơi các mối đe dọa như vậy tương đối phổ biến. Các nhà thiết kế cũng tuyên bố, hệ thống có thể chặn máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất.
Arena APS đã được thử nghiệm trên nhiều loại xe bọc thép của Nga, trong đó có các loại xe tăng dòng T-80 và T-90. Hệ thống đã chứng minh hiệu quả trong nhiều cuộc thử nghiệm trên thực địa và các tình huống chiến đấu. Khả năng của Arena APS nhằm phát hiện và vô hiệu hóa các mối đe dọa trước khi chúng gây hại cho phương tiện, có thể nâng cao đáng kể khả năng sống sót của các đơn vị thiết giáp trên chiến trường.
Giáp phản ứng không nổ (NERA)
Ngoài việc tích hợp hệ thống Arena APS cho xe tăng, Nga cũng thực hiện những biện pháp bảo vệ khác như phát triển loại giáp phản ứng không nổ mới (NERA) được bổ sung cát hoặc xi măng. Một số nhà quan sát cho rằng, tình trạng thiếu hụt vật liệu trong lực lượng thiết giáp của Nga đã thúc đẩy các kỹ sư của nước này phát triển loại giáp phản ứng NERA. Đây là loại giáp bảo vệ xe tăng không sử dụng thuốc nổ.
NERA hoạt động theo nguyên tắc phản ứng cơ học của các lớp vật liệu khi va chạm. Nó bao gồm một cấu trúc nhiều lớp, thường được tạo thành từ các tấm kim loại và các miếng chèn linh hoạt, chẳng hạn như cao su, nhựa hoặc vật liệu tổng hợp đặc biệt. Khi một viên đạn tấn công lớp giáp như vậy, miếng chèn giữa các tấm thép sẽ bị nén và giãn nở nhanh chóng. Điều này gây ra sự dịch chuyển động của các lớp bên ngoài, phá vỡ sự ổn định của lõi xuyên giáp và làm giảm đáng kể khả năng xuyên giáp của đạn dược.
NII Stali - viện nghiên cứu nổi tiếng của Nga tập trung vào công nghệ thép và áo giáp cho biết, chức năng của chúng là hấp thụ một phần động năng trong trường hợp va chạm và đóng vai trò là thành phần bổ sung để phân tán năng lượng nổ.
Ưu điểm chính của NERA là không tạo ra vụ nổ thứ cấp. Loại giáp này có thể được Nga sử dụng trên các phương tiện hoạt động gần với lực lượng của họ như bộ binh, xe hỗ trợ hoặc trong môi trường đô thị mà không sợ ảnh hưởng của vụ nổ. Ngoài ra, quá trình bảo trì và vận chuyển cũng dễ dàng hơn vì NERA không được coi là vật liệu nổ.
Về mặt lý thuyết, Nga đang cố gắng nâng cao hiệu quả bảo vệ phương tiện bằng những trang thiết bị rẻ nhất và sẵn có nhất, đặc biệt là trong bối cảnh thiếu hụt xe tăng và xe bọc thép chở quân. Tuy nhiên, những "vật gia cố" này không thể so sánh với Giáp phản ứng nổ (ERA).
ERA là một hệ thống bao gồm các hộp thép chứa thuốc nổ ở bên trong, đặt bên ngoài lớp giáp chính của xe tăng, có tác dụng vô hiệu hóa hoặc giảm khả năng công phá của đạn chống tăng hay tên lửa.
Theo giới phân tích, loại giáp phản ứng không nổ mới (NERA) được bổ sung cát hoặc xi măng chỉ làm giảm tác động của đạn pháo hoặc mảnh đạn ở mức tối thiểu. Điều đáng lo ngại, việc thay thế ERA bằng những vật liệu này có thể biến một chiếc xe tăng hoặc xe bọc thép thành một cái bẫy nguy hiểm đối với kíp lái. Giải pháp này không chỉ làm giảm hiệu quả bảo vệ mà còn làm cơ hội sống sót của binh sỹ trước cuộc tấn công bằng những vũ khí hiện đại.