Sáng ra đọc báo, em thấy có bài viết của một phóng viên người Việt tên Vu Linh Nhi, nên chia sẻ lên đây.
==========
Việc nấu nướng đang trở nên đắt đỏ hơn đối với các hộ gia đình tại Séc trong năm nay, đặc biệt là do cuộc tấn công của Nga vào Ukraine. Ngoài bột mì hay thịt, người dân còn bất ngờ trước giá dầu ăn thông thường. Ví dụ, trong cửa hàng Tesco ở Praha, mọi người có thể mua loại dầu rẻ nhất với giá 49,90 Kc/l, nhưng mặt hàng này nhanh chóng biến mất khỏi kệ hàng (mặc dù cửa hàng đã hạn chế mỗi lần chỉ được mua 2 lít). Giá ưu đãi cũng gồm có cả loại dầu hướng dương khoảng 70 Kc/l, và giá bình thường chưa khuyến khích mai giờ là 89,90 Kc hoặc thậm chí 99,90 Kc cũng không phải là bất thường nữa.
Do nhu cầu lượng mua cao, một số cửa hàng đang đưa ra quy định về hạn chế định mức để người dân không mua dầu dự trữ vì sợ giá tăng. Như nhà phân tích nông nghiệp Petr Havel chỉ ra, giá hạt có dầu đã tăng mạnh trong năm ngoái. "Ví dụ như năm ngoái, nhu cầu ngày càng tăng và ảnh hưởng của khí hậu đã khiến giá hạt có dầu ở mức rất cao, gần gấp đôi so với giá năm trước. Đồng thời cuộc chiến ở Ukraine đã làm gia tăng thêm diễn biến giá cả", ông nói với phóng viên.
Ukraine chiếm 50% lượng xuất khẩu dầu ăn của thế giới. Không chỉ châu Âu mà cả các nước châu Phi hoặc Trung Đông cũng dựa vào nguồn cung của họ. Tuy nhiên, với cuộc chiến sự đang xay ra, Nga đã chặn các tuyến đường biển để xuất khẩu ngũ cốc và các sản phẩm nông nghiệp khác của Ukraine, bao gồm cả dầu hướng dương, khiến nguồn cung càng khan hiếm.
Dầu hạt cải rẻ hơn một chút, nhưng giá của nó cũng đã tăng lên. Dầu hạt cải hiện có giá khoảng 50 đến 70 Kc trong các cửa hàng ở Praha, một số thương hiệu thậm chí còn cao hơn. Theo các chuyên gia, sự tăng giá của các loại hạt có dầu phụ thuộc chủ yếu vào cuộc chiến ở Ukraine sẽ kéo dài bao lâu. Nhưng các nhà phân tích đều nhận định giá đầu vẫn sẽ cao trong năm tới, ngay cả khi xung đột kết thúc ngay bây giờ. Vụ thu hoạch năm nay cũng sẽ rất đắt đỏ do giá năng lượng và phân bón cao, và hơn nữa, các cánh đồng Ukraine bị tàn phá bởi chiến tranh có thể sẽ không thể đáp ứng đủ nhu cầu.
Tuy nhiên, theo ông Havel, không có gì nguy hiểm khi dầu ăn thông thường sẽ vượt quá giới hạn giá một trăm korun. “Người tiêu dùng sẽ cân nhắc sử dụng thứ gì đó rẻ hơn thay vì dầu, chẳng hạn như mỡ lợn,” Havel nói và cho biết thêm rằng ông sẽ không mong đợi giá sẽ giảm trong thời gian ngắn. Ông chỉ ra rằng giá cả còn phụ thuộc vào hành vi của người tiêu dùng. "Sẽ không hợp lý nếu mua dầu ngay bây giờ, làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt, tăng nhu cầu và giá cả. Đừng hoảng sợ, chúng ta phải chịu đựng những cái giá phải trả", ông nói thêm.
Ông Havel cũng lưu ý rằng giá dầu cao đang tăng trên khắp thế giới. Người đứng đầu Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres đã kêu gọi Nga cho phép xuất khẩu an toàn nguyên liệu thô từ Ukraine. Cuộc chiến của Nga ở Ukraine đã khiến giá cả toàn cầu không chỉ dầu ăn, mà đặc biệt là ngũ cốc, nhiên liệu và phân bón tăng mạnh. Do đó, Guterres cảnh báo rằng cuộc chiến này sẽ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng lương thực, năng lượng và kinh tế ở các nước nghèo.
"Hàng chục triệu người có nguy cơ mất an ninh lương thực, sau đó là suy dinh dưỡng, nạn đói hàng loạt có thể xảy ra, dẫn tới một cuộc khủng hoảng lương thực có thể kéo dài trong nhiều năm", người đứng đầu LHQ nói.