BÌNH QUÂN GIÁ
Nguyên tắc số 1: Chỉ bình quân giá khi LONG, tuyệt đối không bình quân giá khi SHORT.
Bởi vì ở thị trường hàng hoá, có một đặc điểm là khi xảy ra biến cố bất ngờ, cực kỳ khó cắt lỗ nếu đang short sell. Khi short sell (có nghĩa là vay hàng để bán) thì khi cắt lỗ (có nghĩa là phải mua hàng để trả), nếu không có ai chịu bán, phải đẩy giá mua lên cao hơn, vẫn không có ai chịu bán, phải đẩy giá mua lên cao hơn nữa. Và những ai đang ở vị thế short sẽ thiệt hại nặng.
Khi Long thì đơn giản hơn (mang tiền ra mua hàng), nếu không có ai chịu bán, thì người đang short (bắt buộc) phải đẩy giá mua lên cao hơn, còn người đang muốn long (có thể) mua/hoặc không mua. Nếu vẫn không có ai chịu bán, người đang short phải đẩy giá mua lên cao hơn nữa. Và những ai đang ở vị thế long có lợi lớn.
Khi một "cá mập" đã short sell và bắt buộc phải mua hàng để trả, những "cá mập" khác đánh hơi thấy mùi máu là xúm lại làm thịt con "cá mập" xấu số ngay (bằng cách đoàn kết không chịu bán ra và/hoặc khống chế nguồn bán ra). Hiện tượng này gọi là
Short Squeeze. Nhà đầu tư nhỏ lẻ nào xấu số, chẳng may đang trong trạng thái "gồng lỗ" short là chết theo luôn.
Trong lịch sử có nhiều con "cá mập" xấu số, và con mới nhất là Xiang Guangda (tỷ phú Trung Quốc, người sáng lập tập đoàn Tsingshan Group, một tập đoàn luyện kim chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực sản xuất thép không gỉ). Xiang Guangda đã short sell khối lượng rất lớn kim loại Nickel kỳ hạn tháng 03/2022. Khi chiến sự Nga - Ukraina nổ ra (cuối tháng 02/2022) đã tạo sức ép lên thị trường hàng hoá thế giới (trong đó có Nickel), bắt buộc Xiang Guangda phải cắt lỗ (mua Nickel để trả hàng đã short).
Đánh hơi thấy mùi máu, những con "cá mập" khác đã xúm lại làm thịt Xiang Guangda, tạo ra "cơn điên" Nickel trong hai ngày 07 - 08/03/2022. Giá Nickel trong các phiên giao dịch thường chỉ biến động vài trăm USD mỗi tấn. Trong 10 năm gần đây, giá bán kim loại này chỉ trong biên độ 10.000-20.000 USD mỗi tấn.
Nhưng ngày 7/3, Nickel đã nhảy vọt, tăng ~ 70% lên gần 50.000 USD mỗi tấn. Và chỉ trong 18 phút sáng 8/3 Nickel tiếp tục tăng ~ 100% chạm mốc 100.000 USD mỗi tấn.
Nhà đầu tư nào đang "gồng lỗ" short mà gặp phải
Short Squeeze, ví dụ như Nickel trong hai ngày đầu tháng 03/2022 tăng 300% x đòn bẩy 20 lần ~ 6000% thì "tiền tấn" cũng không chịu nổi.