Giã từ vũ khí nổi tiếng là một trong những tiểu thuyết hay nhất về đề tài chiến tranh, được viết dưới dạng tự truyện của trung úy quân đội Ý Đại Lợi
Frederic Henry. Henry là người Mẽo, tâm hồn sớm bay bổng nên sang tận châu Âu để tham gia thế chiến 1. Vốn có sở trường là lại xe nên anh được giao nhiệm vụ lái xe kíu thương cái hẵng. Trong lúc cuộc chiến chưa khốc liệt lắm, Henry tình cờ quen 1 ý tá người Anh Cát Lợi, nàng
Catherine Barkley. 2 người gian díu với nhau, thoạt tiên có vẻ là cho qua ngày đoạn tháng. Cơ mà khi Henry bị thương và phải tới Milano điều trị thì họ iu nhau thắm thiết. Cô y tá có bầu ngay trước khi Henry lành vết thương thương.
Cuộc chiến ngày càng khốc liệt, quân Ý chạy nháo nhào và thế quái lào Henry lại bị buộc tội đại loại là góp phần dẫn đến thắng lợi của quân Đức. Trên đường đi bóc lịch, Henry nhảy ùm xuống sông tẩu thoát. Anh và người iu rời khỏi Ý và chuồn sang Thụy Sĩ, bấy giờ vưỡn đương trung lập. Tất nhiên cả 2 sẽ có một cuộc sống yên bình...
Không rõ bản gốc dư lào, nhưng sau 75 đến h, chỉ có bản dịch của Hà Vị Giang được liu hành và đây không phải là một bản dịch hay. Văn phong của người dịch khá lỗ mỗ và rườm rà, đã thế lại đượm vẻ quê mùa nữa chứ. Ai lại hỏi thăm nhau:
"Ông có MẠNH Không?"... Trả lẽ lại giả nhời là " Cảm ơn! Tôi không mạnh lắm?". Nhiều đoạn có chữ
"BÈN" khá là khiên cưỡng, đại loại " Tôi đến tìm nàng dưng nàng đi vắng, tôi BÈN đi về phía nhà thờ..."...
Nói về văn vẻ của dịch giả cho ló át đi phần ngớ ngẩn của iem, vì iem phải thú thật là iem không thấy ấn tượng với văn chương và câu chuyện của
Ê Min Uây. Iem cũng thầm nghĩ các nhà phê bình văn chương xếp cuốn nầy vào phe phản chiến cũng không hẳn đúng. Người ta bẩu ông nầy đã viết tới mấy chục cái kết cho cuốn Giã từ vũ khí, trong đó có 1 phương án theo miu kế của tôn ông Fitgierald, cũng là 1 nhà văn Mẽo nổi tiếng.
Scott. Fitgierald là tác giả cuốn
Great Gastby mà người thì dịch là
Gastby vĩ đại, người thì dịch là
Đại gia Gastby. Iem đọc mãi cũng không thấy sự vĩ đại ở đâu, cơ mà đại gia thì có.
Nội dung truyện thì cũng ấm ớ. 1 anh nhà nghoèo thầm yêu một cô gái trẻ đẹp. Anh này học được 1 bí kíp gia truyền nên đột ngột phất lên, trở thành một phú ông. Phú ông Gastby thường xuyên tổ chức ăn nhậu. Mọi người khắp nơi tới nhà Gastby dưng ông chủ tiệc thì thường xuyên vắng mẹt. Vậy thì Gastby làm thế chỉ để gặp được người trong mộng, người đã có chồng. Choáng váng vì sự giàu có của Gastby, cô kia tất nhiên là xiêu lòng.
...
Dồi cả bọn lên xe đi chơi, 1 sự cố xảy da. Gastby hết lòng bảo vệ người yêu và thế là rồi đời 1 đại gia.
Người ta bẩu cuốn sách nêu bật sự hào nhoáng và bế tắc về mẹt tinh thần của 1 thế hệ người Mẽo khi nước Mẽo bỗng đâu bước vào thời thịnh vượng, cơ mà iem chả thấy gì, chỉ thấy 1 cuốn truyện lạt. Phim cũng thế, dù phiên bản gần đây nhứt được quay rất đẹp với L. Di caprio thủ vai chánh.
Một cuốn sách khác của Mẽo được dân bản xứ cho là ghê gớm, là cần phải đọc, là abc... Iem cũng không thấy hay, ấy là cuốn Cá Voi Tắng ( tức Moby dick). Được viết để thể hiện nỗi niềm, tư tưởng... Thôi thì chả hơi đâu mà quan tâm đến tư tưởng của mấy ông nhà văn. Xưa nay iem chỉ thít đọc những cuốn không có tư tưởng, tư tưởng thì để cho mấy nhà phê bình gặm nhấm cho lại sức.
Bản cũ rích của iem (bay cả bìa)
Bản hoành tráng đầy đủ của Nhã Nam mới da gần đây