[Funland] 3 danh nhân văn hóa thế giới của Việt Nam

[ngonhubu01]

World Cultural Celebrity

Ai công nhận?

DANH NHÂN VĂN HOÁ THẾ GIỜI, vãi cả chính tả.

Đúng rồi, mấy con nhà giời tự sướng
Thì đúng là danh nhân văn hóa THẾ GIỜI

 

[belo]

Xét về văn hóa thuần túy thì em thấy mỗi cụ Du. Cụ Trãi có mỗi cái Bình ngô cáo là nổi tiếng nhưng nó có ý nghĩa kiểu tuyên ngôn độc lập nhiều hơn. Cụ cuối cùng giống cụ Trãi.

Cụ có biết Ức Trai thi tập và Dư địa chí không? Chưa biết thì giờ tìm vẫn kịp, kẻo đánh giá tiền nhân có phần hạn hẹp.

 

[pos]

Lưu ý các cụ, doanh nhân nhé

 

[belo]

những gì viết về ông Trãi đa phần em đọc hết rồi, ông ấy không đóng góp nhiều trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn như đám tuyên giáo sau này tuyên truyền đâu

Thế đã đọc những gì ông Trãi viết chưa ?

 

[atlas06]

Thế đã đọc những gì ông Trãi viết chưa ?

đa số là đọc hết rồi

 

[dtrung]

Cụ có biết Ức Trai thi tập và Dư địa chí không? Chưa biết thì giờ tìm vẫn kịp, kẻo đánh giá tiền nhân có phần hạn hẹp.

Em biết có 2 tác phẩm này nhưng em thấy nổi tiếng chỉ có Bình ngô cáo thôi, em đánh giá trên cơ sở đã biết về 2 tác phẩm này của cụ Trãi.

 

[dangduong]

Trang của UNESCO về kỉ niệm:
http://portal.unesco.org/en/ev.php-URL_ID=26018&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html
Với tiêu đề:

Anniversaries and Historic Events Series

 

[le_petit]

Vụ này nói mãi rồi, gug cái là ra thôi. Em gửi cái link các cụ vào tự đọc

Vâng, và vì ko được tổ chức lễ kỷ niệm chính thức nên ĐSQ ta tại Paris bèn thuê một phòng họp tại một ks mời một số người đến và tổ chức một buổi kỷ niệm ạ.

 

[Violong]

"Thật vậy, khi muốn quân Tưởng rút khỏi nước ta (lúc đó ta chưa đủ mạnh), ta đã đúc một tượng người bằng vàng nặng 54 kg để tặng cho viên tướng cầm quân Tưởng, trong lúc tuần lễ vàng năm 1946 ta chỉ thu được 375 kg."


Số vàng này là dùng để mua tính mạng 1 đồng chí, chẳng có tí liên quan gì đến việc chúng rút quân cả.

Suy luận vãi lái thật. Hỏi sao nhiều người ko tin vào sử viết sau này.

 

[dangduong]

những gì viết về ông Trãi đa phần em đọc hết rồi, ông ấy không đóng góp nhiều trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn như đám tuyên giáo sau này tuyên truyền đâu

Đám tuyên giáo ấy đây, xem họ đánh giá về Nguyễn Trãi:
1. Nguyễn Mộng Tuân (cùng thời Nguyễn Trãi): "Bậc văn bá".
2- Lê Thánh Tông:
- "Ức Trai tiên sinh, đương lúc Thái Tổ mới sáng nghiệp theo về Lỗi Giang, trong thì bàn kế hoạch nơi màn trướng, ngoài thì thảo văn thư dụ các thành; văn chương tiên sinh làm vẻ vang cho nước, lại được vua yêu tin quí trọng"
- "Cao Đế anh hùng cái thế danh
Văn Hoàng trí dũng phủ doanh thành
Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo
Vũ Mục hung trung liệt giáp binh"
3- Lê Tương Dực:
"Gặp gỡ long hổ phong vân, còn ghi duyên cũ.
Truyền tụng văn chương sự nghiệp, để mãi đời sau".
4- Đại việt sử kí toàn thư (sử quan Hậu Lê):
"Bấy giờ, vua dựng lầu nhiều tầng ở dinh Bồ Đề trên bờ sông Lô (Khi ấy, có hai cây bồ đề ở trong dinh, nên gọi là dinh Bồ Đề), cao bằng tháp Báo Thiên, hằng ngày vua ngự trên lầu nhìn vào thành để quan sát mọi hành vi của giặc, cho Trãi ngồi hầu ở tầng hai, nhận lệnh soạn thảo thư từ qua lại"
5- Hà Nhậm Đại, thượng thư nhà Mạc, nhà thơ thế kỷ 16:
"Công giúp hồng đồ cao nữa (tựa) núi
Danh ghi thanh sử sáng bằng gương"
6- Khâm định việt sử thông giám cương mục (sử quan Nguyễn):
"Ông Trãi giúp Lê Thái Tổ khai quốc, rồi lại giúp Lê Thái Tông, tài trí, phép tắc, mưu mô, đạo đức, đều vượt hơn hết mọi người lúc bấy giờ"
7- Dương Bá Cung (1795-1868): công lao của ông trùm khắp trên đời
8- Lê quý Đôn nhà bác học lớn thời Lê trung hưng nhận định về ông:
- "Khi vào yết kiến Bình Định vương ở Lỗi Giang liền được tri ngộ, viết thư gửi tướng súy nhà Minh, thảo hịch truyền đi các lộ, đứng vào bậc nhất một đời, chức vị Thượng thư, cấp bậc công thần. Cứ xem ông giúp chính trị hai triều vua hết lòng trung thành, tuy dâng lời khuyên răn thường bị đè nén mà không từng chịu khuất... nhưng vì tối nghĩa về "chỉ, túc" thành ra cuối cùng không giữ được tốt lành, thật đáng thương xót!... Người có công lao đứng đầu về việc giúp rập vua, thì ngàn năm cũng không thể mai một được". (Kiến Văn tiểu lục)
- "Văn thư thảo hịch giỏi hơn hết một thời" (Kiến Văn tiểu lục)
- "Phong cho viên Hàn Lâm Viện Thừa chỉ học sĩ là Nguyễn Trãi chức “Triều liệt đại phu nhập nội hành khiển, Lại bộ Thượng thư, kiêm Cơ Mật viện”. Hoàng đế sai dựng một cái lầu mấy tầng trong dinh Bồ Đề, hằng ngày ngài ngự tại từng lầu trên cùng, để trông vào thành bên địch, cho Nguyễn Trãi ngồi ở tầng lầu dưới, để bàn luận cơ mưu hầu ngài, và thảo những thư từ gởi tới" (Đại Việt thông sử)
9- Phan Huy Chú nhà bác học lớn thời Nguyễn: "Văn chương mưu lược gắn liền với sự nghiệp kinh bang tế thế"
10- Nguyễn Năng Tĩnh (1795-1876), nhà thơ, Ngự sử triều Nguyễn:
"Nước Việt ta, từ Đinh, Lê, Lý, Trần, đời nào sáng lập cơ nghiệp đế vương, tất cũng đều phải có các tướng tá giúp sức, nhưng tìm được người toàn tài toàn đức như Ức Trai tiên sinh, thật là ít lắm"
11- Tang thương ngẫu lục, ghi chép truyền kỳ trong dân, do Phạm Đình Hồ và Nguyễn Án soạn thời Lê Mạt kể chuyện nghĩa quân Lam Sơn viết chữ bằng mỡ lên lá cây "Lê Lợi vi quân, Nguyễn Trãi vi thần" để kiến ăn mỡ, khoét lá, để lại dòng chữ trên, lá rụng theo gió theo nước trôi đi, khiến nhân dân tin rằng mệnh trời đã định như vậy, người người tìm đến theo Lê Lợi.

Tôi không phải nhà sử học, nên cứ wiki mà tra, cũng không có thời gian, chủ yếu chỉ tra một mục từ Nguyễn Trãi thôi, copy vào đây cũng đã đủ bác bỏ cái ý kiến thiển cận của cụ atlas.
Một mình cụ muốn bác bỏ ý kiến của các nhà bác học, các danh nhân nói trên cũng được, nếu cụ đủ tầm trí tuệ, viết thành bài đăng báo, thành sách, có dẫn chứng khoa học, dám chắc không ai cản trở cụ in ấn, xuất bản, trên các tạp chí nghiêm túc cả trong hay ngoài nước. Nhưng không đủ sức làm điều đó, cụ đành phán nhăng cuội, suy diễn trên diễn đàn vì không phải chịu trách nhiệm gì, để mọi người đọc cho vui, tán phét với nhau... đủ để lòe anh em không chuyên như chúng tôi, thôi cũng OK, nhưng đổ cho nhờ Tuyên giáo mà cụ Trãi được đề cao, thì xúc phạm đến tiền nhân, từ cụ Trãi đến các danh nhân, các sử quan đời Lê, đời Mạc, đời Nguyễn... mà tôi dẫn ở trên.

 

[atlas06]

Đám tuyên giáo ấy đây, xem họ đánh giá về Nguyễn Trãi:
1. Nguyễn Mộng Tuân (cùng thời Nguyễn Trãi): "Bậc văn bá".
2- Lê Thánh Tông:
- "Ức Trai tiên sinh, đương lúc Thái Tổ mới sáng nghiệp theo về Lỗi Giang, trong thì bàn kế hoạch nơi màn trướng, ngoài thì thảo văn thư dụ các thành; văn chương tiên sinh làm vẻ vang cho nước, lại được vua yêu tin quí trọng"
- "Cao Đế anh hùng cái thế danh
Văn Hoàng trí dũng phủ doanh thành
Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo
Vũ Mục hung trung liệt giáp binh"
3- Lê Tương Dực:
"Gặp gỡ long hổ phong vân, còn ghi duyên cũ.
Truyền tụng văn chương sự nghiệp, để mãi đời sau".
4- Đại việt sử kí toàn thư (sử quan Hậu Lê):
"Bấy giờ, vua dựng lầu nhiều tầng ở dinh Bồ Đề trên bờ sông Lô (Khi ấy, có hai cây bồ đề ở trong dinh, nên gọi là dinh Bồ Đề), cao bằng tháp Báo Thiên, hằng ngày vua ngự trên lầu nhìn vào thành để quan sát mọi hành vi của giặc, cho Trãi ngồi hầu ở tầng hai, nhận lệnh soạn thảo thư từ qua lại"
5- Hà Nhậm Đại, thượng thư nhà Mạc, nhà thơ thế kỷ 16:
"Công giúp hồng đồ cao nữa (tựa) núi
Danh ghi thanh sử sáng bằng gương"
6- Khâm định việt sử thông giám cương mục (sử quan Nguyễn):
"Ông Trãi giúp Lê Thái Tổ khai quốc, rồi lại giúp Lê Thái Tông, tài trí, phép tắc, mưu mô, đạo đức, đều vượt hơn hết mọi người lúc bấy giờ"
7- Dương Bá Cung (1795-1868): công lao của ông trùm khắp trên đời
8- Lê quý Đôn nhà bác học lớn thời Lê trung hưng nhận định về ông:
- "Khi vào yết kiến Bình Định vương ở Lỗi Giang liền được tri ngộ, viết thư gửi tướng súy nhà Minh, thảo hịch truyền đi các lộ, đứng vào bậc nhất một đời, chức vị Thượng thư, cấp bậc công thần. Cứ xem ông giúp chính trị hai triều vua hết lòng trung thành, tuy dâng lời khuyên răn thường bị đè nén mà không từng chịu khuất... nhưng vì tối nghĩa về "chỉ, túc" thành ra cuối cùng không giữ được tốt lành, thật đáng thương xót!... Người có công lao đứng đầu về việc giúp rập vua, thì ngàn năm cũng không thể mai một được". (Kiến Văn tiểu lục)
- "Văn thư thảo hịch giỏi hơn hết một thời" (Kiến Văn tiểu lục)
- "Phong cho viên Hàn Lâm Viện Thừa chỉ học sĩ là Nguyễn Trãi chức “Triều liệt đại phu nhập nội hành khiển, Lại bộ Thượng thư, kiêm Cơ Mật viện”. Hoàng đế sai dựng một cái lầu mấy tầng trong dinh Bồ Đề, hằng ngày ngài ngự tại từng lầu trên cùng, để trông vào thành bên địch, cho Nguyễn Trãi ngồi ở tầng lầu dưới, để bàn luận cơ mưu hầu ngài, và thảo những thư từ gởi tới" (Đại Việt thông sử)
9- Phan Huy Chú nhà bác học lớn thời Nguyễn: "Văn chương mưu lược gắn liền với sự nghiệp kinh bang tế thế"
10- Nguyễn Năng Tĩnh (1795-1876), nhà thơ, Ngự sử triều Nguyễn:
"Nước Việt ta, từ Đinh, Lê, Lý, Trần, đời nào sáng lập cơ nghiệp đế vương, tất cũng đều phải có các tướng tá giúp sức, nhưng tìm được người toàn tài toàn đức như Ức Trai tiên sinh, thật là ít lắm"
11- Tang thương ngẫu lục, ghi chép truyền kỳ trong dân, do Phạm Đình Hồ và Nguyễn Án soạn thời Lê Mạt kể chuyện nghĩa quân Lam Sơn viết chữ bằng mỡ lên lá cây "Lê Lợi vi quân, Nguyễn Trãi vi thần" để kiến ăn mỡ, khoét lá, để lại dòng chữ trên, lá rụng theo gió theo nước trôi đi, khiến nhân dân tin rằng mệnh trời đã định như vậy, người người tìm đến theo Lê Lợi.

Tôi không phải nhà sử học, nên cứ wiki mà tra, cũng không có thời gian, chủ yếu chỉ tra một mục từ Nguyễn Trãi thôi, copy vào đây cũng đã đủ bác bỏ cái ý kiến thiển cận của cụ atlas.
Một mình cụ muốn bác bỏ ý kiến của các nhà bác học, các danh nhân nói trên cũng được, nếu cụ đủ tầm trí tuệ, viết thành bài đăng báo, thành sách, có dẫn chứng khoa học, dám chắc không ai cản trở cụ in ấn, xuất bản, trên các tạp chí nghiêm túc cả trong hay ngoài nước. Nhưng không đủ sức làm điều đó, cụ đành phán nhăng cuội, suy diễn trên diễn đàn vì không phải chịu trách nhiệm gì, để mọi người đọc cho vui, tán phét với nhau... đủ để lòe anh em không chuyên như chúng tôi, thôi cũng OK, nhưng đổ cho nhờ Tuyên giáo mà cụ Trãi được đề cao, thì xúc phạm đến tiền nhân, từ cụ Trãi đến các danh nhân, các sử quan đời Lê, đời Mạc, đời Nguyễn... mà tôi dẫn ở trên.

Tưởng gì mới chứ như vậy thì quá thường. Chẳng có mưu kế gì cụ thể cho thấy tài năng xoay chuyển thế cục cả

 

[atlas06]

Đám tuyên giáo ấy đây, xem họ đánh giá về Nguyễn Trãi:
1. Nguyễn Mộng Tuân (cùng thời Nguyễn Trãi): "Bậc văn bá".
2- Lê Thánh Tông:
- "Ức Trai tiên sinh, đương lúc Thái Tổ mới sáng nghiệp theo về Lỗi Giang, trong thì bàn kế hoạch nơi màn trướng, ngoài thì thảo văn thư dụ các thành; văn chương tiên sinh làm vẻ vang cho nước, lại được vua yêu tin quí trọng"
- "Cao Đế anh hùng cái thế danh
Văn Hoàng trí dũng phủ doanh thành
Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo
Vũ Mục hung trung liệt giáp binh"
3- Lê Tương Dực:
"Gặp gỡ long hổ phong vân, còn ghi duyên cũ.
Truyền tụng văn chương sự nghiệp, để mãi đời sau".
4- Đại việt sử kí toàn thư (sử quan Hậu Lê):
"Bấy giờ, vua dựng lầu nhiều tầng ở dinh Bồ Đề trên bờ sông Lô (Khi ấy, có hai cây bồ đề ở trong dinh, nên gọi là dinh Bồ Đề), cao bằng tháp Báo Thiên, hằng ngày vua ngự trên lầu nhìn vào thành để quan sát mọi hành vi của giặc, cho Trãi ngồi hầu ở tầng hai, nhận lệnh soạn thảo thư từ qua lại"
5- Hà Nhậm Đại, thượng thư nhà Mạc, nhà thơ thế kỷ 16:
"Công giúp hồng đồ cao nữa (tựa) núi
Danh ghi thanh sử sáng bằng gương"
6- Khâm định việt sử thông giám cương mục (sử quan Nguyễn):
"Ông Trãi giúp Lê Thái Tổ khai quốc, rồi lại giúp Lê Thái Tông, tài trí, phép tắc, mưu mô, đạo đức, đều vượt hơn hết mọi người lúc bấy giờ"
7- Dương Bá Cung (1795-1868): công lao của ông trùm khắp trên đời
8- Lê quý Đôn nhà bác học lớn thời Lê trung hưng nhận định về ông:
- "Khi vào yết kiến Bình Định vương ở Lỗi Giang liền được tri ngộ, viết thư gửi tướng súy nhà Minh, thảo hịch truyền đi các lộ, đứng vào bậc nhất một đời, chức vị Thượng thư, cấp bậc công thần. Cứ xem ông giúp chính trị hai triều vua hết lòng trung thành, tuy dâng lời khuyên răn thường bị đè nén mà không từng chịu khuất... nhưng vì tối nghĩa về "chỉ, túc" thành ra cuối cùng không giữ được tốt lành, thật đáng thương xót!... Người có công lao đứng đầu về việc giúp rập vua, thì ngàn năm cũng không thể mai một được". (Kiến Văn tiểu lục)
- "Văn thư thảo hịch giỏi hơn hết một thời" (Kiến Văn tiểu lục)
- "Phong cho viên Hàn Lâm Viện Thừa chỉ học sĩ là Nguyễn Trãi chức “Triều liệt đại phu nhập nội hành khiển, Lại bộ Thượng thư, kiêm Cơ Mật viện”. Hoàng đế sai dựng một cái lầu mấy tầng trong dinh Bồ Đề, hằng ngày ngài ngự tại từng lầu trên cùng, để trông vào thành bên địch, cho Nguyễn Trãi ngồi ở tầng lầu dưới, để bàn luận cơ mưu hầu ngài, và thảo những thư từ gởi tới" (Đại Việt thông sử)
9- Phan Huy Chú nhà bác học lớn thời Nguyễn: "Văn chương mưu lược gắn liền với sự nghiệp kinh bang tế thế"
10- Nguyễn Năng Tĩnh (1795-1876), nhà thơ, Ngự sử triều Nguyễn:
"Nước Việt ta, từ Đinh, Lê, Lý, Trần, đời nào sáng lập cơ nghiệp đế vương, tất cũng đều phải có các tướng tá giúp sức, nhưng tìm được người toàn tài toàn đức như Ức Trai tiên sinh, thật là ít lắm"
11- Tang thương ngẫu lục, ghi chép truyền kỳ trong dân, do Phạm Đình Hồ và Nguyễn Án soạn thời Lê Mạt kể chuyện nghĩa quân Lam Sơn viết chữ bằng mỡ lên lá cây "Lê Lợi vi quân, Nguyễn Trãi vi thần" để kiến ăn mỡ, khoét lá, để lại dòng chữ trên, lá rụng theo gió theo nước trôi đi, khiến nhân dân tin rằng mệnh trời đã định như vậy, người người tìm đến theo Lê Lợi.

Tôi không phải nhà sử học, nên cứ wiki mà tra, cũng không có thời gian, chủ yếu chỉ tra một mục từ Nguyễn Trãi thôi, copy vào đây cũng đã đủ bác bỏ cái ý kiến thiển cận của cụ atlas.
Một mình cụ muốn bác bỏ ý kiến của các nhà bác học, các danh nhân nói trên cũng được, nếu cụ đủ tầm trí tuệ, viết thành bài đăng báo, thành sách, có dẫn chứng khoa học, dám chắc không ai cản trở cụ in ấn, xuất bản, trên các tạp chí nghiêm túc cả trong hay ngoài nước. Nhưng không đủ sức làm điều đó, cụ đành phán nhăng cuội, suy diễn trên diễn đàn vì không phải chịu trách nhiệm gì, để mọi người đọc cho vui, tán phét với nhau... đủ để lòe anh em không chuyên như chúng tôi, thôi cũng OK, nhưng đổ cho nhờ Tuyên giáo mà cụ Trãi được đề cao, thì xúc phạm đến tiền nhân, từ cụ Trãi đến các danh nhân, các sử quan đời Lê, đời Mạc, đời Nguyễn... mà tôi dẫn ở trên.

nếu công lao của Nguyễn Trãi đứng đầu trong khởi nghĩa Lam Sơn không ai sánh bằng vậy xin hỏi công lao đó là gì, ông có mưu kế cụ thể gì giúp Lê Lợi thắng Minh?
nếu công lao ông đứng đầu sao khi luận công ban thưởng Lê Lợi cho Nguyễn Trãi tước quan phục hầu xếp hạng 80 trong các công thần?
bộ các sử gia thời sau biết về đóng góp của Nguyễn Trãi cho kháng chiến chống Minh nhiều hơn Lê Lợi?
“Tháng 5, ngày mồng 3, ban biển ngạch công thần cho 93 viên: Huyện thượng hầu 3 người là Lê Vấn, Lê Sát, Lê Văn Xảo. Á thượng hầu 1 người là Lê Ngân. Hương thượng hầu 3 người là Lê Lý, Lê Văn Linh, Lê Quốc Hưng, Đình thượng hầu 14 người là Lê Chích, Lê Văn An, Lê Liệt, Lê Thố, Lê Lễ, Lê Chiến, Lê Khôi, Lê Đính, Lê Chuyết, Lê Lỗi, Lê Nhữ Lãm, Lê Sao, Lê Kiệm, Lê Lật. Huyện hầu 14 người là: Lê Bị, Lê Bì, Lê Bĩ, Lê Náo, Lê Thụ, Lê Lôi, Lê Khả, Lê Bồi, Lê Khả Lang, Lê Xí, Lê Khuyển, Lê Bí, Lê Quốc Trinh, Lê Bật. Á hầu 26 người là bọn Lê Lạn, Lê Trãi. Quan nội hầu 16 người là bọn Lê Thiệt, Lê Chương. Quan phục hầu 16 người là bọn Lê Cuống, Lê Dao. Thượng trí tự Trước phục hầu 4 người là bọn Lê Khắc Phục, Lê Hài. Ra lệnh chỉ rằng những văn võ hào kiệt nào còn bị bỏ sót, hoặc bị chìm đắm chưa có chức tước gì, không được ai tiến cử; hoặc vì thù hằn mà bị đè nén, vùi dập, thì đến ngay chổ Thiếu phó Lê Văn Linh mà tự tiến, nếu xét thực có tài đức thì tâu trình để cất nhắc sử dụng, không cứ là ngụy quan hay sĩ thứ, cốt lấy tài đức là hơn.”
Suốt thời Lê Thái Tổ, Nguyễn Trãi không được làm một việc chính sự quan trọng nào cả, ngoại trừ việc thảo các chiếu biểu thay vua theo đúng chức phận của một vị quan Học sĩ ở Hàn Lâm viện. Cuộc sống riêng của Nguyễn Trãi ở Thăng Long cũng rất nghèo túng, thiếu thốn”

 

[Mũi tên bạc]

DANH NHÂN VĂN HÓA THẾ GIỜI - NGUYỄN TRÃI

Chân dung Nguyễn Trãi

Năm 1989, sau hơn mười năm bị thu hút và miệt mài tìm kiếm, sáng tạo, nữ văn sĩ Yveline Féray đã cho ra đời cuốn tiểu thuyết danh nhân lịch sử đồ sộ "Dix Mille Printemps"(NXB Julliard, F, 1989) về danh nhân văn hoá Nguyễn Trãi. Trong cuốn sách đầy ý nghĩa này, bà đã mô tả sự sinh hạ của Nguyễn Trãi vào những năm 1380 như là đêm trở dạ của trời đất, đêm của một truyền kỳ.

Vì ngày ấy, thực sự một thiên tài ra đời mà sau này tầm cỡ đã như một cây đại thụ văn hoá toả bóng mát xuống nhiều thế hệ sau của nước Đại Việt. Và cũng từ ngày ấy, ông ngoại Trần Nguyên Đán, một vị Đại tư đồ (tương đương chức Tể tướng) của triều Trần mới thể hiện hết tầm vóc nhân bản vĩ đại khi chấp nhận cuộc hôn nhân vô tiền khoáng hậu giữa một ông thầy dạy học Nguyễn Phi Khanh với cô học trò nhỏ Trần Thị Thái trong khuôn viên Nho giáo đời Trần.

Từ đấy, thừa hưởng gia tài tinh thần đồ sộ cao đẹp của gia đình và Tổ quốc, dưới sự dạy dỗ nghiêm khắc của cha và ông ngoại, Nguyễn Trãi đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ) lúc 20 tuổi và ra làm quan nhà Hồ. Nhưng đất nước nguy biến, giặc Minh xâm lược, bao cuộc kháng chiến nổ ra, trong im lặng suy tư, hơn mười năm tìm kiếm và chịu sự dày vò của một đấng nho học phải chọn lựa minh quân mà không bội phản triết thuyết của đời, tầm trí tuệ nhạy cảm đã đưa Nguyễn Trãi về với đội quân Lam Sơn và minh chủ Lê Lợi, và trở thành cố vấn đặc biệt của Lê Lợi.

Thế nhưng làm một minh sư thì có gì đáng nói, điều đáng giá vượt tầm thời đại và mang ý nghĩa vĩnh cửu là ông đã hướng cuộc chiến tranh về phía hoà bình vĩnh viễn. Binh đao vốn không hợp với thiên tính của một nhà thơ yêu hoà bình từ sâu thẳm tâm hồn, song bằng một trí tuệ của yêu thương, ông đã đem đạo đức đặt vào giữa lòng chiến tranh, đem tình thương để chiến thắng bạo tàn. Ông không muốn kẻ thù nuôi mầm ác trong lòng, không muốn họ mất đi thiện căn mà trả lại tinh thần cao đẹp cho họ, giúp họ thấy được sự bất công vô lí của sự xâm lược tương tàn. Đấy chính là đi trên Đại Đạo Tự Nhiên của Nhân Dân, một nhân dân luôn yêu nhân nghĩa và hoà bình. Chính vì thế, ông không chỉ là một bậc minh triết của Việt Nam mà của cả Phương Đông và nhân loại trong thời kì phong kiến nhiều bất công.

Khu đền thờ Nguyễn Trãi ở Côn Sơn - Hải Dương hiện nay

Hòa bình ! Ông lại trở về trong cái cao khiết của thanh bần và thực hiện một lí tưởng nhân đạo toàn thiện, toàn mỹ. Nhưng rồi, ông lại gặp kẻ thù ở trong chính những đồng chí tụ nghĩa ngày nào của mình, và ông phải cố gắng giữ gìn sự trung thực của một người luôn hành động vì sự sống nhân dân. Ông phải thực hiện sự cân bằng giữa niềm hy vọng giúp đời tận lực với nỗi thất vọng luôn chờ đợi phía trước cửa quan trường. Sống giữa đôi bờ thao thức, cánh chim hồng bay cao phân vân giữa hai chân trời: đi- về, nhưng lòng như ngọn lửa luyện đan vẫn nồng cháy một hoài bão duy nhất : vì Tổ quốc, vì nhân dân. Hành động - tranh đấu vì lẽ phải, và lập ngôn trước tác, vừa giải quyết những vấn đề sinh tử của đương đại, vừa hướng về sự bất tử, vĩnh hằng, ông viết : Lam Sơn thực lục, Dư địa chí...- những quốc thư của tương lai Việt Nam. Hơn 250 bài thơ ởQuốc âm thi tập, một bông hoa nghệ thuật chữ Nôm thuộc loại đầu tiên, ông đã để lại cho dân tộc "một nền thơ ruột rà và quen thuộc, một cái gì như là một Tổ quốc thơ" (Jacques Gaucheron), in dấu vân tay tài hoa và kiệt xuất của mình lên văn học đời đời.

Nhưng rồi ước vọng sụp đổ trước một triều đại phong kiến nhiều ganh ghét, quen thói "hết chim bẻ cung", ông bị kéo vào vụ án đau xót nhất trong lịch sử, vụ án Lệ Chi Viên, và bị lên giá nhục hình. Và từ đấy đầu thai lên những vì sao vĩnh cửu giữa bầu trời nước Việt, để lại trần gian một nền văn hoá Nguyễn Trãi. Năm 1980, 600 năm sau, ông tiếp tục trở thành sứ giả văn hoá của Việt Nam đưa thông điệp của dân tộc mình đến với nhân loại, bước vào ngôi đền văn hoá thế giới và trở thành DANH NHÂN VĂN HÓA THẾ GIỚI .


DANH NHÂN VĂN HÓA THẾ GIỜI - NGUYỄN DU

Ít có tác phẩm ngay khi ra đời cho đến mãi mãi về sau vẫn được nhân dân cả ước yêu chuộng như Truyện Kiều. Không phải chỉ yêu thích mà còn gửi gắm niềm tin. Niềm tin khẳng định sức mạnh ngôn ngữ và văn hóa dân tộc. Niềm tin chia sẻ kinh nghiệm văn chương, nghệ thuật. Nhưng nhất là niềm tin về tình yêu và cuộc sống. Truyện Kiều đã là một bài ca tình yêu và là một cuốn sách Đời.

Một tác phẩm như thế đã là một công trình vĩ đại, một vinh dự tuyệt vời. Truyện Kiều là một tác phẩm có giá trị như một thông điệp cho con người giao cảm với thế giới vô hình, dạt dào xúc động, mơ màng như thực, ảo huyền mà minh bạch lạ lùng. Và cũng là một bản tổng kết cuộc đời, tổng kết nhưng là cáo trạng, cáo trạng về cuộc đời bao nhiêu nỗi thương tâm (bách niên đa thiểu thương tâm sự). Ở kia: "Những điều trông thấy mà đau đớn lòng ! ". Ở đây lại là một "trường dạ tối tăm trời đất ! ". Tác phẩm ấy là bài Văn tế thập loại chúng sinh, với cái tên quen thuộc : Bài ca chiêu hồn.

Cả hai tác phẩm đó đều của chung một tác giả : Nguyễn Du. Đến nay, thời gian ra đời của các tác phẩm chữ Nôm, chữ Hán (Thanh Hiên thi tập, Nam trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục) đều chỉ bằng vào dự cảm khoa học. Truyện Kiều vẫn chưa tìm được bản in trước nhất. Cả ba tập thơ chữ Hán mới góp được hai trăm bốn chín bài, nhờ công sức sưu tầm của nhiều người.

Cuộc đời Nguyễn Du - tác giả của những thiên tuyệt bút ấy - không nhiều bí ẩn, không lắm giai thoại, nhưng luôn luôn đặt ra những câu hỏi không dễ dàng giải đáp. Quê cha ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh, quê mẹ ở làng Hoa Thiều (nay thuộc huyện Tiên Sơn, Bắc Ninh), và nơi sinh lại ở phường Bích Câu - Thăng Long. Văn chương vượt hẳn người đời, nhưng học vị chỉ ở mức tam trường (tú tài) sau kỳ thi ở Sơn Nam (1783). Con người chuyên nghiệp thi thư mà biết cầm gươm, dạo đàn, thích đi chài, đi săn, và thích hát dân ca phường vải. Gia đình thuộc lớp quý tộc. Cha là Nguyễn Nghiễm, anh là Nguyễn Khản đều đỗ tiến sĩ, làm quan đến Tham tụng (Tể tướng) triều Lê.

Bố vợ là Đoàn Nguyễn Thục, cũng đỗ Hoàng Giáp, làm quan Đông các. Nhưng bản thân Nguyễn Du về đời sống vật chất lại quá nghèo nàn. Mười một tuổi mồ côi cha, mười ba tuổi mẹ chết, suốt đời trai trẻ ăn nhờ ở đậu, hoặc ở nhà anh, hoặc ở quê vợ. Do tình hình đất nước biến động, chính quyền Lê - Trịnh sụp đổ, Tây Sơn quét sạch giặc Thanh, họ Nguyễn Tiên Điền cũng tiêu điều: "Hồng Lĩnh vô gia, huynh đệ tán ! ". Nguyễn Du trải qua mười năm gió bụi. Đến năm 1802, ông mới ra làm quan triều Nguyễn, được thăng thưởng rất nhanh, từ Tri huyện lên đến Tham tri (1815). Có được cử làm chánh sứ sang Trung Quốc (1813). Nhưng gia cảnh vẫn bần hàn thiếu thốn: "Mười miệng đói kêu ngoài cõi Bắc - Một mình bệnh rụi góc thành Nam". Phải chăng do thực tế này mà nhà thơ cảm thông được với những nạn nhân trong xã hội ?

Không có tài liệu nào cho biết, Nguyễn Du nhận ai là người tri kỷ. Thơ ông nhắc nhiều nhất đến những người phụ nữ đau khổ, tủi hờn. Cô Cầm ở Thăng Long, cô Nguyệt ở Triều Khẩu, cô gái hầu ở nhà người em. Giai thoại có nói đến quan hệ của ông với cô gái lái đò, với tài nữ Xuân Hương một thời nào đó. Ông mất vì một bệnh dịch, ra đi không trối trăng gì.

Câu hỏi về Nguyễn Du còn được đặt ra ở nhiều bình diện. Đi tìm chứng cứ về ông, hậu thế luôn luôn gặp những băn khoăn. Gia phả chép một đằng, liệt truyện lại ghi theo đằng khác. Ông thật thà đi theo nhà Nguyễn hay ông về với Gia Long mà luôn luôn day dứt vì phụ nghĩa nhà Lê? Ông khư khư ôm mối cô trung mù quáng, hay ông cũng không hẳn vô tình với sự nghiệp của nhà Tây Sơn ? Ông là nho sĩ, thấm nhuần tam giáo, khuôn mình trong giới hạn thời đại với những lý thuyết về nghiệp báo, về mệnh trời ? Hay ông đã từng trong vô thức, dứt khoát với cái gốc nho gia Phật tử mà gắn bó với tầng lớp thị dân, tương tự như bao nhà văn phương Tây, cuộc sống thuộc về phong kiến, quý tộc mà tinh thần lại đi tiên phong cho cách mạng tư sản ? Những cuộc "đi tìm Nguyễn Du" hàng trăm năm nay vẫn luôn luôn phải quan tâm đến các vấn đề ấy. Mà hình như Nguyễn Du đoán trước được điều này. Đoán trước mà không nói. Chẳng thế mà ông đã viết:

Ngã hữu thốn tâm vô dư ngũ,

Hồng Sơn sơn hạ Quế giang thâm.

(Tấc lòng không nói cùng ai được,

Dưới núi Hồng Sơn biển Quế sâu!).

Tuy nhiên, chẳng phải vì thế mà Nguyễn Du trở nên khó hiểu. Có những điều phải tìm tòi, nghiên cứu, tranh luận gần xa. Nhưng Nguyễn Du vẫn đến với nhân dân bao đời nay trong cả một bầu tâm sự cảm thông sâu sắc. Đó là một khát vọng của nhân cách tạo nên trong sóng gió của đời, thấm nhuần bản chất của nhân dân, của dân tộc. Đó cũng là một con người nhân bản, tự phần sâu kín nhất, đau nỗi đau bãi bể nương dâu mà đòi lên án chế độ bạo tàn, đòi cho con người có hạnh phúc, tình yêu, tự do và công lý. Đó cũng là một ngòi bút phanh phui được thế lực đồng tiền, vạch trần những kẻ "nhai xé thịt người mà không lòi nanh vuốt". Đó cũng là một tài năng sáng tạo bậc thầy, đã có bút pháp nghệ thuật điêu luyện : xây dựng nhân vật điển hình, điều khiển ngôn ngữ nhạc điệu, tạo cho cấu trúc tác phẩm dồi dào chất kịch, truyền cho hình tượng tác phẩm đậm đà chất thơ. Không phải chỉ ở Truyện Kiều mà cả ở thơ chữ Hán, thơ Nôm của Nguyễn Du đều thấy chỗ đậm, chỗ nhạt những yếu tố hoặc biểu hiện của chủ nghĩa cổ điển, chủ nghĩa lãng mạn và chủ nghĩa hiện thực trong văn học. Vinh dự của Nguyễn Du trong địa hạt này còn vượt khá nhiều tác giả xưa nay. Chỉ riêng với một Truyện Kiều, văn học nghệ thuật Việt Nam trở nên thêm phong phú. Ca nhạc dân gian có giọng "lẩy Kiều".

Sân khấu dân gian có "trò Kiều". Hội họa có nhiều tranh Kiều. Và Truyện Kiều từ xưa đến nay đã là đầu đề của nhiều trang bình luận và bút chiến. Thơ vịnh Kiều nhiều không kể xiết. Tuồng Kiều, phim Kiều xuất hiện. Và tiếng nói hằng ngày của nhân dân có thêm nhiều thành ngữ rút từ Truyện Kiều. Kiều đi vào mọi nẻo đ ờng sinh hoạt : "Từ án sách đến bờ tre, xưởng máy; Ra chiến trường vẫn thấy tiếng Kiều ngân" là như vậy.

Năm 1965, Nguyễn Du được Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chính thức làm lễ kỷ niệm. Hội đồng Hòa bình thế giới ghi tên ông trong danh sách những nhà văn hóa quốc tế trên trái đất này. Nhà lưu niệm Nguyễn Du được xây dựng ở Tiên Điền. Trường viết văn để đào tạo những cây bút mới mang tên Nguyễn Du. Chúng ta đã có nhiều sách chú giải, nghiên cứu Đoạn trường tân thanh, có Từ điển Truyện Kiều, có tiểu thuyết Ba trăm năm lẻ. Nhưng vấn đề "Nguyễn Du và Truyện Kiều" thì đến bao giờ cho hết ? Cuộc đi tìm Nguyễn Du sẽ mãi là những gắng công của nhiều thế hệ. Ta cần có thơ Nguyễn Du trong cuộc đời, cần có tình Nguyễn Du trong sự sống, nên càng cần hiểu biết về ông. Nỗi sầu của ông mênh mông, tấm lòng của ông rộng lớn, ngòi bút của ông thần kỳ, chính ông cũng không nhận ra mà vẫn chờ đợi những ứng đáp của nhiều thế hệ hậu sinh tri kỷ :

... Hận xưa khôn hỏi trời già,

Nỗi oan phong vận mình ta buộc ràng,

Ba trăm năm lẻ mơ màng...

Biết ai hậu thế khóc chàng Tố Như ?

DANH NHÂN VĂN HÓA THẾ GIỜI - HỒ CHÍ MINH
Hồ Chí Minh – vĩ nhân của thế giới
Bác Hồ của ta là danh nhân văn hoá thế giới thứ 21. Được ghi là “Chủ tịch Hồ Chí Minh – Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hoá kiệt xuất”. Trên thế giới, chưa có một danh nhân nào được 88 quốc gia ra “Nghị quyết kỷ niệm” như Bác Hồ ta. Có nước viết Đề cương kỷ niệm 100 năm ngày sinh Hồ Chí Minh, dày đến 84 trang…

Từ ngày 20/10 đến 30/11/1987, Đại hội đồng UNESCO khoá 24 họp, có mục xét các danh nhân kỷ niệm vào các năm “tuổi tròn”. Đến dự có 159 quốc gia (lúc đó phe Xã hội Chủ nghĩa có 8 thành viên, với bối cảnh các nước Đông Âu đang đổ vỡ), với nguyên tắc đủ 100% số phiếu (nếu là khoá họp của ban chấp hành, chỉ cần đủ đa số phiếu).

Với nội dung: Trong 3 năm: 1988, 1989, 1990, những danh nhân đúng vào tuổi 100 để thế giới kỷ niệm. Mức độ danh nhân có thể khác nhau: Danh nhân văn hoá, Nhà hoạt động kiệt xuất, Nhà thơ vĩ đại… Kỳ này, có 3 vị được đưa ra xét:

1. Ông Nê-ru, Ấn Độ, sinh năm 1889.

2. Ông Hồ Chí Minh, Việt Nam, sinh năm 1890.

3. Ông Hadara (nhà sử học vĩ đại) Liên Xô.

Ông Nêru, dễ xét hơn, chỉ trong 45 phút là xong, vì Ấn Độ là nước lớn, trung lập, ổn định về kinh tế, đạt mức cao “Nhà quán quân của phong trào giải phóng dân tộc”.

Bác Hồ được xét với nội dung khác, phải 7 tiếng đồng hồ mới xong. Vì Bác là danh nhân văn hoá tiêu biểu cho nền văn hoá nhân loại, Anh hùng giải phóng dân tộc, giải phóng con người. Cũng còn bởi có 3 nước “ăn tiền” của nước khác đến gây khó khăn. Tất nhiên không dám gây trực tiếp, bởi chạm đến lòng tôn kính của đại biểu các nước với Bác Hồ, họ đành quanh co: Cuộc họp Đại hội đồng UNESCO kỳ này chỉ xét danh nhân có năm tuổi chẵn vào năm 1989, còn danh nhân có năm tuổi chẵn vào năm 1990 thì tạm hoãn để bàn lại tiêu chuẩn, bởi lâu nay ta xét vĩ nhân chưa chặt chẽ, còn có kẽ hở…, số còn lại hoãn đến năm đầu tiên của thế kỷ XXI! (nghĩa là 10 năm sau, mà đời người chỉ có 1 lần 100 tuổi). Thế là đại biểu các nước khác phản ứng mạnh mẽ, cho rằng Hồ Chí Minh là ngọn cờ đấu tranh giải phóng dân tộc, không xét là không công bằng. Cuối cùng 100% chấp nhận xét.

Kỳ họp này, bà Chủ tịch UNESCO là người Thái Lan, làm chủ tọa phiên họp. Dù lúc đó quan hệ giữa nước ta và Thái Lan chưa thuận như bây giờ, nhưng bà lại có bản tham luận rất hay về Hồ Chí Minh.

Những điểm chính các nước tôn vinh về Bác: Cách đây gần 45 năm, các nước thuộc địa trên thế giới chìm trong một đêm dài nô lệ, chưa có nước nào giành được độc lập, thì nước Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo, đã dám đương đầu với một nước có nhiều thuộc địa và giành thắng lợi, mở đầu cho thời kỳ giải phóng dân tộc. Liên hợp quốc thấy rằng, Hồ Chí Minh đã đề ra phong trào xoá nạn mù chữ đầu tiên vào năm 1945 (Liên hợp quốc vào đầu thập niên 90 mới đề ra cho thế giới). Đây là nguyên thủ một quốc gia nhỏ mà có tầm nhìn dự báo chiến lược. Đã thấy được dân còn đói, dân còn dốt thì nguy cơ mất nước còn bị đe doạ. Hồ Chí Minh là người đề ra Tết trồng cây đã hơn 30 năm để bảo vệ môi trường, cân bằng sinh thái. Đó là nhà văn hoá kiệt xuất.

Thế giới ngày nay là thế giới đối thoại (tránh đối đầu), thì Hồ Chí Minh đã có tư tưởng đối thoại từ năm 1946. Thật vậy, khi muốn quân Tưởng rút khỏi nước ta (lúc đó ta chưa đủ mạnh), ta đã đúc một tượng người bằng vàng nặng 54 kg để tặng cho viên tướng cầm quân Tưởng, trong lúc tuần lễ vàng năm 1946 ta chỉ thu được 375 kg. Khi Tưởng rút quân, để cố tránh cuộc chiến tranh Pháp – Việt, Bác phải sang Pháp 4 tháng để đối thoại, đi từ ngày 30/5 đến ngày 20/10/1946 mới về đến Hải Phòng. Do đó, Liên hợp quốc coi Hồ Chí Minh là người đầu tiên đề ra đối thoại và đã tiến hành đối thoại (kể từ khi có Liên hợp quốc).

Liên hợp quốc còn xét Hồ Chí Minh về mặt đạo đức: 24 năm là nguyên thủ quốc gia mà không tha hoá. Hồ Chí Minh là một nhân cách của một người cầm quyền kiểu mới. Khi chưa có chính quyền, Người sống với nhân dân, khi giành được chính quyền, Người phục vụ nhân dân. Người tiêu biểu cho thế kỷ XX – thế kỷ mà thế giới đang đứng trước một thảm hoạ tha hoá về văn minh vật chất. Khi Người qua đời, ngoài căn nhà sàn (để lại), không có một cái gì của riêng mình. Hồ Chí Minh là người cộng sản hội tụ được cả tinh hoa, trí tuệ của Đông – Tây…

Bác Hồ của ta là danh nhân văn hoá thế giới thứ 21. Được ghi là “Chủ tịch Hồ Chí Minh – Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hoá kiệt xuất”. Cũng cần nói thêm: Trên thế giới, chưa có một danh nhân nào lại được 88 quốc gia ra “Nghị quyết kỷ niệm” như Bác Hồ ta. Có nước viết Đề cương kỷ niệm 100 năm ngày sinh Hồ Chí Minh, dày đến 84 trang…./.

Ngưỡng mộ các danh nhân của nước Việt, đặc biệt là Bác Hồ!

 

[nhq.arch]

Lưu ý các cụ, doanh nhân nhé

Đúng là con cháu chưa sõi tiêg vik mà đi ca ngợi danh nhân.

Ps ko biết photoshop không nưã!?

 

[lincombank87]

có ông thứ 3 hình như không phải bác ạ. Tài liệu lịch sử UNESCO ko có tên

 

[Mũi tên bạc]

Xét về văn hóa thuần túy thì em thấy mỗi cụ Du. Cụ Trãi có mỗi cái Bình ngô cáo là nổi tiếng nhưng nó có ý nghĩa kiểu tuyên ngôn độc lập nhiều hơn. Cụ cuối cùng giống cụ Trãi.

Thế giới đề cao cụ cuối là phong trào xoá mù chữ, phong trào đối thoại, ... chứ không phải tuyên ngôn cụ ạ!

 

[hungmic]

Thế vẫn ít các cụ nhỉ, mà toàn thời xưa, thời nay không thêm ai được nhỉ, phải chăng mình đi xuống

 

[Hải Hoà]

Thế giới đề cao cụ cuối là phong trào xoá mù chữ, phong trào đối thoại, ... chứ không phải tuyên ngôn cụ ạ!

Tuyên ngôn độc lập là tuyên bố khai quốc với Việt nam, là tiếng chuông đầu tiên cáo chung cho sự sụp đổ của hệ thống thuộc địa, của thực dân. Điều này bọn tây lông không bao giờ thích thú, cái bọn chuyên đi cướp ấy tìm mọi cách hạn chế ảnh hưởng của tuyên ngôn. Đồng thời khi Việt nam bảo vệ thành công nền độc lập 1954 tại Điện biên phủ thời hêj thống thuộc địa sụp đổ hoàn toàn, các nước thuộc địa khác lần lượt giành được độc lập hoặc bọn thực dân phải tự trao trả lại thuộc địa cho người bản xứ. Bởi hai điều căn bản ấy mà các nước thuộc địa nay đã độc lập luôn coi Việt nam, HCM, VNG là những anh hùng và hơn thế nữa là anh hùng của các xứ thuộc địa trong con mắt họ. Còn là danh nhân văn hoá những việc làm, tư tưởng của họ đã quá xứng đáng, những kẻ cơm áo gạo tiền như chúng ta thật hổ thẹn.

 

[toiyeutulanh]

N TRãi giỏi thế, thời nhà Hồ 2 cha con làm quan cho nhà Hồ. Vậy mà cũng có giúp gì đc cho nhà Hồ đâu. Sau lại đầu hàng như nhiều người dân ở vùng s Hồng, sử viết ''phần lớn dân kinh lộ theo giặc làm phản''. Riêng gia đình họ Mạc đã dẫn hơn 10.000 người theo nhà Minh, chỉ hướng, bày mưu cho Minh diệt Hồ.

Nếu N Trãi là anh hùng thật, có chí khí thì phải trốn đi để báo thù, tham gia vào khởi nghĩa của Nhà Hậu Trần, Đặng Tất sau đó. Còn anh ta khôn lỏi, đầu hàng, đc nhà Minh cho làm quan, chức bé.

Sau khi Lê Lợi nổi lên, tận năm 1426, anh í biết Lê Lợi sắp thắng, mới theo về. Sử viết là sau chiến thắng Tốt Động- Chúc Động, thì dân sông Hồng mới quyết tâm theo Lê Lợi, vì thế giặc to quá, dân sợ. Chỉ sau trận ấy, dân Đông Đô mới nghĩ là Lê Lợi chắc thắng.

Lê Quý Đôn viết rất logic, vì Lê Lợi trc đó chỉ chiếm vùng Thanh Nghệ, phái ra Bắc đạo quân có mấy ngàn người. May sao mà họ tài năng, lấy ít chống mạnh ở trận Tốt Động, Lê Quý Đôn bảo là trận quyết định của khởi nghĩa Lam Sơn, vì làm dân sông Hồng theo về, và giặc Minh phải vào thành cố thủ.

Lê Lợi nghe tin, lập tức ra Bắc ngay, và N Trãi gặp Lê Lợi ở thời điểm này.

Cha đầu hàng, gia đình đàng ngoại N Trãi đầu hàng gồm các con của Trần N Đán là T Thúc Dao, bị nhà Hậu Trần nó căm tức giết hơn 600 người một lúc, 1 cuộc thảm sát rất lớn.

 

[toiyeutulanh]

N Trãi và gia đình ông ấy em nghĩ là có tiếng ko đc tốt.

- Cha ông ấy đi dạy học, làm hs có chửa. Trần N Đán buộc phải cưới bất đắc dĩ con nhà thường dân.

-Sau thi đỗ, nhưng họ Trần vẫn không nể N Đán, vẫn khinh tư cách của Phi Khanh, dạng ở rể vớ vẩn, thường dân, rồi không có đạo đức. (thời pk hẳn qui tắc đạo đức rất chặt.)

-Sau khi nhà Trần mất, thì chỉ con cháu N Đán đc sống sót, làm quan, vì N Đán gửi gắm con cho Hồ Quý Ly (T N Đán đã phản tộc trần). 2 cha con đi thi thì đỗ ngay, chắc là do tác động, rồi đc làm quan ngay.

->>>Kháng chiến chống Minh, 2 cha con chả có mưu mô gì sất. Đầu hàng.

Nhà Hậu Trần đã thảm sát 600 người ngụy quan họ Trần, dòng dõi Trần Nguyên Đán. 600 người chết 1 lúc, rất khủng khiếp, cho thấy người ta ghét ngụy quan như thế nào.