Em có vài nhời(!) trao đổi với các Cụ đang "vật nhau" trong cái thớt ảnh khá thú vị của cụ Ngao về cuộc chiến Xô-Đức trong WW2!
i) Rất đồng ý với ý kiến cụ trên, nếu thích tranh luận về chủ đề những ngày đầu/thời gian đầu cuộc chiến Xô-Đức (mà có lẽ khá hay!) thì nên lập thớt khác, tránh làm loãng thớt nguyên bản của cụ Ngao - chủ về hình ảnh là chính. Nếu lập thớt thì tôn trọng các ý kiến trái chiều trong giới hạn lịch sử thời bấy giờ, không móc máy về thời hiện tại cũng như chỉ trích cá nhân.
ii) Về các thông tin liên quan tới các thời điểm lịch sử trận chiến, kết quả cũng như con số thống kê, nếu có thể được, mong các cụ tham khảo từ nhiều nguồn (vì đây là thớt liên quan nước ngoài, tại thời điểm đã rất xa xưa với những quốc gia có khi tới nay đã không còn tồn tại) chắc không ngại bị tuýt còi
iii) Bàn một chút về các nguồn thông tin:
Nếu nói về các thể loại hồi ký, em thấy có những nguồn sau rất thú vị vì mình có thể "kiểm tra chéo" thông tin được. Ví du như:
- Tập ghi chép của Tổng tham mưu trưởng quân đội Đức quốc xã Franz Halder "War Journal", bộ tài liệu đã được đánh máy sang tiếng Anh ngay sau khi thế chiến kết thúc, có thông tin theo ngày luôn! Tiện thể, em trích luôn: ngày 3/7/1942 quân đoàn xe tăng của tướng Hoth mới chỉ tới bờ sông Dvina phía tây bắc thành phố Polotsk có tên ngay ở cái bản đồ post phía trên của cụ
vừa đi vừa láii ấy!
- Hồi ký tướng xe tăng Guderian quân đội Đức "Panzer Leader" bản tiếng Anh, phân tích khá kỹ về chiến thuật của quân đoàn thiết giáp cũng như các trận có liên quan.
- Hồi ký tướng Manstein "Lost Victories" quân đội Đức, rất nhiều thông tin để kiểm tra chéo.
- Hồi ký tướng Zhukov "Nhớ lại và suy nghĩ": đây là bộ hồi ký nổi tiếng nhất của Liên Xô (LX) về thời kỳ chiến tranh Xô-Đức trong WW2. Bộ này nhà mình dịch theo bản xuất bản năm 1969 nên chưa được đầy đủ; số lượng thông tin, chương hồi của cụ Zhukov bị cắt gọt/kiểm duyệt để có thể in ra được lên tới gần 100 trang đánh máy. Chỉ tới lần tái xuất bản thứ 10 vào năm 1990, khi đó bản đầy đủ mới được in và sau đó các bản tái xuất bản tiếp theo đều được in theo bản full này. Em đã check cả 2 version bằng tiếng Nga thì ngoài những nhận định trận đánh bổ sung, có 2 phần được thêm vào (do bị kiểm duyệt trước đây) là đánh giá của Zhukov về Stalin trong vụ thanh trừng giới quân đội LX những năm 1937-38 và thái độ của ông trong những ngày đầu chiến tranh!
- Hồi ký Bộ tổng tham mưu Xô viết trong chiến tranh của Stemenko, cuốn này cũng đầy ắp thông tin!