[Funland] Ơ, chùa Bà Đanh hóa ra có thật hả các cụ?

bong07

Xe container
Biển số
OF-85465
Ngày cấp bằng
16/2/11
Số km
6,891
Động cơ
477,887 Mã lực
Cách nhà bà ngoại E 200m nhưng em vào đc mấy lần!
 

dangduong

Xe container
Biển số
OF-96407
Ngày cấp bằng
22/5/11
Số km
5,020
Động cơ
445,839 Mã lực
Quê Gấu em bên bà Đanh - Kim Bảng dưng đến giờ em vẫn thắc mắc và không biết chùa bà Đanh nào là gốc vì cũng có nhiều chùa bà Đanh, mà ảnh hưởng văn hóa Chăm ra tận ngoài miền Bắc cũng thú vị giờ em mới nghe nói. Tiện thể cụ nào thông thái giúp em phát, em đi đền Trần thì mấy bác bên đền Trần Hưng Hà - Thái Bình bảo ở đây mới là gốc đầu tiên chứ không phải bên Nam Định, đọc lịch sử 2 bên thì em cũng có đọc rồi nhưng thực sự em chưa rõ ràng lắm.
Người Chăm, tù binh Chăm bị bắt ra Bắc định cư ở nhiều nơi, lập nhiều đêền thờ cuủa họ, nên ko thể nói đền nào là gốc.
Đền bà Banh sau bị người Việt tiếp quản đưa tượng Phật vào thờ, trở thành chùa.
Nam Định và Thái Bình đều thuộc Trấn Sơn Nam hạ, quê hương nhà Trần, nhưng Nam Định là lỵ sở, là trung tâm Sơn Nam Hạ, được lập Phủ (kinh đô) Thiên Trường, vì các Thượng Hoàng về đấy ở, thực ra vẫn quyết định công việc lớn quốc gia, dù đã trao quyền cho con. Cho nên, Nam định có nhiều di tích Trần hơn và có lẽ mới là gốc?
 

binbinhn

[Tịch thu bằng lái]
Biển số
OF-201881
Ngày cấp bằng
13/7/13
Số km
396
Động cơ
325,180 Mã lực
Theo Giáo sư, TSKH Phan Đăng Nhật thì:

Văn hóa Chăm ảnh hưởng tới đời sống người Việt ít nhất là từ khoảng một thế kỷ trước.

Các chùa tháp có dấu tích điêu khắc, kiến trúc Chăm có ở:
-Nhạn tháp (xã Hồng Long, huyện Nam đàn, Nghệ An), niên đai TK 7-9, hỗn dung Đường (Trung Hoa), Ấn, qua Chăm.
-Hoàng thành Thăng Long , có gạch chữ Chăm.
-Tháp Báo Thiên, xây 1057 , bên hồ Gươm, xây năm 1057, do tù binh Chiêm Thành xây.
-Chùa Báo Ân, ở Siêu Loại, được xây lại, rất nhiều thợ gốc tù binh Chăm xây chùa.

Về văn hóa, ca múa, nhạc:
-Lý Thái Tông yêu thích và giỏi âm nhạc, đã đem nhiều cung nữ Chiêm biết ca múa khúc Tây Thiên về Thăng Long, xây cung riêng cho ở.
-Năm 1060, vua Lý Thánh Tông, tự thân phiên dịch nhạc khúc và tiết cổ âm (tiết tấu bộ gõ ) của Chiêm Thành , sai nhạc công tập luyện ca hát, tấu khúc thức. Sử khen là vua sành âm luật.
-Lý Nhân Tông ngay từ nhỏ đã được học nhạc, nhạc Việt, nhạc Hoa, nhạc Chăm và xem cung nữ Việt, Chăm múa hát. Bài văn bia chùa Đọi (Duy Tiên, Hà Nam), niên đại 1121 viết: “Vua ta: tứ thơ thâu tóm thiên biến vạn hoá của Trời Đất, nhạc phổ hoà hợp âm thanh của Đường và của Phạn (Chăm, ấn”, “Vua ta tinh tường âm nhạc nước ngoài, chuyên nắm được đầu mối cốt yếu của mọi nghệ thuật (ca vũ), sau đó vua mới hoà hợp các luồng âm nhạc và vũ đạo hoà hợp các luồng âm nhạc , mà sáng tác các khúc điệu mới tân kỳ, cả ca, cả múa, cả nhạc: khúc Giáng vân Tiên tử (Tiên cưỡi mây xuống trần, Tiên dời cõi trăng sao, Phật dời đài sen báu, cùng xuống trần “nhập thế” vui chung với dân chúng ở cõi nhân gian “dồn hoà vui của thiên hạ, đêm trở thành ngày, thoả tấm lòng, con mắt của thế gian, già nay trẻ lại” (Văn bia chùa Đọi)
-Ơ chùa Phật Tích (Tiên Du, Bắc Ninh), người ta đã tìm thấy bệ đá kê chân cột , thời Lý, mặt bên có phù điêu diễn tả hai doàn nhạc công múa hát bên cây bồ đề (tượng trưng cho Phật). Bức phù điêu rất đẹp, các vũ công múa uốn nghiêng mình giống như điệu múa trabanga của Chiêm-Ân. Phân tích từng nhạc cụ trong dàn nhạc, GS.TS Tràn Văn Khê nhận xét, nhạc Việt thời Lý chịu ảnh hưởng nhạc Chiêm-Ân hơn nhạc Hoa.
-Lý Cao Tông “đêm nào cũng sai nhạc công gãy đàn Bà Lỗ, hát khúc hát theo điệu Chiêm thành, tiếng nghe ai oán thảm thiết, tả hữu nghe đều rơi nước mắt” (Đại Việt sử lược, q.3)
-Âm nhạc Chăm luôn gắn vói vũ đạo đa có ảnh hưởng tổng thể đến nền ca múa nhạc Việt ở Thăng Long và các vung chung quanh, nhất là vùng Bắc Ninh, quê hương nhà Lý và vùng Sơn Nam, quê hương nhà Trần. Ơ chùa Thái Lạc (Hưng Yên), niên đại Trần, trên điêu khắc gỗ, có hình ảnh vũ nữ thiên thần Apsaras (vũ nữ múa nghiêng bình hương). Nhiều đình chùa Việt ở châu thổ Bắc Bộ vẫn có nhưng hình điêu khắc gỗ Apsaras (vũ nũ ngồi trên thân rồng-mây uốn quanh) cho đến thế kỷ XVII.
Bổ sung thêm tháp Bình Sơn (Tháp Then) ở Vĩnh Phúc e mới đi năm ngoái:


Bình Sơn, tháp đất nung nghìn tuổi

;
Thứ Bảy, 28/02/2015, 07:57 [GMT+7]
Nằm ở thị trấn sơn cước Tam Sơn (huyện Sông Lô, Vĩnh Phúc), cách Hà Nội hơn 120km, đường đi còn nhiều khó khăn và lại không nằm trong tuyến du lịch cố định nào, nhưng lâu nay tháp cổ Bình Sơn (còn gọi là tháp Then, tháp Vĩnh Khánh) vẫn luôn có rất nhiều người tìm đến. Theo sư thầy Thích Bửu Đạo, trụ trì chùa Vĩnh Khánh - nơi tòa tháp tọa lạc, người ta tìm đến nơi đây trước hết vì đây là tòa tháp tiêu biểu cho kiến trúc chùa tháp thời Lý - Trần và là ngọn tháp đất nung đời Trần cao nhất còn lại đến ngày nay.
Ngoài phần chân đế, tháp cổ Bình Sơn có 11 tầng tháp với tổng chiều cao 16,5m. Theo kết quả thống kê phân loại của Sở VH-TT tỉnh Vĩnh Phú (cũ) khi tiến hành trùng tu vào năm 1972, tháp được xây bằng 13.200 viên gạch nung. Gạch ở đây đều có mộng chốt (còn gọi là gạch khẩu, gạch mấu) được gắn vào nhau và được nung ở nhiệt độ cao để đảm bảo khả năng chịu lực lớn. Tháp có 4 cạnh, các tầng càng lên cao càng nhỏ dần: cạnh của tầng dưới cùng là 4,45m và cạnh của tầng thứ 11 là 1,55m. Tương truyền, tháp Bình Sơn nguyên thủy có 15 tầng, trên nóc tháp được tạo hình một búp hoa sen chưa nở bằng đất nung; mỗi tầng tháp có 4 cửa vòm ở 4 mặt được đặt các pho tượng Phật đang tọa thiền, chung quanh được trang trí bằng nhiều loại hoa văn tinh xảo. Đặc biệt, các chi tiết hoa văn trang trí trên thân tháp đến nay vẫn còn rất sắc sảo. Trong đó, hoa văn phổ biến nhất là hoa cúc, cánh sen, lá đề; tiếp đó là các loại hoa văn như hoa mặt nhẵn, hoa chanh, rồng chạm nổi, sư tử hí cầu,...
Tháp cổ Bình Sơn trong sân chùa Vĩnh Khánh.

Theo sư thầy Thích Bửu Đạo, Vĩnh Khánh là nơi từng giam giữ tù binh người Chăm (?) và, với kỹ thuật xây dựng bằng gạch khẩu chịu lực, cộng với một số hoa văn mang đặc trưng kiến trúc Chăm, rất có thể tháp Bình Sơn được xây dựng với sự tham gia của các nghệ nhân Chămpa. Còn theo họa sĩ Nguyễn Thượng Hỷ, đến thăm tháp Bình Sơn, ông rất ngạc nhiên khi nhìn thấy trên thân tháp này được trang trí nhiều hoa văn gần như đồng dạng với hoa văn trên các tháp Chăm (lá đề, cánh sen, hoa cúc), song rất khó để có thể nói về sự can dự của bàn tay nghệ nhân Chăm ở đây. “Đây là một điểm trùng hợp thú vị và đặc biệt, cần phải được nghiên cứu, tìm hiểu thật kỹ trước khi đưa ra một giả thiết về mối liên hệ của chúng...” - ông Hỷ nói.
 

trungduong2211

Xe điện
Biển số
OF-48358
Ngày cấp bằng
10/10/09
Số km
2,094
Động cơ
32,545 Mã lực
Ngay ở Hà Nội luôn, phố cạnh nhà thờ Thông ra Hồ Gươm ấy các cụ ạ, em đã vào chùa Bà Đanh rồi, nhưng giờ ko vắng nữa vì có đạo tràng tu tập ở đó.
Gần 30 năm trước e ngày nào cũng lang thang trước của chùa Bà Đanh. Thời điểm tiểu học Trần Quốc Toản.
Giờ trước cửa chùa là điểm đón các cháu học trường Tràng An.
Em biết duy nhất chùa Bà Đanh tại Hà Nội.
Chùa 2 cụ nói đây là chùa Bà Đá, mới lập thời Nguyễn, nguyên lúc xây dựng phát hiện tượng Phật bằng đá, được cho là dấu tích của Chùa Báo Thiên xưa, nên gọi là chùa Bà Đá.

Quê Gấu em bên bà Đanh - Kim Bảng dưng đến giờ em vẫn thắc mắc và không biết chùa bà Đanh nào là gốc vì cũng có nhiều chùa bà Đanh, mà ảnh hưởng văn hóa Chăm ra tận ngoài miền Bắc cũng thú vị giờ em mới nghe nói. Tiện thể cụ nào thông thái giúp em phát, em đi đền Trần thì mấy bác bên đền Trần Hưng Hà - Thái Bình bảo ở đây mới là gốc đầu tiên chứ không phải bên Nam Định, đọc lịch sử 2 bên thì em cũng có đọc rồi nhưng thực sự em chưa rõ ràng lắm.
Ảnh hưởng văn hóa Chăm ra Đại Việt khá mạnh, đặc biệt là trên điêu khắc thời Lý - Trần, do tù binh Chăm bị bắt ra đưa vào các hiệp thợ thủ công. Chỗ Phú Thượng, và cả mấy làng ở Hoài Đức nữa đều là làng người Chăm. Garuda, Kinnari, nhạc công thiên thần, vũ nữ thiên thần... thời Lý Trần đều từ Chăm mà ra.
 

TVPL

Xe container
Biển số
OF-118299
Ngày cấp bằng
26/10/11
Số km
7,357
Động cơ
43,395 Mã lực
Ngày bé nghe các cụ kể... quê em (HP) cũng có, cứ gì Hà Nội, Hà Nam mới có chùa Bà Đanh. Chùa ven sông nhà em này có từ thời Lý, có ghi chép thời nhà Mạc loạn lạc còn trốn cả trong chùa này.
 

Bình BK

Xe tăng
Biển số
OF-320132
Ngày cấp bằng
18/5/14
Số km
1,316
Động cơ
301,710 Mã lực
Nơi ở
Sài Gòn
Bổ sung thêm tháp Bình Sơn (Tháp Then) ở Vĩnh Phúc e mới đi năm ngoái:
Em cũng từng nghe về tháp này. Vậy mới thấy văn hóa Chăm ảnh hưởng tới người Việt khá rõ nét và có ở nhiều nơi.
Ngoài ra cũng có những dấu tích cho tới nay vẫn chưa xác định được liệu nó có liên quan tới Chăm hay không.
Một ví dụ tiêu biểu là Cột đá Chùa Dạm Bắc Ninh, được cho là một Linga của người Chăm.





Bắt đầu từ năm 1977 kéo dài cho tới nay, các nhà nghiên cứu lịch sử mỹ thuật cổ Việt Nam đã bày tỏ sự đồng tình và chứng minh cho giả thuyết này. Có thể kể đến tên tuổi hai nhà nghiên cứu mỹ thuật cổ Chu Quang Trứ và Trần Lâm Biền với một số bài viết từ những năm 1980- 1990 trên các tạp chí chuyên ngành (in lại trong các chuyên luận của hai tác giả), sau đó giả thuyết này ảnh hưởng đến Phan Cẩm Thượng (1997)và một số nhà sử học như Hà Văn Tấn (1996, 2010), Tạ Chí Đại Trường (2006), … Đáng quan ngại hơn cả, quan niệm này đã đi vào giáo trình giảng dạy đại học qua công trình của tác giả Trần Ngọc Thêm (1992- nay).

Tuy nhiên, gần đây Nguyễn Hùng Vỹ đã dùng những phương pháp khoa học để thực hiện việc "khảo tả hiện vật", có số liệu, mô tả cụ thể... để từ đó đưa ra kết luận Cột đá Chùa Dạm là một Nhiên Đăng Đài, đồng thời phủ nhận giả thuyết Linga của các tác giả khác.
Tạ Chí Đại Trường sau khi theo dõi các khảo sát, công bố của Nguyễn Hùng Vỹ đã “phải rút lại ý kiến xác quyết về hình tượng một mukhalinga, như đã nói ở nhiều bài viết” và cho rằng đó là “nhận định quá đà, khó được chấp nhận” .
Đây là tư duy khoa học đáng khích lệ, tuy nhiên cho tới nay phản hồi của Tạ Chí Đại Trường vẫn là phản hồi duy nhất của những tác giả theo thuyết Linga.

Nhân tiện có cụ nào ở Bắc Ninh ghé Chùa Dạm rồi review cây cột đá để anh em OF mở mang với nhớ: "Các nhà sử học đánh giá cây cột đá này là công trình kiến trúc đặc sắc bậc nhất thời Lý còn lưu truyền lại cho hậu thế."
 
Chỉnh sửa cuối:

Bình BK

Xe tăng
Biển số
OF-320132
Ngày cấp bằng
18/5/14
Số km
1,316
Động cơ
301,710 Mã lực
Nơi ở
Sài Gòn
Ngày bé nghe các cụ kể... quê em (HP) cũng có, cứ gì Hà Nội, Hà Nam mới có chùa Bà Đanh. Chùa ven sông nhà em này có từ thời Lý, có ghi chép thời nhà Mạc loạn lạc còn trốn cả trong chùa này.
Vâng, cám ơn cụ.
Vậy chùa ở HP (Hải Phòng?) quê cụ đấy tên gì, và ghi chép Nhà Mạc loạn lạc trốn ở đó là ghi chép trong sách vở nào ạ? Cụ nắm được thì cho em biết với cụ nhớ.
 

vudinhtaybannha

Xe container
Biển số
OF-362446
Ngày cấp bằng
10/4/15
Số km
6,941
Động cơ
315,257 Mã lực
Nơi ở
Ở với chệ Hằng trên cung giăng .
Tù binh Chiêm Thành " người Chăm " sau khi đưa ra Bắc được vua ban cho các tướng lĩnh ,tướng lĩnh được vua ban đã tiến hành lập ra các ấp " thời ấy dân ít đất đai hoang hóa nhiều ko đông đúc như bây giờ " .Các ấp này được tù binh khai khẩn cày cấy rồi cũng dựng vợ gả chồng lập lên những khu vực dân cư .Tù binh Chiêm Thành mang theo văn hóa tín ngưỡng của họ ra Bắc và xây lên một số ngôi đền thờ theo bản sắc văn hóa của họ ,họ còn mang theo giống lúa mà miền Bắc trước năm 1990 vẫn còn cấy gọi là lúa Chăm hạt gạo mầu đỏ ăn rất ngon sau này do không năng suất nên bỏ không cấy nữa .Khu vục Lĩnh Nam Hà Nội chính là ấp tù binh Chiêm Thành của một ông tướng họ Dương nên dân gốc ỏ đây đa số mang họ Dương .Dân gốc ở đây to cao mũi hơi khoằm la lá lai Ấn .
 
Thông tin thớt
Đang tải

Bài viết mới

Top