Ivan Bạo chúa
Đến quảng trường đỏ, Kremli thì phải nhắc tới lịch sử Mockva. Mà một trong những vị có liên quan tới Mockva nhất chính là Ivan Bạo chúa.
Giới thiệu về Ivan – Bạo chúa không gì hay bằng đưa ngay bức tranh của Iiya Repin lên để thấy ông ta là người như thế nào.
Ông này đánh con dâu đến sảy thai vì mỗi tội cô ta ăn mặc sexy làm ông ta ngứa mắt. Nga tin đó Ivan (con trai của ông ta) chạy đến tranh cãi với bố. Và bị ông ta điên tiết lên cầm thanh sắt có cái móc đánh vào đầu chết ngay tại chỗ. Bức tranh này ở ngay bảo tàng Tretiakov cách tôi có vài bước chân nhưng tôi không thể đến xem được lý do xin phép kể sau.
Nói về bức tranh này cũng vui phết. Gần đây có một hội khùng khùng “Yêu nước Nga thần thánh” gửi thư lên chính quyền yêu cầu tháo bỏ ngay bức tranh này. Với lý do là không thể có chuyện Ivan Bạo chúa đánh chết con trai của mình. Đây là sự bôi nhọ nước Nga của các thế lực thù địch.... Nhưng chắc không đủ lý luận và các chứng cứ lịch sử. Nên thư của hội này không được chấp thuận và bức tranh này vẫn đang được trưng bày hàng ngày cho các du khách.
Trên thực tế Ivan bạo chúa đã từ đánh con dâu đến sảy thai, đánh chết con trai, cưỡng hiếp con dâu....Bên ngoài thì ông ta cho thành lập tổ chức Oprichnina đó là cơ quan mật vụ của riêng ông chuyên bắt cóc, giết người khủng bố chủ yếu nhằm vào giới Boyar bấy giờ.
Chuyện gì nó cũng có nguyên nhân của nó. Ivan đăng quang Đại công tước Moscow lúc 3 tuổi, quyền nhiếp chính thuộc về người mẹ. Nhưng lên 8 tuổi mẹ ông tiếp tục lại chết. Quyền hành tập trung trong tay của Dòng họ Shuisky. Ivan bị giam lỏng bị bỏ đói khát ngay trong điện Kremli của mình. Thi thoảng buồn buồn chúng lại lôi Ivan ra làm trò cười. Những ai bênh vực Ivan đều bị trả thù...
Cứ như thế cho đến khi Ivan cầm quyền thật sự thì ông ta có mối thù sâu nặng với gia tộc Shuisky, Belsky nói riêng và cả giới Boyar nói chung.
Khi cầm quyền, ông ta thấy cái title Đại công tước (Grand Duke) nó cứ nông dân thế nào ấy. Đất nước của ông ta rộng mênh mông. Nay cái title Đại công tước chỉ so sánh được ngang hàng với Sforza ở Milan hay Medici ở Florence thôi hay sao? Không nhất quyết không thể phải tìm ra một cái title gì nó hoành tráng. Được bọn quân sư quạt mo nói “Ngài phải dùng title là Tsa – chữ Sa ở từ Caesar như Hoàng đế La mã thời xưa nó mới xứng với ngài” Thế là khái niệm Sa hoàng của chúng ta ra đời.
Title thì hoành tráng rồi, phải có tý công trạng nó mới xứng với cái danh đó. Thế là ông ta trở thành nỗi khiếp đảm cho các quốc gia láng giềng, hai Hãn quốc Kazan và Astrakhan đã bị tiêu diệt và sát nhập vào nước Nga, biến nước Nga trở thành quốc gia đa sắc tộc. Thế nhưng trong cuộc chiến với Hãn Crime của người Tatar, Thụy điển, Litva, Ba lan ông lại thất bại nặng nề.
Mặt tích cực thì ông cũng cho mở nền báo chí cách mạng đầu tiên ở nước Nga, cho khai thông cảng Askhangelsk ở biển trắng ( dù cảng này một năm chỉ mở được 3 tháng hè)
Nhưng sự tàn bạo của ông lại nằm ở chỗ khác.
Vào năm 1593 vợ chết, bản thân ốm nặng Ivan muốn các boyar thề trung thành với con trai của ông ta. Nhưng các nhà quý tộc này từ chối. Vì nghĩ đằng nào Ivan cũng tèo thì việc gì phải thề thốt trung thành. Không ngờ Ivan khỏi bệnh, thế là cuộc thanh trừng nhắm vào các boyar bắt đầu. Ông dùng tổ chức Oprichnina bắt cóc, thủ tiêu, đánh đập và tiêu diệt quý tộc. Các quý tộc chạy đến Novgorod. Ông ra lện cho Oprichnina tiêu diệt thành phố này ( Nên nhớ lúc đó Novgorod chỉ lớn sau Mockva và Kiev). Ước tính số người bị giết tới vài chục ngàn người và thành phố Novgorod mãi mãi cho đến tận bây giờ không thịnh vượng lại được nữa.
Cái chết của ông cũng gây tranh cãi vì một số người cho là ông bị đầu độc, có nguwoif cho là ông bị giết chết. Sau khi ông chết con trai ông là Fyodor I lên kế vị, nhiếp chính là Boris Godunov ( một người anh vợ của ông) sau này Godunov lên làm Sa hoàng Nga luôn. Vậy là cũng giống như Trung quốc, triều đại luôn mất vào tay ngoại thích.