[Funland] Nợ & quốc gia - như nào, tại sao, bao giờ.

[DUCHOPHE]

Tại sao ? Thế nào ? Thì đã làm sao !!!

 

[howardroark]

Kỳ 4:

Nếu các cụ đọc kỹ những gì em viết ở 3 kỳ trước, các cụ sẽ hiểu rằng vay nợ chẳng phải là cái gì đáng ghê sợ, ngược lại, nếu sử dụng đúng cách, nợ chính là đòn bẩy cho lợi nhuận và tăng trưởng. Tư bản và nợ luôn luôn gắn liền với nhau nên bọn giãy chết từ trăm năm trước chúng nó đã phát hiện ra sự kỳ diệu của nợ. Ở mức vĩ mô thì những quỹ đầu tư mạo hiểm (hedge fund), quỹ cổ phần tư nhân (private equity fund) v…v đều là những công cụ để khai thác tối đa sức mạnh của nợ. Còn ở mức vi mô, thì chỉ có Châu Á chúng ta mới có kiểu mua nhà bằng một vali tiền mặt, phần lớn dân giãy chết chúng nó mua nhà bằng nợ (trả góp), cái nhà 100 thì chỉ trả trước 20 thôi, 80 còn lại + lãi suất trả trong vòng 20 năm.

Bây giờ đến câu hỏi em đặt ra kỳ trước: giới hạn của nợ là gì? Khi nào là điểm dừng?

Hiển nhiên là nợ không thể cứ tăng nhanh hơn thu nhập mãi mãi. Hiện tượng nợ tăng nhanh hơn thu nhập cũng như thở không khí từ bình ô-xy – các cụ có thể hít vài hơi để lấy sức, nhưng các cụ không thể dựa vào nó để sống. Đến khi chạm ngưỡng, đất nước cần phải giảm nợ thì toàn bộ quá trình tăng nợ --> tăng chi tiêu ---> tăng thu nhập ---> tăng tài sản ---> tăng nợ sẽ hoạt động theo chiều ngược lại, tức là nó trở thành giảm nợ ---> giá trị tài sản giảm ---> giảm thu nhập ---> giảm chi tiêu ---> giảm nợ.

Hiện tượng nợ chạm ngưỡng và vòng tròn nợ hoạt động theo chiều ngược này chính là những gì đã xảy ra trong đại khủng hoảng 2007 / 2008. Toàn bộ nền kinh tế thế giới nói chung, và Mỹ nói riêng, bước vào quá trình cân đối lại cán cân nợ / tín dụng (deleveraging), kết quả là người dân phải thắt lưng buộc bụng, ngân hàng thì phải huy động vốn v..v, nhờ đó mà tỷ lệ nợ / thu nhập quay đầu giảm (biểu đồ dưới).

Trên lý thuyết, nếu như ta biết được một “điểm giới hạn” của nợ, thì ta có thể biết được nước nào chuẩn bị tèo, nhưng trên thực tế thì không dễ như vậy, vì tèo hay không nó còn phụ thuộc vào một mối quan hệ rất phức tạp giữa hoàn cảnh kinh tế và địa-chính trị của mỗi nước + môi trường kinh tế + lãi suất + giá vật liệu thô trên thế giới.

Nhìn vào lịch sử các cuộc vỡ nợ quốc gia tài chính thế giới trong khoảng 40 năm từ 1970 đến 2008, ta có thể thấy tần suất các nước tèo tập trung cao nhất ở vào những nước có tỷ lệ nợ / GDP là khoảng 40-50%. Việt Nam hiện nay là khoảng 65%.

Điều này có nghĩ là Việt Nam cũng sắp vỡ nợ chăng? Chưa chắc.

Có một sự ngộ nhận mà rất nhiều người mắc phải, đó là có nợ thì phải trả. Cái này có phần đúng nhưng chưa đủ, các cụ nhìn vào những doanh nghiệp lớn, chúng nó lúc nào cũng nợ như chúa chổm, có những công ty tồn tại hàng trăm năm mà chưa bao giờ không có nợ. Khi xét đến quốc gia, thì về bản chất, là cũng không quá khác biệt. Nếu như đất nước vẫn tăng trưởng đều đặn, chủ nợ vẫn tin vào một tương lai tươi sáng, thì cái khoản nợ đó sẽ tiếp tục được giãn mỗi khi đến kỳ và người cho vay sung sướng thu lãi suất hằng năm về mà ăn hút.

Kỳ sau, cũng là kỳ cuối, em sẽ nói kỹ hơn về vấn đề kinh tế của Việt Nam & Trung Quốc. Chúng ta đang ở đâu và sẽ đi về đâu.

 

[FE09]

Đọc bài của cụ thấy yên tâm hơn. Dự báo VN năm nay tăng trưởng 6.7%, cứ tiếp tục ăn hút

 

[nguyendiepbk27]

Em đọc cũng ngộ ra ối điều
Dưng mà vẫn khoái nhất cái đoạn "sung sướng mà ăn hút"

 

[one]

Em nghĩ mãi không hiểu cái đoạn cụ cần thêm 1 triệu đô nữa, quay lại ngân hàng vay được ngay. Nếu ban đầu ngân hàng chỉ có 1tr tiền trúng số của ông X gửi (và đã cho cụ vay lần 1) thì 1tr tiếp theo ở đâu ra?

 

[tieudaovnt]

Em nghĩ mãi không hiểu cái đoạn cụ cần thêm 1 triệu đô nữa, quay lại ngân hàng vay được ngay. Nếu ban đầu ngân hàng chỉ có 1tr tiền trúng số của ông X gửi (và đã cho cụ vay lần 1) thì 1tr tiếp theo ở đâu ra?

Chắc in ra cụ ơi. Hí hí

 

[ubisapro]

Nghe đến nợ là chán rùi. E đi cày tiếp để trả nợ đây

 

[bimbim5656]

Tóm lại là:
- Thằng Vay thì del phải trả nợ.
- Thằng phải Trả nợ thì del kiểm soát đc thằng vay
- Thằng Tiêu thì cấu kết với thằng Vay để lừa thằng Trả.

 

[thief_fighter]

Em nghĩ mãi không hiểu cái đoạn cụ cần thêm 1 triệu đô nữa, quay lại ngân hàng vay được ngay. Nếu ban đầu ngân hàng chỉ có 1tr tiền trúng số của ông X gửi (và đã cho cụ vay lần 1) thì 1tr tiếp theo ở đâu ra?

Cụ ơi, ông Y ông ý ko rút cả 10tr của cụ chủ ra mà để trong ngân hàng để thanh toán cho đối tác, trả lương cho nhân công và mua vài con Rolls-Royce bằng chuyển khoản ngân hàng. Tiền ông Y đem đi mua Rolls-Royce thực chất chỉ là vài thay đổi bé tí trong hệ thống của ngân hàng chứ ông ý có rút tiền mặt ra đâu mà ngân hàng phải lo. Vd như có 100 ông X và 200 ông Y, mỗi ông Y chỉ rút 200k tiền mặt thì ngân hàng vẫn đủng đỉnh cụ nhé.

 

[phamkynam]

Vậy em thấy như hy lạp và venexuela nó vỡ thì vì sao và giờ đang giải quyết thế nào nhỉ.

 

[xe rùa 2012]

em hóng vụ dân ngu khu đen góp vàng giả nợ công cho đoảng và chú phỉnh

 

[one]

Cụ ơi, ông Y ông ý ko rút cả 10tr của cụ chủ ra mà để trong ngân hàng để thanh toán cho đối tác, trả lương cho nhân công và mua vài con Rolls-Royce bằng chuyển khoản ngân hàng. Tiền ông Y đem đi mua Rolls-Royce thực chất chỉ là vài thay đổi bé tí trong hệ thống của ngân hàng chứ ông ý có rút tiền mặt ra đâu mà ngân hàng phải lo. Vd như có 100 ông X và 200 ông Y, mỗi ông Y chỉ rút 200k tiền mặt thì ngân hàng vẫn đủng đỉnh cụ nhé.

Cảm ơn cụ đã giải thích. Tức là ngân hàng có nhõn 1 triệu tiền khách gửi nhưng cứ ký giấy cho khách khác vay n triệu với điều kiện không được rút tiền tươi hả cụ? Sợ nhỉ!

 

[trauxanh]

Bài viết rất hay, các nguyên lý vĩ mô được diễn giải dễ hiểu...
Chờ kỳ cuối để vỡ thêm cái cối đá này.

 

[thief_fighter]

one ý em là trong cái 10tr họ mang đi cho vay thì 9tr chỉ là tiền "ảo" tồn tại trong sổ sách ngân hàng, nhưng họ lại được thu lãi "thật". Người vay tiền cũng dùng tiền đó để giao dịch mua bán, chuyển khoản qua lại chứ làm gì có ai rút 100% tiền mặt ra 1 lúc đâu (vd ông nào cần thanh toán 10 tỉ tiền hàng thì ông ý chuyển khoản cho đối tác vừa nhanh, tiện lại an toàn chứ ai lại đi rút 10 tỉ tiền mặt, mất công kiểm đếm bảo quản, mang tới cty đối tác nhỡ may xảy ra chuyện gì trên đường thì dại), rồi khách hàng của ông ý lại chuyển tiền thanh toán cho các đối tác khác, dòng tiền mặt rút ra thực tế nhỏ hơn rất nhiều so với khoản tiền NH cho vay được, nên ngân hàng không phải lo chuyện đấy. Họ chỉ cần tìm được người cho vay, trong tình huống xấu nhất cụ rút hết tiền họ sẽ cần 1 vài tuần để chuẩn bị, có thể đi huy động tiền, vay lẫn nhau hoặc vay lại của NH Nhà nước. Kiểu gì họ cũng an toàn cả.

Chính vì ngân hàng tạo ra số lượng tiền ảo gấp 10 lần số lượng tiền thực tế người gửi chỗ họ nhưng vẫn ăn lãi trên cả số tiền ảo này nên nợ cứ thế tăng mà không có cách nào giảm được.

 

[ToRung]

Nợ có tác dung rất hay là đốt lửa sau mông bắt phải làm như cha chết mẹ chết để nuôi chủ nợ và nợ cũng giúp bàn tay thị trường chọn lọc tự nhiên ông nào kém không hiệu quả sẽ bật bãi, ông nào mạnh thì thúc mông cho phát triển rất mạnh. Nhưng muốn vậy thì chủ nợ phải sắc sảo và nghiêm khắc, con nợ nào kém chây ì thì phải bật bãi ngay, còn ở ta thì có một giải pháp cho mọi vấn đề là "chạy chọt" cả phía chủ nợ và con nợ.

 

[TONGIA]

Rảnh chế cái ảnh

​

 

[babe_in_car]

Cụ phân tích chuẩn quá , mà e nghe đâu bây h tỉ lệ đòn bẩy là 11:1 rồi phỏng ạ

 

[fun4u]

Nợ cũng có 1 số mặt tích cực, đầu tiên là tác dụng đòn bẩy cho các DN thích liều ăn nhiều; tiếp nữa là khả năng tối ưu hóa chi phí vốn (nếu tiếp cận được nguồn vay rẻ), ...

Nhưng chung quy, nợ là phải trả, vay mượn với lý do tối ưu lợi nhuận, chi phí kiểu gì thì cũng phải lo sao cho an toàn, ko để xảy ra rủi ro thanh toán dài hạn, ko là mất hết.

Nợ có tác dung rất hay là đốt lửa sau mông bắt phải làm như cha chết mẹ chết để nuôi chủ nợ và nợ cũng giúp bàn tay thị trường chọn lọc tự nhiên ông nào kém không hiệu quả sẽ bật bãi, ông nào mạnh thì thúc mông cho phát triển rất mạnh. Nhưng muốn vậy thì chủ nợ phải sắc sảo và nghiêm khắc, con nợ nào kém chây ì thì phải bật bãi ngay, còn ở ta thì có một giải pháp cho mọi vấn đề là "chạy chọt" cả phía chủ nợ và con nợ.

 

[ToRung]

Nợ cũng có 1 số mặt tích cực, đầu tiên là tác dụng đòn bẩy cho các DN thích liều ăn nhiều; tiếp nữa là khả năng tối ưu hóa chi phí vốn (nếu tiếp cận được nguồn vay rẻ), ...

Nhưng chung quy, nợ là phải trả, vay mượn với lý do tối ưu lợi nhuận, chi phí kiểu gì thì cũng phải lo sao cho an toàn, ko để xảy ra rủi ro thanh toán dài hạn, ko là mất hết.

Ở Việt Nam em thấy "tối ưu hóa chi phí vốn" bằng vay là cũng mệt đấy. Ở ta theo em được biết vay tín chấp loanh quanh 10%, vay thế chấp loanh quanh 8%; nếu tiêu cực phí khoảng 1-2% nữa thì tính ra là 11%-9%. Trong khi thế giới vay ví dụ LIBOR+spread, bây giờ LIBOR 12 tháng có 1,8%; cộng lại thấp hơn mình nhiều, hay thời hạn mortgage của họ rất dài. Nên em mới nói làm không khéo chỉ béo chủ nợ.

Một cái nữa là ở ta đảm bảo vay nặng về thế chấp nên hệ số nhân tiền không cao vì suốt ngày phải đi tìm tài sản thế chấp, mượn tài sản thế chấp, hoặc phải "chế" tài sản thế chấp, lại thêm một dạng "tiêu cực phí" nữa cuối cùng đổ đầu người vay phải lăn lưng làm trả nợ hết.

Em vẫn không khoái vay NH Việt Nam lắm, em nghĩ nên khơi thông các luồng vốn khác vẫn hay hơn, và nên tách ngân hàng bán lẻ ra khỏi ngân hàng đầu tư. Nếu ngân hàng thì tập trung cho vay dài hạn và cho vay tín chấp trên cơ sở đánh giá hiệu quả và rủi ro. Em chém gió vậy chứ đã lâu em không còn làm ngân hàng nữa nên mắt cũng hơi bị lác

 

[culichuyennghiep]

Kỳ 4:

Điều này có nghĩ là Việt Nam cũng sắp vỡ nợ chăng? Chưa chắc.

Kỳ sau, cũng là kỳ cuối, em sẽ nói kỹ hơn về vấn đề kinh tế của Việt Nam & Trung Quốc. Chúng ta đang ở đâu và sẽ đi về đâu.

Hóng chuyên gia phân tích
Characteristics of Vietnamese public debt